جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

امر به معروف و نهی از منکر دو فریضه ی بزرگ از فرایض الهی و دو وظیفه ی مهم از وظایف مسلمانی است. همان گونه که نماز و روزه و خمس و حج و جهاد از احکام دین و وظایف مسلمین است، این دو واجب الهی نیز در صورت تحقق زمینه های آن، دستور الهی و از شرایط اسلام و دینداری است.آشنایی با آثار شوم گناه، انسان را برای ترک منکر آماده می کند و آشنایی به منافع و آثار خوبی ها انسان را برای انجام معروف آماده می سازد. طبق بررسی هایی که در آیات و روایات شده است، آثار و برکاتی که با انجام امر به معروف و نهی از منکر عاید فرد می شود، عبارتند از؛ برخورداری از نصرت الهی، سالم ماندن دین و دنیای انسان، زیاد شدن عمر و روزی انسان و نجات از بلاها و آتش دوزخ. برکاتی که عاید جامعه می شود نیز عبارتند از: هموار شدن راه های صحیح کسب و تجارت و ریشه کن شدن گران فروشی و احتکار، دلگرمی بیشتر مؤمنان به انجام کارهای شایسته و دلسردی دشمنان از پیگیری کارهای خلاف و ناشایست. همچنین با امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک اصل « نظارت عمومی» با حسن اجرای احکام عدالت گستر اسلام، زمینه ی فراگیری عدالت اجتماعی را فراهم می سازد و به فرموده ی امام محمد باقر(ع) امر به معروف، ضامن پایداری نظام و حمایت از نیکوکاران و استخوانی در گلوی خلاف کاران است. از جمله ضررهایی که به واسطه ی ترک امر به معروف ونهی از منکر عاید فرد می شود؛ سست و بی اعتقاد شدن ایمان فرد، محروم شدن از رحمت و الطاف الهی و مستجاب نشدن دعای انسان. و ضررهایی که به واسطه ی ترک امر به معروف و نهی از منکر عاید اجتماع می شود؛ گسترش فساد اخلاقی در سراسر جامعه، تسلط اشرار بر مسلمانان و دگرگونی ارزش ها و به عبارتی انقلاب ارزش ها و سلب نعمت های الهی از انسان می باشد. برآیند تحقیق این است که، تحقق امر به معروف ونهی از منکر از طریق بیان آثار آن برای افراد جامعه، باعث می شود بسیاری از منکرات انجام نشود و گرایش به معروف ها، سیر صعودی پیدا کند. لذا مهم ترین عامل بازدارنده ی فرد از ادامه ی انجام خلاف، شفاف سازی و آگاهی بخشی است. بنابراین باید اطلاع رسانی پیرامون خطرات و آسیب های اعمال منکر و عاقبت تأسف باری که دامن گیر فرد و جامعه می شود صورت گیرد تا زمینه های ارتکاب گناه از بین برود.

در نوشتار حاضر مطالبی پیرامون طلاق در چندین فصل به نگارش درآمده است این موضوع از ابعاد خاصی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل نخست در ارتباط با طلاق و معنای لغوی اصطلاحی و ماهیت حقوقی آن در فقه و آثار اجتماعی طلاق و اثرات شوم ناشی از آزادی مطلق طلاق و طلاق به حکم دادگاه مطالبی بیان شده است. از آنجا که طلاق یکی از پدیده های انسانی است که جوامع از دیرباز با آن مواجه بودند و هر جامعه ای دیدگاه متفاوتی نسبت به این موضوع و جایگاه آن در حیات بشری داشته اند. فصل دوم به بررسی طلاق در ادیان و اقوام مختلف اختصاص یافته است و قوانینی را که در ارتباط با طلاق در آئین آنها وجود داشته است بیان شده است. فصل سوم: طلاق در آیات و روایات قرآنی نیز از جایگاه خاص خود برخوردار است به خاطر اهمیت این موضوع سوره ای از قرآن به این نام اختصاص یافته است و خداوند در سوره طلاق به ذکر احکام پیرامون طلاق پرداخته است و احکام مربوط به طلاق و زنان مطلقه را بازگو می فرماید و به صورت پراکنده در برخی دیگر از آیات قرآنی به اسباب ضروری طلاق اشاره می کند و قوانین کلی را در ارتباط با این موضوع ارائه می دهد که برای همه کس با همه جمیع حالات و افکار در تمام زمان ها و مکان ها قابل تطبیق است. روایاتی که در مورد طلاق وجود دارد حاکی از این مطلب است که طلاق در اسلام یک امر ناپسند است که فقط در موارد ضروری و به عنوان آخرین راه حل نهایی تجویز شده است و در برخی از احادث از آن به عنوان مبغوض ترین حلال ها یاد کرده اند. در فصل چهارم ارکان طلاق مورد بررسی قرار گرفته است و شرایط و ویژگی هایی را که باید وجود داشته باشد تا طلاق صورت گیرد بیان شده است. در فصل پنجم به بیان انواع طلاق طلاق بدیع و نسبی و تقسیمات طلاق نسبی یعنی بائن و رجعی و عدی و طلاق زن باردار و طلاق زن غایت مفقودالاثر پرداخته شده و احکام مربوط به این طلاق ها بیان شده است. موضوع عده نیز به عنوان یکی از مواردی که در طلاق رجعی مطرح است و در آیات قرآنی در بحث مربوط به طلاق به آن اشاره شده است. در فصل ششم انواع عده و مدت زمانی را که باید در انواع عده ها یعنی عده طلاق، عده وفات و عده زن در طلاق مفقودالاثر باید رعایت شود بیان شده است و فلسفه عده نیز به عنوان یکی از راهکارهای اسلام برای جلوگیری از طلاق فرصتی مناسب برای بازگشت به زندگی مجدد مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل هفتم: به ریشه های طلق می پردازیم که این بحث در حقیقت یکی از موضوعات اساسی در مورد طلاق می باشد زیرا شناخت علل و ریشه های طلاق ما را در شناخت هرچه بهتر این مشکل اجتماعی کمک می کند. با جلوگیری از این علل از رواج این مشکل پیچیده اجتماعی جلوگیری نمائیم از آنجا که علل بی شماری در ایجاد طلاق نقل شده اند و نمی توان گفت که کدامیک از این علل سهم بیشتری در ایجد آن دارند و نقش این علل در مکان ها و شرایط گوناگون فرق می نماید ما تنها برخی از علل را که باعث طلاق می باشند برشمرده ایم. فصل هشتم: مسلما طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی در هر اجتماعی که رخ دهد پیامدهای ناگواری را به دنبال دارد که نباید آنها را نادیده گرفت زیرا اثرات مخرب آن در حقیقت بر پیکره اجتماع اثرات منفی می گذارد و اساس جامعه را به مخاطره می اندازد در هر طلاقی که صورت می گیرد در مرحله اول پدر و مادر ( اولیاء) کودکان و در نهایت جامعه انسانی از پیامدهای آن رنج می برد زیرا طلاق در کودکان باعث عقده های روانی و کمبود عاطفه و ضعف شخصیتی و بزهکاری روی آوردن به فسادهای اجتماعی، اعتیاد، خودکشی، دزدی، ... می شود و این انحرافات باعث می شود جامعه را نیز آلوده نماید و زمینه را برای انحرافات و فسادهای دیگر افراد نیز آماده نماید. در فصل نهم به آسیب شناسی طلاق می پرداریم در جوامع امروزی زندگی انسانها در تمامی ابعاد دستخوش تغییرات سریع و شگرفی بوده است. بازتاب ماهیت پیچیده این تغییرات تحولات در زندگی فردی و اجتماعی افراد کاملا محسوس ملموس است. زن و مرد به دلایل متعدد از جمله شناخت ناکافی از یکدیگر، انتظارات و توقعات غیر واقعی از ازداج و همسر، مشکلات اقتصادی و اجتماعی و اخلاقی، لاجرم می بایست مسائل مشکلات زیادی را در ایجاد و حفظ بقای زندگی زناشویی و روابط نزدیک و صمیمانه با یکدیگر تجربه کنند. در این مبحث به طلاق و آسیب شناسی ازدواج، سن زوجین همراه با آمار و ارقام و جداول، مربوط به ازدواج و طلاق در ایران می پردازیم.

رویکرد اصلی نوشتار حاضر بررسی و تحلیل پاسخی است که ریچارد سوئین برن، فیلسوف دین معاصر، درباره مسئلة شر ارایه می کند. به باور وی، در برابر مسئلة شر باید به نظریۀ عدل الهی روی آورد. نظریۀ عدل الهی مدنظر وی، مبتنی بر خیرهای برتر استکه با توجه به آن، شرور باید به وجود آیند تا از این راه، خیرهای برتری حاصل شوند. وی تأکید می کند شرط کارایی یک نظریۀ عدل الهی این است که ""دفاع مبتنی بر اختیار"" در کانون آن قرار گیرد. در نوشتار حاضر، به واکاوی نظریۀ عدل الهی مورد نظر این فیلسوف و دیدگاه وی درباره شرور اخلاقی و طبیعی و همچنین رنجی که به حیوانات می رسد، پرداخته ایم و نیز به اشکال هایی که بر این دیدگاه وارد شده و نیز پاسخ های وی نظر داشته ایم و در پایان در می یابیم که پاسخ های سوئین برن، مشابهت هایی نیز با پاسخ فیلسوفان مسلمان دارد.

این تحقیق، با جهت گیری از پرسش تحقیق که همان دیدگاه امیر مؤمنان علی(علیه السلام)درباره آزادی و مرز و قلمرو آزادی ها است تهیه و تدوین شده است.در این پژوهش، با بیان مبانی آزادی، جایگاه آن از دیدگاه امیر مؤمنان روشن شده است. در ادامه بحث با پرداختن به آزادی های گوناگون از بُعد اجتماعی، از جمله آزادی اندیشه و پرورش خودگرایانه جامعه که در صدر برنامه های حکومت امام بود، آفت های اساسی آن بیان; سپس با گذر از تمایز اندیشه و عقیده، اصول چهارگانه آزادی عقیده و چگونگی و روند برخورد حضرت با مخالفان تبیین شده است. در مبحثی دیگر، آزادی بیان (رکن مردم سالاری) به صورت مرز دو خطّ حکومتی مطرح، و شکل های گوناگون آزادی بیان بحث شده است. در این مبحث، نقد و انتقاد و امر به معروف و نهی از منکر و مشورت و تطبیق آن ها با کارکردهای مهمّ آزادی بیان مورد بررسی قرار گرفته و چنین استنباط شده که آزادی بیان از اصول و در صدر برنامه های حکومتی و تربیتی حضرت قرار گرفته و توجّه به مردم و نظر آنان به صورت اصل اساسی در حکومت حضرت، مورد توجّه بوده است. در بخشِ آزادی اقلیت ها، اهتمام به تمام حقوق اجتماعی آن ها (در جایگاه شهروند جامعه اسلامی) را در کنار شهروندان مسلمان مطرح کرده، و با عناوینی چون «معاهده» و... به حدود و مرز آزادی آن ها پرداخته ایم.در فصل آخر، آزادی های فردی بررسی، و با تبیین آزادی تن و مصونیت فردی، مهم ترین بحث موجود در این زمینه، یعنی بحث توقیف احتیاطی، پی گرفته شده است.در بخش آزادی رفت و آمد و انتخاب آزادانه مسکنِ راحت و اَمن برای خویشتن، به محدودیت رفت و آمد و انتخاب مسکن کارگزاران توجّه، و در بخش آزادی و مصونیت خانه و مسکن، با استناد به نامه ای از حضرت، ظرافت ها و حسّاسیت های ورود به حریم خصوصی مردم را به روشنی بیان کرده ایم.در بحث مربوط به مصونیت اسرار خصوصی، با استناد به روشن ترین سخنان حضرت در این زمینه، تأکید بر حفظ اسرار مردم بویژه در نامه امام به مالک اشتر بیان شد. امیر مؤمنان همچنان که در احقاق حقوق و آزادی های مردم بسیار می کوشید، در رعایت مرز و قلمرو آن نیز قاطعانه عمل می کرد. به سبب اهمّیت این قسمت در بخش های گوناگون، مرزهای آزادی مورد توجّه بوده است و به طور کلّی حدود الهی، مصالح اجتماعی و حقوق اشخاص جزو مرزهای آزادی شناخته شد.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: حج و اهمیت آن از دیدگاه قرآن، مکه و کعبه، جنبه های اجتماعی حج،نظام حج در اسلام، آثار اجتماعی حج، نگرشی اجتماعی به اعمال حج.

تحقیق حاضر باهدف تبیین جامعه شناسی "عوامل موثر در تعادل و استحکام خانواده " درچارچوب جامعه شناسی خانواده صورت گرفته است دراین پژوهش جامعه آماری ۱۱۵ نفر از دانشجویان ، اعم از زن و مرد دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی واحد تهران شمال هستند، از این تعداد ۸۰ نفر زن و ۳۵ نفر مرد می باشند که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند مدل آماری پژوهش(‎(X۲ کای اسکوئر بوده و از طریق آن فرضیات مطرح شده مورد کنترل قرار گرفته است . دراین تحقیق ۶ فرضیه طرح شده که از بین آنها دو فرضیه تایید و دیگر فرضیه ها چون دربین متغیرها رابطه معناداری وجود نداشته ، رد شده اند روش به کار گرفته شده دراین پژوهش نیز اسنادی (کتابخانه ای ) و میدانی ، همراه با پرسشنامه بوده است.

پژوهش حاضر برآن است که نظریه های اریک فروم و حضرت علی (ع ) را پیرامون اصلاح ساخت اقتصادی اجتماعی جوامع از خود بیگانه باهدف دست یابی به وجوه تشابه و تمایز میان چشم انداز تفسیر گرایانه فروم و چشم انداز دینی امیرالمومنین حضرت علی (ع ) بررسی کند، در واقع بااستفاده از دو منبع علمی و دینی راه کارهای مناسب برای عبور از جامعه ای با تمرکز قدرت و ثروت به جامعه سالم و ویژگیهای جامعه سالم و انسان سالم را بیابد و مفاهیم مورد نظر را با تئوری پارستر که قالب تحلیلی تحقیق است مقایسه کند پرسش تحقیق گذشته ای بااستفاده از روش مقایسه ای و با توسل به فن کتابخانه ای و همچنین با مراجعه به منابع اولیه و ثانویه و ابزار انتقاد داخلی و خارجی آثار موضوع بررسی و در قالب یک طرح تحلیلی ، شاخص سازی و تجزیه و تحلیل گردید

مباحث این پایان نامه عبارتند از: چگونگی تشکیل اجتماع، انسان و اجتماع، اسلام و اجتماع، کارکردهای اجتماعی دین، نهاد خانواده و ازدواج، نهاد حکومت،نهاد اقتصاد، هنجارهای اجتماعی، حقوق اجتماعی،مسائل اجتماعی.

هدف پژوهش بررسی اجمالی کثرت گرایی دینی و مقایسه دیدگاه مخالفین و موافقین پلورالیزم دینی و کمک به تبیین کثرت گرایی دینی است.روش پژوهش اسنادی و کتابخانه ای است.نتایج نشان می دهد که پذیرش پلورالیزم دینی در عصر حاضر امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و باید حق بودن ادیان و محق بودن دینداران را پذیرفت.