جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
صفات افعال
>
حسن و قبح
>
حسن و قبح عقلی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 66
عنوان :
قضایای حسن و قبح: عقلانی يا عقلایی
نویسنده:
مجيد ابوالقاسم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح افعال
,
باور عقلانی(مقابل باور عقلایی)
,
باور عقلایی(مقابل باور عقلانی)
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی و شرعی ,
1- قاعدة التحسین و التقبیح: قاعده حسن و قبح ,
حسن و قبح ,
حسن و قبح عقلی ,
حسن عدل ,
قبح ظلم ,
حسن و قبح عقلایی ,
حسن و قبح از دیدگاه اشاعره ,
چکیده :
اين نوشتار به دنبال اثبات عقلاني بودن قضاياي حسن و قبح و ردّ عقلايي بودن آنهاست. ابتدا ديدگاه حکمايي همچون فارابي، ابنسينا و محقق طوسي مطرح شده که قضاياي حسن و قبح را از مشهورات دانستهاند. سپس به دو تفسير از ديدگاه حکما اشاره شد: حکيم لاهيجي قضاياي حسن و قبحْ را يقيني و حتي بديهي ميداند، اما محقق اصفهاني اين بحث را از مشهورات بهشمار ميآورد. حق آن است که از کلمات حکما، عقلاني بودن قضاياي حسن و قبح در کنار عقلايي بودن آنها فهميده ميشود؛ چه آنکه يک قضيه ممکن است از يک جهت جزو يقينيات باشد که صدقش با برهان اثبات گردد و از لحاظي ديگر، جزو مشهورات باشد که واقعيتي جز شهرت و تطابق آراي عقلا نداشته باشد. در ادامه، به بررسي ادلة محقق اصفهاني پرداختيم. اين دليل را که چون قضاياي حسن و قبح بديهي نيستند پس مشهورياند، نپذيرفتيم؛ چون نميتوان از عدم بداهت، عدم عقلي بودن را نتيجه گرفت. دربارة دليل دوم که عقلا صرفاً به سبب حفظ نظام اجتماعي به حسن و قبح حکم ميکنند، روشن شد که عقلا در اعتبار احکام به مصالح و مفاسد واقعي توجه دارند، ازاينرو حکم آنها منشأ عقلاني دارد و صرفاً برخاسته از اعتبار نيست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
كاركردهای عقل در انديشة كلامی شيخ حر عاملی
نویسنده:
محمد غفوری نژاد، ام البنين خالقيان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل(منطق)
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
عقل ابزاری
کلیدواژههای فرعی :
جریان حدیث گرا ,
حجیت نقل ,
تمایز عقل نظری و عملی ,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف ,
حسن و قبح عقلی ,
تمایز سحر از معجزه ,
لامکان بودن خداوند ,
ابطال ناپذیری حجیت عقل ,
اوصاف عقل در روایات ,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه) ,
تواتر معنوی ,
مفهوم شناسی عقل ,
حدیث جنود عقل و جهل ,
دفع ضرر محتمل ,
چکیده :
شيخ حرعاملي به عنوان يکي از محدثان بنام نيمه دوم قرن يازدهم، در پس چهرة حديثي خود متکلمي است که به روش هاي مختلفي به استنباط آموزه هاي اعتقادي و دفاع از آن در برابر مخالفان پرداخته است. وي در اين راستا از روش هاي نقلي و عقلي بهره برده است. در اين جستار ضمن پرداختن به جايگاه عقل در منظر شيخ حر عاملي، کارکردهاي عقل را در انديشة کلامي وي از خلال مطالعه آثار کلامي متعدد وي کاويده ايم. اين پژوهش به طور مستند بيانگر آن است که شيخ حر عاملي اگر چه نقل را در استنباط اعتقادات اصل مي داند، ليکن عملاً همچون ديگر متکلمان از کارکردهاي سه گانة عقل استفاده کرده است. وي از کارکردهاي مستقل عقل، يعني عقل نظري و عملي و نيز از کارکرد غير مستقل عقل يعني عقل ابزاري بهره برده و با روش هاي عقلي متعدد و متنوع به استنباط آموزه هاي اعتقادي اسلام و مذهب تشيع و دفاع از آن پرداخته است. او معتقد است تعارض بين عقل ابزاري و نقل موضوعيت ندارد و در تعارض عقل نظري و عملي با نقل، بايد نقل معارض را به تأويل برد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحوث في قراءة النصّ الدیني
نویسنده:
محمد سند؛ تقریر نویسان: عماد حكيم، مصطفى اسكندري
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: باقیات,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عقاید شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
استنباط فقهی ,
نص ,
علم حدیث ,
اصول فقه ,
اصول عقاید ,
حسن و قبح عقلی ,
معارف اعتقادی ,
نقش عقل در استنباط احکام ,
فقه الحَدیث ,
استنباط کلامی ,
13. علم کلام ,
علوم اسلامی (سایر) ,
جایگاه عقل در حوزه عقاید دینی ,
کارکردهای عقل در عقاید ,
نصوص دینی ,
شابک (isbn):
978-600-5126-48-8
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شهرت قضایای ارزشی و یقینیبودن آنها
نویسنده:
حسن اسماعیلپور نیازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
حسن و قبح عقلی
,
غیر یقینیات
,
یقینیات
,
مشهورات (منطق)
,
یقینیات
,
غیر یقینیات
,
مشهورات (معرفت شناسی)
,
یقینیات(اصطلاح وابسته)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اندیشمندان بزرگی چون شیخ الرئیس بوعلی سـینا، خواجـه نصـیرالدین طوسـی، محقـق اصفهانی و مرحوم مظفر، قضایاي ارزشی یعنی حسن عـدل و قـبح ظلـم را جـزء «مشـهورات بالمعنی الأخص» شمرده اند. «مشهورات بالمعنی الأخص» دربرابر «یقینیات» است؛ واقعیتی وراي تطابق آرا ندارد و مبدأ جدل است؛ ازاینرو این شبهه مطرح شده اسـت کـه چنـین نظریـه اي بـا نظریه مشهور شیعه مبنی بر ذاتی و عقلیب ودن حسن و قبح در قضایاي ارزشـی و قابلیـت دفـاع برهانی از آنها منافات دارد. براي رفع تعارض این دو مبنـا، دو محمـل بـراي کـلام اندیشـمندان مذکور به همراه شواهدي از مطالب آنـان ارائـه شـده اسـت. طبـق محمـل نخسـت، مقصـود از مشهوري بودن حسن عدل و قبح ظلم، مشهوریت آنها نزد عقلاست که از این جهت، واقعیتی جز شهرت نزد عقلا ندارد. طبق محمل دوم، حسن و قبح در دو معنا دو حکم دارد: نخست، به معناي گرایش درونی افراد نسبت به عدل و ظلم مورد نظر است که دراین صورت فقط شـهرت پشـتوانه آن است و واقعیتی وراي شهرت ندارد و صدق و کذب نمیپذیرد؛ دوم، به معناي ملائمت عـدل و ظلم با کمال انسانی است که هم واقعیت نفس الأمـري دارد و هـم صـدق و کـذب پـذیر اسـت. خواجه نصیرالدین طوسی اولی را به نام عقل عملی و دومی را به نام عقل نظري نامیده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقد اللآلئ في الرد على أبي حامد الغزالي : مع دراستین حول: ا- التحسین والتقبیح بین الاشاعرة والمعتزلة 2- موقف الزیدیة من الصحابة
نویسنده:
یحیی بن حمزة العلوی؛ تحقیق: امام حنفی سید عبدالله
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره - مصر: دار الافاق العربیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
1- قاعدة التحسین و التقبیح: قاعده حسن و قبح
,
اشاعره (اهل سنت)
,
اصول عقاید معتزله
,
حسن و قبح
,
عقاید اشاعره
,
عقاید معتزله
,
قاعده حسن و قبح شرعی
,
معتزله (اهل سنت)
,
اصول اشاعره
,
حسن و قبح عقلی
,
زیدیه
,
معرفت حسن و قبح
,
حسن و قبح شرعی
,
13. علم کلام
,
زیدیه Zaydism (فرق تشیع)
,
صحابه پیامبر(ص)
,
کلام زیدیه
چکیده :
کتاب «عقد اللآلئ في الرد على أبي حامد الغزالي» از موضع زیدیه، در دفاع از عقائد معتزله و در نقد ورد دیدگاه امام محمد غزالی طوسی نگارش یافته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حسن و قبح عقلی از دیدگاه متفکران معاصر، مرحوم مظفر، آیت الله سبحانی و استاد مصباح
نویسنده:
لیلی یوسفی ابدال آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اسلامی
,
عقل نظری
,
عقل عملی
,
علوم انسانی
,
عقل نظری
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن وقبح ذاتی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
حسن و قبح عقلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
یکی از مسایلیکه از دیر باز تاکنون از مباحث جدی و مناقشه برانگیز نزد متفکران معاصر، از جمله فلاسفه و اصولیین و به ویژه متکلمان بوده است مسأل? حسن و قبح در افعال شخص عاقل – به ویژه انسان- است.گذر زمان و طرح دیدگاههای جدید دربار? اخلاق و فلسف? اخلاق، ضرورت و اهمیتاین مسأله را پیش از پیش نمایان میسازد. پرسش اصلی این است که آیا حسن و قبح عقلی است یا شرعی؟ منظور از عقل، عقل نظری است یا عقل عملی؟مشهور است که عدلیه، هوادار عقلانیت حسن و قبح افعال و اشاعره پیرو شرعی بودن حسن و قبح افعال میباشند. در تاریخ تفکر مسلمانان، معانی متفاوتی برای حسن و قبح بیان شده است: 1- کمال و نقص 2- ملایمت و منافرت با نفس 3- استحقاق مدح و ذم. دو معنای نخست مورد اتفاق اشاعره وعدلیه و معنای سوم مورد اختلاف آنها میباشد. قاعده حسن و قبح ذاتی، در حل و فصل بسیارى از مسائل کاربرد دارد. مباحث ملازمات و استلزامات عقلى در اصول فقه، جاودانگى و پایدارى ارزش هاى اصیل انسان در علم اخلاق و مسائل مهم کلامى، از جمله: وجوب تکلیف، حسن عقاب الهى، لزوم بعثت انبیا، قاعده ى لطف و... به این مسئله مبتنى اند.محور پژوهش حاضر این است که، معانی اجماعی و مورد اختلافی در معنای حسن و قبح را بیان کرده و مراد از ذاتی و عقلی بودن این مسأله، دلائل قائلین و منکرین حسن و قبح و آثار و نتایج آن را از نظر متفکرین معاصر- آقایان، سبحانی، مظفر و مصباح- بیان کنیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تجلی عقل عملی اخلاقی در عمل اخلاقی
نویسنده:
محمد علی اردستانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عمل اخلاقی
,
اعتبار وجوب
,
حسن و قبح عقلی
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
عقل عملی اخلاقی
,
اعتبار حسن
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
ادراکات اعتباری ,
اعتبار وجوب ,
امور اعتباریه صرف ,
اعتبار حسن ,
فعل تشریعی خدا ,
قوه فعاله ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
عقل عملی را با توجه به ادراك گزاره های عملی اخلاقی، مـی تـوان عقـل عملـی اخلاقـی ناميـد . عقل در درك حسن وقبح برخی از افعال و شكل گيری گزاره های علمی اخلاقی مبتنـی بـرآنهـا مستقل است؛ مانند: «عدل حسن است» و«ظلم قبيح است» كه گزاره هـای عقـل علمـی اخلاقـی و قانونهای بنيادين اخلاق می باشند. راه ديگر شناخت حسن و قـبح، يـاری دادن شـرع اسـت. البتـه كمك شرع، منافاتی با عقلی بودن حسن و قبح ندارد. به نظر علامه طباطبايی، برای تحقق هر فعـل اختياری، ميان طبيعت انسانى از يك طرف و خواص و آثار طبيعى وتكوينى وى از طرف ديگر ، يك سلسله ادراكات و افكار ميانجى وجود دارد كه طبيعت، نخست آنها را ساخته و به دسـتيارى آنها خواص و آثار خود را در خارج بروز و ظهور مى دهد. اين نوشتار بـا الهـام از نظريـه علامـه، صرفاً در صدد تبيين سازوكاری است كه به واسطه آن، از گزاره های عقل عملی اخلاقی، به عمـل اخلاقی انتقال حاصل می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی حسن و قبح عقلی از دیدگاه فخر رازی و خواجه طوسی ناظر به کتاب تلخیص المحصل
نویسنده:
سارا راستی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , خلاصه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
علوم انسانی
,
خواجه طوسی
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
خواجهی طوسی از متکلمین امامیه است که داعیهی حسن و قبح عقلی را دارد. بنابراین او باید در هر امری به عقل و روش عقلی مراجعه کند و حال آنکه روش نقلی و استفاده از آیات و روایات برایش غیر معمول نیست. خصوصا در بحث ایمان، دلایل نقلی بسیاری را مطرح میکند. فخر رازی نیز متفکر پر آوازهی اشعری است که او را بر خلاف اشعری بودنش، فردی عقلگرا مییابیم. در این زمینه چند احتمال به ذهن متبادر میشود:الف- عقل گرایی فخرالدین رازی، به این معناست که او به حسن و قبح عقلی معتقد است. ب- فخر رازی به زبان حسن وقبح شرعی را تایید میکند، ولی در عمل ملتزم به آن نیست.ج- فخر رازی کاملا معتقد به حسن و قبح شرعی است و برای عقل گراییاش توجیه دیگری وجود دارد.در استخراج مبانی حاصل از استدلالهای فخر، برای مورد بموارد متعدد پیدا میکنیمفخر هم به کافی نبودن عقل اذعان دارد و هم عدم استفاده از آن را تاب نمیآورد. امر دیگری که پیرامون فخر مورد مناقشه است، تهافت و تناقض گوییهای او در کتب و نوشتههای مختلف دربارهی موضوعات مختلف است.آیا فخر رازی با عقل به شکل مطلق مخالف است؟ پاسخ این سوال، قطعا منفی خواهد بود، زیرا کسی که با عقل به شکل مطلق مخالف است، در نقلیات از آن بهره نمیبرد. آنچه فخر رازی شدیدا با آن مخالف است، چیزی جز عقل مستقل نیست. اتفاقا فخر موافق عقل منفعل از دین و عقل ابزاری است و چنانکه آورده شد در سمعیات نیز از آن استفادهها کرده و بهرهها برده است. ممکن است سوالی پیش بیاید که آیا ممکن است کسی با اصل تناقض مخالف باشد ولی بتواند عقل منفعل از دین را بپذیرد؟ به نظر میرسد که چنین چیزی ممکن نباشد. هر چند فخر با اصل تناقض مخالفت میکند ولی نیک میداند که نفی اصل تناقض، نقل را هم زیر سوال میبرد. بنابراین با عقل مستقل به شکل مطلق مخالفت نمیکند اما نقش عقل مستقل را در حد درک ناتوانیهای عقل میداند و به عبارتی برای آن نقشی سلبی قائل میشود.با توجه به این نکته نباید فخر را فردی متضاد در عقیده و عمل دانست. او از این روش برای محدود کردن عقل بهره میجوید، زیرا غیر از این طریق، راه دیگری برای این مهم، قابل تعریف نیست.بنابراین به نظر میآید تنها عملی که فخر عقل را در آن، مستقل از نقل میداند، تعیین نقشی سلبی برای اوست و آن این که عقل در چه محدودهای نمیتواند وارد شود. شاید بتوان به همین دلیل او را امام المشککین دانست. زیرا او به تمام آن چه حاصل عقل است میتازد و در تمامی آنها تشکیک وارد میکند تا آنها را از قطع عقلی بیرون آورد.در مقابل، خواجهی طوسی قرار دارد که چون پیرو حسن و قبح عقلی است، در مقابل نقل صریح، سر تسلیم فرود میآورد. زیرا عقل برای او حجیت صد درصدی ندارد. برای او نیز عقل تعیین کنندهی محدودهی جولانگاه عقل است و این یعنی محدودهی عقل در حسن و قبح رانیز عقل تعیین میکند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حسن و قبح عقلی از دیدگاه اصولیون شیعه و پیامدهای حقوق بشری آن
نویسنده:
احمد تقیزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام امامیه
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
معتزله (اهل سنت)
,
حسن و قبح عقلی
,
حقوق زنان
,
نگرش دینی
,
حقوق بشر (مسائل جدید کلامی)
,
حسن و قبح عقلی
,
حقوق
,
حقوق
,
8- اهل حدیث (فرق اسلامی)
,
حقوق
,
اخباری (فقه)
,
اخباری (فقه)
چکیده :
موضوع حسن و قبح عقلی، از دیرباز، حتی از دوران یونان باستان ذهن بسیاری را به خود مشغول ساخته است. آنچه در پایاننامه حاضر مورد بحث و بررسی قرار گرفته، کنکاش موضوع فوق در آثار اصولیان شیعه و تأثیری که در احکام فقهی از خود بر جای میگذارد، میباشد.سوال اصلیای که در تحقیق پیش رو مطرح شده، آن است که آیا میتوان از موضوع حسن و قبح عقلی که در آثار اصولیان شیعه مطرح شده، در جهت اثبات گزارههای حقوق بشری استفاده نمود؟ به عبارت دیگر، آیا میتوان از احکام قطعی عقل (که به عنوان سومین یا چهارمین منبع استنباط احکام معرفی شده است)، در فقه استفاده نمود و از این مسیر به احکامی دست یافت که هر چه بیشتر با موازین و اسناد حقوق بشری در تطابق باشند؟به منظور پاسخ به این سوال مهم، پس از طرح بخش اول که به تحلیل مفهومی و تاریخچه حسن و قبح اختصاص یافته، در بخش دوم و در طی سه فصل، سعی شده مباحثی از حقوق زن و حقوق اقلیتها مطرح شده و دیدگاه هر یک از منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی و اسناد و موازین حقوق بشری نسبت به هر یک از این مباحث بیان شود تا از این طریق، نسبت به وجود یا عدم وجود تفاوت میان نتایجی که هر یک از این سه گروه به آنها دست یافتهاند، پی برده شود.هر چند، بایستی گفت متأسفانه میان دیدگاه هر یک از منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی، در مواجهه با مباحث فوق، تفاوتی اگر وجود داشته، ناچیز میباشد و از سوی دیگر، میان دیدگاه این دو گروه یعنی منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی از یک سو و اسناد و موازین حقوق بشری از سوی دیگر، نسبت به هر یک از مباحث فوق، فاصله بسیاری مشاهده میگردد که بیشک یکی از دلایل آن، عدم اعتنا یا کماعتنایی نسبت به استنباطات قطعیه عقلیه میباشد.با این توصیف، روشن میشود که هر چند در مرحله تئوری و نظریهپردازی، موضوع حسن و قبح عقلی(بنابر آنچه در فصل دوم از بخش اول آمده)، از پتانسیل بالایی برخوردار میباشد، اما در عمل و کاربرد، استفاده چندانی از آن صورت نگرفته، بلکه اکثر قریب به اتفاق احکام، از نصوص شرعی استخراج گردیده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل آراء متکلّمین (معتزله، اشاعره و امامیّه) و فلاسفه مسلمان در بحث احباط و تکفیر
نویسنده:
سیدهزهرا هاشمیعلیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
احباط
,
تکفیر
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
چکیده :
آیات و روایات بسیاری مسئله احباط و تکفیر اعمال را مطرح میکنند. این بحث از موضوعات مهم اعتقادی است که در باور به معاد، حسابرسی اعمال، عدل الهی و ... تأثیر دارد. با وجود تصریح گسترده این موضوع در نصوص و تأثیر آن در بسیاری از اصول اعتقادی، باز هم میان مفسّرین و متکلّمین در پذیرش یا نفی آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد تا آنجا که برخی به صراحت آن را نفی و برخی قاطعانه میپذیرند.فرضیه این رساله عبارت است از اینکه: با توجه به وجود آیات متعدّد در زمینهی حسابرسی دقیق اعمال، این امر مورد تأیید علماء بوده و آیاتی که اشاره به احباط و تکفیر اعمال دارند دارای تفسیر و توجیهی خاص میباشند.در این رساله علاوه بر تبیین مبسوط بحث و طرح بسیاری از جوانب آن به سه مسئله مهم پرداخته شده است؛1- توجیه سازگاری آیاتی که تصریح به احباط و تکفیر دارند با آیاتی که بر حسابرسی دقیق اعمال تأکید دارند. نتیجه نهایی مفسّرین در این زمینه آن است که اعمالی که حبط نشده اعم از نیک و بد در قیامت مورد وزن قرار میگیرند. 2- دلیل نزدیک شدن رأی امامیه به اشاعره و تقابل با معتزله در این موضوع با وجود اینکه امامیه و معتزله قائل به حسن و قبح عقلی بوده و اشاعره آن را نفی میکنند. در این مورد اشکال را به محدوده مستقلات عقلیه و مصادیق آن برمیگردانند. 3- چگونگی توجیه بحث احباط با توجّه به جایگاه نگاه وجودی و تغیّر ناپذیری علم خداوند از دید فلاسفه. حاج ملّا هادی سبزواری این مسئله را به محو وجوه نورانی و ظلمانی امور برمیگرداند. بعد از تحقیقات گسترده و رجوع به منابع بسیار میتوان گفت در میان متکلّمین نظر علّامه مجلسی با توجه به اینکه جمیع آیات و احادیث را پوشش داده و آراء مختلف را جمع میکند، به حق نزدیکتر است.البته جای شگفتی دارد که فلاسفه در چنین موضوع مهمّی چندان اظهار نظر نکرده و اگر وارد شدهاند بیشتر نظر کلامی ارائه کردهاند تا فلسفی.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 66
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید