جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫مباحث اين پايان نامه عبارتند از: تعريف بلاغت، علم بيان و موقعيت تشبيه در آن، تعريف تشبيه و اركان آن، تقسيم تشبيه به اعتبار طرفين، به اعتبار وجه شبه و به اعتبار ادات تشبيه، شرح تشبيه مقلوب، تشبيه ضمنى، اغراض تشبيه، و بررسى شواهد تشبيه در قرآن از سوره بقره تا پايان قرآن.

‫مباحث اين پاياننامه شامل سه بخش به اين شرح است: در بخش اول، مفهوم و تعريف مقاومت و در بخش دوم، شيوههاىِ مقاومت در داستانهاى پيامبران بيان شدهاست؛ بخش سوم، دربارهىِ شيوههاىِ مقاومت از نظر ديگر آيات قرآن است و اين موضوعات را در بردارد: پيام قرآن بعد از طولانىترين قسمها در سورهىِ تكوير، نخستين مقاومتكننده(عصيانكننده) در برابر خدا، پيامبرانى كه قبل از حضرت محمد(ص) مأمور به استقامت شدند، دستور استقامت به پيامبر و گروندگان به او، دستور استقامت بعد از بيان اصل توحيد، نزول فرشتگان بر اهل استقامت، امر به استقامت به شخص پيامبر، پاداش استقامتكنندگان، پيمانشكنى در برابر پيمانشكنان."

‫این مجموعه شامل روش شناسی تفسیر احسن الحدیث آقای علی اکبر قرشی می باشد. ایشان از قرآن پژوهان و مفسران شیعی معاصر است. این تفسیر در 12 جلد و به زبان فارسی شامل کل قرآن می باشد که با یک مقدمه در مباحث علوم قرآنی آغاز می شود. متن قرآن به همراه متن تفسیری که موجز است به صورت ترتیبی بیان شده است. در آغاز هر سوره مکی و مدنی بودن و شمارش و حروف آیات را بیان کرده و سپس به شرح واژه ها و اعراب بعضی از کلمات پرداخته است. سپس شرح مختصری از سوره و بعد از آن تفسیر آیات به ترتیب و با توجه به آیات متناسب انجام یافته و در آخر مطالب مهم آیات به صورت نکته ها بیان شده است. روش مولف در تفسیر احسن الحدیث عقلی-اجتهادی و با گرایش اجتماعی است. پژوهش حاضر در پنج فصل و یک مقدمه تدوین شده است؛ مقدمه شامل پنج محور تبیین مسئله، ضرورت پژوهش، انگیزه تحقیق، اهداف تحقیق، سوالات اصلی وفرعی می باشد. فصل اول کلیات که شامل مفهوم شناسی، روش تفسیر و مبانی، معرفی تفسیر احسن الحدیث، زندگینامه مؤلف، حیات علمی و تالیفات ایشان می باشد. فصل دوم مبانی مؤلف است که شامل مبنای اول، قرآن کلام خداوند است مبنای دوم، هدایت گری قرآن مبنای سوم، جاودانگی قرآن مبنای چهارم، التزام به وحی بیانی مبنای پنجم، تناسب آیات و سوره ها مبنای ششم، اعجاز قرآن و صیانت آن از تحریف، مبنای هفتم اعتقاد مفسر به صحت قرائت مشهور می باشد. فصل سوم شامل روش مولف در تفسیر آیات با توجه به منابع و مبانی و نوع گرایش ایشان می باشد. در فصل چهارم منابع مورد استفاده و میزان تاثیر آن ها در تفسیر مورد بررسی قرار می گیرد. فصل پنجم در بردارنده مباحث علوم قرآنی است که مولف به آن ها توجه داشته و به عنوان مقدمه ای برای تفسیر بیان کرده است. Abstract This collection concerningthe methodology description of ahsanalhadith compiled by mr. ali akbar ghorahi. He is quranic researcher and shiaat interpreter. This explannation has been set forth in 12 volume and includes quran as whole in persain language which is commenced by a preface about quranic sciences discuses. The text of quran along with explanation text defined by summarize any soreh stated to the respect of its maccky and madani dependence as wall as verses words and counting then the explanation performend for diacritic of vowel point and its terms. Abrief express from soureh and explanation of verses with note to appropriat verses conducted and imoprtant means of verses has been defined in the from of points of compiler which is religious practice with social tendency. Present study written in five chapters and a perface, the preface focused on problem explicate necessity of research, intensive of study, aims of research, main and sub questions. First chapter of generals concerning method concept logy, interpretation and basis, introducing ahsanalhadith explanation compilre biography his scientific life and other compiles, second chapter is compiler basis which includes first basis, quran is word of god, second basis, quran leadership third basis quran eternity, fourth basis commitment to divine address, fifth basis, verses and soureh coordination, quran miracles and preserving it from distort, seventh basis, interpreter believe to correctness of reading is noted. Third chapter includes compiler method in interpretation of verses with note to his source, basis and type if tendency. Fifth chapter having quranic sciences discuss and compiler paid his particular attention to that and uesd it as a preface for interpretation.

‫لقد كان لكم فى رسول اللَّه اسوة حسنة لمن كان يرجوا للَّه واليوم الآخر وذكر اللَّه كثيراً«. P ) سوره احزاب، آيه 21. P} »لقد جاءكم رسول من أنفسكم عزيز عليه ما عنتم حريص عليكم بالمؤمنين رؤف رحيم«. {P ) سوره توبه، آيه 128. P} نظام ومجموعه قوانينى كه رب العالمين براى هدايت بشريت تشريع كرده است اسلام نام دارد. دين اسلام، به عنوان شريعت جاودان پيامبر خاتم (ص) در دو بخش اساسى به انسانها عرضه شده است: كليات رؤس مسايل وريشه‏هاى احكام وبرنامه‏ها در قرآن كريم، كه هم الفاظ وعبارات وهم جميع معانى ومفاهيم آن از جانب خداوند ووحى الهى است. وتوضيح وشرح وتفصيلات مربوط به آنها در سنت وسيره رسول مكرم اسلام (ص) ارائه گرديده است. خداى متعال در كتاب آسمانيش فرمانبردارى از رسول را با اطاعت از خويش همراه وقرين آورده است ومى‏فرمايد: »يا أيها الذين آمنوا اطيعوا اللَّه واطيعوا الرسول...«. {P ) آيه 59 نساء، 92 مائده، 20 و46 انفال، 54 نور، 32 محمد، 13 مجادله به همين مضمون مى‏باشند. P} وهمچنين نافرمانى از پيامبر را هم تراز با نافرمانى خود دانسته چنانكه فرموده است: »ومن يعص اللَّه ورسوله فان له نار جهنم«. {P ) 24 جن، 42 نساء، 59 هود، 10 حاقه، 216 شعرا، 21 نوح، 36 احزاب، 14 نساء، 98 و100 مجادله به همين مضمون مى‏باشند. P} بنابراين گفتار وكردار رسول خدا (ص) حجت وخلق وبخشى از برنامه هدايت الهى به شمار مى‏رود ودر سايه اقتدا به اين پيشواست كه قيد مسلمانى شكل مى‏گيرد. به اين ترتيب سنت پيامبر اسلام (ص) كه اعم از قول وفعل وتقريرات ايشان در سراسر دوران نبوت مى‏باشد. براى همه مسلمانان در كنار قرآن مصدر اصلى شريعت اسلام بوده وعمل به آن الزامى است چنانكه شاطبى در كتاب الموافقات چنين بيان مى‏كند كه: »ان السنه تطاع لانها بيان القرأ فطاعه اللَّه عمل بكتابه وطاعة الرسول العمل بما بيّن به كتاب اللَّه تعالى قولاً أو عملاً أو حكماً.. ان السنه توضح المجمل وتقيد المطلق وتخصص العموم.. وان السنة بمنزلة التفسير والشرح لمعانى احكام الكتاب ودل على ذلك قوله تعالى: »وأنزلنا إليك الذكر لتبين للناس ما نزل إلهيم««. {P ) اضواء على سنه المحمديه، ابوريه، مؤسسه انصاريان. P} به عنوان نمونه روشن اين تبيين مى‏توان به ركعات نماز وكيفيت اذكار وشروط در اين حكم اساسى اشاره نمود كه همه از تعليمات رسول خدا (ص) است حال آنكه در قرآن به عباراتى كلى چون »اقم الصلوه...« اكتفا شده است. با اين توجه، ضرورت مطالعه وشناخت سنت رسول خدا (ص) وشخصيت الهى ايشان به عنوان الگوى عملى ديندارى كه ابعاد مختلف اسلام در لحظه لحظه حيات او تجسم يافته است، روشن مى‏گردد. از جمله اين ابعاد، رفتارها وعملكرد سياسى - اجتماعى پيامبر (ص) مى‏باشد كه در طول بيست وسه سال به تحول جامعه جاهلى به يك حكومت اسلامى منجر گرديده ودر واقع اجراى قوانين اسلام را در سطح اجتماع متحقق ساخته است، اگر امروز بعد از 1400 سال به تحليل ابعاد سياسى واجتماعى شخصيت رسول خدا (ص) مى‏پردازيم در جستجوى روشهاى يك انسان سياستمدار (هر چند موفق ومنحصر به فرد) در لابلاى صفحات تاريخ نيستيم بلكه معتقديم مجموعه اين رفتارها در تداوم جريان هدايت انسانها از طريق رب العالمين ودر متن آموزشهاى الهى به منصه ظهور رسيده است وما بايستى براى مشكلات امروز خود به مطالعه سياستهاى پيام‏آور وحى آسمانى پرداخته وبدان تمسك جوييم. در واقع سراسر سنت وسيره رسول خدا (ص)، تلاش براى ابلاغ رسالت الهى وارائه اسلام در چهار وجود (وجود اسمى، وجود مفهومى، وجود شخصيت اسلامى وجامعه اسلامى) بوده است. {P ) علامه عسكرى در كتاب نقش ائمه در احياء دين در اين مورد چنين نوشته‏اند: با تحليل دقيق از اسلام مى‏توان آن را به چهار وجود تقسيم نمود كه در جامعه انسانى به اين چهار نوع مى‏تواند حضور يابد. وجود اسمى كه مجموعه الفاظ با بار معنايى خاصى است ودر استخدام شريعت در آمده، وجود مفهومى كه اصطلاحات دينى را همراه مفاهيم حقيقى آنها تبليغ مى‏كند. وجود عملى يا شخصيت اسلامى كه در آن مجموعه رفتارهاى دينى در عملكرد يك فرد تجسم پيدا مى‏كند ووجود جامعه اسلامى كه احكام اجتماعى اسلام در آن به اجرا گذاشته مى‏شود وبه عنوان كامل‏ترين تجلى اجتماعى اسلام به شمار مى‏رود (نقش ائمه در احياء دين، ج 1، علامه سيّد مرتضى عسكرى، مجمع علمى اسلامى). P} لذا با توجه به اين هدف اساسى، جوانب مختلف شخصيت وعملكرد ايشان قابل تفكيك نيست چرا كه همه در يك راستا وبراى ارائه ودفاع از تداوم وبقاى دين الهى بوده‏اند. در اين نوشتار ما هرگز مدعى نيستيم كه شخصيت سياسى رسول خدا (ص) بطور كاملاً جداگانه بررسى وارائه شده باشد بلكه سعى داشته‏ايم تا آن بخش از رفتارها را كه در تحقق وجود چهارم يعنى تشكيل جامعه اسلامى وحفظ وتداوم آن نقش داشته است را تا حدى پر رنگ‏تر به تصوير كشيده و ارائه نماييم. و با عنايت الهى در اين راه از زلال هدايت » رحمة للعالمين« بهره‏مند شويم. والسلام