جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
معارف اسلامی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
تعداد رکورد ها : 1814
عنوان :
نقد اجتماعی تصوف ( با تأکید بر تحولات اجتماعی ایران در سده های پنجم و ششم هجری)
نویسنده:
مسعود حسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
تکامل اجتماعی
,
صوفیان
,
نقد اجتماعی
,
معارف اسلامی
,
ایران
,
سده
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ایران
چکیده :
عرفان اسلامی، یکی از ثمرات تعالیم قرآن مجید است و تصوف اسلامی در بنیان خود، نهضتی علیه دنیاپرستی، جزماندیشی و ظاهرگرایی است. تا پیش از قرن پنجم هجری، تصوف اسلامی رشد و گسترش بسیاری یافته بود؛ اما از این دوره به بعد، بویژه در عصر سلجوقیان، به طرز چشمگیری در میان تودهها و قشرهای مختلف جامعه اسلامی نفوذ یافت و مورد استقبال گسترده واقع شد. اما در این دوره، چه عواملی در گسترش تصوف اسلامی در میان تودههای مردم نقش اساسی داشته است؟مردمان همعصر صوفیان، چه دیدگاهی نسبت به آنان داشتهاند؟ و صوفیه تا چه حد به مسائل اجتماعی روزگارشان توجه داشتهاند؟ تحقیق حاضر که با تأکید بر بعد اجتماعی تصوف و با روش « جامعهشناسی محتواهای ادبی»صورت پذیرفته، نشان میدهد عوامل بسیاری در گسترش عرفان و تصوف در سدههای پنجم و ششم، نقش داشته که مهمترین آن عبارتند از: احیای کلام اشعری؛ جنگهای بسیار و ناامنی و تضعیف روحیه ملی ایرانیان؛ نظاممند شدن تصوف؛ نزدیک شدن هر چه بیشتر طریقت و شریعت؛ مشروعیّت یافتن تصوف در میان دیگر فرق اسلامی؛ و حمایت خاص سلجوقیان از صوفیه. مشروعیت یافتن صوفیه هرگز بدان معنا نیست که آنان با مخالفت مواجه نمیشدند. صوفیه از دیرباز با مخافتهای بسیار رو بهرو بودهاند؛ بسیاری- همچون اغلب فقها و متشرعه- ، به شدت با تصوف مخالفت ورزیدهاند؛ اما مهمترین منتقدان صوفیه، از میان خود آنان برخاستهاند. آنان با بیان انحرافات و کاستیهای تصوف عصر خود، همواره در پی حفظ اصالت تصوف و نگهداری آن از آفت بدعتها و کژیها بودهاند. مشایخ بزرگ صوفیه که رفتهرفته صاحب پایگاه اجتماعی مهمی شده بودند، کوشیدند تا حد ممکن از تعصبات فرقهای و مذهبی، و همچنین ظلم و ستم سلاطین و امرا و ایادیشان بر مردم فرودست بکاهند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی تطبیقی در معرفتشناسی ملاصدرا و ابن عربی با تأکید بر جایگاه عقل
نویسنده:
سمیه منفرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
ذهن
,
ابن عربی
,
معارف اسلامی
,
شناخت شناسی
,
حکمت متعالیه
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابنعربی، محمدبن علی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابنعربی، محمدبن علی
,
ابنعربی، محمدبن علی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در بررسی عرفان نظری محیی الدین بن عربی و حکمت متعالیه صدر المتألهین شیرازی، میتوان گفت که ملاصدرا، فیلسوف است؛ زیرا روش وی، روشی فلسفی میباشد و مبنای تمام افکار او بر پایهی دلیل و استدلال قرار گرفته است و قدمی از عقل فراتر نمی-گذارد. به یک معنا میتوانیم بگوییم که ملاصدرا عارف است؛ چنانکه یافتههای عرفانی و کشف و شهود، جایگاه و نقش مهمی در حکمت او ایفا میکند. اما از آنجا که خود معترف به محدودیت مقام عقل بوده است، وحی و کشف را در کنار عقل قرار میدهد، البته نه در عرض همدیگر، بلکه باز هم داور نهایی را عقل قرار داده و با زیرکی تمام با استفاده از این قاعده که: عرفان، قرآن و برهان از هم جدایی ندارند، تا آنجایی که ممکن است به برهانی کردن وحی و کشف میپردازد. این است تفاوت او با ابن عربی؛ زیرا ابن عربی هرگز بر آن نبوده که تمام عناصر عرفان خود را عقلی و مبرهن سازد. شاید بتوانیم بگوییم ملاصدرا در انتهای مسیری قرار گرفته که ابن عربی آن را آغاز کرد. اما نه به معنای برهانی کردن کل عرفان.هدف ملاصدرا این نبوده که کل عرفان را برهانی سازد، بلکه ملاصدرا همواره نقصان عقل را از طریق کشف و وحی جبران کرده است و عقل به معنای استدلال فردی برای او اصل و اساس بوده است. حکمت به این معنا همان فلسفه است که متعالی به کشف و وحی شده است. در مقابل، ابن عربی علی رغم جایگاهی که برای مراتب بالای عقل در معرفت شناسی خود قایل است، قلب و دستاوردهای آن را، اصل و اساس مکتب خود قرار داده و هرجا که لازم دیده و بنا بر برخی ضرورتها از استدلال عقلی بهره برده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه عقل و دین از دیدگاه ملاصدرا و ابن تیمیه
نویسنده:
مدینه کرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
خردورزی
,
ذهن
,
دین
,
حکمت
,
معارف اسلامی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن تیمیه، احمدبن عبدالحلیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن تیمیه، احمدبن عبدالحلیم
,
باور دینی
,
درباره ابن تیمیه
,
عقل و دین از دیدگاه ملاصدرا
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
رابطه عقل و دین از دیرینه ترین مباحث تفکر بشری است ، به طوری که در تاریخ تفکر اسلامی و در ارتباط با تبیین نسبت بین عقل و دین اختلاف نظر وجود دارد ، هر گروه یا فرقه ای به نوعی با دین برخورد دارند ؛ بعضی به ظاهرآیات و روایات اکتفا می کنند و مخالف دخالت عقل در دین هستند و بعضی عقل را در دین دخیل می دانند، در این میان بررسی دیدگاه ملاصدرا و إبن تیمیه قابل توجه می باشد . در این پژوهش کوشش شده بررسی تطبیقی رابطه عقل و دین در پنج فصل پرداخته شود .پس از بیان مقدماتی در باره دیدگاه هایی که در خصوص رابطه، عقل و دین وجود دارد ، به بررسی رابطه عقل و دین از دیدگاه ملاصدرا پرداخته می شود ، در ادامه از دیدگاه ابن تیمیه بررسی شده و سرانجام به بررسی تطبیقی این مبحث از دیدگاه هردو متفکر پرداخته شده است.می توان گفت ملاصدرا جمع میان این دو مقوله را ممکن دانسته و این دو را نیازمند به هم معرفی می کند و به هنگام بروز تعارض ، قطعیات عقلی را بر ظواهر دینی مقدم نموده و راه تأویل نصوص دینی را پیش گرفته اند. اما ابن تیمیه با اعتقاد به اصل پیروی از سلف و با تکیه بر ظواهر آیات و روایات ، شرع را وابسته به عقل نمی داند و به هنگام بروز تعارض ، نقل را بر عقل مقدم نموده و این جمود بر ظواهر او را تا مرحله اعتقاد به جسمانیت حق تعالی تنزل داده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
طراحی معماری ارسن مسجد مدرسه طلاب اردبیل با رویکرد عرفان اسلامی
نویسنده:
پیمان فتح اله زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مسجد
,
معارف اسلامی
,
مدرسه
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
طراحی معماری
,
اردبیل (شهر)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
طراحی معماری
,
اردبیل (شهر)
چکیده :
واژه مسجد یاد آور سجده و کرنش است که زیباترین شکل پرستش بندگی را در ذهن ترسیم می کند. مسجد نخستین نهاد عبادی و سیاسی در جامعه اسلام ایست. مسجد مدرسه نوعی فضای معماری است که کارکردهای اصلی مسجد و مدرسه را توأم دارد و از لحاظ کالبدی نیز فضاهای اختصاص یافته به آنها از اهمیت مشابه و متعادلی نسب به یکدیگر برخوردار است. از زمان ساخت اولین مسجد تا عصر حاضر مساجد از نظر کاربردهای فرهنگی و اجتماعی و مبانی فکری معماری و ساختار سازه ای تغییر یافته اند. در این تحقیق به چگونگی تاثیر عرفان اسلامی بر طراحی فضاهای معماری و فرم های کالبدی مسجد مدرسه در عصر حاضر پرداخته شده است در این راستا با استناد به کانسبت های ارایه شده برای طراحی به تحلیل تغییرات معماری مسجد مدرسه پرداخته شده و وضعیت این بناها را از بعد کالبد معماری با تاثیر این عامل بر کالبد معماری مسجد مدرسه به تصویر می کشد. این تحقیق به روش بنیادی و از نوع توصیفی و تحلیلی به شیوه کتابخانه ای استفاده می شود از این رو برای جمع آوری اطلاعات از روش یاداشت برداری استفاده شده و پس از طبقه بندی اطلاعات از روش تحلیل محتوا به نتیجه گیری و تدوین شده است سپس با یافته های این تحقیق به طراحی کالبدی معماری و نقشه های سه بعدی و دو بعدی معماری پرداخته شده است تا پیوند ساحت علم و دین با تفکرات عرفانی و اسلامی و تاثیر آن ها بر معماری اسلامی باعث رشد و شکوفایی فکری معماری اسلامی و طراحی معماری مسجد مدرسه در عصر حاضر گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی عناصر عرفانی در کتاب مقدس
نویسنده:
عصمت حسنزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
کتاب مقدس (عهدین)
,
سلوک عرفانی
,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی)
,
معارف اسلامی
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
طریقت
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
عنصر زبانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
عنصر زبانی
چکیده :
همانطور که بعداً ذکر خواهیم کرد عرفان در بیان یافتههای خویش از وسیله زبان بهره میبرد و معمولاً عارفان در بیان ادراکات خویش از قالبی استفاده میکنند که گونههایی از هنر است. با توجه به این رابطه عرفان با زبان است که ما فصولی را به این امر اختصاص دادیم. ابتدا به طور کلی به زبان دین و بعد در نهایت به زبان کتاب مقدس و زبان عرفانی در کتاب مقدس پرداختیم. همانطور که قبلاً متذکر شدیم در این جا نیز بنای تقسیمبندی فصولمان بر اساس از کل به جزء است.در بخش عرفان در متون مقدس به ذکر مواردی چند از عناصر عرفانی در این متون میپردازیم. البته تحقیق حاضر مدعی پژوهشی جامع و کامل در این زمینه نیست. قصدمان اظهار این مهم است که در این متون نیز عناصر عرفانی هم چنانکه در عهدین یافت می-شود و شباهتهاییکه بین این متون و عهدین میباشد گاهی اوقات آنقدر زیاد است که میتوان تمام متون مقدس را حاصل الهام از یک منبع وحی دانست، و آن منبع همان خدای حی و واحد است همانطور که درآیه 46 سوره عنکبوت نیز به این مورد اشاره شده است: «و شما مسلمانان با (یهود و نصاری و مجوس) اهل کتاب جز به نیکوترین طریق بحث و مجادله مکنید مگر با ستمکاران از آنها و با اهل کتاب بگویید که ما به کتاب آسمانی قرآن که بر ما نازل شد و به کتب آسمانی شما به همه ایمان آوردهایم و خدای ما و شما یکی است و ما تسلیم و مطیع فرمان اوییم». در کل میتوان گفت عرفان با دین رابطه تنگاتنگی دارد هر کجا دین است عرفان نیز خودنمایی میکند. در واقع آنچه از این متون خواهیم گفت، مشتی از خروار است که برای ادای حق مطلب، تحقیقی دیگر را میطلبد. در واقع قصدمان این بود که اذعان بداریم که در متون دیگر، میتوان نمونههایی از این عناصر بیابیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برجستهترین مقامات معنوی انسان و جایگاه آنها در قرآن کریم
نویسنده:
زکیه زارع باقی آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
آیه قرآن
,
معنویت
,
شهدا
,
مقاله
,
معارف اسلامی
,
قرب الهی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
در میان تکاپوی مدام انسان برای رسیدن به قرب خالق یکتا، جامعترین سیر، نقشهی راهی است که خداوند رحمان برای نزدیکشدن بندگان به خود، در کتاب حکیم خویش آوردهاست.پژوهش حاضر با تأمّل در آیات کریمهی قرآن و بهرهگیری از شیوهی توصیفی – تحلیلی و روش کتابخانهای و اسنادی، برجستهترین درجات معنوی انسان در قرآن کریم را به بررسی نشسته و سعی در روشنساختن چینش نظمیافتهی کمالات معنوی برای کشف نقشهی راه قرب الهی از خود قرآن کریم دارد.هدف اصلی از این پژوهش، معرّفی برجستهترین درجات معنوی انسان در قرآن و تبیین ویژگیهای مطرح در آیات برای هرکدام است تا از این رهگذر، منظومهی کمالات معنوی در قرآن کریم را آشکار نماید.از حاصل این پژوهش میتوان چنین نتیجه گرفت که برجستهترین درجات معنوی مطرح در آیات، همان اصحاب صراط مستقیم (نبیّین، صدّیقین، شهداء و صالحین) هستند که با توجّه به منتهیشدن سبیلهای الهی به این صراط یگانه، سایر کمالات معنوی، زیرمجموعهی آنان قرار خواهدگرفت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی روششناختی معرفتی و علمی عرفان کیهانی
نویسنده:
احمد ولیعی ابرقویی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
معنویت
,
کشف و شهود
,
معارف اسلامی
,
شناخت شناسی
,
روش شناسی فلسفی
,
روششناسی(فلسفی)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
عرفان کیهانی
,
هنر و علوم انسانی
,
عرفان کیهانی
,
درمان (پزشکی)
,
تهذیب نفس
چکیده :
با گسترش مکتب حلقه از دهه هفتاد و با توجه به روش خاص این مکتب نسبت به مباحث معرفتی و عرفانی؛ و همچنین روش خاص درمانی آن، پرداختن به مبانی این مکتب ضرورت می یابد.در این پژوهش سعی شده است بدون هیچگونه پیشداوری، مبانی این مکتب به صورت کامل و صریح از منابع معرفی شده توسط صاحب مکتب حلقه نقل شده و با توجه به مبانی صحیح علمی و معرفتی نسبت به مطابقت و یا مغایرت این مکتب با آن مبانی، نقد و بررسی صورت پذیرد.بدیهی است که به علت کثرت گزارههای علمی و معرفتی و همچنین، عرفان مکتب حلقه و اهمیت بالای این گزارهها نسبت به سایر گزارههای این مکتب، نقدِ صورت گرفته بر اساس روششناسی معرفتی و علمی و همچنین عرفانی مبتنی گردد.ارزیابی صحیح مبانی معرفتی و عرفانی از مجرای روش شناسی معرفتی بر پایه حکمت اسلامی و روش شناسی عرفان ناب و همچنین مبانی درمانهای معنوی انجام گرفته است. با انجام این تحلیل و مقایسه روش این مکتب با مبانی صحیح، مغایرتهایی اساسی در روش این مکتب نمایان میگردد.از مهمترین فوایدی که بر این نوشتار مترتب است، علاوه بر آشنایی با مبانی صحیح معرفت شناسی و عرفانی؛ با مقابله این مبانی بر مکتب حلقه نقاط ضعف و کاستی این مکتب با روش کاملاً علمی، آشنا شویم. و همچنین، برای کسانی که در صدد فهم این مکتب از نگاهی برون-دینی بر اساس مبانی روششناسی، در صدد فهم موضوعات هستند، بسیار کارآمد خواهد بود
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی آرزو در نهج البلاغه
نویسنده:
صغرا حق شناس پشکه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه)
,
اصول اخلاقی
,
آرزو
,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع)
,
معارف اسلامی
,
رجا
,
رجا
,
هنر و علوم انسانی
,
منی (فقه)
,
رغبت (عرفان)
,
هنر و علوم انسانی
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
هنر و علوم انسانی
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
منی (فقه)
,
رغبت (عرفان)
چکیده :
با توجه به بیانات ارزشمند مولا علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه، چنین استنباط میشود، که آرزو، به آن دسته از خواستههای درونی و تمایلات قلبی انسان گفته میشود، که با عشق و انگیز? قوی همراه است.هر آرزویی که برخاسته از واقعیت و تواناییهای انسان و هماهنگ با موازین قرآنی و شرع مقدس باشد، حقیقی است. چنین آرزوهایی نه تنها انسان را در مسیر تعالی و رشد معنوی و یا مادی منجر به تکامل معنوی قرار میدهد، بلکه باعث رشد و پیشرفت جامعه در سطح کلان نیز خواهد شد. با توجه به گستردگی آرزوهای حقیقی در کلام امیر بیان (علیه السلام)، نه تنها اصل داشتن آرزو مذموم نیست، بلکه لزوم تربیت این پدید? روانی و قرار دادن آن در مسیر صحیح، بیشتر احساس میشود. این آرزوها در اکثر موارد در ضمن دعا و نیایش با خالق هستی مطرح شده و حالت و فحوای کلام امام (علیه السلام)، بیانگر آرزوی قلبی ایشان است. آرزوهای حقیقی به دو بخش تقسیم میشود: بخشی از آن مربوط به خواستههای دنیوی انسان است؛ این خواستهها گاه شامل نعمتهای عینی و مادی است که ملموس و در سعادت انسان موثر است و میتوان به کمک آنها رضای الهی را کسب کرد؛ بخشی دیگر از آرزوها، تنها جنبـ? اُخروی داشته و راه وصول به آنها در عالم ماده امکان پذیر نیست. دستیابی به هریک از این آرزوها، تنها در جهان آخرت با ورود به بهشت الهی، برای بندگانی که راه رستگاری و سعادت را پیش گرفته و به انجام طاعت و عبادت به طور کامل مبادرت ورزیدهاند، امکانپذیر است. با توجه به سخنان امام (علیه السلام)، داشتن آرزوی مطلوب در دل، به تنهایی برای رستگاری و سعادتمندی انسان کفایت نمیکند؛ از سویی دستیابی به آرزوهای مطلوب و کمال آفرین، گاه به سادگی حاصل نمیشود، بلکه نیازمند روشهایی است تا راه رسیدن به آنها هموار شود. از این رو برای رسیدن به آرزوهای حقیقی، اعمّ از دنیوی و اُخروی، انسان باید با توکل بر خداوند، تلاش و جدیت در کار و پرواپیشگی، راه رسیدن به آرزوها را متناسب با تواناییهای خویش، هموار نموده و به فراتر از آرزوها دست یابد. آرزوهای حقیقی و مطلوب با توجه به ارزشمندی آن، در روح و روان آدمی موجب آثار مفید و مثبتی میگردد. هر اندازه آرزوی انسان متعالیتر باشد، به همان نسبت تأثیر و پیامد آن نیز برتر خواهد بود. برخی از آرزوها که در نقطـ? اوج ارزش و اعتبار قرار گرفتهاند، تبدیل به آرمانهای والای بشری میشوند. چنین آرزوهایی از برترین پیامدها در طول تاریخ برخوردار بودهاند. پیامد مشترک همـ? آرزوهای حقیقی و شایسته رسیدن به کمال و قرب الهی است. انسان با توجه به اینکه طالب کمال مطلق است، هر آرزویی که او را در این مسیر یاری دهد، شایسته و مفید خواهد بود. به غیر از این اثر والا، که از فحوای کلام مولا علی (علیه السلام) در بیان آرزوهای حقیقی استنباط میشود، ایشان بهطور مستقیم نیز به برخی از پیامدهای آرزوهای مطلوب اشاره کرده است. از جمله ثمرات ارزشمند آرزوهای حقیقی و شایسته، پیشرفت در جنبههای مادی و معنوی و انجام عمل صالح و دوری از معصیت پروردگار است. شایان ذکر است هر کدام از این آثار ارزشمند نیز در نهایت منتهی به کمال انسان و تقرب الهی خواهد شد. امیرمومنان (علیهالسلام) در مواردی داشتن آرزو را به عنوان یکی از رذایل اخلاقی به شدت مورد نکوهش قرار داده است و آن شامل خواستههایی است که گاه غیر منطقی، خارج از توانایی و عمر محدود بوده، و با موازین شرعی و عقلی در تضاد باشد. گاه آرزوی کاذب و ناشایست، خواستن امرى زشت و ناشایست است، این گونه آرزو، چه متعلّق به آیند? نزدیک یا دور باشد، چه در حال حاضر، قبیح و باطل است و به طور قطع، موجب اختلال در قوانین مغزى و روانى میشود و آرزوگرا را در معرض ابتلا به نابکارىها و زشتىها قرار مىدهد؛ چنین آرزوهایی مانع وصول انسان به درجات کمال و در نهایت هدف خلقت است. از جمله بارزترین مصادیق آرزوهای نامطلوب در نهج البلاغه، میتوان به دنیاطلبی، جاهطلبی، استمرار بقا در دنیا و آرزوی امور محال اشاره کرد. آرزوی مال و مقام دنیوی از آن حیث که کمال مطلوب و هدف نهایی انسان قرار گرفته و هدف از آن رسیدن به مقاصد شوم نفسانی باشد، مطرود و ناپسند است؛ در غیر این صورت اگر در طلب آن آخرت اراده شود، نه تنها چنین آرزویی مذموم نیست، بلکه در ردیف آرزوهای برتر و حقیقی قرار میگیرد. بستر شکلگیری آرزوهای نامطلوب، گاه ناشی از نوعی جهالت به واقعیتهای وجودی و غفلت از محدودیتهای حاکم بر انسان است. این جهالت تنها منحصر به واقعیتهای وجودی فرد نیست، بلکه جهل نسبت به ناپایدارى دنیا و جهل به آخرت نیز موجب ابتلا به آرزوهای کاذب و طولانی در وجود آدمی است. گاه نیز محبت و انس به لذتهای زودگذر دنیوی، موجب شکلگیری آرزوهای کاذب است و انسان با هدف قرار دادن خواستههای دنیوی خود را به هلاکت دچار میکند.از نظر امام (علیه السلام) آرزوهای نکوهیده، آثار و پیامدهای هلاکتبار فراوانی بر زندگى معنوى و مادّى انسان بر جای میگذارد و موجب بروز بسیاری از گناهان، فراموشی مرگ و آخرت و بسیاری آثار شوم دیگر میگردد. با توجه به ضررهای چنین آرزوهایی، انسان میتواند با توجه به عالم آخرت و یاد مرگ، توجه به بیاعتباری دنیا، شناخت واقعیتهای وجودی خویشتن، تقوا و مهار نفس، به درمان و کنترل آرزوهای کاذب و طولانی در وجود خویش، مبادرت ورزد. از نظر امام (علیهالسلام)، دامنـ? اهداف و آرزوهای انسان باید دارای حد و مرز باشد، تا در نتیجـ? آن، انسان از طاعت الهی و هدف خلقت باز نماند. غرق شدن در آرزوهای دنیوی، انسان را از کمالات شایسته بازداشته و حسرت پس از مرگ را به ارمغان خواهد آورد. بنابراین، انسان باید در آرزوهای خویش همچون غرایز دیگر تعادل را رعایت نموده و از افراط پرهیز نماید؛ زیرا تعادل آرزو در انسان، یکی از فضیلتهای اخلاقی مورد تأکید اسلام است. از سوی دیگر، کنار زدن آرزوهای موهوم و بیاساس از دل، بدین جهت است که آرزوی اصلی، که همان آرزوی لقای حضرت حق است، به ظهور برسد و دل، حدیث آرزومندی خود را مطرح کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رهیافت تفسیری مکتب تفکیک؛ مطالعه موردی تفسیر مصباح الهدی
نویسنده:
حامد مختاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر
,
وحی
,
قرآن
,
شیعیان
,
معارف اسلامی
,
حدیث
,
قرآن
,
مصباح الهدی (کتاب)
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مکتب تفکیک
,
هنر و علوم انسانی
,
وحی
,
هنر و علوم انسانی
,
مصباحالهدی (کتاب)
,
تهرانی، میرزاجواد
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
تهرانی، میرزاجواد
,
هنر و علوم انسانی
,
تهرانی، میرزاجواد
چکیده :
مکتب تفکیک به عنوان یک جریان جدید در فضای شیعی ایرانی پا به عرصه وجود گذاشته و تفکر و شیوه خود را به قدمت اسلام میداند. این مکتب نگاه انتقادی به پارهای از جریانهای اسلامی و شیعی دارد و نگاه ویژهای به قرآن و احادیث میکند. نگاه و رهیافت این مکتب بر عدم مزج منابع شناختی ـ وحی، فلسفه و عرفان ـ است و دریافت معرفت از منبع وحی ـ که همان ثقلین است ـ را یگانه راه درست معرفی میکند. تفکیکیان با این نگاه به تفسیر قرآن پرداخته و بر حجیت ظواهر قرآن و حدیث تأکید میکنند و فلسفه و عرفان را در تفسیر ـ به خاطر بشری بودن این علوم و عدم توجه به حجیت ظواهر ـ دارای خطا میدانند. مکتب تفکیک در تفسیر، تمسک ـ به تنهایی ـ به حدیث یا قرآن را نمیپذیرد، بهگونهای که با تفسیر قرآنبهقرآن، مخالفت میکند. این مکتب علاوه بر توجه به منبع وحی، از تعقل و اجتهاد در تفسیر خود بهره میگیرد، بدین سبب میتوان روش آنان را اجتهادی مبتنی بر قرآن و روایات دانست. نهایتاً میتوان گفت: رهیافت مکتب تفکیک ـ و بهخصوص تفسیر مصباحالهدی که از تفاسیر مکتب تفکیک است ـ در تفسیر قرآن، بیشتر خصلت پیرایشی و سلبی نسبت به سنت تفسیری داشته ـ و با توجه به اینکه ابزارها و منابعی که به کار گرفتهاند در تفاسیر شیعی به کار گرفته میشده است ـ حاوی مولفه و شاخصه ایجابی خاصی نیست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبار معرفتی اعتقادات دینی براساس رویکرد جدید آلستون به مسئله توجیه
نویسنده:
محمدعلی مبینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
فروید
,
معارف اسلامی
,
شناخت شناسی
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
آلستون، ویلیام پی.
,
فروید، زیگموند
,
مارکس، کارل
,
باور دینی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
آلستون، ویلیام پی.
,
فروید، زیگموند
,
مارکس، کارل
,
آلستون، ویلیام پی.
,
باور دینی
چکیده :
آلستون، در دیدگاه جدیدش، موجه بودن را به عنوان ویژگی یکهتازی که جایگاه معرفتی بدیلناپذیری به باور ببخشد، نمیپذیرد و به جای آن، از وجود ویژگیهای گوناگونی دفاع میکند که همۀ آنها کم یا بیش مهماند؛ به گونهای که وجود هرکدام موجب وضعیت معرفتی مثبت برای باور میشود اما نبودش خسارت معرفتی جبرانناپذیری را در پی ندارد. اگر دیدگاه آلستون دربارۀ وجود مطلوبهای معرفتی گوناگون قابل دفاع باشد، آنگاه ارزیابی معرفتی باور دینی هم نباید بر محور توجیه معرفتی آن بچرخد، بلکه هرکدام از مطلوبهای معرفتی میتوانند وضعیت مثبت معرفتی به باور دینی عطا کنند. اما این دیدگاه آلستون دچار مشکلاتی جدی است. اولاً انکار توجیه به معنای قانع شدن به ارزیابیهای معرفتی نسبی و نادیده گرفتن اهمیت ارزیابی نهایی و جامعنگر دربارۀ باورها است، و این چیزی است که با شهودات مشترک ما نمیسازد. و ثانیاً مهمترین مطلوبهای معرفتیای که آلستون به جای توجیه مطرح میکند، همگی به یک ویژگی واحد برمیگردند و از این رو، تنوع و تکثر ادعایی آلستون واقعیت ندارد. به نظر میرسد راه گریزی از توجیه به عنوان مسئلهای مربوط به مقام ارزیابی نهایی باور نیست، هرچند میتوان در این مقام به بیش از یک معیار و از این رو، به بیش از یک مفهوم برای توجیه قائل شد. یک مفهوم قابل دفاع از توجیه معرفتی مفهوم وظیفهشناختی آن است. آلستون، چه در دوران توجیهگرایی و چه بعد از آن، با انکار ارادی بودن باور، دایرۀ وظایف مربوط به باور را بسیار تنگ میکند و برای وظایف قابل تصور نیز جنبۀ معرفتی قائل نیست. اما به نظر میرسد باورهای ما میتوانند متعلق پذیرش یا عدم پذیرش ما قرار گیرند و چون پذیرش عملی ارادی است، با ورود آن به معرفتشناسی زمینۀ طرح وظایف بسیار مهمی فراهم میشود. همچنین از آنجا که این وظایف در راستای هدف معرفتی صدق طرح میشوند، حیثیت معرفتی پیدا میکنند و در نتیجه، توجیه وظیفهشناختی باور بعد معرفتی مییابد. علاوه بر این مفهوم، مفهومی غیر وظیفهشناختی و معطوف به صدق نیز برای توجیه قابل تصور است. در مورد باور دینی، از آنجا که در معرض چالشهایی جدی از قبیل تکثر و تنوع ادیان قرار دارد، توجیه آن، چه مفهوم وظیفهشناختی توجیه را لحاظ کنیم و چه مفهوم غیر وظیفهشناختی آن، وابسته به وجود دلیلی به سود آن است، گرچه نگرش اعتدالگرایانه به معرفتشناسی اقتضا میکند که این دلیل را منحصر به براهین معتبر منطقی نکرده و وجود شاهد و بینه را نیز برای توجیه باور دینی کافی بدانیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
تعداد رکورد ها : 1814
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید