جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

نگاه دین مبین اسلام به جرم و بزه نگاهی مترقی و انسان محور است و در تمامی فروض آن هم جنبه‌های فردی و هم جمعی مورد امعان نظر شارع مقدس قرار گرفته است؛ به طوری که به جرات می‌توان بحث از مکتب جرمشناسی اسلامی نمود و شاکله اصلی آن را که بر پایه قرآن و سنت است مورد نقد و بررسی واقع بینانه قرار داد؛ لذا در نگارش این پایان نامه دوره کارشناسی ارشد تنها انعکاسی از نمونه‌های مترقی جرمشناسی امروزی در آئینه دین مبین اسلام بیان گردید. البته مباحثی را که در این دین آسمانی عنوان شده لکن حتی در مترقی ترین مکتب‌های جرمشناسی امروزی نیز بیان نگشته مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت معماری مساجد همدان در دوره قاجار از دیدگاه باستان شناسی می باشد، که به صورت موردی مسجد جامع و پنج مسجد محله ای شهر همدان وسه مسجد روستایی بخش فامنین و یک مسجد روستایی همدان مورد بررسی قرار گرفته است . روش تحقیق بر اساس تحقیقات کتابخانه‌ای در خصوص پیشینه شهر همدان و وضعیتاین مساجد در گذشته و تحقیقات میدانی در خصوص چگونگی وضعیت معماری و تزیینات آنها بوده است که با بررسی بناها، عکس‌ها و پلان‌ها صورت گرفته است .بررسی‌ها نشان می دهد که معماری مساجد این دوره در شهر همدان دارای نوعی رکود و سستی نسبت به معماری دوره‌های قبل تر مساجد در ایران است و بطور کلی نوعی سادگی و بی پیرایگی را در این بناها مشاهده می کنیم. در میان مساجد شهر همدان مسجد جامع به لحاظ اهمیت، دارای ساخت و ساز وسیع‌تر و تزیینات بیشتری است اما باقی مساجد دارای شبستان‌های ساده ستون‌دار با طاق‌های جناقی و تزیینات محدود در آجرکاری بناها می‌باشند. شبستان‌ها بنابر موقعیت اقلیمی منطقه کوهستانی، معمولاً دارای سقف‌هایی کوتاه می باشند. در مقایسه با دیگر مساجد این دوره در ایران نیز مانند، مسجد شاه تهران و مسجد سلطانی سمنان نیز این سادگی در مساجد همدان دیده می شود.

با توجه به این‌که زنان نیمی از پیکره اجتماع انسانی هستند و شخصیت، رفتار، فرهنگ و اندیشه آنان در شکل‌گیری جامعه انسانی نقش مهمی ایفا می‌کند و از آن‌جا که دین یک نهاد اجتماعی است که چگونگی برقراری ارتباط بین زنان و مردان در جامعه را تبیین می‌کند، نگرش ادیان به جایگاه و شخصیت زنان اهمیتی روزافزون می‌یابد. هدف از انجام این تحقیق بررسی جایگاه زن از دیدگاه اسلام با رویکردی جامعه‌شناختی می-باشد. این تحقیق با روش تاریخی انجام شده است و تکنیک مورد استفاده جهت جمع‌آوری اطلاعات، اسنادی است. در این تحقیق از نظریه‌های جامعه‌شناسی، فلسفی، فمینیستی و اسلامی در مورد نگرش به جایگاه زن و دین استفاده شده است. اسلام با تغییر نگرش نسبت به زنان، آن‌ها را در شان انسانی برابر با مردان دانست. تأکید اسلام بر تعلیم و تربیت زنان آگاهی‌ها و توانمندی‌هایشان را افزایش داد و موجب حضور گسترده زنان در فعالیت‌های گوناگون اجتماع شد.

چکیدهپژوهش حاضر تحت عنوان بررسی کارکردهای اجتماعی خانواده از منظر اسلام و غرب گردآوری شده است. روش کار در این پایان‌نامه بصورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد و تلاش شده تا با استفاده از نظریه‌های اندیشمندان مسلمان و غربیموضوع مورد نظر تحلیل و بررسی شود، در بخش چارچوب نظری برای تبیین فرضیات مطرح شده از نظریات اندیشمندان مسلمانی و غربی چون ابن سینا، غزالی ، علامه طباطبایی، شهید مطهری، دورکیم، مورگان، استراوس و... استفاده شده است. روش گردآوری منابع نیز به صورت کتابخانه‌ای است. این پژوهش شامل یک سوال اصلی و سه سوال فرعی می‌باشد. در تمام بخش های این تحقیق تلاش شده است تابواسطه کارکردهایی مانند تولید نسل، حمایت و مراقبت، جامعه پذیری، آرامش روانی و تنظیم رفتار جنسی جایگاه و منزلت خانواده در اسلام و غرب مورد تبیین قرار گیرد. که در نهایت با مقایسه هر دو دیدگاه شاهد تفاوت بین رویکرد انتقادی و افراطی حاکم بر جوامع غربی و رویکرد اسلامی هستیم که از جمله می‌توان به تعارض این دو دیدگاه در زمینه های مشروعیت بخشی به فرزندان ،گسترش فرهنگ دینی، جلوگیری از انحرافات اجتماعی و ...اشاره کرد. و این امر از مواضع ارزشی متضاد دو دیدگاه نشات می گیرد. و در پایان کار نیز به ارائه راهکار پرداختهایم.کلید واژه ها: خانواده،کارکردهای اجتماعی، اسلام، غرب

پژوهشحاضر پاسخی استبه پرسش‌های ذیل: - مردم چه پنداشتی از اسلام دارند؟ - آیا پنداشتمردم از اسلام آنقدر متفاوتهستکه تحتالگوی خاصی طبقه‌بندی و مورد بررسی قرار گیرد؟ - ریشه‌های تفاوتپنداشت‌های مردم از اسلام چیست ؟ - نتایج و پیامدهای اجتماعی و روانشناختی پنداشتمردم از اسلام چیست ؟ - آیا پنداشت‌های مردم از اسلام با توسعه رابطه دارد؟ با توجه به پرسش‌های فوق، مهمترین اهدافرساله عبارتستاز: - شناختعوامل تعیین کنندهء تنوع پنداشتهای اقشار مختلفاز اسلام - نشان دادن رابطهء بین پنداشتمردم از اسلام و پایگاه اجتماعی، اقتصادی، شغل، درآمد، سواد، اشغال همسر، مادر ... - نشان دادن رابطهء بین نوع پنداشتمردم از اسلام با نوع پنداشتاز توسعه و نهایتا آنکه، پنداشتموافق توسعه و نوسازی، چه پنداشتی از اسلام می‌طلبد. پنداشتمردم از اسلام را به عنوان برآیندی از باورها، اعتقاداتو دریافتهای مردم از اسلام مدنظر قرار دادیم که با توجه به پنداشتصاحب‌نظران مسلمان از اسلام در دو تیپ(ایده‌آل تایپ) سنتی و مدرن بررسی شده است . این پژوهشبا استفاده از تئوریهای معرفتی و دینی جامعه‌شناسان کلاسکنظیر: دورکی، مارکس ، وبر، وبلن، مانهایم و کوزو و اندیشمندان متاخر نظیر: ماکسیم رودنسون، برایان ترنر و محمدعلی (همایون) کاتوزیان و با بهره‌گیری از دیدگاه متفکران و اصلاح‌طلبان مسلمان، سیدجمال، اقبال لاهوری و دکتر شریعتی، چارچوبنظری خود را با توجه به مجموعهء عوامل مورد توجه و بررسی نظیر: عوامل فردی، محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در سطح تحلیلی خرد مورد پی‌ریزی و بررسی قرار داده است . جامعه آماری این پژوهشعبارتستاز: کلیه سرپرستان خانوار مناطق 3 و 19 تهران که با توجه به فرمولهای نمونه‌گیری و سطح معنی‌داری 95 درصدی، نمونه مناسباز میان آنان با توجه به نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب ، و مورد بررسی قرار گرفت . اهم نتایج بدستآمده عبارتستاز: - پایگاه اجتماعی از مهمترین متغیرهای اثرگذاری بر روی پنداشتمردم از اسلام و توسعه است . بدین معنی که افراد دارای پایگاه اجتماعی بالا بیشتر دارای پنداشتمدرن از اسلام و موافق توسعه می‌باشند. - تحصیلاتبطور مستقیم و غیرمستقیم در پنداشتمردم از اسلام و توسعه تاثیر می‌گذارد. افزایشمیزان تحصیلاتسببکاهشپنداشتسنتی از اسلام و پنداشتمخالفاز توسعه می‌گردد. تاثیر غیرمستقیم آنکه، افزایشمیزان تحصیلاتسببدگرگون شدن چگونگی گذران اوقاتفراغت ، نوع مسافرت ، شغل، درآمد، پایگاه اجتماعی و ... می‌شود که هر یکخود نیز جداگانه بر پنداشتاز اسلام و توسعه تاثیر می‌گذارند. - وضعیتاقتصادی، نوع مشاغل، محل تولد، محل سکونتو شهرنشینی نیز در تکثر افکار و عقاید مذهبی افراد جامعه تاثیر می‌گذارند. - اشتغال زنان از موارد بسیار مهمی استکه در تنوع آراء و عقاید مذهبی افراد (همسران و فرزندان) نقشزیادی ایفاء می‌کند افرادی که همسران و مادران آنها شاغل بودند بیشتر پنداشتمدرن از اسلام و پنداشتموافق توسعه داشتند (البته عکسآن نیز صادق است ، اینکه افراد دارای پنداشتمدرن از اسلام و موافق توسعه بیشتر، همسران و مادران‌شان شاغل هستند. ناگفته پیداستکه این تاثیر دو جانبه استنه یکجانبه و یکسویه) پنداشتاز توسعه است . بدین معنی که افراد دارای پنداشتمدرن از اسلام بیشتر دارای پنداشتموافق توسعه می‌باشند و آنانیکه دارای دیدگاه سنتی از اسلام هستند بیشتر مخالفتوسعه‌اند.

پژوهش «پایگاه اجتماعی زن در خانواده» با عنایت به مقایسه رویکرد اسلام و فمینیسم، به بررسی و تحلیل جایگاهی که به لحاظ اجتماعی زنان در خانواده و به دنبال آن در جامعه اشغال می‌کنند می‌پردازد و با توصیفی از وضعیت گذشته و کنونی آنان و ظلم‌ها و ستم‌هایی که در طول تاریخ بر آن‌ها روا شده، در صدد بررسی علل ظهور جنبش‌های جدید در زمینه دفاع از حقوق زنان می‌باشد، این‌که این جنبش‌های نوظهور و فعالیت‌های آن‌ها در چه زمینه‌هایی صورت گرفته و چه دستاوردها و پیامدهایی را برای زنان، خانواده و جامعه در پی داشته است. پژوهش حاضر با روش کیفی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی که حاصل مطالعات کتابخانه‌ای و فیش برداری از منابع موجود بوده است، به مقایسه پایگاه اجتماعی زن در خانواده، از دو منظر اسلام و فمینیسم پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که گرچه فمینیسم در خاستگاه‌های اولیه خود، بعضاً نظریه‌ها و خواسته‌های قابل تأمل و قابل دفاعی داشته امّا به مرور زمان با ابزار انتقام از جنس مذکر با شیوه‌های ناکارآمد، تحقیر ویژگی‌ها و خصوصیات طبیعی زنان، انکار تفاوت‌های میان زن و مرد و در نظر گرفتن خانواده و نهاد ازدواج به عنوان عوامل بدبختی و ستم بر زنان در طول تاریخ، بیشتر تلاش خود را در جهت متزلزل ساختن بنیان‌های خانواده و نابودی کامل آن به کار بسته است. دین اسلام، با توجه به تفاوت‌ها و خصوصیات زن و مرد به حمایت از نهاد خانواده پرداخته و با تبیین جایگاه والا و انسانی برای زن در نقش‌های منحصر به فرد مادری و همسری، به تحکیم پایه‌های خانواده و به تبع آن جامعه می‌پردازد. اسلام، به عنوان مجموعه‌ای پیوسته و سیستماتیک که تمامی اجزا و قوانین موجود در آن با یکدیگر پیوستگی دارد در نظر گرفته می‌شود. سیستمی که هر یک از اجزای آن در ارتباط منطقی با سایر اجزا قابل تحلیل و بررسی می‌باشد. بررسی و تحلیل هر یک از اجزاء در خلاء و بدون در نظر گرفتن ارتباط آن با سایر اجزا ممکن است به نتایجی متفاوت از تحلیل نقش آن در ارتباط با کل سیستم منجر شود. براساس نگرش سیستمی، تمامی اجزای یک سیستم برای رسیدن به هدفی واحد، عمل می‌کنند و از آنجا که بنا بر جهان بینی اسلام، انسان جزئی از یک نظام هماهنگ و حکیمانه است لذا تفاوت‌های میان زن و مرد نیز که ناشی از این نظام هماهنگ است، نه تنها ستم آمیز نیست بلکه کاملاً حکیمانه است. بنابراین عناصر گوناگون در نظام حقوقی زن در اسلام مانند مهریه، نفقه، دیه، ارث و... که مورد انتقاد طرفداران حقوق زن می‌باشد، در درجه اول باید در نگرشی سیستمی در ارتباط با سایر اجزا تفسیر گردد و سپس در ارتباط با اهداف نظام خانواده، جامعه و غایت خلقت مورد بازبینی و بررسی و تحلیل قرار گیرد.

چکیده:یکی از عناصری که موجب جهت‬گیری‬های متفاوت نظریه‬ها در علوم سیاسی و روابط بین‬الملل می‬گردد، انسان‬شناسی آن‬ها است. نوع نگاه هر نظریه به انسان موجب برجسته شدن مفاهیم خاصی در آن نظریه می‬شود. در این پژوهش دیدگاه‬های واقع‬گرایی، لیبرالیسم و اسلام در مورد انسان و تأثیر این دیدگاه‬ها بر فهم آن‬ها از پدیده‬های بین‬المللی بر اساس روش هرمونتیک کوئنتین اسکینر مورد بررسی قرار گرفت. در واقع‬گرایی به بررسی نظریه‬های هانس. جی مورگنتا و کنث والتز به عنوان دو نظریه‬پرداز مطرح واقع‬گرایی پرداخته شد. در لیبرالیسم رابرت کئوهن و جوزف نای مورد بررسی قرار گرفت. در مورد اسلام نیز دیدگاه آیت‬الله جوادی آملی به عنوان اندیشمند مطرح مسلمان شیعه در دوران معاصر مورد بحث قرار گرفت. آن‬چه که از این بررسی‬های به‬دست آمد، این است که نگاه واقع‬گراها و لیبرال‬ها به انسان یک‬وجهی و مادی‬انگارانه است؛ با این تفاوت که واقع‬گرایی سرشت انسان را بد می‬داند و در نتیجه پدیده‬های بین‬المللی را حاصل منازعه و جنگ بر سر قدرت می‬داند و لیبرالیسم نگاه خوش‬بینانه به انسان دارد و بیشتر بر صلح و همکاری در روابط بین‬الملل تأکید می‬کند؛ اما نگاه اسلام به انسان چندوجهی است و معتقد است که انسان علاوه بر ویژگی‬های طبیعی و مادی، دارای جنبه‬های ملکوتی و روحانی نیز است؛ چنان‬چه بر اساس غریزه و طبیعت خویش عمل کند و از فطرت و سرشت خود دور شود، جنگو نزاع قطعی خواهد بود و اگر بر اساس فطرت خود رفتار نماید، روابط بر اساس همکاری و صلح برقرار خواهد شد.واژگان کلیدی: انسان‬شناسی، روابط بین‬ الملل واقع‬گرایی، لیبرالیسم، اسلام.

معماری یکی از شاخه‌های مهم فنون و هنر تمدن بشری است که هزاره‌های متمادی تا به امروز مورد توجه بسیار جوامع انسانی قرار گرفته و سعی وافر در تکامل و گسترش آن شده است . در میان شاخه‌های معماری ساخت بناهای مذهبی از جایگاه ویژه‌ای برخودار است بطوریکه در طول تاریخ باشکوهترین، زبیاترین و ارزشمندترین هنرها و فنون در خدمت آنها قرار گرفته‌اند. معماری در ایران از سابقه 10 هزار ساله برخودار است ، که در طول زمان تحت تاثیر عوامل مختلف جغرافیایی و فرهنگی شگل گرفته و تکامل یافته است بطوریکه معماری ایران در جهان باستان از مقام شاخصی برخوردار بوده (معماری ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی) که امروزه آثار متعدد آنرا در ایران و بناهای متاثر از آنرا در کشورهای مختلف می‌توان دید. ایران با چنین تجارب و معماری پیشرفته‌ای در قرن 1 هجری مغلوب اعراب تازه مسلمان شد که در نتیجه آن ایرانیان به اسلام گرویده و ساخت مساجد متعدد جانشین آتشکده‌ها شد. اسلام هر چند در شبه جزیره عربستان شکل گرفت و اولین مساجد نیز در آنجا ساخته شدند اما به جهت فقدان فن معماری پیشرفته معماری صدراسلام از یک طرف تحت تاثیر معماری بیزانس و از طرف دیگر معماری ایران قرار گرفت . با ساخت بناها و مساجد در بین‌النهرین، مخصوصا با انتقال مقر خلافت به این سرزمین که بمدت 1000 سال مرکز ثقل فرهنگی و هنری ایران باستان بود تاثیر هنر و معماری ایران در معماری اسلامی بشدت گسترش و تداوم یافت . از آنجا که هیچ نقطه از سرزمین اسلامی بدون مسجد نمی‌توانست باشد از همان ابتدای فتح ایران مساجد بیشماری در گوشه کنار ایران ساخته شدند که امروزه تنها آثار تعداد اندکی بر جای مانده است (مسجد شوش ، مسجد جامع فهرج، تاریخانه دامغان، مسجد جامع اصفهان دوره آل‌بویه، مسجد جامع عتیق شیراز، مسجد جامع نیریز، مسجد جامع نایین، اصل مسجد اردستان، اصل طاق هارونیه قزوین، ...) با مطالعه معماری این دسته از مساجد می‌توان به نتایج زیر دست یافت : 1 - مساجد فوق اکثرا با پلان شبستانی ستوندار و گاه ایوانی یا چهار طاقی با مصالح و شیوه ساده ساخته شده‌اند. 2 - معماری فوق در طی چهار قرن اول اسلامی چه از نظر پلان، شیوه‌های معماری، مصالح، تزئینات ... تداوم مشخصی را نشان می‌دهد که می‌توان شروع آنرا در دوره پیش از اسلام پی‌گیری نمود. 3 - با تکامل طرحهای معماری عناصر جدیدی به معماری ساده مساجد افزوده شدند (ایوان، مناره، گنبد ...) که آنها نیز بنوبه خود متاثر از معماری ایران پیش از اسلام بودند. 4 - معماری مساجد چهار قرن اول هجری تداوم و استمرار مشخص معماری دوره ساسانی با تصرفاتی در جهت انطباق با مذهب جدید می‌باشند.