جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اهمیت نقش زنان در توسعه فرهنگی در بسیاری از متون ادبیات جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی مورد تایید قرارگرفته و در این مقاله با استفاده‌ از واژه خانه با ‌‌دو مفهوم "مکان" و ”فضای احساسی“ و نقش زن به‌عنوان سازنده فضای احساسی خانه و مکان خانه بررسی شده‌است. مطالعات تاریخی پیش از دوران صنعتی، زن عمدتا سازنده فضای احساسی خانه بوده‌است و از این دوره به بعد انتظار می‌رود که زن همراه با مرد مکان خانه را نیز بسازد. از آن‌جا که در مطالعات آسیب‌های اجتماعی و اهمیت فضای احساسی خانه در کاهش بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی تاکید شده، در این مقاله نیز فضای احساسی خانه برای توسعه فرهنگی عامل مهمی تشخیص داده‌شده‌است. پرسشی که در این مقاله مطرح می‌شود این‌است که اگر قرارباشد در جهان صنعتی و فراصنعتی هم مرد و هم زن در قلمرو عمومی به کار اشتغال داشته‌باشند چگونه فضای احساسی خانه ساخته می‌شود، فضایی که ساخته‌شدنش برای توسعه فرهنگی لازم است. این در حالی است که بر اساس یافته‌های تحقیقاتی، زنان وارد عرصه عمومی شده‌اند ولی مردان تمایلی به قبول مسوولیت در فضای خانه ندارند. به‌علاوه هنوز موانع اجتماعی و فرهنگی بسیاری بر سر راه زنان و فعالیت آن‌ها در عرصه عمومی وجوددارد و تبعیض‌هایی علیه آنها روا داشته‌می‌شود.

خانواده مهم‌ترین واحد تولید، توزیع کالاها و ارایه‌کننده خدمات در تمامی کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته‌است. علاوه‌ بر این خانواده مسوولیت بقای نسل و توسعه منابع انسانی را به‌ عهده دارد. از این رو اقتصاددانان خانواده را بنیان زندگی اقتصادی جوامع می‌دانند. در خانواده برای رسیدن به اهداف دو نوع کار انجام می‌شود: کار بازاری و کار خانگی. انتقال بخشی اساسی از کارکرد تولیدی خانواده به بازار و کوچکتر شدن اندازه خانواده و علاقه فزاینده به ارتقای رفاه آن، سبب گردیده که نسبت این دو نوع کار در طول زمان روند نزولی را طی‌ کند.هدف این مقاله با توجه به روابط متقابل میان سه متغیر اصلی یعنی اشتغال، تقسیم کار در خانواده و رفاه خانواده، ارایه یک الگوی پویای بهینه‌ برای تخصیص وقت ‌زنان میان کار خانگی و کار بازاری به منظور به حداکثر رساندن رفاه خانواده‌ است. با حل این مدل می‌توان ترکیب بهینه وقت زنان بین این دو نوع کار را در خانواده‌های مختلف، در شرایط گوناگون و با ترجیحات متفاوت به دست‌ آورد.

در این مقاله هدف کلی، پرداختن به ابعاد نظری برابری جنسیتی در حوزه سیاسی است. ابتدا رویکردهای اصلی نسبت به برابری جنسیتی در حوزه سیاسی مطرح‌گردیده و از این میان سه رویکرد برابری، تفاوت و نابرابری جنسیتی به‌عنوان سه نوع نگرش برابرگرا، تفاوت‌گرا و نابرابرگرا برگزیده‌شده‌است. سپس حوزه سیاسی به سه بخش حقوق شهروندی، مشارکت سیاسی و تصدی مناصب سیاسی تقسیم گردید. سپس نگرش 210 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران به روش پیمایشی مورد سنجش قرارگرفت و از روش‌های آماری تحلیل یک متغیره، تحلیل واریانس، همبستگی و تحلیل مسیر استفاده‌شد. نتایج یافته‌های پژوهش، حاکی از تاثیرگذاری عوامل زمینه‌ای به‌ ویژه عامل اجتماعی‌شدن فرد در خانواده، و همچنین عوامل ذهنی ـ نگرشی و عوامل رفتاری بر نوع نگرش فرد نسبت به برابری به?طور کلی بیشتر دانشجویان، دارای نگرش تفاوت?گرای جنسیتی در حوزه سیاسی هستند و گرایش کمتری نسبت به نگرش نابرابرگرا و برابرگرای جنسیتی دارند ولی مردان دارای نگرش نابرابرگرای جنسیتی بیشتری نسبت به زنان هستند.

یکی از شاخص های درجه توسعه یافتگی یک کشور، میزان مشارکت و نقشی است که زنان در آن کشور دارا هستند. نتایج بررسی های انجام شده نشانگر آن است که علاوه بر پایین بودن نرخ مشارکت زنان در ایران روند تغییرات آن نیز بسیار کند بوده است. از دیگر ویژگی های بازار کار زنان کشور می توان به بالاتر بودن نرخ بیکاری آنان نسبت به مردان، رشد قابل توجه نرخ بیکاری در میان زنان جوان با مدارک آموزش عالی در سال
های اخیر، کمبود شدید فرصت های شغلی برای زنان با تحصیلات متوسطه و احتمال دستیابی کمتر زنان به مشاغل بالای مدیریتی اشاره نمود. به نظر می رسد رشد روزافزون نرخ بیکاری در کل جامعه، نگرش
های جنسیتی را در بازار کار تقویت نموده
است به گونه
ای که در سال 1380 نرخ بیکاری زنان در جامعه شهری بیش از 28 درصد و تقریباَ دوبرابر نرخ بیکاری مردان بوده
است. در این میان زنان دارای تحصیلات متوسطه با نرخ بیکاری 4/42 درصد و زنان دارای تحصیلات عالی با نرخ بیکاری 22 درصد روبه
رو هستند.

هدف این پژوهش تحلیل نقش زنان در اقتصاد غیررسمی از طریق محاسبه ارزش افزوده خدمات‌ زنان خانه‌دار در منزل است که در شهر اردل بر روی 250 نفر زن متاهل انجام شده‌است. خدمات زنان خانه‌دار در منزل با توجه به تاثیر پاره‌ای از عوامل مانند سن، تحصیلات و شغل زن و شوهر، مدت ازدواج و بعد خانواده بررسی شده‌است. به این‌ منظور ابعاد مختلف فعالیت‌ زنان خانه‌دار مانند نگهداری از فرزندان، کمک به آموزش فرزندان، تهیه غذا، تمیزکردن منزل، خرید مایحتاج منزل، فعالیت صنایع‌دستی و تهیه و تولید فرآورده‌های غذایی و لبنی درنظرگرفته‌شده‌است.