جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
help
مرور > مرور مجلات > قرآن و علم > 1403- دوره 18- شماره 34
  • تعداد رکورد ها : 12 
1 2 3 4 5
نویسنده:
حسین حاجی پور ، سید حاتم مهدوی نور ، صغری رادان ، محمد میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اَلَم و درد، یکی از واژه‌ها و مفاهیم چالشی بین اندیشمندان عرصه‌های مختلف بوده، درعین‌حال معانی مختلفی برای آن ارائه شده است. با توجه به اینکه معنای دقیق الم، پ... پیش‌فرض درخور توجهی برای مباحث اخلاقی است، این پژوهش درصدد بوده تا با روش تحلیل مضمون به معناشناسی آلام در قرآن کریم بپردازد و چون واژۀ مدنظر وجهه‌ای اخلاقی دارد، معناشناسی قرآنی آن با رویکرد اخلاقی بوده است. در مفهوم‌شناسی الم ابتدا مشتقات آن نظیر ألیم، واژه‌های مشابه مثل مرض، عنت، کبد، ضنک، حزن، صدع و شقّ، واژه‌های مقابل نظیر سرور، لذت، بهجت و روح و ریحان، و واژه‌های همنشین نظیر عذاب، عقاب، زجر، و شدید در قرآن جمع‌آوری شده و در مرحله دوم بر محور الم تحلیل مضمون شده‌اند و کدهایی بر محورهای ماهیت درد، انواع، مراتب، لوازم، عوامل و غایت آن به دست آمد. درنهایت در مرحلۀ سوم نتایج ذیل پیرامون معناشناسی آلام در قرآن استخراج گردید که درد، امری وجودی، عارضه‌ای مربوط به جسم و برخلاف رنج بوده و دو نوع دنیوی و اخروی دارد که دردهای دنیوی، وسیلۀ ابتلا و رشدند و دردهای اخروی، شر و عذاب هستند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 341 تا 364
1 2 3 4 5
نویسنده:
سید امان الله حسنی ، حسن عابدی جعفری ، احمد قدسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
فساد به‌مثابه یکی از تهدیدات بنیادین مقابل رشد، توسعه و عدالت اجتماعی، موضوعی است که در ابعاد مختلف اخلاقی، اقتصادی و اجتماعی مورد پژوهش قرار گرفته است. این پژ... ژوهش بخشی از رسالۀ دکتری نویسنده است که با استفاده از روش داده‌بنیاد انجام شده است. در این مقاله به تبیین شاخص‌های فساد از دیدگاه قرآن کریم و دلالت‌های مدیریتی ناشی از آن می‌پردازد. با بررسی‌های گسترده در آیات قرآنی، فساد به‌عنوان پدیده‌ای دیده می‌شود که دارای شاخص‌هایی چون جامعیت، سرایت‌پذیری، ناسازگاری با مقام و شرافت انسانی، زشتی و ناپسندی، پیچیدگی و ابهام، زمین‌مندی، زمان‌مندی و هم‌زادی با قدرت است. توجه به این شاخص‌ها درک بهتری از فساد را در جامعه نشان می‌دهد و بیانگر آن است که فساد با بسیاری از انحرافات و معاصی که ازسوی انسان‌ها انجام می‌گیرد، متفاوت است. هرکدام از شاخص‌هایی که قرآن کریم برای فساد بیان می‌کند، می‌تواند دلالت‌های مدیریتی ویژه‌ای داشته باشد و در مبارزه با فساد اداری و سازمانی، مدنظر قرار داده شود. دلالت‌های مدیریتی این شاخص‌ها تأکید دارند که سازمان‌ها نه‌تنها باید نسبت به مفهوم و عواقب فساد شناخت جامع داشته باشند؛ بلکه لازم است که برنامه‌ها و سیاست‌های کامل و متناسب مبارزه با گونه‌های مختلف فساد، تدوین کنند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 309 تا 340
1 2 3 4 5
نویسنده:
سید عیسی مسترحمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قرآن کریم که با هدف تربیت و هدایت انسان‌ها نازل شده است، حاوی دقیق‌ترین حقائق و برترین معارف است؛ آن‌گونه که عقول اهل معرفت در آن حیران ‌مانده و در برابر آن خض... ضوع می‌کند. نه‌تنها حسن ترکیب و لطف بیان این کتاب مقدس آن را در اوج قرار داده است، نکات و آموزه‌های عرفانی آن، فوق طاقت بشری و خارق عادت است؛ و به تعبیر حضرت امام خمینیe، هر آن کس که اهل عرفان و دارای دانش صحیح عرفانی باشد و قرآن را از منظر عرفانی بنگرد، اعجاز آن را از این زاویه درک می‌کند و به اعجاز عرفانی آن اعتراف خواهد کرد. به اعتقاد ایشان، جهت اصلی اعجاز قرآن، معارف بلند و عمیق توحیدی و عرفانی آن است. قرآن با داشتن بطون متعدد، جمال و جلال الهی را چنان متجلی ساخته است که به حقیقت، تنها باب معرفت الهی است و توانست تحول عظیمی در عرفان پدید آورد. عرفان جامع و حماسی قرآن، مبدأ تمام عرفان‌هاست که دوراندیشان می‌توانند بخش‌هایی از آن را فهم کنند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 263 تا 282
1 2 3 4 5
نویسنده:
محمد پناهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از رفتارهایی که در عصر حاضر موردبحث و مناقشه قرار دارد، هم‌جنس‌گرایی است. این رفتار با دو رویکرد متفاوت با تغییر بنیادی مواجه شد، نخست به‌دلیل گرایش برخی ا... از افراد، ناهنجاری‌بودن آن درهم شکست و سپس عده‌ای با تکیه‌بر دلایل و تحقیقات صورت‌گرفته و با استناد به نقش ژنتیک، هورمون و ساختار مغزی در هم‌جنس‌گرایان، غیراختیاری بودن این رفتار را نتیجه سرشتی و ذاتی بودن آن قلمداد کردند. گرچه این نظریه از منظر علوم تجربی موردنقد قرار گرفته است؛ ولی در این تحقیق با روش توصیفی ـ ‌تحلیلی برای نخستین‌بار سرشتی‌بودن هم‌جنس‌گرایی از منظر مسیحیت و اسلام موردبحث و مناقشه قرار گرفته است. دین آسمانی مسیحیت و اسلام، با منتسب دانستن این رفتار به قوم لوط، هرگونه سرشتی‌بودن این رفتار را نفی می‌کند و در کتب آسمانی خود بر انحراف جنسی بودن و برخلاف فطرت و سرشت انسانی بودن هم‌جنس‌گرایی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم تأکید دارند   بیشتر
صفحات :
از صفحه 237 تا 262
1 2 3 4 5
نویسنده:
سیده فاطمه قدیری نژاد ، محسن نورائی ، سید محسن موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این پژوهش آموزه‌های تربیتی آیه استرجاع (که خود فرازی از آیه 156 سوره بقره است) بررسی شد. مفاد تربیتی این آیه در شش محور اساسی، امکان، اصول، روش، هدف، ابعاد ...  و عوامل تربیت تقسیم گردید. نوشتار حاضر در پی آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و تکیه بر تفسیر تربیتی، محورهای پیش‌گفته را از آیه استخراج کرده و به بحث بپردازد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که آیۀ استرجاع امکان تربیت انسان را که لازمۀ اعتراف به توحید و معاد است، تأیید می‌کند. در این آیه از روش اعطای بینش، تذکر، تشویق، تلقین به نفس، الگو‌دهی و حب عبودی برای تربیت استفاده شده است. آیۀ استرجاع به برخی از ابعاد تربیت در حیطۀ شناختی، عاطفی و روانی معطوف است که از مهمترین آنها، بعد تربیت عقلانی، اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی قابل ذکر است. اهداف تربیتی استفاده‌شده از این آیه عبارت‌اند از، صبرپیشگی در مواجه با ناملایمات، اقرار به مملوک بودن انسان و همچنین نیل به این معرفت که دارایی‌های ظاهری انسان نیز امانت الهی است. افزون بر آنچه ذکر شد، اصول تربیتی نیز از این آیه فهمیده می‌شود؛ اصولی مانند، خدامحوری و رعایت جانب خدا، عقل‌مداری و معاوضۀ متناهی با نامتناهی. برخی از عوامل اثرگذار تربیتی که از آیه می‌توان فهمید عبارت‌اند از: اراده خداوند متعال، ابتلا و امتحان و الگوهای تربیت. نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات تفسیری، به‌ویژه روش‌شناسی تفسیر، قابل استفاده است، همچنان که در علوم تربیتی نیز کارآیی دارد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 215 تا 236
1 2 3 4 5
نویسنده:
سیده زهرا حسینی نژاد ماهانی ، محمد صادق شجاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این پژوهش با هدف ارائۀ مدل مفهومی اضطراب مالی براساس قرآن‌‌کریم و بررسی میزان روایی آن انجام شده است. برای این‌‌ منظور، ابتدا با دو راهبرد «جستجوی واژگانی» و «... «متن‌‌خوانی باز» و دستیابی به 33 واژه مرتبط، 55 گزاره دینی با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند براساس اصل اشباع در آیات قرآن جمع‌آوری شد و با به‌‌کارگیری روش تحلیل ‌‌کیفی محتوای متون دینی (شجاعی، «روش تحلیل‌ کیفی محتوای متون دینی: مبانی نظری و مراحل اجرا»، 1399) مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد سازه اضطراب‌‌ مالی در آیات قرآن دارای پنج دسته نشانه (اجتناب از موقعیت‌‌های پرداخت مالی، ترس در مورد آینده مالی، برانگیختگی و آشفتگی مداوم مالی، ترس‌‌های نامعقول مالی و احساس عدم‌‌ رضایت مالی) و 6 دسته مؤلفه‌های علّی (ویژگی‌‌های شخصیتی زمینه‌‌ساز، بدبینی نسبت به آینده، نگرانی از قرارگرفتن در شرایط تنیدگی‌‌زای مالی، خطاهای شناختی، ضعف باورهای‌‌دینی و وسوسه شیطان) و 3 دسته مؤلفه‌‌های پیامدی (پیامدهای عاطفی ـ هیجانی، پیامدهای رفتاری خانوادگی و اجتماعی و آسیب‌‌های اجتماعی ـ اقتصادی) است. سپس برای حصول اطمینان از مطابقت آن‌ها با محتوای آیات قرآن و همچنین کاربرد آن در حوزه روان‌شناسی، اعتبار یافته‌ها براساس نظر متخصصان (8 کارشناس) با محاسبۀ شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام مدل مفهومی اضطراب مالی در قالب یک طرحواره کلی ترسیم شد. یافته‌های این پژوهش، بستر مناسبی برای تدوین پرسش‌نامه سازۀ اضطراب مالی و طراحی مداخلۀ درمانی و بسته آموزشی آن فراهم کرده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 187 تا 214
1 2 3 4 5
نویسنده:
ابراهیم رضایی آدریانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گرچه قرآن کریم کتاب هدایت است و بیان مطالب مرتبط با دانش بشری برای آن موضوعیت ندارد؛ اما گاهی در خلال مباحث معرفتی به بیان نکات شگرفی در این رابطه می‌پردازد. ت... تحلیل این‌گونه آیات و انطباق آنها با یافته‌های دانش روز، می‌تواند در تقویت ایمان افراد نسبت به الهی‌بودن قرآن تأثیر بسزایی داشته باشد. در سورۀ الرحمن برای حبوبات، ویژگی «ذُوالعَصف» به‌معنای «پوسته‌دار یا سبوس‌دار» ذکر شده است. از دیگر سوی، متخصصان تغذیه، ارزش غذایی فوق‌العاده و منحصربه‌فردی در سبوس حبوبات کشف کرده‌اند. پژوهش حاضر، با روش میان‌رشته‌ای، درصدد است ضمن بررسی واژگانی این آیه و سایر آیات مرتبط، آن را بر مسائل علمی انطباق دهد. نتیجه آنکه براساس آزمایشات علمی روز، جداکردن سبوس حبوبات را می‌توان آسیب مهمی در حوزه تغذیه و عامل کاستی بسیاری از نیازهای بدن و درنتیجه شیوع بسیاری از بیماری‌ها به حساب آورد. از این رهگذر می‌توان به اهمیت ذکر «سبوس‌داربودن حبوبات» در قرآن کریم و ضرورت احیاء آن در تغذیه انسان‌ها پی برد. نگارنده بر این باور است که می‌توان از اشارۀ راهبردی قرآن کریم به این پدیده، «الگوی تغذیه سالم» بر پایه «استحصال غلات» را از قرآن کریم به دست آورد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 171 تا 186
1 2 3 4 5
نویسنده:
محسن حاجی زاده اناری ، معصومه اسمعیلی ، محمدحسین سالاری فر ، ابراهیم نعیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
قرآن ‌کریم مرجع کامل مثبت‌نگری و راهنمای عمل انسان در دستیابی به سلامت ‌روان است. زیست مؤمنانه و عمل به آموزه‌های قرآنی آرام‌ترین، شادترین و رضایت‌مندانه‌ترین ...  نوع زندگی برای انسان را به‌دنبال دارد. فرضیات اساسی روان‌درمانگری سنتی مکاتب مختلف بر دیدگاه انسان‌شناسی آن‌ها مبتنی است که عمدتاً توجه به نقاط منفی وجودی مانند بیماری‌ها و آسیب‌های روانی و در بُعد مثبت‌نگری به کسب حداکثر بهزیستی ذهنی و لذت‌طلبی معطوف است. اینکه در الگوی مشاوره‌ای مثبت‌نگری چندبُعدی قرآن ‌کریم سلامت ‌روان‌ و نحوۀ حصول به آن چگونه تبیین می‌‌شود، امکانی است که مقالۀ حاضر درصدد پاسخگویی به آن است. داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل محتوای کیفی مؤلفه‌های مثبت‌نگری آیات قرآن ‌کریم در چهار مضمون (ارتباط با خدا، خود، دیگران و طبیعت)؛ در چهار مقوله اصلی (ایمان، شناخت نفس، فضائل انسانی بین‌فردی و ادراک حضور خالق) و در 31 مقوله فرعی به‌صورت هدفمند از400 آیه شریف قرآن ‌کریم انتخاب و با استفاده از ترجمه تفسیر‌المیزان در مقولات اشاره‌شده کدگذاری شد. سپس میزان نسبت روایی محتوایی (CVR) متخصصان در تمامی‌ مؤلفه‌ها بین 77درصد تا 92درصد و برای شاخص روایی محتوایی (CVI) بین 88درصد تا 96درصد استخراج شد. یافته‌ها نشان داد مؤلفه‌های مثبت‌نگری آیات قرآن ‌کریم مبنای مناسبی‌ برای تبیین پدیده‌های‌ روان‌شناختی و سلامت ‌روان است که در چارچوب رابطۀ چهارگانه و با محوریت ایمان و دلبستگی به خداوند، او را در دستیابی به سلامت ‌روان هدایت می‌کنند. بنابراین می‌توان ادعا کرد که مؤلفه‌های مثبت‌نگری و اثربخشی آن در تأمین سلامت ‌روان در قرآن موجود و به‌خوبی تبیین شده است. با استناد به این زمینه، الگوی مشاوره‌ای مثبت‌نگری مبتنی‌برآموزه‌های‌اسلامی ـ ایرانی تدوین و اعتباریابی شد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 143 تا 170
1 2 3 4 5
نویسنده:
مجید علیزاده امیری ، سیداحمد غفّاری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
امروزه نسبت میان علم و دین یکی از مباحث مهم و بحث‌انگیز در میان دانشمندان مسلمان و غرب مطرح است. یکی از مباحث علمی در حوزه علم و دین، نظریات مختلف چهارگانه «تد... داخل، تباین، تمایز و تعارض» است که بین دانشمندان مسلمان و غیرمسلمان اختلاف هست و هرکدام از ایدئولوژی خاصی نشئت گرفته است. در این نوشتار دیدگاه غزالی دربارۀ رابطه و نسبت علم و دین به‌عنوان یک دانشمند نظریه‌پرداز مسلمان بررسی گردیده ‌است؛ ازاین‌رو دانستن دیدگاه غزالی در این موضوع مهم و اختلافی لازم و ضروری است. پرسش اصلی تحقیق این است: دیدگاه غزالی دربارۀ نسبت علم و دین چیست؟ آیا این نسبت، نسبت تداخل، تعارض، تباین و یا تمایز است؟ این پژوهه با روش توصیفی – تبیینی در گام نسخت به توصیف و تبیین دیدگاه وی می‌پردازد، سپس در گام دوم به بررسی و تحلیل دیدگاه وی پرداخته است. در پایان نیز با تکیه‌بر پیشینۀ فکری غزالی به این دستاورد رسیده است که غزالی طرفدار تداخل علم و دین است؛ به این معنا که همه علوم از قرآن به‌دست می‌آید و تعارضی میان این دو نیست و اگر هم در برخی موارد تعارضی میان این دو دیده می‌شود، تعارض ظاهری است نه تعارض واقعی.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 111 تا 142
1 2 3 4 5
نویسنده:
علی همت بناری ، مرضیه ضیائی جزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تعلیم و تربیت با رشد و کمال انسان و زندگی شایسته او سروکار دارد. ازآنجاکه انسان موجودی پیچیده است، تعلیم و تربیت او نیز پیچیده و مستلزم تمهید مقدمات و بهره‌گیر... ری از روش‌های تربیتی است. ازجمله این روش‌ها دو روش انذار و تبشیر است. پرسش اصلی آن است که آیا تقدمی بین انذار و تبشیر وجود دارد؟ آیا انذار بر تبشیر تقدم و برتری دارد یا تبشیر بر انذار تقدم و برتری دارد؟ یا اینکه دیدگاه سومی وجود دارد؟ این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، درصدد پاسخگویی به پرسش‌های فوق براساس دیدگاه تفسیری آیت‌الله جوادی‌آملی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برای هریک از این دو شواهد و ادله‌ای وجود دارد. آیات دال بر حصر در انذار، بیشتر بودن تأثیر انذار بر تبشیر، بازدارندگی انذار، بیشتر بودن بسامد واژۀ انذار و مشتقات آن در مقایسه با تبشیر، تقدم انذار بر تبشیر را تأیید می‌کند. شواهد و ادله‌ای چون کاربرد گسترده تبشیر و مفاهیم مفید آن در قرآن، سبقت رحمت بر غضب الهی، کاربرد بشارت قبل از انذار، آسان‌بودن تحقق تبشیر در مقایسه با انذار، تقدم تبشیر بر انذار را تأیید می‌کند. به نظر می‌رسد دیدگاه سومی وجود دارد و آن نسبی‌بودن تقدم و برتری یکی بر دیگری، برحسب شرایط و موقعیت‌های نوع افراد است. در شرایطی و برای افرادی، انذار مقدم است و در شرایطی دیگر و برای افراد دیگر، تبشیر مقدم است و این دو مکمل هم هستند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 93 تا 110
  • تعداد رکورد ها : 12