جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدایت فرایند تربیت وآموزش، ضرورتی است که دانش‌هایی چند، برای پاسخ‌گویی بدان به کار گرفته‌شده‌اند؛ اما در این میان، دانشی که باعث حجیت گزاره‌های تأثیرگذار بر فرایند تربیت است، دانش اصیل و پویای «فقه» است. پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی مبانی فقهی حقوق تربیتی – آموزشی کودکان در فقه -پرداخته است و درصدد پاسخ به این سؤالات است که : حقوق تربیتی آموزشی کودکان در فقه امامیه بر چه مبانی فقهی استوار است؟ روش های تربیتی آموزشی کودکان در فقه امامیه کدام است؟ آیا تنبیه بدنی کودک در راستای تربیت و آموزش وی از دیدگاه فقه امامیه جایز است ؟ مسئولیت ناشی از انجام روش های تربیتی و آموزشی کواکان که منجر به آسیب دیدگی جسمی و روانی کودکان می شود به چه صورت است؟ نتایج پژوهش نشان داد در منابع فقهی به تربیت اعتقادی و تربیت اخلاقی فرزندان و وظایف والدین در این ساحات توجه شده است .بدین صورت که صیانت فرزند از آنچه موجب فساد اخلاق و عقیده اش می شود، واجب است و باید نسبت به جلوگیری از فروافتادن فرزند در ورطه خسران، فساد و معاصی مواظبت نمود و وی را از گناهان منع کرد و به اخلاق و آداب نیکو عادت داد.

از آنجا که حرکت یک مفهوم ماهوی نیست، نمی توان برای آن یک تعریف حقیقی ارائه داد مقوله حرکت مورد توجه فلاسفه بزرگی مانند ابن سینا و ملاصدرا قرار گرفته حرکت از حیث معنا حرکت به اشتراک در لفظ بر دو معنای تَوسُطیه و قطعیه اطلاق می‌شود و در باب نحوه تحقق آن در خارج نیز نظریات مختلف و ارزشمندی وجود دارد. ابن سینا حرکت را اولین کمال شیءکه در قوه باشد و فعلیت تدریجی آن کمال در زمان دانست. وازسوی دیگر ملاصدرا می‌گوید: حقیقت حرکت عبارت است از: حدوث تدریجی و یا حصول و یا خروج از قوه به فعل، آهسته آهسته یا به تدریج نه دفعتاً و تمام این عبارات محدود کردن حرکت شایسته و سزاوار است.وی حرکت را ازسنخ وجود دانسته نه ماهیت.آنچه اهمیت دارد این است که مطابق این دو دیدگاه مفهوم حرکت چیست؟ در چه مقولاتی حرکت واقع می شود و تفاوت آن دو در مورد مقولات حرکت چیست؟ هدف درپژوهش حاضر این است که با روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و به بررسی حرکت در دو نظام فلسفی سینوی وصدرایی پرداخته شود.

سرمایه گذاری خارجی با توجه به ورود مبلغ کلان ارز به داخل کشور، موجب تقویت پول ملی شده و به همین جهت، حمایت از آن در سیاست های دولتی جای دارد. اطمینان خاطر سرمایه‌گذار در مورد ثبات سیاسی و اقتصادی، شرط اصلی در اجرای پروژه است. لذا سرمایه‌ها در برابر تهدیدات عمدی و یا غیرعمدی و حوادث قوه قهریه بیمه‌شده و در عین‌حال افراد حاضر در کشور، از نظر حوادث احتمالی می‌بایست بیمه شوند. قانون‌گذار توجه کافی به مسئله هماهنگی بیمه سرمایه‌گذاری خارجی ننموده و همین مسئله، ابهامات حقوقی را پدید آورده است. از دیدگاه فقهی، حضور سرمایه گذار خارجی بر کشور با لزوم حفظ منافع ملی مجاز است. همچنین بیمه نیز دارای موافقان و مخالفانی بوده که در جمع بندی دیدگاه ها، جواز آن با شرایطی اعلام شده است. اما در عین‌حال، با توجه به عقد و بیع و زیرمجموعه‌ای قرارداد بیمه‌ای حاصل در این نوع قراردادها که در فقه اسلامی و حقوق ایران بدان تأکید شده است، پرکننده خلأ موجود در این زمینه می‌باشد.

هدف پژوهش حاضرتبیین مراحل انقطاع نفس از بدن از دیدگاه ابن­سینا و ملاصدرا است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، هرچند تلاش ملاصدرا، گره­گشای مسائل عدیده‌ای چون اثبات عقلی معاد جسمانی و درپی آن تصویری مناسب برای دیگر مسائل می­باشد، لکن ایشان با تبیین و تبدیل ماده به مجرد در انقطاع نهایی نفس از بدن، دچار نوعی ناسازگاری گردیده است. از سوی دیگر، در مرگ اخترامی بدن عامل اصلی معرفی شده است که این تعریف با تبیین ایشان از مرگ طبیعی همخوانی ندارد. به نظر می­رسد، مرز مشخصی بین مرگ طبیعی و اخترامی، ترسیم نشده است. کمال محض بودن خداوند و راه­یابی به سوی کمال و فعلیت یافتن امور بالقوه تحت مشیّت و قضا و قدر الهی، علت مرگ می‌باشند، که عنایت به این مسئله تبیین متقنی در تکمیل علت مرگ طبیعی و اخترامی است.

حوزۀ سیاست در اندیشۀ سیاسی اسلام نمی‌تواند فارغ از دانش و اهلیتِ متولیان آن باشد؛ از همین-روی یکی از موضوعات اساسی، چه در باب سیاست نظری و چه در مورد سیاست عملی، خبرگی و خبره بودن و نیز تشخیص معیارهای خبرگی بوده است. البته با پیچیده شدن مناسبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در دنیای معاصر، مفهوم خبرگی نیز با تغییرات متعددی مواجه شده است و جوامع و نظام‌های اسلامی نیازمند توجه روزافزون به مقتضیات زندگی جدیدند تأکید متفکران اسلامی بر تقدم دانش بر عمل، باعث شده تا حیطه‌های مختلف مرتبط با سیاست نیز ذیل برداشت اصالت دانش تعریف شود. علما، فقها و اندیشمندان مسلمان همواره دانشِ همراه با تدبیر و تجربه را یکی از شروط تصدی مناصب مبتنی بر خبرگی دانسته‌اند. ». اگرچه چشمان تیزبینِ جوانان خام، در قوت بینایی به مراتب از پا به سن گذاشتگان سرآمد است نهاد ولایت فقیه که در رأس ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی به‌عنوان عالی‌ترین مقامِ مجتهد و خبره قرار دارد، مجلس خبرگان رهبری نیز نهادی اساسی برای بررسی‌ امور اساسی نظام توسط اهل خبره به شمار می‌رود. هدف ما در این مقاله به بررسی مفهوم خبره و خبرگی در نگاه اسلامی و سیاسی است

روح انسان با معنویت سازگار است و گرایش به بحث‌های عرفانی در جامعه‌ی امروز بسیار به چشم می‌آید، برخی از مدعیان، قائل‌اند که می‌توان، مراحل سلوکی را بدون توجه به شریعت و فقه طی کرد. امام خمینی، شرایع الهی را دارای ظاهر و باطنی می‌دانند که می‌توان از ظاهر شریعت به باطن که حقیقت است، به واسطه‌ی رابطه‌ی طولی که میان آنهاست، دست یافت، و ترک ظاهر شریعت را از تلبیسات شیطان برمی‌شمرند. ایشان عمل به دستورات فقهی را در تمام مراحل سلوک و حتی بعد از رسیدن به حقیقت، حتمی دانسته و تغییری در کیفیت عمل کردن به احکام و دستورات شرع را نمی‌پذیرند. ایشان در زمان غیبت، با توجه به نقش انسان‌ کامل در دستگیری افراد و احکام شرعی، جایگاه فقیهان را در تعیین تکلیف مقلدان نسبت به احکام و در نگاه حداکثری، جانشینان انسان کامل می‌دانند. بر این اساس، در این پژوهش با روش تحلیلی - توصیفی، رابطه‌ی شریعت به معنای خاص آن، یعنی فقه، با عرفان در اندیشه‌ی امام خمینی مورد تحلیل و تبیین قرار گرفت.

مسئله علیت یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی است که بدون فهم آن درک جهان هستی ممکن نیست. اساساً هر نوع بحث، سخن و تجربه‌ای مبتنی بر فهم علیت و پذیرش آن است. مسئله علیت از جهات مختلف موردتوجه قرارگرفته است. فیلسوفان جدید غرب مانند هیوم و کانت این موضوع را از نظرگاه معرفت‌شناسی و فیلسوفان مسلمان از حیث وجود شناسی موردبررسی قرار داده‌اند. این مقاله سعی بر آن دارد که، با نظر به علیّت تحلیلی، چیستی و کاربردهای آن را در فلسفۀ اسلامی و خصوصاً از دیدگاهابن سینا و ملاصدرا مورد توجه قرار دهد. در فرجام به این نتیجه رسیده است که سنخیت علت و معلول دو معنی حداقلی و حداکثری دارد. معنای حداقلی بر مبنای نظام‌های فلسفی قبل از حکمت متعالیه تبیین می‌شود اما معنای حداکثری با توجه به مبانی خاص حکمت متعالیه چون اصالت وجود و تشکیک وجود تبیین می‌گردد. با این تفکیک آشکار می‌شود بسیاری از مخالفت‌ها با قاعده سنخیت علت و معلول در حقیقت متوجه معنای حداکثری سنخیت است و معنای حداقلی پذیرفته بیشتر فیلسوفان است.

شناخت و معرفت از مقوله‌هایی است که همه حکما و فلاسفه در مورد آن به بحث و تحقیق می‌پردازند، آنچه مهم و هدف اصلی است بررسی روش‌های رسیدن به شناخت و منابع آن است که تحت عنوان روش‌شناسی شناخت یاد می‌شود. در روش‌شناسی شناخت باید به منابع اصلی فیلسوف در رسیدن به شناخت توجه کرد. ملاصدرا روش و متد کاملا جدید و تازه‌ای دارد و هیچ یک از روش‌های قبل خود را اعم از روش شناخت مشاء، اشراق، عرفان و کلام را به طور کامل نه رد می‌کند و نه تایید و از روش‌های مذکور و منابع آنها از جمله برهان و وحی و شهود نیز استفاده کرده و تحلیل جامع و کامل و تازه‌ای ارائه داده و افقی نو در راه رسیدن به شناخت و معرفت بنا نهاده است.

تأثیر مبانی فراتجربی درعلم طب، بیش از علوم دیگر است؛ زیرا موضوع علم طب یکی از ابعاد انسان (بدن) است. هر مکتب طبی، خواسته یا ناخواسته، دیدگاهی ویژه به انسان دارد و وقتی به مطالعه بدن می‌پردازد، درباره‌ی مسائلی‌‌ نظیر وجود روح درانسان، جنبه‌ی الهی انسان و مسائل مرتبط با آن موضعی خاص دارد و باعث تغییر جهت و روش برخی از مباحث طبی می‌شود. ازبین مبانی مختلف طب مدرن و سنتی، دراین مقاله، به مبانی انسان شناختی پرداخته شده است. تفاوت طب مدرن و سنتی باعث پیدایش دو مکتب طبی با دو مبنا، رویکرد و روش کاملاً متمایز از یکدیگر شده است. یکی از اندیشه‌های فلسفی طب مدرن که جایگاه نفی و اثبات آن در فلسفه است وبا این حال، ثمرات آن درپزشکی نیزآشکار شده، مسأله‌ی حذف روح ازبدن انسان است. غفلت ازساحت روحی انسان، درجهت‌گیری کلی این علم اثرگذار بوده است. دراین پژوهش با تمرکز بر‌مبانی انسان شناسی طب سنتی و طب مدرن، ابتدااین مبانی شناسایی و تبیین می‌شوند و سپس نشان داده خواهد شد چگونه این مبانی بر روند جهت‌دهی مباحث طبی تأثیر گذاشته‌اند. این مبانی ازسنخ قضایای فلسفی است، یعنی مبتنی بر تجربه وآزمایش نیست؛ بلکه رویکردعقلی است که درجهت‌گیری مبانی وروش ورویکرد طب تأثیرگذارند.

شکوفایی و پویایی جامعه اسلامی به منش سیاسی و اقتصادی مورد پذیریش شرع از یک‌سو و نیز راهکارهایی که سبب رونق چرخه تولید می‌شود، بستگی دارد. از جمله اقتصاد بدون ربا، اعتبارسنجی قصد طرفین قرارداد در جلوگیری از نفوذ بیگانگان. در این راستا الگوی اقتصاد مقاومتی می‌تواند از طرفی با فلسفه مقاصدی که مسلمین از انجام فعالیت اقتصادی دارند، پیوند داشته باشد و کلیه حیلی که در جهت خلاف مقاصد جامعه اسلامی باشند، مردود است. لذا، نیت و اعمال مسلمین از یک‌سو و نیت و اعمال طرف دیگر قراردادها، از سوی دیگر می‌بایست مورد توجه قرار گیرد تا مبادا راه نفوذ اجنبی‌ها تحت عنوان قراردادهای اقتصادی بر مسلمین مفتوح شود. بنابراین، در این پژوهش از یک‌سو به بررسی قصد و نیت در عقود در راستای مقاصد شارع پرداخته و از سوی دیگر تهدیداتی که از جانب کشورهای سلطه‌گر بر اقتصاد کشورهای اسلامی می‌تواند وارد شود، با توجه به بیانات مقام معظم رهبری و امام خمینی بررسی شده است، تا طرق سوء استفاده و نقاط ضعف پوشش داده شود و جامعه اسلامی اقتصادی مقاوم در برابر تهدیدات درونی و بیرونی(اجنبی) داشته باشد.