جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عزاداری محرم نوعی احیای نهضت عاشورا و ترویج روحیه آزادگی و جوانمردی است که در بین مسلمانان، به ویژه شیعیان مرسوم است. این یک رفتار فرهنگی است که بر دیگر رفتارها ازجمله دینداری به عنوان مقوله اجتماعی تأثیر دارد. هدف این پژوهش، بررسی میزان اثربخشی عزاداری محرم در سطح دینداری دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد نظرآباد، سال تحصیلی 92-91 با استفاده از روش نیمه تجربی می باشد. گروه نمونه این پژوهش، 90 نفر (52 مرد، 38 زن) به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه جهت گیری مذهبی آذربایجانی بود که در دو مرحله، به فاصله یک ماه اجرا شد. داده ها به روش آماری t مستقل و وابسته، تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که نمره دینداری دانشجویان در پس آزمون نسبت، به نمره پیش آزمون به طور معنادار بیشتر بود. این تفاوت معنادار در خرده آزمون های جهت گیری مذهبی نیز مشاهده گردید. همچنین نمره آزمودنی های مؤنث بیشتر از آزمودنی های مذکر بود. می توان گفت مناسک در دینداری دانشجویان، به ویژه دانشجویان دختر تأثیر داشته است.

مذهب به عنوان یکی از عوامل اصلی در زندگی انسان، موضوع تحقیقات و بررسی‏های فراوان، بخصوص در ارتباط با مفاهیم روان شناختی، بوده است. از آن رو که تعالیم دینی از سوی خالق انسان که عالم بر تمام صلاح و مصلحت اوست برای سعادت انسان آمده‏اند، بهره‏گیری از این تعالیم می‏تواند کمک اساسی به علم روان شناسی نماید. یکی از موضوعات مهم مورد بررسی در روان شناسی، سلامت و بهداشت روان انسان است که آموزه‏های مکتب اسلام در این زمینه می‏تواند پاسخ‏های مطمئن‏تری به این علم بدهد. این مقاله کوشیده است، رابطه یکی از بخش‏های اساسی دین، یعنی آخرت‏نگری، را با سلامت روان مورد بررسی قرار دهد. از این رو، پس از توضیح اجمالی مفاهیم آخرت نگری و سلامت روان، رابطه این دو را به لحاظ نظری تبیین نموده است. این بحث می‏تواند به عنوان مقدمه‏ای برای پژوهش‏های میدانی و تجربی مورد استفاده واقع شود.

ترجمه حاضر، از مقاله دکتر بارباراال. فردریکسون، استاد دانشگاه های کارولینای شمالی و میشیگان می باشد. وی در این مقاله با مطرح کردن نظریه «توسعه و ساخت»، سعی دارد تا یکی از روابط میان دین و سلامت روان را بررسی کند. او با قرار دادن عنصر هیجان های مثبت در حلقه پیوند دین ـ سلامتی، ابتدا به اثبات تاثیر هیجان های مثبت در سلامتی و به زیستی انسان می پردازد و سپس اثر اعمال مذهبی و دینی در پرورش و ایجاد هیجان های مثبت را مطرح می کند. مقاله وی با این جمله پایان می پذیرد: «شاید آنچه مشخصه انسانی در زندگی هیجانی است، توانایی ما در گشودن ذهن خود برای دست یابی به عمق و کنه ارتباط با «خدا» یا قدرت برتر دیگر است. این فضای ذهنی توسعه یافته به نوبه خودمی تواند سرچشمه ای از هیجانات عمیق را ارائه دهد که بسیاری از آنها مثبت اند. از این رو، اعمال مذهبی می تواند طریق مختص انسانی در پرورش مؤثر هیجان های مثبت با فواید سازگارانه همراه با آن، باشند».

هدف از این پژوهش، مقایسه نگرش مذهبی و سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان است. جامعه آماری این پژوهش، همه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان در سال تحصیلی 88ـ1387 و نمونه آن را 180 نفر از دانشجویان (90 دانشجوی پسر و 90 دانشجوی دختر تشکیل می دهد)، که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ایی انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: پرسش نامه نگرش سنج مذهبی و پرسش نامه سلامت روانی (25-SCL). طرح پژوهش نیز از نوع مقایسه ایی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، افزون بر روش های آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار، از روش آمار استنباطی همانند t تست گروه های مستقل استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون t گروه های مستقل نشان داد که، بین نگرش مذهبی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد، ولی بین سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان تفاوت معناداری مشاهده نشد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه پایبندی به دعا و اضطراب، با توجه به متغیر های جمعیت شناختی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی انزلی پرداخته است. به همین منظور، تعداد دویست نفر از دانشجویان دختر و پسر این دانشگاه به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب، و به وسیله پرسش نامه میزان پایبندی به دعا و اضطراب سنج اشپلبرگر مورد آزمون قرار گرفتند. هدف این پژوهش تعیین رابطه بین میزان پایبندی به دعا و اضطراب در دانشجویان با توجه به متغیر های جمعیت شناختی بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین میزان پایبندی به دعا و اضطراب رابطه منفی (25/0 ـ = r) وجود دارد و بین سن و اضطراب در افراد معتقد به دعا، همبستگی منفی (26/0 ـ = r) وجود دارد. نتایج آزمون t و تحلیل واریانس بیانگر آن بود که بین جنسیت و اضطراب و گروه های تحصیلی علوم انسانی، فنی ـ مهندسی، علوم پایه و دانشجویان متاهل و مجرد، تفاوت از لحاظ آماری معنا دار نیست و بین دانشجویان بومی و غیر بومی از لحاظ اضطراب، تفاوت معنادار است.

پژوهش حاضر درصدد بررسی ابعاد روان شناختی مناسک حج و تاثیر آن بر سطح دینداری حجاج با استفاده از روش شبه تجربی است. از مجموع 22500 نفر زائر حج تمتع سال 1385 استان تهران، 105 نفر (62 مرد و 43 زن) به عنوان نمونه در دسترس، انتخاب و یک ماه قبل از آغاز حج پرسشنامه جهت گیری مذهبی به عنوان پیش آزمون و پس از اتمام مناسک حج همان پرسشنامه به عنوان پس آزمون و یک ماه پس از بازگشت به وطن نیز به عنوان مرحله پی گیری، اجرا گردید. داده ها به وسیله آزمون t وابسته، مستقل و تحلیل واریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند: نمره کل جهت گیری مذهبی آزمودنی ها در پس آزمون نسبت به پیش آزمون به طور معناداری بیشتر بود. این تفاوت معنادار در خرده آزمون های جهت گیری مذهبی (عقایدـ مناسک و اخلاق) نیز مشاهده گردید.

هدف این پژوهش، بررسی نتایج آموزش های حدیثی بر رضایت زناشویی بیست همسر (ده زوج) مراجعه کننده به مرکز مشاوره مؤسسه مطالعاتی مشاوره اسلامی در قم است که حاضر به فراگیری این آموزش ها شده اند. روش تحقیق، آزمایشی با گروه گواه و از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون بوده است. گروه آزمایش، متشکل از بیست زوج دارای مشکلات زناشویی بود که آموزش های روان شناختی مبتنی بر آیات و روایات اسلامی را دریافت کردند و گروه گواه نیز متشکل از بیست زوج دارای مشکلات زناشویی بودند که هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس از مصاحبه تشخیصی و پیش آزمون، هریک از زوجین گروه آزمایش، در شش جلسه به صورت گروهی و یا انفرادی آموزش دیدند و به فاصله دو هفته پس از پایان آموزش، پس آزمون از آنها به عمل آمد. مقایسه یافته های دو گروه نشان داد که آموزش های روان شناختی یاد شده در بهبود روابط همسران و در نتیجه، رضایتمندی زناشویی آنها مؤثر است؛ و نیز به دست آمد که آموزش ها تاثیرات ماندگاری (در طول زمان) بر بهبود رضایتمندی زناشویی زوجین داشته است. همچنین، نتایج، گویای عدم تاثیر جنسیت بر اثربخشی آموزش های روان شناختی یاد شده است.

این پژوهش در پی ارائه درمان خودیابی اسلامی در زمینه وسواس در آلودگی، طهارت و نجاست می باشد. برای بررسی، 15 نفر( شامل 9مرد و 6 زن) به صورت نمونه در دسترس، برگزیده شدند. آزمون وسواس مادزلی، افسردگی بک و اضطراب کتل به عنوان پیش آزمون به اجرا درآمد. در پایان درمان خودیابی اسلامی، پس آزمون اجرا شد. پی گیری نیز بین شش ماه تا یک سال بعد از درمان به انجام رسید و نتایج با نمرات پیش آزمون و پس آزمون مقایسه گردید. با استفاده از آزمون t، گروه های وابسته در هر سه متغیر، به ویژه میزان وسواس، نتایج با سطح اطمینان 99٪ معنادار می باشد. در مرحله پیش آزمون و پی گیری نیز تفاوت ها با همین سطح اطمینان، معنادار است. در نتیجه، درمان خودیابی اسلامی در درمان وسواس، افسردگی و اضطراب اثر معنادار دارد، و برخی از آزمودنی ها را می توان برای به کارگیری آن درمان نهایی نمود.

"این مقاله به روش پیمایشی به بررسی رابطه هیجانی و ویژگی های شخصیتی دانشجویان می پردازد. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های شخصیتی دو گروه از دانشجویان علوم انسانی، و تاثیر هوش هیجانی در نوع شخصیت است. فرضیه اصلی پژوهش این است که بین رشته تحصیلی، ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی تفاوت معناداری وجود دارد. ابزار پژوهش، پرسش نامه هوش هیجانی شیرینگ با سی وسه پرسش و اعتبار 63/0، و پرسش نامه شخصیت نئو با شصت پرسش و اعتبار 80/0 است. یافته های پژوهش حاکی از ارتباط بین هوش هیجانی و تمامی ابعاد شخصیت، بجز نوروتیسم، در دانشجویان تربیت بدنی68/0=r، و همبستگی مثبت و معنادار بین هوش هیجانی و تمامی ابعاد شخصیت، بجز گشودگی تجربه در دانشجویان علوم تربیتی72/0=r است. با توجه به نتایج، استنباط می شود که ویژگی های شخصیتی و رشته تحصیلی در دانشجویان تربیت بدنی، موجب اضطراب سطح پایین و تبدیل آن به فعالیت های مثبت می شود؛ ولی دانشجویان علوم تربیتی به دلیل عدم فعالیت های فیزیکی و یا فرصت کم تجربه، ویژگی های نوروتیسم یا اضطراب قابل ملاحظه ای دارند. "

هدف اصلی این پژوهش ساخت و اجرای یک برنامه مداخله گری برای کاهش اختلال های برونی سازی شده، بر اساس متون دینی اسلام است. چگونگی و میزان اثربخشی این برنامه درمانی بر کودکان مبتلا به این اختلال، فرضیه این پژوهش را تشکیل می دهد. این پژوهش با توجه به دو مقوله فرهنگ ملی و بومی خانواده ها و همچنین مذهب آنها در فرایند درمانگری، الگوی جدیدی را معرفی کرده است تا اثربخشی این روش، بر اختلال های برونی سازی شده را بررسی کند. روش انجام این پژوهش از نوع طرح های «آزمایشی در قالب پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل» بود که در جامعه دانش آموزان پسر مقاطع چهارم و پنجم دبستان استان قم اجرا شد. پس از تحلیل داده ها، این نتایج به دست آمد که مداخله اسلامی ـ روان شناختی، در کاهش اختلال های برونی سازی شده تاثیر داشته و فرضیه پژوهش تایید شده است.