جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لیندا زاگزبسکی به عنوان فیلسوفی مسیحی که در حوزه اخلاق و دین سالهاست اندیشیده و قلم زده در کتاب «نظریه انگیزش الهی» به موضوع شر هم اشاره کرده است. بی مناسبت نیست برداشت وی را از این موضوع ذیل نظریه انگیزش الهی با هم مروری نماییم. پیش از پرداختن به موضوع شر، به عنوان دیباچه، اشاره‌ای به کلیت نظریه انگیزش الهی خواهم داشت تا فضای کلام و استدلال زاگزبسکی روشنتر شود. نظریهٴ انگیزش الهی در بنیاد خود نظریه‌ای است در ذیل اخلاق فضیلت با خوانشی نوارسطویی و عاطفه محور که در پی شالوده افکنی گونه‌ای پیوند نوین میان خدا و اخلاق است. زاگزبسکی تلاش می‌کند در نظریه خود، ضمن پایبندی به اخلاق دینی، نوع جدیدی از پیوند میان خدا و اخلاق به دست دهد که اخلاق در ذیل آن، از خشکی و صلبی رها شود و مبتنی بر جذابیت و کشش باشد. بنا به نظر وی، سرچشمه اخلاق، انگیزه خداوند است و نه امر و نهی آن. بر اساس این برداشت، بهترین راه برای فهم اخلاق، پیروی از انگیزه‌های الهی است.

هنگامی که سخن از تطور ایده در تاریخ فلسفه می‌شود، این تطور، متناظر با روند حرکت جوامع بوده و در این تطور و تحول رو به جلو، بازگشت و ارتجاع، پاسخگو نیست.

ردگیری و پیگیری این سنخ مواجهه فرد مؤمن و باورمند به ساحت قدسی با جان و باطن هستی در ادبیات و متون عرفانی البته شیرین و دربردارنده گوهرهای بدیع و درس آموز است اما در دوران مدرن، سینما و اساساً رسانه تصویری یکی از بهترین بسترها و امکانات است برای به تصویر کشیدن تجارب ناب عرفانی و اینجا اعتراض الاهیاتی. در این فرصت به سراغ دو نمونه در سینما و سریال ایرانی رفته‌ام و فقراتی را که تام و تمام از سنخ اعتراض الاهیاتی است بررسی می‌کنم.

یکی از نزدیک‌ترین انواع و اصناف ایمان‌ورزی به روایت سروش دباغ به ایمان کورمندانه، آن‌چنان‌که در نظریه دین و قدرت عبدالکریم سروش تبیین شدنی است، ایمان شورمندانه است.