جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
معینی‌فر , محمد ( دانشیار گروه مذاهب اسلامی، دانشکدۀ مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 24
بررسی انتقادی اسلوب عربی شنقیطی در جایگزینی مجاز قرآنی
نویسنده:
محمد معینی فر؛ مهدی فرمانیان؛ سجاد عرفان
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
اسلوب عربی نظریه شنقیطی است که به عنوان جایگزین مجاز در قرآن مطرح شده است. اسلوب در لغت به معنای راه و روش و در اصطلاح راه­هایی است که عرب زبانان در قالب آن، مقاصد خود را بیان می­کنند. شنقیطی دو خصوصیت حقیقی بودن و عدم نفی را در تعریف اسلوب عربی، بدون دلیل لحاظ کرده است. او این اصطلاح را از علمای بلاغت گرفته و در مقابل مجاز به کار برده است. وی اسلوب را به دو قسمِ بدون قرینه و نیازمند قرینه تقسیم کرده و استعمال عربی، ادعای نفی کنندگان مجاز و حقیقت عرفیه را به عنوان دلیل بر آن گرفته است. ادعای شنقیطی در مورد اسلوب، دارای نقدهای مختلفی است. عدم تعریف و بیان معیار برای تشخیص اسلوب و عدم دلیل، همچنین مصادره به مطلوب و نزاع لفظی از جمله اشکالات است. این نظریه در زمینه تفسیر قرآن، نمی­تواند تفسیر جامعی از همه آیات ارائه دهد و با بلاغت قرآن منافات دارد همچنین تبیین آیات الهی را در پایین­ترین سطح معنا قرار می­دهد.
صفحات :
از صفحه 235 تا 253
مشخصات اثر
بازخوانی صفات خبریه از دیدگاه سلفیه جهادی
نویسنده:
مهدی فرمانیان ، محمد معینی فر ، مجید فاطمی نژاد
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
صفات خبریه یکی از مهمترین و شاید چالشی­ترین مباحث کلامی در سلفیه به شمار می رود که چگونگی انتساب این صفات به خداوند، موجب دیدگاه­هایی چون تجسیم و تشبیه و تعطیل و توقف شده است، سلفیه جهادی که اصطلاحی نو به شمار می­رود و همواره تلفیقی از میان سلفیان رادیکالی است، این سؤال به وجود می­آید که آیا آنها نیز همچون دیگر سلفی­ها در صفات خبریه پیرو ابن تیمیه حرانی­اند و تعابیری چون بلاکیف و بلاتعطیل و سؤال عنه بدعه و ...را دارند؟ در این نوشتار با بررسی و ریشه­یابی روش­شناسی سلفیه جهادی و خاستگاه آنها در مورد ظواهر الفاظ به این نتیجه رسیده که برخی از سلفیه جهادی که متأثر از ابن تیمیه­اند، در روش شناسی ظاهرگرای­اند و در باب صفات خبری همان تعابیر وی چون بلاکیف، بلاتعطیل، سؤال عنه بدعه و ... را دارند اما برخی دیگر از سلفیه جهادی که متأثر از سید قطبند، به خاطر مشی عقل­گرایی آنها، در باب صفات خبریه قائل به تأویل مجازند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 60
مشخصات اثر
نقد و بررسی مبانی فکری سلفیه جهادی
نویسنده:
پدیدآور: مجید فاطمی نژاد ؛ استاد راهنما: مهدی فرمانیان ؛ استاد مشاور: محمد معینی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
سلفیه جهادی اصطلاحی نو و جدید است که اندیشمندان و محققان اسلامی امروزه آنها را در قالب گروه‌هائی تکفیری اسلامی می‌شناسند، که در این رساله این جریان به سه دوره‌ی سلفیه‌ی قطبی، سلفیه القاعده‌ای و سلفیه بعد از بن لادن تقسیم شده است، که بر اساس تحقیقات انجام شده دوره دوم و دوره سوم اگر چه از نظر ساختاری و روشی و یا راهبردی با یکدیگر متفاوت هستند ولی ساختار ایدئولوژیک آنها با همدیگر تفاوت چندانی ندارد، از این رو در این رساله از این دو دوره به عنوان "سلفیه تلفیقی" نام برده شده است. در این رساله روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که مبانی سلفیه جهادی را در دو بخش عمده یعنی مبانی بعید و مبانی قریب مورد نقد و بررسی قرار داده است، مبانی بعیده‌ی آنها شامل معرفت‌شناسی و روش شناسی و معناشناسی و هستی شناسی و مبانی قریبه‌ی آنها شامل توحید و شرک و ایمان و کفر و بدعت و سنت می‌شود، که در این نوشتار با بررسی مبانی سلفیه جهادی با دو رویکرد سلفیه قطبی و سلفیه تلفیقی روشن می‌شود که آنها در معرفت شناسی فقط کتاب و سنت را جزء منابع اصلی می‌دانند و در باب روش شناسی، خاستگاه سلفیه جهادی چون ابن‌تیمیه ظاهر‌گرائی است با این تفاوت که ظاهرگرائی سلفیه قطبی در برابر علم‌گرائی است بر خلاف سلفیه تلفیقی که در برابر عقل‌گرائی می‌باشد. در باب هستی شناسی، سلفیه جهادی هستی را به غیب و شهادت می‌پذیرند و ایمان به غیب را مفارق بین انسان و حیوان می‌داند و معتقدند که تمام امور غیبی مبتنی بر نصوص وارده در کتاب و سنت است، در باب معناشناختی اسماء و صفات خداوند تعالی، سلفیه قطبی قائل به تأویل است بر خلاف سلفیه تلفیقی که متاثر از ابن تیمیه هستند و به ظاهر صفات اکتفاء کرده و نسبت به تفسیر آنها همان جمله‌ی معروف مالک را نسبت به تفسیر استواء می-زنند. در مبانی قریبه به این نتایج دست یافته که در باب توحید و شرک، سلفیه تلفیقی معنای عام‌تری نسبت به سلفیه قطبی دارد به این معنا که توحید در سلفیه قطبی بر اساس توحید القصور است ولی در سلفیه تلفیقی شامل توحید القبور و هم توحید القصور می‌شود، عمل از دیدگاه سلفیه جهادی جزء ایمان است و اسباب کفر نزد آنها به خاطر توسعه امور اعتقادی به مسائل اجتماعی و سیاسی، نیز توسعه یافته و شامل طاغوت و جاهلیت جامعه شده است و از دیدگاه آنها این موارد می‌تواند جزء امور بدعی مکفره به شمار آید، که در این رساله به تبیین و نقد این مبانی پرداخته می شود.
مشخصات اثر
نذر و قربانی در مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و مقایسه‌ آن با دیدگاه وهابیت
نویسنده:
پدیدآور: سیدفرج‌الله پژمان ؛ استاد راهنما: سیدابوالحسن نواب ؛ استاد مشاور: محمد معینی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
نذر و قربانی از جمله سنت‌های حسنه‌ای است، که در ادیان الهی و بالخصوص دین مبین اسلام مورد تأکید فراوان واقع شده است. بزرگان دین، فقها و متکلمین در کتب فقهی و اعتقادی خود به آن پرداخته و شروط و احکامی هم برای آن قائل شده‌اند، و بر این باورند که بدون در نظر گرفتن آن شرایط، نذر و قربانی درست نمی باشد. در این تحقیق با استفاده از منابع مورد اعتماد شیعه و وهابیت به تبیین حقیقت قربانی و نذرهایی که در بین شیعه انجام می‌شود، پرداخته شده است. از این رو وهابیت به امامیه انتقاد کرده‌اند که نذر و قربانی خود را جهت تقرب به ائمه و اولیای الهی انجام می‌دهند، در نتیجه مشرک هستند. در صورتی که امامیه نذر و قربانی خود را به نیت تقرب به خداوند انجام داده و ثوابش را به ارواح اولیاء و صلحا هدیه می‌کنند. در این رساله در نقد اشکالات وهابیت تبیین شده که امامیه نذر و قربانی را عبادت دانسته و فقط برای خدا انجام می‌دهند و چنانچه در ظاهر در عبارات واسطه‌ها حزف شده است منافاتی با اصل نذر و قربانی برای خداوند ندارد. از دیدگاه امامیه چنانچه کسی از روی علم و آگاهی و باشرایط برای غیر خدا نذر و قربانی انجام دهد، مشرک است اما اگر وجهی برای توجیه و تفسیر باشد نمی‌توان حکم به شرک کرد.
مشخصات اثر
اندیشه مهدویت از منظر اباضیه
نویسنده:
محمد معینی فر ، محسن جوادی صدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مهدویت و ظهور منجی یکی از مسائل مهم در بین مذاهب و فرق اسلامی است که از زیرمجموعه های مبحث امامت و خلافت مسلمین است و سالیان متمادی در این رابطه سخن ها گفته شده و کتب متعددی به رشته تحریر درآمده است. از اباضیان در خصوص اندیشه مهدویت مطلب مهمی بیان نشده است و بعضا حتی تا مرحله انکار نیز پیش رفته اند که البته با دیدگاه امامیه بسیار متمایز است. اباضی ها تنها به روایاتی از منابع اهل سنت در پذیرش مهدویت نوعی و نه شخصی و نیز شرائط آخرالزمان بسنده کرده اند که در این تحقیق، برای نخستین بار مسائل مهدویت از دیدگاه اباضیه مورد بررسی قرار گرفته است. البته یکی از علل نپرداختن به این مبحث مهم در متون اباضی را می توان تقسیم بندی ایشان در خصوص امامت دانست زیرا آنها مراحل چهارگانه امامت اعم از «ظهور، دفاع، شراء و کتمان» را در نظام فکری خویش قرار داده اند و با این تفکر ظاهرا جائی برای منجی و موعود باقی نمی گذارند هرچند برخی از این چهار مرحله امامت قابل تطبیق با شیعه است. در مجموع مواردی همچون طلوع خورشید از مغرب، فتنه دجال، خروج یاجوج و ماجوج و... از جمله مواردی است که در متون اباضی در مباحث اشراط الساعه و... اشاره شده که برخی از آنها مانند فتنه دجال قابل تطبیق با آموزه مهدویت در شیعه است.
صفحات :
از صفحه 247 تا 267
مشخصات اثر
ادوار فقه مقارن در اهل سنت
نویسنده:
جیمز دی.جی. دان، محمد معینی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده مراجع
چکیده :
با گذشت زمانی نه چندان طولانی از ظهور اسلام، فتوحات مسلمانان گسترش یافت و مناطق بسیاری به تصرف آنان درآمد. لازم بود کسانی به این مناطق فرستاده شوند تا امور قضا و افتا را بر عهده بگیرند. اجتماع دو گروه از صحابه در حجاز وعراق به شکل‌گیری دو مدرسه انجامید: مدرسه مدینه یا مدرسة الحدیث و مدرسه کوفه یا مدرسة الرأی. این دوگانگی سرآغاز تفاوت‌های فقهی بعد شد که به شکل‌گیری فقه مقارن انجامید. این علم پیشرفت کرد و کتاب‌هایی در این زمینه نوشته شدند. در میان کتبی که در زمینه فقه مقارن نگاشته شده­‌اند، هیچ یک به ادوار فقه مقارن نپرداخته‌اند، بلکه می­توان گفت در تقسیم­بندی ادوار فقه مقارن هیچ پژوهش متقنی صورت نگرفته است، علاوه بر اینکه از کهن‌ترین آثار تطبیقی نیز نامی برده نشده است. پژوهش حاضر بر دو محور استوار شده است: الف) ارائه پیشنهاد برای تقسیم­بندی ادوار فقه مقارن به پنج دوره: 1. بستر پیدایش، 2. عصر تدوین، 3. عصر رشد و تکمیل و توسعه، 4. عصر رکود، و 5. عصر حاضر یا عصر موسوعه­ها؛ و ب) معرفی قدیمی‌ترین و مهم‌ترین منابع این علم در هر دوره.
صفحات :
از صفحه 53 تا 80
مشخصات اثر
دیدگاه اباضیه در مورد خوارج
نویسنده:
رحیم گلستان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
کلیدواژه‌های فرعی :
اباضیه ,
چکیده :
آن‌چه که به طور معمول تحت عنوان نظریات خوارج به رشته تحریر درآمده است، تماماً آرا مشترک میان آنها نیست. اصولاً به دشواری می‌توان افکار مشترک بسیاری میان خوارج یافت، و آن‌چه به راستی آنان را به هم می‌پیوندد منشأ تاریخی مشترک آنهاست و اندیشه‌ای که در شعار «لا حکم الا لله» متجلی می‌شود و گرنه دو طیف افراطی و معتدل از خوارج آن‌چنان از یکدیگر جدا شدند، که صحبت از نظریات خوارج بدون ذکر استثناها و موارد و اختلاف دور از احتیاط است. در مذهب اباضیه نمی‌توان اصطلاح مؤمنان را درباره مرتکبین کبائر به کار برد، زیرا هرچه که خداوند بر بندگانش فرض کرده، جزء ایمان است، از این روی اینان تنها موحّد هستند. در دیدگاه اباضیه، امامت و حکومت یکی از مسائل اساسی و کلیدی به شمار می‌آید، اگرچه آنها به آن رویکردی فقهی تاریخی دارند. مراحل امامت یا مسالک مذهب اباضی، یعنی ظهور، دفاع، شراء و کتمان، و برخورد پیروان آن با مخالفان خود سبب شده تا این فرقه اسلامی همچنان حیات داشته و حتی دارای حکومت و حکمرانی باشد. در عین حال دیگر اندیشه‌های کلامی آنان در باب تعریف امامت، گزینش امام، شروط و اوصاف امام، مقاصد و اهداف امامت نیز می‌تواند حائز اهمیت و درخور تأمل باشد.
مشخصات اثر
تحلیل مبنای سمانتیکی ابن تیمیه در مفهوم سَلَف با توجه به صفات خبریه
نویسنده:
مهدی فرمانیان کاشانی,محمد معینی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
ابن تیمیه برای بیان مطالب جدید و فتواهای بحث برانگیز خود، مجبور بود مفهوم برخی از الفاظ را تغییر دهد و معانی آنها را چنان تعریف کند که از دل این مفاهیم، فتواهای دلخواهش را بر اساس اجتهاد خویش صادر کند. مهم ترین لفظی که مفهوم آن توسط ابن تیمیه تغییر یافت، عبارت است از: تضییق مفهوم سلف، که طبق مبنای او، سلف فقط شامل افرادی است که نزدیک به قرن پیامبر بودند. طبق این نظریه، فقها، علما و دانشمندان خلف پس از سلف، از دایرۀ فهم متون دینی و کتاب مقدس، خارج می شوند و باید طبق فهم سلف، فهم خویش را تصحیح کنند؛ چرا که سلف دارای فهم برترند. در این پژوهش با استناداتی که در ادامه ارائه خواهد شد، اساس مبنایی ابن تیمیه در مفهوم مذکور را به سنجۀ تحلیل می کشانیم و نشان می دهیم که فهم علمای اسلام از این لفظ در طول تاریخ اسلام، دقیق تر از فهم ابن تیمیه بوده و برداشتی که او از این لفظ داشته، ناصواب و بلکه تصرف نادرستی در معناست.
صفحات :
از صفحه 511 تا 532
مشخصات اثر
مروری اجمالی بر مؤلفه های نظام فکری جابری
نویسنده:
محمد معینی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
محور پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه های نظام فکری جابری نظیر الگوی تفکر او، نحوه شکل گیری بنیان های عقلانی و فرهنگی او، ساختارشکنی او و موارد دیگر است. اما در بعضی مواقع، انتقادهایی را که به او وارد است مطرح می کند و اگر احیانا دارای رویکردی تحسین برانگیز باشد نیز آن را یادآور می شود. این نوشتار با روش تحلیلی توصیفی به بررسی اجمالی سیر تفکر و آثار وی پرداخته است. جابری بیش از آنکه شخصیت کلامی یا به عبارتی، نومعتزلی باشد، بیشتر فلسفی است و این را آثار او نیز شهادت می دهند، حتی او یک اثر کلامی محض هم ندارد. با این حال، دیدگاه او را نسبت به مسائل مطرح شده ای همچون امامت، عدل و توحید، آن هم به صورت تلویحی، از درون آثار مختلف او استخراج کرده ایم که در روند مقاله بیان می شود.
صفحات :
از صفحه 107 تا 121
مشخصات اثر
توسل، شفاعت، استغاثه؛ رفع نزاع با تبييني جديد (رابطه توسل، شفاعت و استغاثه؛ بازخوانی محل نزاع و نقد آن)
نویسنده:
مهدی فرمانیان کا، محمد معینی فر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
پایگاه تخصصی نقد وهابیت,
چکیده :
مسئله توسل، شفاعت و استغاثه از جمله مسائل کلامی است که فرق مختلف اسلامی درباره آن نظرات متفاوتی داده اند. برخی فرق اسلامی موارد مذکور را قبول دارند. اما برخی دیگر قبول ندارند و گروهی دیگر نیز معتقدان به توسل و شفاعت را کافر و کشتن ایشان را واجب می دانند. وهابی ها از جمله کسانی هستند که در زمینه توسل، شفاعت و استغاثه نظرات بسیار تند و تکفیری دارند؛ به گونه ای که بسیاری از مسلمانان را با حربه تکفیر از دایره اسلام بیرون رانده، قتل آنها را نیز جایز می شمارند. پژوهش حاضر با کاویدن زوایای مختلف توسل، شفاعت و استغاثه اقسامی شانزده گانه را برای موارد مذکور ترسیم، و محل نزاع با مخالفان را به صورت شفاف تقریر کرده است. از این اقسام، پنج قسم مربوط به توسل است که در تمام اقسام بین شیعه و وهابیت اختلاف است. پنج قسم مربوط به شفاعت است که در دو قسمت آن اختلاف است. شش قسم دیگر هم مربوط به استغاثه است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 24