جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بی تردیداخلاق راه حقیقی سیر انسان به سوی خدا وخمیر مایه تمدن و ستون فقرات ی زندگی اجتماعی سالم است. هنگامی که سخن از مباحث اخلاقی به میان می‌آید بسیاری ، حتی برخی از اهل فضل و دانش، آن را امـری مستحبی و در حـاشیه زندگی می بینند .در حالیکه غالب مشکلات فردی و اجتماعی ناشی از نارسایی ها ی رفتاری وضعفهای اخلاقی است.ازجمله موضوعات مهم و مبتلا به اخلاقیفرد و جامعه اسلامی،آرزوهای دراز و کیفیت برخورد و کنترلآنهاست که در متون دینی اعم از قرآن و حدیث توجهویژه ای به آن شده و رهنمودهایی گسترده و هماهنگ برای کنترل و هدایت آن مطرح گردیده است.از منظر قرآن و روایات أمل و آرزودر زندگی انسانامری اجتناب ناپذیر است اما مهم این است که چه نوع آرزو هایی باتوجه بهظرفیت و توانایی بشر، محدودیت عمر او و ناپایداری دنیا برای او سودمند استتا او را در رسیدن به اهداف زندگی مادی ومعنوی به شکل مطلوب یاری نماید.از طرفی طول أمل همیشه مذموم و نکوهیده نیست، بلکه در مواردی نیکو و پسندیده است مانند آرزوی لقاء الهی، آرزوی زندگی کردن در حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) .همچنین یکی از مهمترین جلوه های مثبت أمل و طول أمل ،آینده نگری و نگاه راهبردی بهزندگانی جمعیو اجتماعی و برنامه ریزی آینده نگر است که در آموزه های روایی بارها بر آن تأکید گردیده است.بر اساس آنچه در این تحقیق آمده است ،نادانی و جهل، غفلت، حب دنیا، ضعف تقوا و توکل، مقایسه های نابجا، طمع،ثروت و قدرت،تجمل گرایی و شهرت،غرور،حرص،بی ایمانی،نفس أماره،و القائات شیطان از جمله مهمترین خاستگاه ها و عوامل پیدایش طول أمل‌ به شمار میروند.در این تحقیق همچنین این نتایج حاصل شد،آثار و پیامد های طول أمل در بعدفردی عبارتند از:تقابل با عمل، قساوت قلب، سقوط در بدی ها، از بین رفتن فرصتها، کوچک شمردن داشته ها ،ترک حیاءدر برابر خداوند،فراموشی،هدر رفتن انرژی،زندگی پر رنج و ذلت بار،محرومیت از نعمتها،افزاینده غم و اندوه،محروم بودن از درک حقایق،فساد عقل،تلف شدن عمر و تأخیر در توبه.در بعداجتماعی: تباهی و عقب افتادگی اجتماع ، فقر و ایجاد حسادت و دربعد اخروی:سختی در هنگام مرگ، حسرت در قیامت و دوری از بهشت و اهل آن. همچنین راهبردهای اخلاقی و عملی برای هدایت آرزوهای انسان در دو جنبه‌ی پیشگیری و معالجه و در مان ارئه گردید که این راهبردها از جهت پیشگیری عبارتند از، مطالعه پیرامون پیامد های شوم آرزو های طولانی و عبرت گیری، توجه به ناپایداری و محدویت دنیا، دوری از محیط آرزو برانگیز، مدیریت آرزو ها و یاد مرگ وراهبردهای هدایت آرزوها از جنبه‌ی معالجه و درمانعبارتند از: برخورد با آرزو های طولانی، تقویت ایمان ، کسب معرفت، توبه و بازگشت به ولایت الهی، قصر و کوتاهی أمل، قرین ساختن أمل با عمل و انجام تکالیف و استفاده بهینه از عمر اشاره شد. و در پایان پس از نتیجه گیری به مولفان و محققان، رسانه ها، خانواده ها و جوانان توصیه ها و پیشنهاداتی نیز ارائه گردید.

در این تحقیق سعی بر این داشته ایم تا روشهای پیام رسانی قرآن را به دو روش تفکیک کنیم: 1- روش های بیان قرآن، 2- روشهای تبلیغی قرآن. سعی ما در این تحقیقبر این بوده است که تلفیقی از روشهای بیان و تبلیغی قرآن را کنار هم بیاوریم تا هم مقایسه ای این بین دو روش باشد و هم روش های ناشناخته را بارزتر نماییم. دید خاصی در این مجموعه پژوهش مورد بررسی است و آن ارتباط این دو روش با هم میباشد. که البته در کتابهای روان شناسی معاصر به این ارتباط اشاره شده است. ما در ابتدا از خود قرآن به عنوان منبع اصلی تحقیق استفاده کرده ایم و با تدبر و پژوهش در آیات قرآنی شاخصهای اصلی پژوهش را یافته ایم و بعد با استفاده از تفاسیر اهل سنت و شیعه کتب علوم قرآنی سعی و کوشش نموده ایم تا موانع فهم کتاب قرآن را کنار بزنیم. متن قرآنی بیش از پیش از هر ویژگی بارزی که دارد یک متن ایمانی میباشد. رسالت این متن آنچنان که خود بیان میدارد بر پایه هدایت در انسانها قرار گرفته است.

مقوله دنیا و دنیا گرایی ومفاهیمی همچون حب دنیا ودلبستگی یا بیزاری از مظاهر حیات دنیوی هموارهدغدغه انسان وجامعه اسلامی ونیز مورد توجه آیات و روایات و سیرهوسنت معصومین بوده است. بنابراین کشف مرز بندی ها ودیدگاه های دقیق قرآن درباره محدوده گرایش وتوجه به دنیا اهمیت مییابد و از طرفی شناخت ابعاد وآثار مثبت دنیا گرایی اعتدالی و آثار منفیدنیاگرایی میتواند رهنمودهای ارزشمندی در جهت اصلاح امور جامعه اسلامی وقرار گرفتندر مسیر آموزه های کتاب وسنت ارایه نماید. از آنجا که در لسان روایات، از فقر به عنوان یکی از زمینه های کفر یاد شده است ( به عنوانمثال:کاد الفقر أن یکون کفرا / بحارالانوار،ج19،ص113) می توان گفت رفاه بعنوان نقطه مقابل فقر، یکی از عوامل سعادت و رستگاری انسان می باشد. از طرفیدنیا محل تلاش وبستر سازندگی وآماده شدن برای حیات جاودان وسعادت ابدی و کمال انسان است. پس میزان گرایش و پرداختنبه این دنیا که در سرنوشتابدی ما دخیل است اهمیت ویژه پیدا میکند.در این تحقیق ما با روش کتابخانه ای وجمع آوری اطلاعات وفیش برداری موضوعی و با استفاده از شیوه توصیفی به نگارش وتدوین فصول پایان نامه پرداخته و ذیل توصیف هر مورد به تحلیلوبررسی وارزیابی عناوین می پردازیم. تا در سایه این مباحث با توجه به اینکه دنیا می تواند مزرعه آخرت و تجارتگاه اولیاء خدا باشد و در صورت برخورد ناصحیح با آن ، زمینه ساز شقاوت و جاودانگی در دوزخ گردد، آثار و پیامدهای گرایش به دنیا را با تکیه بر آموزه های قرآن و حدیث در بصورت فردی(بنیادی ، اخلاقی) واجتماعی تبیین کنیم.از جمله آثار بنیادی دنیاگرایی افراطی می توان به افترا به خدا، خیانت به خدا ورسولش، حق ستیزی و ارتداد اشاره کرد. همچنین حرص، بخل ،مسخره کردن دیگران وتکبر ، از جمله تبعات اخلاقی ورفتاری دنیاپرستی می باشند ودر نهایت می توان به مواردی مانند گمراهی مردم ، تطمیع وتهدید ، کم فروشی ، رشوه خواریو گسترش فساد به عنوان مهمترین پیامدهای اجتماعی دنیاگرایی اشاره کرد. کلمات کلیدی: دنیاگرایی ، انسان ، قرآن ، حدیث

الک اصلی سرمایه های عالم خداوند است، خداوندی که با آفرینش انسان بر او منت نهاد ونعمتهای بیشماری را به وی ارزانی کرد،که بدون شک این نعمتها وسیله ای هستند برای ارتقای مادی ومعنوی بشر، وبه زبان دیگر وسیله ای هستند برای رسیدن انسان به کمال والای خویش.اما این حاصل نمیگردد مگر از طریق شناخت نعمتهای الهی، واینکه آدمی بداندفلسفه ی نعمتهایی که را خداوند در اختیاراو قرار داده چیست؟و چه مسئولیتهای در قبال اعطایاین همه نعمت دارد؟از این رهگذر این پزوهش جستاری است درباره نعمتهای الهی ومسئولیتی که انسان در قبال این نعمتها دارد. خداوند متعال نیزمکررا در قرآن کریم به شیوه های گوناگون نعمتهای بیشمار خود ونقش آن را در زندگی مادی ومعنوی انسان ها گوشزد کرده،که هدف از یادآوری نعمت و وظایف انسان در قبال آن،توجه به مبداو رساننده نعمت و شناخت او،عشق و محبت به خداوند،و در نهایت اطاعت خداوندو اتصال عبد به خالق وفلاح و رستگاری اوست. ، لذا در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و به صورت فیش برداری مطالب از تفاسیر قرآن و کتب معارف قرآنی انجام شده است، آیات واحادیثی که به طور صریح یا ضمنی به موضوع نعمتهای الهی ووظایف انسان در قبال این نعمتها پرداخته اند مورد بررسی قرار خواهد گرفت.نتیجه آنکه اعطای این همه نعمت به انسان بیهوده نبوده و قطعا در قبال آن انسان وظایفی دارد ، که مهمترین وظیفه انسان از میان مسئولیت های دیگر در قبال نعمتهای الهی ،سپاس قلبی زبانی ، عملی می باشد، یعنی اینکه،هیچ نعمتی از یاد انسان نگذرد،مگر آنکه آن نعمت را از جانب خدا بداند،ومتذکر ذات پروردگار شود، دوم اینکه خداوند را به خاطر اعطای این همه نعمت لسانا شکرگزار باشد، واز همه مهمتر اینکه نعمتهای الهی را همسو با خواست منعم و در راه کمال وسعادت خود به کار گیرد

چکیده خدای متعال انسان را با فطرتی پاک آفرید، و پیامبران خویش را فرو فرستاد تا انسان را در طی مسیر خویش که رسیدن به قرب الی الله و سعادت و کمال است ، یاری رسانند؛ و بهترین شیوه ها و روش های هدایتو دعوت را به آنان آموخت تا با استمداد از آن ، پیام الهی را به گوشجهانیانبرسانند . بنابرانی تبلیغ و پیام رسانی از همان ابتدای ارسال پیامبران وجود داشته است . در این نوشتار برآن شدیم تا شیوه ها و روش های تبلیغ را در کتب سه دین بزرگ ابراهیمی یعنی اسلام ، یهود و مسیحیت ، مورد ارزیابی و کنکاش قرار داده و وجوه اشتراک و افتراق آن ها را بیان کنیم .در بررسی اهداف و روش های تبلیغیاین سه کتاب به این حقیقت می رسیم که هرچند در اهداف اصلی ، آن ها واحدند و همگی برای هدایت بشر به خداجویی و تبعیت پیامبران و تحقق فضایل اخلاقی نازل شده اند اما در روش های آن ها تفاوت های آشکاری دیده می شود ؛ مانند اینکه در نحوه دعوت به خدا یکی (مسیحیت) دچار شوکمی شود و یکی (یهود) خدا را ویژه قوم خود می شمرد،اما قرآن خدا را حقیقت مافوقهمه قدرت ها و دانش ها می داند که همه تلاش ها برای تقرب به اوست . قرآن نمونه ها و اسوه های متنوعی منطبق بر اصول و مبانی خویش به جامعه بشری عرضه می کند ولی تورات و انجیل تنها در برخی زمینه ها و آن هم به طور ناقص و هماهنگبه ارائه الگو پرداخته اند . در قصه پردازی ، داستان های قرآن بر اساس نیاز،موجز و هدف دار است ولی داستان سرایی توراتبه شیوه تاریخی ، مفصل و گاه بی هدف و متناقض است و انجیل هم تنها داستان زندگیحضرت عیسی را حکایت می کند؛ و نیز تفاوت هایی در اتخاذ روش انذار و تبشیر و همچنین روش بلاغت و شیوایی بیان، که بی تردید در این زمینه هیچ کتابی با قرآن قابل مقایسه نمی باشد.کلمات کلیدی : روش شناسی ، تبلیغ ، قرآن ، عهدین

از میان‌ رفتن مرزهای زمانی و مکانی و نزدیکی فرهنگ‌ها و جوامع، موضوعی به نام جهانی شدن را به محافل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وارد کرده، چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای آموزه‌های دینی ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش تفکیک فرایند جهانی شدن و پروژه جهانی‌سازی غربی و تبیین نسبت‌های آن با آموزه‌های دینی است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بود. پس از مطالعه اسناد موجود، تعاریف و نظریه‌های مختلف در زمینه جهانی‌شدن، جهانی‌سازی بررسی و تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد می‌توان نسبت‌های مختلفی بین این دو مقوله با آموزه‌های دینی در نظر گرفت؛ نسبت جهانی شدن با آموزه‌های دینی، نسبت جهانی‌سازی با آموزه‌های دینی و نسبت میان جهانی‌شدن در وضعیت کنونی، با آموزه‌های دینی. یافته‌ها نشان داد جهانی شدن در راستای جهانی‌کردن دین اسلام، یکی از اهداف آموزه‌های دینی است. اما جهانی‌سازی غربی در نقطة کاملاً مخالف با آموزه‌های دینی قراردارد.

این پایان نامه که در پنج فصل تنظیم شده ،در صدد ارایه تحلیلی از علّت تفاوت کمّی بین روایات اسباب النزول مکّی و مدنی است و برای رسیدن به این تحلیل،در مرحله اول باید ثابت شود که آیات مکّی از حجم بیشتری برخوردار هستند و در مرحله بعد با شمارش روایات اسباب النزول ثابت گردد که روایات مدنی از درصد بیشتری برخوردار می باشند و پس از آن به دنبال علّت تفاوت باشیم در این نوشتار بیان می شود که علل متعددی در این زمینه دست اندر کار بوده اند تا کنون در این باره ،بحثی صورت نگرفته تا مشخص شود چرا به برخی از موضوعات توجه بیش از حد شده ولی بعضی از موارد به بوته یِِِِ فراموشی سپرده شده اند به علِّت نبودن پیشینه ای در این موضوع ،منبع مهم خاص در این موضوع یافت نمی شود لذا ناچاریم که از فرض هایی ذهنی استفاده و آنها را مورد تحلیل قرار دهیم و در دو بخش فرضیات قابل پذیرش و غیر قابل قبول تقسیم کنیم برای ورود به بحث لازم بود که اول نمایی از مبحث مکّی و مدنی مطرح و در آن ملاک های تقسیم نزد قدما و متاخرین ،بررسی و بهترین ملاک انتخاب شود در فصل دوم، پیشینه اسباب النزول و فواید توجه به آن مطرح شد سپس عناوین مربوط به آن مثل منازل قرآن و تکرار نزول که غیر مستقیم روایات اسباب النزول را تحت الشعاع خود قرار می دهند مورد تحلیل قرار داده شد و چون کتاب جامعی که همه یِِ روایات را در بر داشته باشد وجود ندارد به ناچار از دو تفسیر روایی شیعه و سنی و چند کتاب خاص اسباب النزول استفاده گردید از بررسی ها ،تفاوت کمّی آیات مکّی و مدنی به نسبت 3به2 به دست آمد و از بررسی روایات ،آشکار شد که تنها به 20٪ آیات توجه شده است و نزدیک به 60٪ این دسته از روایات هم مربوط به آیات مدنی می باشد. از علل عمده می توان به اختلافات قبیله ای ،فرقه ای، کم بودن وسایل نگارش و منع کتابت حدیث،مهم تر از همه، مباحث سیاسی اشاره کرد و طرح مباحث بیهوده ای چون حدوث و قدم،نزول دفعی و تدریجی،و... هم که جامعه را به خود مشغول کرده بود در بی توجهی به این دسته از روایات بی تأثیر نبود.

در این پایان نامه پس از بحثهای مقدماتی، روش تبلیغ اسوه نمایی و ارائه نمونه ها به ویژه در عرصه قرآن مورد بررسی قرار گرفته، سپس پیامبران اسوه و شیوه تبلیغی هر یک معرفی شده اند؛ آنگاه به بررسی شیوه های تبلیغی دیگر شخصیتهای برتر قرآن پرداخته شده است. در پایان طی پژوهشی تطبیقی شیوه های تبلیغی اسوه های قرآنی با شیوه های شناخته شده تبلیغ در جهان امروز مقایسه شده و مزایای تبلیغ اسوه های قرآنی نظیر تأثیر تعمیق و پایدار و پایبندی به حقیقت ازاین رهگذر آشکار گردیده است.

الگو و اسوه از مفاهیم مهم و پرکاربرد در حیطۀ روانشناسی، تربیت و تبلیغ هستند. انسان ها و جوامع، از طریق الگوها، هویت خویش را می یابند، آن را تقویت و ارزش های مختلف را از طریق آن ها در خود نهادینه می کنند. اسوه ها نیز در قلمرو دین و آیین، با فضائل و کمالات خویش، کام انسان کمال جو و فضیلت خواه را سیراب می نمایند. فرآیند الگوپذیری انسان، از طریق تقلید آگاهانه صورت م یگیرد و حس قهرمان جویی آن را تقویت می کند. از جمله کارکردهای الگو در تربیت، عبارتند از: ترازوی سنجش رفتار، راهیابی از طریق الگوها، سنجش نارسایی ها و نواقص و بخشی مهم از محیط تربیت. روش الگویی در میان نظریه های رشد، به ویژه در نظریه یادگیری اجتماعی، جایگاهی برجسته دارد. در میان روش های تبلیغ دینی نیز، روش معرفی اسوه ها، جایگاه مؤثری دارد. در این نوشتار ضمن اشاره به روش های مهم تبلیغ، روش اسوه نمایی را از ابعاد مختلف به ویژه درآیات قرآن مورد بررسی قرار داده است.

امروزه ارتباطات و تبلیغات مهم ترین بستر انتقال و ترویج فکر، فرهنگ، ارزش ها و هرگونه پیام به دیگران است و همه مذاهب، مکاتب و ملل از رهگذر رسانه های گوناگون، سعی در تبلیغ همه جانبه مرام خویش دارند. در روزگار کنونی تقابل نظام سلطه جهانی با فرهنگ حق محور و توحیدی اسلام بیش از هر زمان تبلور یافته و صف مؤمنان و مستکبران را به روشنی جدا ساخته است. آیات حیات بخش قرآن به عنوان تکیه گاه جبهه توحیدی، مشحون از روش ها و تجربه های دعوت و ترویج انبیا و اولیاست و آبشخور جبهه استکباری، کیدها و مکرهای شیطانی است.در مقال، حاضر، با تکیه بر روش استناد به متون و دیدگاه ها، ضمن مرور و مقایسه روش های تبلیغی دو جبهه روشن می شود که مهم ترین ویژگی روش های تبلیغ قرآنی در مقام اجرا، پایبندی به ارزش ها و حقایق و جامع نگری و توجه به همه ابعاد حیات انسانی و پیشتازی اسوه ها در عمل و در عرصه دستاوردها، تأثیر پایدار و شورآفرینی و ایمان زایی است، در حالی که روش های تبلیغ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، در جهان امروز به خاطر عدم پایبندی به حق و حقیقت، عدم انطباق قول و فعل، معنویت گریزی و استفاده از وسایل مشروع و نامشروع ـ علی رغم توانایی ایجاد هیجان ها و انگیزش های زودگذر وجریان سازی مقطعی ـ قادر به تأثیرگذاری درازمدت و ایمان آفرینی و ایجاد امید پایدار به سعادت و فلاح در انسان ها نیستند.