جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «الاشارات» نوشته استاد ابن ميثم، على بن سليمان بحرانى است و موضوع آن کلام و حکمت است. ابن ميثم شرحى بر اين اثر استادش نوشت. بنا به گفته شيخ سليمان بن عبداللَّه بحرانى ماحوزى در تاريخ علماى بحرين، اين کتاب در نهایت دقت و متانت نوشته شده است

موضوع این اثر امامت ائمه دوازدهگانه شیعه است.

قواعد المرام في علم الكلام يكى از بهترين، جامع‌ترين، مختصرترين و قديمى‌ترين كتب كلامى مى‌باشد.اين كتاب تنها كتاب مؤلف است كه به همۀ مباحث كلامى پرداخته است. مؤلف تلاش کرده مکاتب متکلمان و فلاسفه را با یکدیگر مقایسه کرده و دیدگاه هر یک را نقد کند و توضیح دهد. این کتاب در الذریعه با نام «القواعد الالهیة فی الکلام و الحکمة» آمده است. اين كتاب را ابن ميثم به اشارۀ امير عزالدين عبدالعزيز نيشابورى، متوفى 672 ه‍.ق نوشته است و از نگارش آن در سال 676 ه‍.ق فراغت حاصل نموده است.اين كتاب با عباراتى كوتاه اما متقن به بيان اكثر معتقدات شيعه پرداخته است. او در مباحث كتاب از سيرۀ متكلمين تبعيت نموده و هرجا كه سخن حكماء را با اين سيره موافق يافته، تأييد و در بقيه موارد رد نموده است. این کتاب نخستین بار در سال 1332 در هند و در حاشی کتاب المنتخب فخر الدین طُریحی به چاپ رسید، و پس از آن باری دیگر در سال 1398 قمری از سوی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی و به تصحیح سید احمد حسینی اشکوری منتشر شد. طبع اشکوری تنها بر اساس یک نسخه مورخ سال 717 قمری که دست نوشتی همراه با تحریفات و اغلاط بسیاری بود عرضه گردید؛ و به همین جهت طبعی محققانه به حساب نمی آمد. به تازگی واحد تحقیقات عتبه مقدس حسینیه در کربلا چاپی منقح تر از این کتاب را عرضه کرده است. طبع جدید قواعد المرام به تصحیح و تحقیق أنمار مَعاد المظفر در 534 صفحه فراهم آمده است. محقق در تصحیح خود از پنج نسخه خطی استفاده کرده است که در مقدم خود مفصلا به توصیف آنها پرداخته است. مؤلف کتاب را به ۸ قاعده تقسیم و هر قاعده را به چند رکن و ارکان را به چند بحث دسته بندی کرده است. قواعد هشت‌گانه قاعده اول: مقدمات قاعده دوم: احکام کلی معلومات قاعده سوم: حدوث عالم قاعده چهارم: اثبات خدا و صفات وی قاعده پنجم: افعال و اقسام و احکام آنها قاعده ششم: نبوت قاعده هفتم: معاد قاعده هشتم: امامت.