جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

. پایان نامه حاضر با عنوان تفسیر محمدبن السائب کلبی با یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده که مهم ترین موضوعات مورد بحث آن بدین قرار است : ‎1- شرح حال محمدبن السائب کلبی شامل شخصیت علمی، آثار، راویان، مشایخ و اتهام او به کذب.... ‎2 - دیدگاههای علوم قرآنی او در مباحث : ترتیب نزول، شان نزول، حروف مقطعه، قرائات، مکی و مدنی، نسخ و ... ‎3 - روش تفسیری کلبی : تفسیر اثری، لغوی، قرآن به قرآن ...‎4 - مجموعه قرا ات و روایات تفسیری محمدبنالسائب کلبی، که از دوازده منبع تفسیری گردآوری شده است و تعداد آنها به ‎773 روایت می رسد./

این تحقیق به بررسی زندگی و دیدگاه های کلبی در زمینه علوم قرآنی و روش تفسیری او و احیای تفسیر وی اختصاص دارد و مطالب اصلی آن به این شرح است: نخست زندگی نامه کلبی و آثار و استادان و راویان او گزارش شده، سپس دیدگاه های او در زمینه علوم قرآن نظیر اولین و آخرین آیات نازله، حروف مقطعه، ترتیب نزول سوره ها، شأن نزول آیات، مکی و مدنی، نسخ و قرائات آمده است و در ادامه روش تفسیری کلبی و انواع نکات تفسیری ملحوظ در روایات تفسیری او بیان شده است و در پایان روایات تفسیری کلبی از تفاسیر روایی سنی و شیعه استخراج و به ترتیب سوره ها نقل شده است

در این پژوهش بخشی از کتاب بحارالانوار ترجمه و احادیث آن از نظر سند و متن نقد شده است. در این بخش این مباحث آمده است: اشتمال قرآن بر ظاهر و باطن و محکم و متشابه، اختصاص فهم کامل قرآن به ائمه معصومین(ع)، متخذ بودن سخنان ائمه از قرآن، احتوای قرآن بر تمام نیازمندیهای بشر، جریان داشتن و جاودانگی قرآن، منع تفسیر به رأی، بخشهای قرآن، جدایی ناپذیری قرآن و ائمه از یکدیگر، فضیلت تدبر در قرآن، توسل به قرآن، ناسخ و منسوخ، آیات تأویل شده به ائمه، آیات نکوهنده یهود، مخلوقیت قرآن. در این پایان نامه سه موضوع تأویل قرآن، تفسیر به رأی، و محکم و متشابه به تفصیل بررسی شده است.

رساله حاضر که به ترجمه و تحقیق بخشهایی از کتاب مذاهب التفسیر الاسلامی گلدزیهر با ترجمه دکتر عبدالحلیم النجار پرداخته است، مشتمل بر سه بخش است:بخش اول و دوم به ترجمه التفسیر بالماثور (ص 120 -‎73) و التفسیر فی ضو الفرق الدینیه (ص 313 - ‎286) اختصاص یافته که مجموعا دارای ده فصل است و مباحث آنها به ترتیب عبارتند از: بخش اول: با عنوان تفسیر به ماثور که دارای سه فصل می باشد؛ فصل اول: تفسیرد در صدر اسلام و مباحی که در آن مطرح می شود عبارتند از: نهی از تفسیر قرآن، اسراییلیات در تفسیر قرآن، اسراییلیات در تفاسیر مقاتل، تفسیر به رای، جایگاه روایت در علم و بررسی آن و تفسیر به ماثور.فصل دوم: ابن عباس و تفسیر او که مباحث منزلت ابن عباس، اسراییلیات و شعر در تفسیر او، جایگاه علمی ابن عباس، راویان احادیث او، تالیفاتش، موثق ترین راوی احادیث او، نقل روایات متضاد از او و ذو وجوه بودن قرآن، در این فصل گنجانیده شده است. فصل سوم: طبری که: الف: به آثار و دیدگاههای تفسیری طبری تحت عنوان قرا ات، شیوه تفسیری او، اسراییلیات، اجتناب از بحث درباره موضوعات کم فایده و استعمال لغت عربی در تفسیر او، ب: دیدگاههای کلامی طبری و تحت عنوان جبر و اختیار، علم و رویت خدا و صفات خدا، پرداخته شده است. بخش دوم: با عنوان تفسیر در پرتو فرق دینی که دارای هفت فصل می باشد:فصل چهارم: قرآن و اشاره آن به حوادث آینده که مباحث مبانی فکری مذهبی شیعه، اشاره قرآن به تحقق حوادث آینده، جایگاه امویان از دیدگاه مسلمین، تفسیر شجره ملعونه، در این فصل آمده است. فصل پنجم: منزلت (علی) ع در نزد اهل سنت که مباحث منزل علی ع در نزد اهل سنت، احتجاج به حقوق سیاسی علویان با توجه به آیه ذی القربی، اعتقاد شیعه در مورد علی ع، در آن آمده است. فصل ششم: شیعه و قرآن عثمانی که در مورد تردید شیعه در مورد نص قرآن عثمانی، محذوفات قرآن عثمانی در اعتقاد شیعه، احتراق قرآن شیعه در بغداد، می باشد. فصل هفتم: سرگذشت دیگر مصاحف که در مورد جمع و ترتیب قرآن توسط حضرت علی ع، ترتیب مصحف، عقبه بن عامر، سرنوشت مصاحف عثمانی و علی ع، دیدگاه عموم شیعیان در مورد مصحف عثمانی کاملترین مصحف در نزد شیعه و... می باشد. فصل هشتم: مصادر و منابع تفسیری شیعه که در مورد مصادر و منابع روایی شیعه و معتبرترین سلسله روات از دیدگاه شیعه می باشد. فصل نهم: قرات و تحریف قرآن که در مورد مباحث شیعه آیاتی را مخالف رسم الخط موجود در قرآن قرائت می کند و تغییرات شیعه در قرآن برای تایید مذهب خود، در آن آمده است. فصل دهم: دیدگاههای شیعه در مورد ترمیم و تفسیر قرآن که مطالب مورد نظر شیعه در مورد گسیختگی متن قرآن عثمانی، انطباق صفات مذمومه برخلفای غاصب و... در آن مطرح میگردد. بخش سوم: به نقد و بررسی نظرات گلدزیهر اختصاص یافته است که شامل نه فصل بدین عناوین می باشد: تفسیر به رای، اسراییلیات، ابن عباس، هدایت، تحریف قرآن، ترتیب سور و آیات، مصاحف، قرات، تاویل و تطبیق؛ که در ابتدای هر فصل، مباحثی با توجه به عناوین هر فصل گنجانیده شده و در پایان به طرح شبهات و پاسخ به آنها، پرداخته شده است. بعد از بخش سوم، مطلبی تحت عنوان پاسخ یک سوال، عرضه شده است که در آنجا به سوالی که در بخش اهداف تحقیق - در مقدمه - مطرح شده، پاسخ داده شده است؛ در پایان به ترتیب شرح اعلام، فهرست آیات، روایات، اعلام و کتابنامه آمده است./

این رساله مشتمل بر سه فصل است. در فصل اول علاوه بر ترجمه روایات، مطالبی را که در مورد آنها به نظر می رسیده است تحت عنوان"نظر" آورده شده است . فصل دوم به بررسی مباحث مختلف پیرامون معجزه و اعجاز قرآن پرداخته شده است . فصل سوم درباره وجوه اعجاز قرآن است ./

در این پایان نامه دو مقاله از دایرة المعارف قرآن لیدن ترجمه و نقد شده است. این دو مقاله عبارت اند از: تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه(دوره اول اسلام) نوشته کلود ژیلو، و تفسیر قرآن در دوره جدید و معاصر نوشته راترود ویلانت. آن مشتمل بر چهار فصل با این عناوین است: معرفی و نقد دایرة المعارف قرآن لیدن، ترجمه و نقد مقاله تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه، ترجمه و نقد مقاله تفسیر قرآن در دوره جدید و معاصر. موضوعات مقاله نخست عبارت اند از: ریشه یابی واژگان تفسیر و تأویل، مشروعیت تفسیر قرآن، سیر تطور تفسیر قرآن، ظهور علوم ادبی و زبان شناختی در عرصه تفسیر، تفاسیر روایی اهل سنت، گونه های تفسیری فقهی، کلامی و عرفانی، و تفاسیر خوارج و شیعه و مهم ترین ویژگی های آن، و موضوعات مقاله دوم به این قرار است: تفسیر ترتیبی قرآن مطابق با ترتیب مصحف و ترتیب نزول، گرایش های اصلی در روش های تفسیری در دوره معاصر مانند تفسیر عقلی، علمی، ادبی، تاریخی و موضوعی، و رهیافت های جدید و مستقیم قرآن و مشکلات کسب مقبولیت برای آن.موضوعاتی که در مقاله اول بررسی شده است، عبارت اند از: تفسیر هرمنوتیکی از قرآن و پیامدهای آن، روش تفسیر به رأی و دیدگاه های مفسران معاصر درباره آن، موضع امامان شیعه و دانشمندن شیعه در برابر اسرائیلیات، جایگاه کتاب التفسیر و المفسرون ذهبی و نقد آن، جایگاه علمای برجسته شیعه مانند سید مرتضی، شیخ طوسی و شیخ طبرسی. موضوعاتی که در مقاله دوم بررسی شده است، عبارت اند از: جایگاه تفسیر عصری و ویژگی های آن، رویکردهای جدید در تفسیر قرآن در دوره معاصر، تحولایت تفسیری کشورهای اسلامی مانند ایران، عراق و لبنان، روش تفسیر موضوعی، روش تفسیر عقلی و نقد دیدگاه های سر سید احمد خان و محمد عبده، روش تفسیر علمی قرآن، قرآن و فرهنگ زمانه، واقعی بودن قصه های قرآن و نقد دیدگاه های محمد احمد خلف الله، ماهیت وحی و نقد دیدگاه های دانشمندان غربی در باره آن به ویژه نظریه تجربه دینی پیامبر(ص)./

پایان نامه حاضر به ترجمه ونقد کتاب شبهات حول القرآن و تفنیده اثر دکتر غازی عنایت اختصاص دارد. هدف از تحقیق، آشنایی با دیدگاههای نویسنده ونقد دیدگاههای وی در پاسخ به شبهات درباره قرآن می باشد. در این بررسی ضمن ترجمه شش باب اول، کتاب مورد گفتگو از حیث شکلی و محتوای بررسی شده است و ضمن تکمیل پاسخهای نویسنده در موضوع جمع و نگارش قرآن و آیات مکی و مدنی، دیدگاههای وی درباره شیعه و موضوع نزول قرآن بر هفت حرف نقد شده است. بررسی نشان می دهد: دسته بندی موضوعی و مناسب شبهات، توجه به شبهات نوظهور در کناب شبهات قدیمی و تنوع پاسخها از نقاط قوتاین اثر است و گزارش نکردن شبهه از منابع دسته اول در بیشتر موارد، پاسخگویی صرفا با روش درون دینی و نپرداختن به پاسخها با نگاه برون دینی و عدم ریشه یابی علل وقوع شبهات از کاستی های آن است. در پایان تأکید شده است: برای پاسخ به شبهات نیازمند نگاهی فرافرقه ای و آگاهی از سایر مکاتب می باشیم./

در این پژوهش، استشهادهای امام صادق(ع)به قرآن، جمع آوری شده و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، آشنایی دانش پژوهان با تعداد و نوع استشهادهای امام صادق(ع) به قرآن و نیز شناخت موضوعاتی که در این روایات به آنها پرداخته شده و همچنین آیاتی که به آنها استشهاد شده است و رابطه میان آیات مورد استشهاد با متن روایت، می باشد./

موضوع این تحقیق کاوشی در (تحلیل قراآت صحابه) است که پس از جستجو و بررسی در موضوع قراآت صحابه، و تحلیل نظرات علمای اسلام، به نظر می رسد که صحابه پیامبر اسلام (ص ) در زمان حیات آن حضرت، دارای یک قرائت در مورد قرآن بوده اند. از این روی قراآت دیگر به آنها منتسب می باشد و عوامل گوناگونی در انتساب قراآت مزبور به آنها دخیل بوده اند که از مهمترین شان تصرف و دخالت راویان آنان در قرائت آنها است. در این پژوهش سعی شده قرائت واحد با دلایل مختلف عقلی، نقلی و شواهد تاریخی، اثبات گردد و بر اتفاق نظر قاطبه علمای شیعه در این خصوص اشاره شده است/

پایان نامه ای که در پیش رو دارید با عرض ارادت به محضر خاندان عصمت و طهارت(ع)، برای باز نمود تعلق دانشی از علوم، مصطلح به علوم قرآنی، به این خاندان است؛ زیرا که برخی از همان آغاز تا سده های اخیر با جعل و وضع، انتساب این علوم را به این خاندان نفی کرده دیگرانی را در این مقام نشانده اند؛ که باید راه رفته، بازگشته شود، مبادی، مقدمات و روش شناخت و فهم بازشناسی شده و مکتب نویی بنا نهاده شود. افزون آنکه این مجموعه علم یا علوم مورد بی مهری حوزه های علمی شیعی نیز قرار گرفته است؛ هر چند که فقاهت و فقه جعفری بر معارف مستخرج از قرآن مجید بنا نهاده شده، تاکنون کمتر تألیف مستقلی در باب آراء و اندیشه های دانشمندان شیعی و به ویژه امامیه نگاشته شده است. به عبارت بهتر هر چند که نظریات اصولی و نحوه تمسک به الفاظ و معانی قرآن از لابه لای آثار علمای امامیه قابل دسترسی و استخراج است، اما تألیف مستقلی در این باب کمتر نگاشته شده است. در این پایان نامه تلاش بر آن بوده که با بازشناسی منابع و مبادی این علم در آثار امامیه چه بدان تصریح شده باشد (مانند مقدمه تفاسیر) و چه به صورت مضمر آمده باشد (کتابهای علم اصول و الهیات)، چگونگی برخورد با مجموعه این علوم بازشناسی شده، روش آنان شناسانده شود./