جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده فارسی و عربی به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

رازی و مولوی هر دو به بررسی مرگ هراسی پرداخته اند، رازی آن را در هرحال و نسبت به هرکسی بیماری و برخاسته از وهم و هوی می انگارد و طبیبانه گاه از راه عقل و گاه با ابزار نقل می کوشد آن را بزداید و به زعم خویش درمان کند. راهکار عمده او برای رفع آن، غفلت و رها کردن مرگ اندیشی است. زیرا اندیشیدن به مرگ همواره هراسی در پی دارد.برخورد مولوی به گونه ای دیگر است، او مرگ هراسی هر فردی را در نظام باورهای او تحلیل می کند و به منشایی که عامل ایجاد آن شده، توجه دارد، نتیجه ای هم که می گیرد و راهکاری که ارائه می دهد، نسبت به افراد گوناگون، متفاوت است. در نگاه او نه مرگ اندیشی مستلزم مرگ هراسی است و نه ترس از مرگ همواره غیر عاقلانه و بی فایده. به نظر مولوی به جای غفلت از مرگ باید به طور جدی به آن توجه کرد، این کار به یافتن ارزش های اصیل، تعدیل زندگی، بازگشت به اصالت و رهایی از مسخ کمک می کند.

بناء عقلاء دو گونه مساله را فراروی اصولیان قرار داده است: مسایل سنتی و مسایل نوین. تنوع و تحول پذیری بناء عقلاء، همتا آفرینی، جهانی شدن، مفهوم سازی های تجددگرایانه و پساتجددگرایانه از عقل نمونه ای از چالشهای نوینند. بناء عقلاء حداقل به دو مفهوم عقل و اعتبار جماعت تحلیل می شود. اصولیان در تفسیر عقل به دو گفتمان مشهور انگاری منطق دانان متقدم و عقلی و ذاتی انگاری معتزلیان مسبوقند. نظریه دوم که تحسین و تقبیح را در زمره گزاره های یقینی منطقی می داند از تبیین سر اخذ مفهوم جماعت در بناء عقلاء عاجز است. اعتبار جماعت در تفسیر حسن و قبح می تواند بر نظریه فطرت استاد مطهری و یا مفهوم روان شناختی میراث جمعی استوار باشد. توجه به نظریه وحدت در کثرت در تفسیر تجارب و اعتبارات بشر می تواند به وحدت در اعتبار حسن و قبح رهنمون شود. اعتبار جماعت در عصر جهانی شدن به منزله بناء عقلاء در دهکده جهانی اساس اخلاق جهانی قرار گرفته است. بر اساس چنین مفهوم سازی، چالشهای نوین در بناء عقلاء تحلیل روشنی می یابد.