جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

التوبة دراسة فی شروطها و آثارها اثر سيد كمال حيدرى، كتابى است در بيان حقيقت و شروط توبه كه به زبان عربى نوشته شده است. در مقدمه، از فضيلت توبه در آيات و روايات مطالبى بيان شده است. نويسنده در فصل اول، ضمن تعريف توبه، آن را مختص به دنيا شمرده و قبول آن از طرف خدا براى بنده را، فضل و مرحمتى از جانب خداوند محسوب كرده است. وى اشاره مى‌كند كه توبه بنده، محفوف به دو توبه از طرف خداوند است، يكى توبه خدا از اين جهت كه توفيق و رحمت هدايتش را شامل بنده‌اش كرده، دوم در اين كه توبه بنده‌اش را مورد قبول و مغفرت خويش قرار داده است. در اين فصل، حكمت تشريع توبه و آثار مترتب بر گناه، بيان شده است. در فصل دوم، اركان توبه و شروط آن بيان شده است. نويسنده اركان توبه را سه امر مى‌داند كه شامل ترك عمل، پشيمانى بر گذشته و عزم بر ترك آن در آينده مى‌شود. در ابتداى اين فصل، حديث امیرالمؤمنین (علیه السلام) درباره توبه كه شش بخش دارد، ذكر شده است. شروط كمال توبه، توبه نصوح، شرائط قبول توبه و وجوب فورى بودن آن، از ديگر مطالب اين فصل مى‌باشد. در ادامه، تفاوت بين گناه كبيره و صغيره، اصرار بر گناه، علاج آن و استدراج در گناهان، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در فصل سوم، به اقسام توبه و مراتب تائبين پرداخته شده است. اقسام توبه عبارتند از: توبه از تمامى گناهان، توبه از گناهان كبيره و فواحش، توبه به همراه استمرار موقتى و سپس غالب شدن شهوت در بعضى از گناهان، توبه به همراه استقامت بر آن سپس عود به گناه بدون يادآور شدن توبه‌و... در اين فصل به توبه انبياء علیهم السلام و استغفار آن‌ها نيز اشاره شده است.

کتاب «بحوث فی فقه عقد البیع» از سلسله جلسات درسی آیت الله سید کمال حیدری در شرح کتاب بیع – مکاسب محرمه شیخ اعظم انصاری – برگرفته شده و با همت سید زید احمد بطاط آن را در غالب یک کتاب با ترتیبی منطقی، نگارش کرده است. فعالیت‌های تحقیقی احمد بطاط بر این اثر به شرح ذیل است: تقسیم بحث و انتخاب عناوین مستقل برای بعضی مباحث، به‌گونه‌ای که متن به چند مبحث و مباحث به مسائل و مسائل به عناوین تفصیلی به‌حسب مقدار مطالبی که مسئله دارد، تقسیم شده است. مهم در شناخت هر مسئله‌ای اطلاع از سیر تاریخی و آگاهی از تاریخ طرح آن مسئله در مباحث فقهی است؛ لذا در ابتدای هر مسئله عنوان مستقلی ذکر شده که در آن تاریخ مسئله و در آخر اقوال فقها در مسئله معرفی شده است. در ذکر تاریخ وفات هر فقیه در «تاریخ مسئله» برای روشن شدن تسلسل زمانی آن است. بسیاری از مسائل، نیازمند روشن شدن موضع بحث و اظهار آن هستند؛ تا خواننده مدخل بحث و مناقشه را بداند و صورت مطلب و خط سیر آن از خلال بیان آنچه اصطلاحاً تحریر محل نزاع گفته می‌شود روشن شود. برای این هدف در ابتدای هر مسئله بحثی با عنوان «تحریر محل نزاع» آمده است. در بسیاری مباحث، نام نویسنده ذکر نشده یا اشاره به قول یا مناقشه یا اشکالی شده، بدون این‌که آن قول نقل شود یا این‌که نقل به معنی شده است؛ لذا به‌قدر امکان عین اقوال از مصادر اصلی آن نقل شده است؛ تا خواننده بر آن اطلاع یابد و کوشش مراجعه و تتبع در دسترس او قرار گیرد. در شرح به بیان کلام مصنف و توضیح آن بسنده شده و تفصیل و مناقشات یا اضافاتی هرچند در فهم کلام ضروری بوده ذکر نشده است تا خواننده در انشعاب بحث گم نشود. ازآنجاکه کتاب مکاسب در مرحله عالی در درس خارج تدریس می‌شود، طلبه به‌ناچار باید بر بعضی تفاصیل پیرامون مباحث مطروحه در کتاب اطلاع یابد. لذا نویسنده توضیحاتی را ذیل عنوان «زیادة و تحقیق» آورده است. در انتهای هر مسئله مبحثی با عنوان «أضواء علی النص» آمده که شرح و تبیین عبارات کتاب است و ماقبل و مابعدش را به هم مرتبط کرده است

کتاب «کلیات فقه المکاسب المحرمه» به عنوان در آمدی بر فقه مکاسب محرمه شیخ انصاری، با اصلاحات، ویرایش و توضیحات تکمیلی توسط دکتر طلال الحسن، به رشته تحریر در آمده است. مقرر در این کتاب علاوه بر بیان دیدگاه آیت‌الله سید کمال حیدری، مهمترین مبانی فقهی و اجتهادی ایشان را در سه سطح (سطوح عالی، خارج، روش شناسی فقهی) آورده، تا طلاب و دانش پژوهان بتوانند با سهولت بیشتری با مبانی فقهی علامه حیدری آشنا شوند.

کتاب «درآمدی بر سامانه معرفتی فهم قرآن»، حلقه ای از مجموعه مباحثی است که نویسنده به جهت بازنگریِ دو بُعد نظری و عملی کتاب “منطق فهم قرآن” به آن پرداخته است. در کتاب حاضر، نویسنده کوشیده است که دستاوردها و نتایج کتاب «منطق فهم القرآن» در سطح رویکردها و روشها و همچنین در سطح نظریه ها، عناوین و اصطلاحات را بیان نماید. این کتاب به چند مقدمۀ روشی و یازده فصل به صورت زیر تقسیم می گردد: ۱. مقدمه های تفسیری به روش جدید ۲. رابطۀ بین رویکرد مورد استفاده در فرآیند تفسیری و بین اهداف قرآنی والا که باید آنها را محقق کرد ۳. بیان حقیقت تأویل و نیاز به آن جهت فهم حقیقت قرآن ۴. روش تفسیری، محدویت ها، نقشه ها و کاربردهای آن در فرآیند تفسیری و تأویلی ۵. روش در فرآیند تفسیری و تمایز آن با رویکرد ۶. روش برگزیده در مطالعۀ متون علماء ۷. روش بر گزیده در نقد سخنان دیگران ۸. نظام زبان شناختی قرآن و آنچه که آن را از زبان عربی متمایز می کند ۹. علوم قرآنی با نگرشی جدید ۱۰. اصول قرآنی و روائی جهت قواعد تفسیری و تأویلی ۱۱. ظوابط دیگری جهت تحلیل متون قرآن

کتاب «مناهج تفسیر القرآن» اثر آیت الله حیدری می باشد. روشن است که شناخت، گردآوری و دسته بندی روش های تفسیری، یک ضرورت معرفتی در عرصۀ تفسیر است؛ از آنجا که نقش فرایند تفسیری تنها منحصر به بیان معانی لغوی نیست که به فرهنگ های لغوی بسنده شود و نه منحصر به دایرۀ تشخیص مصادیق است که از روایات بهره برد؛ بلکه فرایند تفسیری، جایگاه مطلوب و مناسب خود را در زمینه های علوم تفسیری و قرآنی گرفت است. با توجه به اینکه موضوع روش های تفسیری و دسته بندی آنها از مجموعه علوم دیگر متأخر می باشد؛ از همین رو، فرایند تفسیری، بدون اینکه در بیان روش های معتبر پیشینه داشته باشد، آغاز گردیده است. لذا نیاز به روش های تفسیری امری اولی و بالذات، و بیان حدود و دسته بندی آن ثانوی و بالعرض می باشد. بنابراین، تحقیق روش شناختی در این کتاب، در روش های تفسیر، که به طور کامل با ساختارهای شناختی آن، منسجم است، نگارش شده است.

کتاب «الرمزية والمثل في النص القرآني» کتابیست که درباره نمادگرایی و مثل بحث می کند. نمادگرایی مسیری است منجر به کشف حقایقی می شود که ما وراء ظهورات قابل رؤیت و خواندنی است؛ همانگونه که مَثَل – ضرب المثل ها – غالبا معانی مطابقی الفاظ را در بر می گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع و پیوند عمیق آن با نصّ دینی عموما و نصّ قرآنی خصوصا، این نیاز را پدید آورده که به تحقیق و بررسی نمادها و مثال های قرآنی پرداخته شود؛ و به دلیل مناسبت موضوع و ارتباط آن با نص قرآن، نیاز به دانشی برای جستجوی محتوای متن قرآنی و بسیاری از پیامدهای آن خواهیم داشت. از این رو، کتاب حاضر یک مقاله روش شناسی در موضوع «نماد و مثال قرآنی» در مقام نظری، نگارش شده است تا یک پاسخگویی به نیاز واقعی معارف قرآنی باشد. اثر حاضر در بردارندۀ یک مقدمه و سه فصل به شرح ذیل است: فصل اول: نمادی گری در متون قرانی فصل دوم: مثل یا مثال ها در متن قرآنی فصل سوم: مفهوم نصّ

کتاب «رسائل فقهیة» درباره بیان برخی از مسائل و احکام مهم فقهی و همچنین بررسی و مناقشۀ آنها طبق مبانی فقهی آیت الله سید کمال حیدری، می باشد. به عنوان نمونه، به برخی از مسائل اثر حاضر اشاره می کنیم: ۱. موارد وجوب زکات و بیان اختلاف در تشخیص مصادیق آن ۲. منکر ضروری و بیان احکام آن ۳. آیا برای خمس ارباح مکاسب اصل قرآنی وجود دارد؟ ۴. مسکرات ۵. خون و غیره …

غرض اصلی از تألیف کتاب «المدارس الفلسفیة فی العصر الإسلامی» که پیرامون روش های معرفتی دانشمندان مسلمان می باشد، بیان این مطلب است که همۀ آنها – جز تعداد اندکی – بر حجیّت دلیل عقلی در مقام اثبات حقایق وجودی برای دیگران، اتقاق نظر دارند. بر این اساس، اثر حاضر تلاش مختصری است برای آگاهی یافتن از روش های دنبال شده توسط مکاتب عقلی علمای اسلام برای استنباط مسائل بنیادین وجودی و جهان شناختی می باشد، تا از این طریق، به عواملی که باعث این همه اختلاف نظر بین علما شده، دست یابیم. این کتاب در یک مقدمه و پنچ فصل به شرح ذیل گردآوردی شده است: مقدمه: اهمیّت بحث فلسفی و نیاز به فراگیری آن فصل اول: مکتب مشّاء؛ پیش فرض ها و عناصر عام فصل دوم: مکتب کلامی؛ وظایف و راهبردهای عام فصل سوم: مکتب عرفانی؛ رویکردها، عناصر، اصول و مبانی کلی فصل چهارم: مکتب اشراق؛ عقلانیتِ بدون انفکاک از عقل و عرفان فصل پنجم: مکتب حکمت متعالیه؛ رویکردی برای جمع بین برهان، قرآن و عرفان

معرفی کتاب «من اسلام محورية الحديث إلى اسلام محورية القرآن» ما در مقابل یک پروژۀ اصلاحی هستیم که هدف آن خروج امت از خواب طولانی و عمیق و همچنین معرفی اسلام حقیقی «اسلام القرآن» به مسلمانان جهان است. اثر حاضر، تعریف مختصری از حرکت اصلاحی دینی علامه حیدری می باشد که روی «میراث روائی» متمرکز شده و در واقع نشانگر پروژۀ انتقال از اسلام حدیث به اسلام به قرآن است. این کتاب در بردارندۀ یک مقدمه و هفت محور اساسی به صورت زیر می باشد: ۱. نگرش دینی ۲. پیدایش میراث روایی و تأثیر آن ۳. اسلام قرآن و اسلام حدیث ۴. گام های پروژۀ اصلاحی ۵. نقش علما و نخبگان و مسلمانان در موفقیت این حرکت اصلاحی ۶. اندیشه های بنیادین ۷. اصلاح بین قدرت مال و سلفیت فکر دینی معرفی کتاب «من اسلام محورية الحديث إلى اسلام محورية القرآن» ما در مقابل یک پروژۀ اصلاحی هستیم که هدف آن خروج امت از خواب طولانی و عمیق و همچنین معرفی اسلام حقیقی «اسلام القرآن» به مسلمانان جهان است. اثر حاضر، تعریف مختصری از حرکت اصلاحی دینی علامه حیدری می باشد که روی «میراث روائی» متمرکز شده و در واقع نشانگر پروژۀ انتقال از اسلام حدیث به اسلام به قرآن است. این کتاب در بردارندۀ یک مقدمه و هفت محور اساسی به صورت زیر می باشد: ۱. نگرش دینی ۲. پیدایش میراث روایی و تأثیر آن ۳. اسلام قرآن و اسلام حدیث ۴. گام های پروژۀ اصلاحی ۵. نقش علما و نخبگان و مسلمانان در موفقیت این حرکت اصلاحی ۶. اندیشه های بنیادین ۷. اصلاح بین قدرت مال و سلفیت فکر دینی