جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده (فارسی): چکیده وقایع خارق عادت بسیاری در دوران پس از پیامبران، منسوب به افراد و مکان های مقدس در اسلام و مسیحیت نقل می شوند. درباره ی اصل وجود و کارکرد این وقایع که در اسلام به نام کرامت و در مسیحیت به نام کلی معجزه خوانده می شوند هم در نظر عموم متدینان و هم عالمان ادیان اختلاف نظر هایی وجود دارد اما در بسیاری از موارد وقوع آنها نشانه ای از اعتبار الهی و حقانیت دانسته می شود. مشکل مهم و اصلی در اینجا رخ می دهد که با وجود اعتبار یکسان نقل این کرامات در اسلام و مسیحیت آیا می توان آنها را نشانه ای از تأیید الهی دانست؟ آیا تفاوتی بین دلالت معجزه -که اثبات کننده حقانیت یک نبی است- و کرامت وجود دارد؟ چگونه یک دلیل می تواند اثبات کننده ی دو باور بعضا متنناقض باشد؟ تلاش این پژوهش در ابتدا بررسی کارکرد کرامات در اسلام است که در نظر به قرآن و روایات و عبارات عالمان اسلامی در این باره صورت می گیرد. پس از این، تفاوتی که بعضی از عالمان در حقیقت و کارکرد معجزه و کرامت قائل هستند مورد نقد قرار گرفته است. در فصل دیگری کارکرد کرامات در مسیحیت مورد توجه قرار گرفته و دیدگاه مسیحیان درباره ی کرامات و معجزات اسلام به نقد گذاشته شده است. در نهایت، اصل رجوع به فهم عرف به عنوان مبنای جامعی برای مواجهه با کرامات متعدد اسلام و مسیحیت و فهم کارکرد آنان پیشنهاد می شود. این قاعده کارکرد هر کرامت را مطابق با فهم عرف از آن می داند. بر اساس همین اصل، کارکرد مجموعه ی کراماتِ ظاهرا متعارضِ در ادیان نیز با مراجعه به همین قاعده ی کلی -یعنی فهم عرف- قابل بررسی است. در نگاه عرف به مجموعه ی کرامات موجود در جهان، ارزیابی عظمت یک کرامت مبنای تشخیص برتری آن قرار می گیرد، در نتیجه ارزیابی عظمت کرامات ملاک برتری و در نتیجه حقانیت بالاتر زمینه ی دینی است که باعث آن کرامت شده است.

بررسی معنای امامت و ولایت الهی با رویکرد قرآنی ـ روایی در شناخت مقام امامت الهی اهمیت بسزایی دارد. بررسی معنای واژگانی «ولی» نشان میدهد وضع این واژه به نحو مشترک معنوی و معنای ریشه آن «اولویت در تصرف» است. واژه های «ولی» و «مولا» در بسیاری از آیات قرآن ازجمله آیات ولایت به معنای صاحب اختیار و اولی به تصرف است. از نظر متکلمان شیعه و روایات ائمه اهل بیت نیز «ولی» در آیات ولایت به معنای «مفترض الطاعه» و «امام» است. تلقی عرف جامعة معاصر با زمان نزول آیه از «ولی» نیز همین معنا بوده است. این پژوهش با طرح آیات و روایات مربوط به این بحث و بررسی آرا چهارده نفر از عالمان شیعه و نقد آرا مخالفان نتیجه میگیرد که «ولی» در آیات ولایت به معنای سرپرست و متصرف در امور و امام واجب الاطاعه است.