جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ملاصدرا, صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی (فیلسوف مشهور موسس حکمت متعالیه، شیعه و ایرانی), 979ق./950ش./ 1572م. 1050 ق./1641م.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
تعداد رکورد ها : 4754
عنوان :
بررسی تناقضات درونی و نوآوریهای ملّاصدرا در مورد هیولاى اولى
نویسنده:
محمود هدایت افزا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در مورد روش فلسفی ملّاصدرا، همواره این پرسش مطرح است که آیا تلاش این اندیشمند شیعی در مقام بهرهگیری از مکاتب فکری مختلف، نظام معرفتی منسجمی را برای او به ارمغان آورده یا آنکه اقتباسهاى متعدّد وی از آراء متناقض اهل نظر، به التقاط اندیشهها منجر شده است؟ طبعاً مطمئنترین روش برای دستیابی به پاسخ این پرسش، بررسی یکایک مسائل مطرح شده در حکمت متعالیه، به ویژه مسائلی است که صدرا در آنها دعوی نوآوری دارد. در این راستا، نوشتار پیش رو درصدد بررسی سخنان متفاوت صدرا در باب «هیولای اولی» است، اینکه صاحب أسفار ضمن اذعان به ترکیب انضمامی جسم از مادّه و صورت، با بیانات مبسوطی به دفاع از ایدۀ فیلسوفان مشّائی در مورد تحقّق خارجی «هیولا» به عنوان امری فاقد فعلیّت و صرف قابلیّت برمىخیزد و در قبال ناقدان این نگاه فلسفی خاصّه حکیم سهروردی موضع مىگیرد؛ امّا در عین حال برخی توصیفات وی از هیولای اولی، شباهت ویژهاى با سخنان سهروردی در تلویحات دارد. همچنین دعوی نوآوری ملّاصدرا پیرامون ترکیب اتّحادی مادّه و صورت و قول به وجود شوق در هیولا، به ترتیب با مراجعه به آثار حکمای إخوان الصّفا و رسالۀ «العشق» بوعلی مورد انکار قرار گرفته و نوآوری صدرا در این دو مسئله، محدود به برخی تبیینها و براهین نوین وی دانسته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اقتراحی در باب علم پيشين الهی با تكيه بر آموزه هايی از فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
محمد حسين دهقانی محمود آبادی، محمد رضا بلانيان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
انديشمندان در باب علم الهي آثار ارزنده اي را خلق نموده اند. در اين راستا ملاصدراي شيرازي به گونه مبسوط به اين مبحث پرداخته است. وي قاعده «بسيط الحقيقه، كل الاشياء و ليس بخارج منها» را محور اصلي مباحث در اين باب قرار داده است. ملاصدرا از علم الهي ذات به ذات، در پي اثبات علم الهي به اشيا پيش از خلق و پس از خلق است. نگارنده بر اين باور است كه علي رغم جامعيت ديدگاه ملاصدرا در باب علم پيشين الهي نسبت به ديدگاه بزرگان سلف خود، همچون سهروردي و ابنسينا، ديدگاه وي اشكالات متعددي دارد؛ ازاينرو به تبييني كامل تر نياز دارد. اين نوشتار با تكيه بر مقدماتي چند در صدد اثبات حصوليبودن علم پيشين الهي به اشياست؛ گونه اي از علم حصولي كه كامل تر از آن قابل تصور نيست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقام خلافت از ديد ملاصدرا و عزيزالدين نسفی
نویسنده:
علی حقی، سميه حسينی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مقام خلافت يكي از مقامات انسان كامل است. باري تعالي از بين تمام موجودات تنها انسان را بدين مقام منصوب نمود؛ اما آيا در دستيابي بدين مقام تمام انسان ها يكسان اند؟ چه تفاوتي بين خلافت حقيقي و اعتباري و خلافت كبري و صغري وجود دارد؟ در اينجا به بيان ديدگاه هاي صدرا به عنوان يك فيلسوف و نسفي به عنوان يك عارف ميپردازيم. در اين مقاله بر آنايم كه با روش تطبيقي به اين پرسش بپردازيم كه آيا نظريات صدرا و نسفي درباره مقام خلافت با يكديگر هماهنگ است يا بين دو ديدگاه تفاوت وجود دارد؟ هرچند در بادي امر چنين مينمايد نظريات اين دو با يكديگر هماهنگ است؛ اما با دقت در عبارات بدين نكته رهنمون ميشويم كه بين دو ديدگاه تفاوت وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 148
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و قلمرو آن در شناخت حقایق از دیدگاه ملاصدرا و تطبیق آن با قرآن کریم
نویسنده:
زهرا خیراللهی، احمد احمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
عقل یکی از ابزارهای بسیار مهم شناخت است از آنجا که فیلسوف ،عالم علوم تجربی، عالم علوم انسانی وعلوم دینی وهمه شاخه های علوم وحتی مردم عادی با عقل سروکار دارند، لذا شناخت خود عقل که به چه معناست، داده های آن از کجا تأمین می شوند ، و حدود و قلمرو آن تا کجاست ؟ و نیز رفع ابهامهایی که در این ارتباط وجود دارد، یکی از نیازهای اساسی و مهم است. به همین دلیل این موضوع که در قرآن کریم مورد توجه بوده و در فلسفه صدرالمتألهین نیز جایگاه بلندی دارد مورد بررسی این پژوهش قرار گرفته است. این نوشتار در صدد است ازسویی ثابت کند که در قرآن عقل به معنای فهم است و دادههای آن از حس و فراحس دریافت میشود و از سوی دیگر احاطه و محدوده شناخت و توانایی عقل را از دیدگاه قرآن معین میکند و همچنین با بررسی مفهوم عقل و نقش آن در شناخت حقایق و محدوده آن در فلسفه صدرالمتألهین، مشخص میگردد که در این موضوع، دیدگاه وی به مفهوم قرآنی عقل نزدیک است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واكاوی اهداف تعليم و تربيت نفس در انديشه روان شناختی فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
سعيد بهشتی، احمد رهنمایی، مهدی رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
شناخت نفس انسان و ماهيت آن در روان شناسي به طور عام، و روان شناسي فلسفي به طور خاص مي تواند منبعي مناسب براي استنتاج اهداف تعليم و تربيت نفس به شمار آيد. در اين ميان، با روان شناسي فلسفي صدرايي مي توان به شناخت کامل ماهيت نفس نايل آمد و اهداف تعليم و تربيت نفس را استنتاج کرد. نوشتار پيش رو با هدف واکاوي اهداف تعليم و تربيت نفس بر اساس کمال غايي و مياني عقل نظري و عقل عملي در انديشة ملاصدرا نگاشته شده است. نگارنده در اين مقاله، از روش پژوهش «توصيفي ـ تحليلي» در تبيين گزاره هاي فلسفي و استنتاج مدلولات تربيتي بهره جسته است. يافته هاي تحقيق حکايت از آن دارد که با توجه به کمال غايي نفس، هدف غايي تعليم و تربيت نفس قرب الهي است. اما بر اساس کمال مياني نفس، اهداف مياني تربيت نفس کمال عقل نظري و کمال عقل عملي است. هر کدام از اين دو هدف مياني نيز در بستر مراتب خود تحقق مي يابد که در عقل نظري عبارت است از: دست يابي به مرتبة عقل بالملکه، بالفعل و مستفاد، و در عقل عملي عبارت است از: دست يابي به مرتبة تجليه، تخليه، تحليه و فنا.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقايسه ای ديدگاه ملاصدرا و جان هيك در باب كيفيت بدن اخروی
نویسنده:
محمدرضا اسدی، حميدرضا اسكندری دامنه، مژگان پورويسی، طاهره كردی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابدان
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا بر اساس اصولي ازجمله اصل جسمانيهالحدوث و روحانيهالبقاء، حركت جوهري و سير نفس بين عوالم سه گانه و اثبات تجرد قوه خيال، ضرورت وجود بدن اخروي و نحوه پيدايش آن و همچنين كيفيت آن را بيان مي كند. طبق ديدگاه او بدن اخروي بدني مثالي است كه عينيت آن با بدن دنيوي بر اساس ملاك اين هماني شخصي روشن مي گردد. در اين ديدگاه بدن مثالي بدني جسماني با ماده متفاوت و متناسب با عالم خيال است كه با فاعليت نفس خلق مي شود. جان هيك نيز با اعتقاد به بازآفريني انسان به عنوان واحد جسمي- رواني توسط قدرت پروردگار و ارائه نظريه بدل، وجود بدن اخروي را اثبات و آن را بدلي مشابه بدن دنيوي با ماده متفاوت، اما غيرروحاني معرفي مي كند. او ملاك اين هماني شخصي را حافظه مي داند و به همين سبب بدن اخروي را بدني جديد و غير از بدن دنيوي تلقي مي كند. در مقام مقايسه، دو ديدگاه داراي نقاط اشتراك و افتراقي هستند كه بر اساس آنها مي توان ديدگاه جان هيك از فيلسوفان سنت ديني مسيحي را به ديدگاه صدرالمتالهين، بزرگ ترين فيلسوف اسلامي، نزديك دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئلۀ شر در الهیات پویشی و حکمت متعالیه
نویسنده:
حسن احمدیزاده، طیبه غلامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قدرت الهی
,
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
,
شرور (مسائل جدید کلامی)
,
الهیات پویشی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
شر
,
فلسفه دین
,
خداباوری
,
مسأله شر(فلسفه دین)
,
قدرت مطلق خداوند(فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
اختیار ,
نظام احسن ,
کمال وجودی ,
شرور طبیعی ,
شرور و علم مطلق خدا ,
الهیات جامع ادیان ,
الهیات مسیحی ,
علم واجب ,
نظام احسن ,
حلول خداوند ,
نسبیت شرور ,
عدمی بودن شرور ,
علم مطلق خداوند (فلسفه دین) ,
خیریت خداوند(فلسفه دین) ,
شر طبیعی ,
آزادی اراده (فلسفه دین) ,
خدای متناهی ,
خدای محدود به طبیعت ,
علم خداوند به آینده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چکیده بیشتر مباحثی که در اندیشههای فلسفی و کلامی غرب، دربارۀ مسئلۀ شر مطرح شدهاند، به جنبۀ نظری آن، (آنگونه که در ساختار کتاب مقدس بیان شده است) توجه داشتهاند. این مباحث اغلب با اشاره به منطقی بودن مسئلۀ مذکور، ناسازگاری قدرت و علم مطلق خدا و رحمت واسعۀ او، وجود انواع مختلف شر در عالم را چالشی جدی پیش روی مؤمنان دانستهاند. الهیات پویشی بهعنوان جنبش نوینی در مباحث کلامی - فلسفی با بهرهگیری از دیدگاههای فلسفی وایتهد و پیروان او در مکتبشیکاگو، با ارائۀ تبیین و توصیف یکسره متفاوتی از تبیین سنتیِ مطرح در ادیان، بهنوعی با تغییر دادن یا پاک کردن صورت مسئلۀ مورد بحث، سعی در یافتن راه حلی برای پاسخگویی به مسئلۀ شر داشته است. انکار قدرت مطلق خداوند و علم او به آینده، ارائۀ تفسیر متفاوتی دربارۀ ارتباط میان خدا و جهان و نیز تفکیک شر ظاهری از شر واقعی، از مهمترین مبانی الهیات پویشی در مواجهه با مسئلۀ شر محسوب میشود. در جستار حاضر، برآنیم تا با تکیه بر آرای فلسفی و کلامی ملاصدرا، بهویژه اصالت وجود، تشکیک وجود، عدمی و نسبی بودن شر، رویکرد الهیات پویشی در مواجهۀ با مسئلۀ شر را نقد و بررسی کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 589 تا 607
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الاهیات الاهی و الاهیات بشری: نقدی روششناختی
نویسنده:
سید حسن اسلامی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
متن
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه ادیان و مذاهب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
,
الهیات(کلام جدید)
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
قرآن و برهان
,
فلسفه اسلامی معاصر
,
فلسفه دین
,
مکتب تفکیک
,
الهیات غیر فلسفی
کلیدواژههای فرعی :
نفوس فلکی ,
مخالفت با فلسفه ,
احیای معرفت دینی (مسائل جدید کلامی) ,
نقش عباسیان در نهضت ترجمه ,
افلاک ,
منابع معرفت دینی ,
معرفت دینی ,
اتحاد برهان و قرآن ,
جدایی برهان از قرآن ,
اصالت معرفت دینی ,
انتقادات فلاسفه از فلسفه ,
انگیزه نهضت ترجمه ,
جریان منتقد ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مکتب تفکیک با تأکید بر جداسازی میان سه راه معرفتی ــ یعنی وحی، عقل، و کشف یا الهام ــ خود را به جامعه شیعی معرفی کرد و مدعی ناسازگاری دین با فلسفه و عرفان شد. این دیدگاه مورد نقد مدافعان فلسفه اسلامی قرار گرفت و آنان از همسویی دین و فلسفه و عرفان در منظومه شیعی سخن گفتند و اشکالاتی بر این مکتب وارد ساختند. کتاب الاهیات الاهی و الاهیات بشری بهعنوان دفاعی قاطع از این مکتب بهتازگی منتشر شده است. نویسنده مقاله حاضر به تحلیل و نقد روششناختی کتاب حاضر پرداخته و بر آن است تا مقدمات آن را بیاعتبار کرده، نشان دهد این مکتب تا اثبات مدعای خود راه درازی در پیش دارد. در این مقاله، مدعیات اصلی کتاب الهیات الهی در شکل یک استدلال بیان شده که بر دو مقدمه استوار است: نخست آنکه عدهای از فلاسفه فلسفه را بیاعتبار دانستهاند؛ و دوم آنکه سخن این فلاسفه درست است، پس فلسفه نادرست است. نویسنده مقاله حاضر کوشیده است (1) نشان دهد که مقدمه نخست کاذب است و بهواقع سخنان آنان در متون مکتب تفکیک تحریف و ناقص نقل شده است و (2) هیچ فیلسوفی بهاعتبار فیلسوفبودن نمیتواند فلسفه را بیاعتبار سازد و این رفتار خودشکن است و از نفی فلسفه بیاعتباری خود فیلسوف حاصل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 161 تا 190
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تعریف و تشخیص انسان از نگاه ملاصدرا و کارل یاسپرس
نویسنده:
حسین کرمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
انسان شناسی
,
ذهن
,
دازاین
,
یاسپرس
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یاسپرس و صدرا گرچه به دو منظومه فکری متفاوت تعلق دارند ولی هر دو بر ضرورت شناخت انسان تاکید و به وجود هسته ای مرکزی به نام نفس اشاره دارند که به علت فعالیت و مدرک بودن و نیز حرکت و آزادی، غیرقابل تعریف و شناسایی حدی است. این حقیقت دارای تعین ها و تحصل ها و مراتب بی شمار است. اساسا انسان دارای ماهیتی از پیش تعیین شده نیست و هر فردی خود، نوع منحصر به فرد است. در نظام فکری صدرا نفس و بدن باهم ارتباط دارند و بدن، مرتبه نازله نفس و نفس، حقیقت تکامل یافته بدن است. نزد یاسپرس نیز وجوه انسان که عبارتند از دازاین آگاهی کلی، ذهن و نفس با هم در ارتباط و تعاملند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معنای زندگی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا دهقانپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
هستی
,
زندگی
,
جان
,
مرگ
,
معارف اسلامی
,
پوچ گرایی
,
حکمت متعالیه
,
مرگ (فقه)
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
پاسخ به پرسش چیستی «معنای زندگی» جز از راه شناخت انسان ممکن نیست. معنای زندگی به هر سه معنای هدف، ارزش و کارکرد زندگی، در راستای وجود انسان، استعدادها و تواناییهای اوست. ملاصدرا انسانشناسی را اصل و پایهی همهی معارف و پرسشهای بنیادین میداند که بدون آن دیگر شناختها کامل نخواهد بود. انسان در میان سایر موجودات از امتیازات خاصی برخوردار است که منشأ آن، نفس ناطقه و عقل است. بنابراین ساختار وجودی انسان، ترکیبی از بدن و عقل است. انسان جامع طبیعت و ماوراء طبیعت است. جزء طبیعی انسان اگر زیر پوشش تدبیر عقل قرار نگیرد انسان را از کمال خود باز میدارد. عقل از بدن به منزلهی شرط حضور در طبیعت و به منزلهی ابزار، بهرهبرداری میکند. انسان به دلیل برخورداری از درک عقلی، به دنبال کشف حقیقت و معنای زندگی حرکت میکند. معنای زندگی انسان تابعی از وجود او و متناسب با وجود اوست. اگر وجود مختص انسانی، به قوهی عقلی اوست، معنای زندگی نیز در رابطه با قوهی عقلی مشخص میشود. قوهی عقلی دو بعد نظری و عملی دارد. انسان در مقام عقل، خالی از غایت و هدف نیست. هدف ایدهآل زندگی در نزد عقل، معرفت خداست. از اینرو در صدد شناخت خدا و افعال او برمیآید. در این مسیر او به شناخت خود و جهان که فعل تکوینی خدا هستند می-پردازد و سفرهای علمی و عملی چهارگانه را تنظیم میکند. این حرکت ارادی و وجودی انسان، وقتی به غایت میرسد که انسان به اراده و اختیار، تحت فرمان عقل به سوی خدا گام بردارد و در کنار او قرار یابد. ارزش زندگی انسان نیز در سایهی ارتباط او با خدا و حرکت به سمت او تعیین میشود. بر اساس حرکت جوهری و ثابت نبودن مرتبهی وجود انسان، بر خلاف دیگر ممکنات، انسان جایگاه معینی در مراتب وجود ندارد و از پایینترین مقامات تا بالاترین درجات میتواند سیر داشته باشد. ملاصدرا ارزش انسان و زندگی او را در گرو رضایت الهی، کرامت انسانی، فطرت، عشق و جاودانگی میداند. کارکرد زندگی، با نقش عمده-ی انسان در عالم هستی که نقش خلافت الهی اوست معین میشود. جانشینی انسان از خدا که با حقایقی همچون ولایت، امانت، وساطت در خلقت، غائیت خلقت و ... همراه است، جایگاه انسان را در دار هستی تعیین میکند. انسان اشرف مخلوقات است آفرینش عالم به خاطر اوست. نقطهی مقابل این معنا، پوچی است؛ هر چند مادیگرایی و شکاکیت از عوامل اصلی پوچی است اما عواملی همچون مرگ و شرور از علل سوق به سمت پوچی است که در حکمت متعالیه نه تنها پوچی را نتیجه نمیدهند، بلکه از عوامل معناساز زندگی و از راههای رشد و تعالی انسان به شمار میروند. علمزدگی که از عوامل پوچی شمرده شده نه ثمره-ی علم بلکه نتیجهی کم ظرفیتی انسان و توقف در مراحل پایین عقل میباشد و در حکمت متعالیه که جمع برهان و عرفان و قرآن است هرگز جایی ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
تعداد رکورد ها : 4754
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید