جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
تعداد رکورد ها : 18143
عنوان :
بررسی تطبیقی دنیا گرایی از دیدگاه قرآن و عهد عتیق
نویسنده:
منیره علی اصغری آلمالوداش، مجتبی زروانی، قربان علمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
چکیده منظور از دنیا و حیات در این رساله، دنیای مادی و خاکی است. اصطلاح دنیا که تمام جهان خلقت را در برمی گیرد، اعم از حیات مادی است و مد نظر تحقیق حاضر نمی باشد. دنیا و متاع آن ذاتا زیباست اما از نظر ارزشی خنثی و بیرون از دایره ارزش گذاری می باشد. و زمانی مورد قضاوت قرار می گیرد که نسبت انسان و نگرش او به دنیای مادی و متاع آن مورد تحلیل واقع بشود. منشاء رویکرد انسان ها به این مساله منابع مختلفی از قبیل دین ، تفکرات فلسفی، تجربه دینی و غیره می باشد. در بررسی رویکرد دین به حیات مادی باید توجه داشت که دین برای حیات، دو بعد مادی و معنوی قائل شده است و بعد معنوی اعم از جهان ماوراء ماده و دنیای آخرت می باشد. درقران اعتقاد به تداوم داشتن زندگی در جهانی دیگر (آخرت) به عنوان یک اصل مهم و زیربنایی و نیز تعیین کننده نوع نگرش ها، ارزشها، و رفتارهای انسان در ارتباط با حیات مادی است. در راستای این اعتقاد، در قران، حیات مادی و خاکی مقدمه ای برای حیات اخروی و به منزله محل ابتلا و مقری گذرا برای نیل به سعادت واقعی و زندگی حقیقی در سرای آخرت به شمار می آید.از اینرو قران ضمن توصیف حیات مادی و مواهب آن از دلبستگی افراطی به مظاهر آن (دنیاگرائی) باز می دارد و همین طور کناره گیری و بریدن از دنیا (دنیاگریزی) در قران مطرود می باشد. از اینرو علاقه معتدلانه و تمتع مطلوب از دنیای مادی در عین توجه به ابزار بودن آن برای هدف برتر و حقیقی-آخرت-مد نظر قران می باشد.(رویکرد اعتدالی) در عهد عتیق بحث از جهان ماوراء ماده، بسیار کم رنگ بوده و در هاله ای از ابهام و قداست راز آلود قرار گرفته است و سخنی از اعتقاد به جهان آخرت وجود ندارد. در عهد عتیق خود دنیای مادی، هدف بوده و تسلط کامل انسان بر آن و بهره مندی تام و همه جانبه از آن سعادت واقعی انسان را رقم می زند. هر چند عهد عتیق علاقه افراطی و دلبستگی به حیات مادی را تبلیغ نمی کند ولی زمینه و بستر های گرایش به چنین رویکردی (دنیاگرایی) راسبب شده است. در این متن، از کناره گیری و ترک دنیا خبری نیست و نیز رعایت اعتدال صرفا مربوط به شئونات زندگی دنیوی انسان بوده و نیز وضع باید و نباید های اخلاقی از طرف شریعت صرفا جهت سر و سامان دادن به زندگی دنیایی و تامین حقوق شایسته انسان ها می باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 6
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
آیه اکمال ,
سوره مائده ,
سوره نساء ,
آیه سرقت ,
آیه وضو و تیمم ,
تفسیر اهل سنت ,
شرایط مطهرات ,
احکام سرقت ,
آداب طهارت ,
آیه تبلیغ ,
آیه وابتغوا الیه الوسیله ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد ششم به تفسیر سوره نساء از آیه 147 تا آخر و سوره مائده از آیه 1 تا 81 میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصول و روش های برخورد با خطاکار از دیدگاه قرآن و سنت
نویسنده:
محمود حسینی واشان، حسین هاشم نژاد، حمیدرضا حاجی بابایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
طبیعت زندگی انسان یک زندگی اجتماعی است و لازمه این نوع زندگی واکنش نسبت به رفتار دیگران است. از طرف دیگر بیشتر انسانها از خطا در رفتارهایشان مصون نیستند. بنابراین برخی مواقع دچار خطاهای کوچک و بزرگ میشوند. زمانی که به آموزههای دینی در قرآن و سنت مراجعه میکنیم، برخوردهای متفاوتی هنگام مواجهه با خطاکاران مشاهده میکنیم. با توجه به جهان شمولی و همگانی بودن آموزههای قرآنی و روایی، واکاوی این مسأله ما را به این نتیجه میرساند که این نوع برخوردها از اصول و روشهای منظم ودقیقی سرچشمه میگیرد که بدست آوردن آنها میتواند راهگشای بسیاری از انحرافات، اختلافات و دینگریزیها باشد. اگر مراد از اصول برخورد با خطاکار قواعد عامهای که میتوان آن را به منزله دستور العمل کلی در نظر گرفت و به عنوان راهنمای عمل، ساماندهنده و هدایتکننده آن قرار داد، باشد؛ مهمترین اصولی که در برخورد با خطاکار باید در نظر گرفته شود عبارتاند از: شناخت خطا، شناخت خطاکار، شناخت مراحل برخورد با خطاکار، پرهیز از افراط و تفریط در برخوردها، شناخت مواضع برخورد با خطا و خطاکار.رعایت این اصول مبناهای صحیح برای برخورد با طرف مقابل را در اختیار انسان قرار میدهد، تا در حالات مختلف فرد بتواند با دقت و به طورصحیح با خطاکار برخورد کرده و عکس العمل مناسب نشان دهد. اگر روشهای برخورد با خطاکار را دستورالعملهای جزئی و عینی بدانیم که به شیوههای عملی برخورد با خطاکاران میپردازند؛ روشهای مستقیم و غیر مستقیم، آگاهی بخشی، پیشگیری، تکریم و احترام، ارائه روشهای جایگزین سالم، تشویق، تنبیه، اعراض و رویگردانی و روش الگویی را میتوان از مهمترین روش-های برخورد با خطاکار نام برد. استفاده صحیح از این روشها علاوه بر تأثیر مستقیم در بیان زیباییهای دین، موجب ایجاد انگیزه در افراد برای جبران خطا میشود که این نیز رشد و تعالی عمومی جامعه را درپی خواهد داشت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصول مدیریت تبلیغی پیامبر اکرم از منظر قرآن و حدیث
نویسنده:
ابراهیم پاک نژاد، ابراهیم نزهت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
فاقد چکیده
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 30
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
سوره اخلاص ,
سوره تبّت ,
سوره تکاثر ,
سوره تین ,
سوره زلزال ,
سوره طارق ,
سوره نبأ ,
سوره نصر ,
سوره همزه ,
سوره اَعلی ,
سوره ناس ,
سوره انشقاق ,
سوره بروج ,
سوره بینه ,
سوره عادیات ,
سوره علق ,
سوره غاشیه ,
سوره فیل ,
سوره مدّثّر ,
تفسیر اهل سنت ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد سیام به تفسیر سورههای نبأ، نازعات، عبس، تکویر، انفطار، مطففین، انشقاق، بروج، طارق، اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح، تین، علق، قدر، بینه، زلزله، عادیات، قارعه، تکاثر، عصر، همزه، فیل، قریش، ماعون، کوثر، کافرون، نصر، تبت، إخلاص، فلق و ناس میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 29
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
سوره جن ,
سوره حاقه ,
سوره قلم ,
سوره قیامت ,
سوره نوح ,
سوره دهر ,
سوره مدّثّر ,
سوره مرسلات ,
سوره مزّمّل ,
سوره معارج ,
سوره مُلک ,
تفسیر اهل سنت ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد بیست و نهم به تفسیر سورههای ملک، قلم، حاقه، معراج، نوح، جن، مزمل، مدثر، قیامت، انسان و مرسلات میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 16
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
علم خضر ,
معجزه حضرت مریم علیها السلام ,
سوره کهف ,
سوره طه ,
سوره مریم ,
تفسیر اهل سنت ,
حکایت موسی و خضر ,
حضرت مریم (س) در قرآن ,
تفسیر داستان موسی و خضر ,
ذوالقرنین در قرآن ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد شانزدهم به تفسیر سوره کهف از آیه 75 تا آخر، سوره مریم و سوره طه میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 19
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
تنزیه سلیمان (ع) ,
عصمت لوط (ع) ,
معجزات سلیمان علیه السلام ,
معجزات لوط علیه السلام ,
سوره شعراء ,
سوره نمل ,
سوره فرقان ,
تفسیر اهل سنت ,
فرقان ( قرآن ) ,
استعانت لوط(ع) ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد نوزدهم به تفسیر سوره فرقان از آیه 21 تا آخر، سوره شعراء و سوره نمل از آیه 1 تا 55 میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 24
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
نقش فرعون در انحطاط اجتماعی ,
بعثت حضرت موسی (ع) ,
آیات بنی اسرائیل ,
هامان ,
سوره زمر ,
سوره فصّلت ,
سوره غافر ,
تفسیر اهل سنت ,
اسارت بنی اسرائیل ,
دعوت موسی علیه السلام ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد بیست و چهارم به تفسیر سوره زمر از آیه 32 تا آخر، سوره غافر و سوره فصلت از آیه 1 تا 46 میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح المعاني في تفسير القرآن العظیم و السبع المثاني المجلد 25
نویسنده:
محمود شکری آلوسي بغدادي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: ادارة الطباعة المنيرية - دار إحياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
احوال اهل قیامت ,
آیات قیامت ,
احوال معاد ,
سوره جاثیه ,
سوره زخرف ,
سوره شوری ,
سوره دخان ,
سوره فصّلت ,
تفسیر اهل سنت ,
بیعت حدیبیه ,
چکیده :
روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني اثر محمود بن عبدالله آلوسى به زبان عربى است. روح المعانى گستردهترين و جامعترين تفسير در نوع خود، ميان اهل سنت مىباشد. جامع آراء گذشتگان از روايت و درايت بوده، اقوال آنان را با كمال امانت و عنايت، بيان داشته است. كتاب خلاصهاى از تفاسير پيش از خود محسوب مىگردد، تفاسيرى همچون تفسير ابنعطيه، ابوحيان، كشاف، ابوالسعود، بيضاوى، فخر رازى و ديگران. آلوسى ضمن نقل نظرات متفاوت مفسرين برخى از آنها را به نقادى پرداخته است. بيش از همه از تفسير فخر رازى بهره برده و احيانا بخشهايى از منقولات رازى بهويژه مسائل فقهى آن را نقد كرده است. اين تفسير، تفسيرى است عقلى و اجتهادى كه روش بلاغى، بيانى و ادبى را پيش مىگيرد. آلوسى در تفسيرش دربارۀ مسائل اصول و فروع، نسبت به مذهب سلف تعصّب ورزيده و آشكارا آن را بيان مىدارد، به همين علت در بسيارى از موارد، ادب نويسندگى را رعايت ننموده است، به معتزله و شيعه بسيار مىتازد از جمله ذيل آيۀ 15 سورۀ بقره ج1 ص148 كه به زمخشرى مىتازد. وى شيوۀ بدبينى به شيعه و تهمتهاى نارواى سلف خويش را دنبال كرده، در هر مناسبت، تهمتهايى بيان نموده كه در كلام گذشتگان نبوده است. مانند، سورۀ ساختگى «الولاية» كه نويسندۀ زردشتى «دبستان المذاهب» بى جهت آن را به شيعه نسبت داده و در هيچيك از منابع شيعه يافت نشده است، آلوسى با كمال جسارت آن را به «ابن شهر آشوب» نسبت مىدهد و مىگويد: «آن را در كتاب «مثالب» آورده است» (ج 1 ص 23 فائده ششم از مقدمه). با بررسى دو نسخه خطى از كتاب «مثالب» در كتابخانههاى هند اثرى از آن يافت نشد، بلكه در بخشى از كتاب، مسألۀ تحريف با انكار شديد، مطرح شده بود. وى مسائل فقهى نيز به طور گسترده بيان مىكند و آراى فقها و مناقشات و مجادلات آنان را يادآور مىشود، چنانكه از تفسير به كتاب فقه تبديل مىشود مانند آيه 236 سورۀ بقره. در مسائل كلامى هم سخن را به درازا مىكشاند و تعصب خود را نيز ابراز مىدارد. در تفسير آياتى كه متعلق به طبيعت و آسمانها و زمين مىباشد، با نقل كلام اهل حكمت و هيئت چنان كلام را بسط مىدهد كه از مدار تفسير خارج مىشود و نظر خود را به اثبات مىرساند، مانند آيات 38-39 و 40 از سورۀ يس، و آيه 12 سورۀ طلاق. اسرائيليات و روايات دروغ و جعلى، يكى از مشكلات برخى تفاسير پيشينيان بوده است، آلوسى در اين باب ضمن نقل آنها، به نقد و بحث مىپردازد و دروغ بودن آنها را آشكار مىسازد مانند آيه 12 سورۀ مائده و رواياتى كه بغوى در اين مورد نقل مىكند. آلوسى متعرض قراءات نيز مىگردد، امّا مقيد به متواتر بودن آنها نيست. همچنانكه مناسبات بين سور و آيات را نيز بيان مىدارد. در روح المعانى، اسباب النزول آيات، مورد توجه قرار مىگيرد. در بحثهاى نحوى نيز آلوسى سخن را به دراز مىكشاند و جاى جاى تفسير آشكار است. وى از تفسير رمزى و عرفانى نيز چشم نمىپوشد و پس از تفسير ظاهرى آيات، در حدّ توان به آن مىپردازد، در اين مورد از تفاسير نيشابورى، قشيرى، ابن عربى و مانند آن، بهره مىگيرد و گاهى نيز در وادى خيال و وهم سرگردان مىماند. خلاصه اينكه، روح المعانى، دايرةالمعارف تفسيرى طولانى و مفصل است كه تقريبا از حجم و حدود تفسيرى خارج شده است. مىتوان گفت: تفسير آلوسى، گستردهترين تفسيرى است كه پس از فخر رازى به شيوۀ كهن ظهور يافته است، بلكه نسخۀ دوم تفسير رازى است ولى با اندكى تغيير. روش كلى وى در ورود به تفسير بدينگونه است كه: ابتدا به نام سوره، مكى، مدنى بودن و اقوال موجود در اين قسمت، مىپردازد، سپس به ذكر فضل سوره و خواص آن همت مىگمارد، بعد از آن تفسير سوره را آيه به آيه و كلمه به كلمه، بيان مىدارد، كه در آن به لغت، ادبيات، قرائت، مناسبت بين آيات و سور و اسباب نزول، مىپردازد و در مباحث لغوى و ادبى به اشعار عرب استشهاد فراوان دارد. جلد بیست و پنجم به تفسیر سوره فصلت از آیه 47 تا آخر، سوره شوری، سوره زخرف، سوره دخان و سوره جاثیه میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
تعداد رکورد ها : 18143
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید