جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«امکان تفسیر قرآن برای غیر معصومان» از موضوعاتی است که محدث فتونی در مقدمه تفسیر مرآة الأنوار بدان پرداخته و در صدد جمع میان روایاتِ آن برآمده. او با استناد به روایات متعدد، علم به قرآن را منحصر در اهل‌بیت‌ دانسته و ادعا می‌کند که غیر آن بزرگواران، بدون ارشاد ایشان و عنایت خدا، اکثر تنزیل و ظاهر قرآن را نمی‌فهمند تا چه رسد تأویل و باطن آن را. وی در گام بعد، با ذکر برخی آیات و روایاتی که عموم مؤمنان را به قرآن و تأمل در آن فرا خوانده و با اشاره به صحابه‌ای که عالم به تأویل قرآن بوده‌اند، تفسیر و تأویل قرآن را برای کسانی که نزد ائمه‌ شاگردی کنند و اصول و قواعد تفسیری را از سخنان ایشان استنتاج کنند، ممکن می‌داند. این مقاله در گام نخست، ادعای اول فتونی را نقد و تکمیل می‌کند و با استفاده از روایات مورد پذیرش خود او، حتی فهم اندک مخالفین ائمه‌ از قرآن را هم به آن بزرگواران برمی‌گرداند و تبیین جامع‌تری را در جمع روایات مربوطه ارائه می‌دهد و در گام بعد، بر محور تفکیک «تعلّم اصول تفسیری روایات اهل‌بیت‌» از «تعلّم باطنی نزد اهل‌بیت‌ و کسب نور از ایشان» و با اثبات ذومراتب بودن این تعلّم و تنوّر، نقد و تکمیلی بر نحوه استدلال فتونی در اثبات امکان تفسیر قرآن برای شاگردان ائمه‌ دارد.

خودآگاهی دارای دارای مبانی هستی شناختی ، انسان شناختی و... می باشد . مبانی هستی شناختی در قرآن کریم در یک تقسیم بندی کلی بردو قسم مبانی هستی شناختی مجردات ومبانی هستی شناختی مادیات تقسیم بندی می شوند، مهم ترین مبانی مجردات عبارتند از؛ مبانی توحید و خدا باوری، وجود موجودات غیبی و فرجام شناختی و مهم ترین مبانی مادی عبارتند از مخلوق بودن عالم هستی، خلقت عالم هستی برای انسان و هدفمندی عالم هستی. از نظر قرآن کریم هر یک از این مبانی در خودآگاهی تأثیرگذارند. مبانی توحید رابطه مستقیم با خودآگاهی دارد ، خدایتعالی یاد و ذکر خویش را عامل بصیرت و خودآگاهی می داند و خدا فراموشی را سبب خود فراموشی و معیشت تنگ و سخت در دنیا و نابینایی در آخرت می داند. فرشته شناسی و شیطان شناسی انسان یاری میکند که به درک وجود موجودات مجرد نائل آید و با مشاهده تأثیرر گذاری این موجودات در زندگی انسان، به دنبال شناخت عرصه وجودی مجرد خویش برآید و این چنین علاوه بر خودآگاهی متعادل در ظرفیت های مادی، به شناختی از ظرفیت‌های معنوی خویش دست یابد. و نیز ایمان به روز رستاخیز وایمان به حشر و نشر با خودآگاهی رابطه مستقیمی دارد و در بیداری انسان نقش اساسی دارد و سبب انجام عمل خالص و دوری از ریا و خودنمایی می گردد. و مبانی مادی، باعث می شود ، انسان به درک قدرت خود در تسخیر عالم طبیعت آگاه گردد و از سویی به درک عجز و ناتوانی خود نسبت به خالق و آفرینش برسد.