جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب شامل مجموعه سخنرانی‌های ابوالحسن رفیعی قزوینی ( 1268ـ 1353) در باب معاد و جهان پس از مرگ است .این مطالب در سه فصل سامان یافته است :فصل نخست در احوال و آثار رفیعی قزوینی تدوین شده و فصل دوم به کلیاتی در باب "معاد " اختصاص یافته است .فصل سوم حاوی مطالبی است که از آثار و تالیفات وی درباره معاد استخراج شده است .ادیان بزرگ و معاد (مانند زرتشت، مسیحیت و یهودیت)، متکلمین و معاد، ابن سینا، شیخ اشراق و صدرالمتالهین و معاد، و معاد از دیدگاه علامه رفیعی عناوین برخی مطالب کتاب است .

این کتاب در 5 بخش تدوین یافته است. بخش اول به تعاریف و معانی معاد اختصاص دارد. در بخش‏های بعدی با استناد به آیات و روایات و متون دیگر ادیان و با ارائه ادله عقلی امکان معاد و کیفیت آن را تشریح می‏کند و به شبهات پاسخ می‏دهد. بخش پنجم تماماً به حالات انسان‏ها از هنگام مرگ تا صحنه قیامت اختصاص یافته و در آن احوال عالم آخرت، اوصاف برزخ، دوزخ، بهشت و عذاب‏ها و پاداش‏ها توصیف شده است.

بخش اول کتاب شامل کلیاتی است درباره معاد، هدف دار بودن عالم، تهذیب و خودسازی، صبر و بردباری، اتفاق، اقوام گذشته و معاد، اسامی معاد، انبیا و دعوت به معاد که پس از آن، این مطالب به بحث گذاشته شده است: "اثبات معاد"، "آغاز سیر انسان"، "عالم برزخ" و "مواقف قیامت".

پژوهشی قرآنی و روایی در مورد ماهیت مرگ و حیات بعد از آن است. در این تحقیق نخست تعریفی از مرگ و معاد و تعابیر مربوط به آن در قرآن و احادیث ارایه شده و پس از آن ادله عقلی و نقلی اثبات وجود معاد و براهین مختلف مربوط به آن، بیان شده است. آنگاه به تبیین آثار فردی و اجتماعی باور به معاد در زندگی انسان اشاره شده و علل ترس از مرگ در بیشتر افراد، بیان شده است. نویسنده در ادامه به توصیف احتضار و سکرات مرگ پرداخته و ماهیت عالم قبر و عالم برزخ را با رویکردی روایی و قرآنی بررسی نموده است. وی سپس به مسأله قیامت، کیفیت نفخ صور، برانگیخته شدن انسان‌‌ها، کیفیت حساب و کتاب اعمال آنان، اقامه شهود در روز قیامت، مسأله شفاعت و ماهیت پل صراط اشاره کرده و توصیفی اجمالی از نعمت‌های بهشتی و عذاب‌های جهنمی با رویکردی قرآنی و روایی ارایه نموده است. نویسنده در همین زمینه به عوامل ورود به بهشت و داخل شدن در جهنم اشاره نموده و ویژگی افراد بهشتی و جهنمی را به صورت کلی بیان نموده است.