جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تمثیل در شعر فارسی کاربردی دیرینه دارد و در سبک هندی از ویژگی های آن است. اهل بلاغت از گذشته تا امروز در تعریف و انواع آن دیدگاه های متفاوت داشته اند. گروهی آن را تصویر از نوع تشبیه یا استعاره دانسته و عده ای دیگر آن را صنعت بدیعی محسوب نموده، ضرب المثل ها را نیز تمثیل دانسته اند. در این مقاله سعی شده ضمن نقل و نقد دیدگاه ها و تعاریف مختلف از تمثیل، تعریفی دقیق از تمثیل ارائه و انواع آن معرفی گردد و مشخص شود که تمثیل از شاخه های تشبیه، لذا تصویر است و ذیل علم بیان جای می گیرد.

یکی از روش های اثربخش کنترل اختلالات مزمن خلقی طرح واره درمانی است، ولی به نظر جفری یانگ این درمان مفاهیم پیچیده ای برای مراجعان دارد که با کاربست ابزارهای زبانی تسهیل گر، مانند تمثیل، برای تجسم مناسب تر از مفاهیم گزاره ای - انتزاعی می توان این درمان را مفهوم پذیر کرد. درمان ترکیبی حاضر از الحاق این دو روش کارامد با یک دیگر برای اثربخش ترکردن دستاوردهای این اختلال مزمن اجرا شد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان اثربخشی طرح واره درمانی مبتنی بر تمثیل در زنان مطلقه مبتلا به اختلال افسرده خویی انجام شد. در این پژوهش از روش طرح تجربی پیش پس آزمون و پی گیری درمان استفاده شد و شش نفر از زنان مطلقه مبتلا به افسرده خویی به روش نمونه گیری هدفمند تحت درمان قرار گرفتند. نتایج نشان داد که طرح واره درمانی تمثیلی موجب کاهش معنادار علائم مزمن افسردگی و نیز طرح واره های ناسازگار اولیه در بیماران شد و همچنین این نتایج در یک نوبت پی گیری دوماهه دوام داشت. طرح واره درمانی تمثیلی در تعدیل طرح واره های ناسازگار اولیه کاهش علائم مزمن افسردگی و کنترل میزان عود در بیماران افسرده خو در طی زمان موثر بوده است.

یکی از مسایل مهم در حوزه فلسفه ذهن معاصر، مساله «اذهان دیگر» است که امروزه با دو رویکرد معرفت شناختی و مفهومی از آن بحث می شود. در این مقاله پس از توضیح صورت مساله در دو رویکرد یاد شده و مروری بر تاریخچه آن، بر مساله معرفت شناختی اذهان دیگر متمرکز شده، به بررسی یکی از پاسخ های ارایه شده به آن یعنی راه حل تمثیلی خواهیم پرداخت. مبنای اصلی این پاسخ آن است که ما می توانیم با تعمیم استقرایی حالات ذهنی خود به دیگران، باور به اذهان دیگر را موجه سازیم. پس از بیان برخی روایت های ابتدایی و تکمیلی این راه حل، ایرادات عمده ای که بر آن وارد شده است بررسی می گردد. البته ادعای نهایی این مقاله آن است که با دغدغه ارایه توجیه معرفت شناختی برای اعتقاد به اذهان دیگر، درجه احتمالی که از تمثیل مورد بحث حاصل می شود به حدی است که برای توجیه معرفتی این باور کفایت می کند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

تمثیل، به عنوان یکی از نخستین و مهمترین صنایع ادبی، شیوه ای استدلالی است که هدف آن، انتقال بهتر معنا و مفهوم به مخاطب و تاکید بر آن است. این زیور ادبی از متفرعات تشبیه و اخص از آن است. موقعیت وجه شبه، تمثیل را از تشبیه متمایز ساخته و بر مبنای همین وجه شبه است که آرا صاحبنظران در باب تمثیل شکل گرفته است. مهمترین عقایدی که در باب تمثیل وجود دارد، سخنان جرجانی، سکاکی و خطیب قزوینی است که هر یک از آنان پیروان و طرفدارانی دارند. بر محور عقاید این بلاغیان، سه عقیده کلی درباره تمثیل به دست می آید که از این میان، رای جرجانی و سکاکی ـ با وجود اندک اختلافی که با هم دارند ـ اصح و اکمل است. تمثیل با مباحث بلاغی دیگری چون تشبیه ساده و مرکب، استعاره و مثل پیوند خورده و با وجود شباهتها و مناسبتهایی که بین آنهاست، تفاوتهای اساسی و بنیادینی با یکدیگر دارد. هدف این مقاله، تحلیل تمثیل بر اساس عقاید برجسته بلاغیان و تبیین جایگاه بلاغی آن در ارتباط با این صنایع است.