جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اندیشه وحدت مذاهب اسلامی ظاهرا برای نخستین بار توسط نادرشاه افشار در روز تاجگذاری وی اعلام گردید. این اندیشه که بر اساس نیاز و ضرورت زمان مطرح شد در کنار اهداف نظامی نادر، زمینه های ورود ایلات و طوایف اهل سنت را به ارتش وی فراهم آورد. نخستین گروه های طوایف اهل سنت طی دهه اول فعالیت نادر، پس از فتح هرات، وارد ارتش او شدند. این روند پس از آن هم ادامه یافت. این طوایف بنابر نقش برجسته ای که در نبردهای خارجی و داخلی نادر ایفا نمودند، به نوبه خود بر روی تصمیم گیری های نادر تاثیر گذاردند. نخستین مورد از نقش ایل های اهل سنت در سیاست گذاری نادر به هنگام محاصره بغداد در سال 1146 هجری روی داد. هنگامی که مزار امام ابوحنیفه، امام مذهب حنفی در کاظمین توسط برخی از سربازان متعصب شیعی مورد بی حرمتی قرار گرفت. امرای نظامی اهل سنت تقاضای ممانعت از تکرار این عمل را کردند. نادر نه تنها دستور جبران خسارت را داد، بلکه زیارت مزار ابوحنیفه و اعطای نذورات به آن را هم در برنامه های زیارتی خود گنجانید که در سال 1156 هجری موفق به اجرای آن شد. دومین مورد از نقش ایلات اهل سنت در تصمیم گیری های نادرشاه به هنگام شورش خوارزم در 1155 ق روی داد. پس از کشته شدن والی منصوب نادرشاه بر خوارزم،‌ و بروز اغتشاش و هرج و مرج در آن ایالت، سران اوزبک و خوارزمی اهل سنت از شاه خواستند ابوالغازی خان پسر ایلبارس، خان پیشین خوارزم را که به دستور نادر کشته شده بود، به عنوان والی جدید برگزیند.

حق‌‌گويي و بيان واقعيات از جمله شاخصه‌هاي ارزشمند در تحقيقات علمي است، ولي متأسفانه گاهي به علل گوناگون، مطالبي قابل تأمل و بررسي مطرح مي‌گردد؛ مانند آنچه ذهبي دربارة نظّام نيشابوري، مفسر شهير، گفته که «هيچ دليلي بر اثبات تشيع او در تفسيرش وجود ندارد». اين پژوهش به بررسي اين نظريه پرداخته و ميزان حق و باطل بودن آن را در معرض نظر جويندگان حقيقت قرار داده است. در اين ميان، به يکي از مهم‌ترين شاخصه‌هاي شناخت‌نامة مفسران، که همانا تبارشناسي فکري و مذهبي آنان است نيز پي ببريم. در اين مسير، تنها به آنچه نظّام فقط در تفسيرگران‌سنگ خود ـ غرائب القران و رغائب الفرقان ـ دربارة ديدگاه معرفتي و مذهبي خويش بيان نموده اکتفا شده است. نظّام در تفسيرش هرجا مجالي براي ابراز باورهاي مذهبي خود ديده، شواهد و دلايل فراواني بر وابستگي خود به تشيع بيان نموده است.

چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی رابطۀ دین‌داری با کیفیت زندگی و کارکرد آموزشی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم است. این پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری در این پژوهش تمامی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم شهرستان بابل هستند که از میان 168 دانش‌آموز، 87 دختر و 81 پسر، با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش پرسش‌نامهٔ کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی (SF-36) و پرسش‌نامهٔ دین‌داری گلاک و استارک (1965) است. برای سنجش کارکرد آموزشی دانش‌آموزان معدل پایان ترم آن‌ها نیز درنظر گرفته شد. نتیجه‌های آزمون همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که میان دین‌داری و کیفیت زندگی و کارکرد آموزشی دانش‌آموزان همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، یافته‌های پژوهش دربردارندۀ نکته‌های کاربردی مفیدی برای سیاست‌گزاران عرصۀ آموزش‌وپرورش است.

اساطیر و باورهای دینی دو عنصر جدا نشدنی هر جامعه ی انسانی می باشند که از اندیشه، احساسات و نگرش افراد آن جامعه شکل می گیرند. از آنجایی که این باورها از محبوبیت عمومی برخوردار بوده و به گونه ای برای زمانی طولانی کارکرد خود را حفظ می کرده تاثیرشان در سطوح مختلف هر جامعه ای دیده می شود. آثار هنری مهمترین تجلی گاه تفکرات جوامع انسانی محسوب می شوند که از گذشته های بسیار دور نگاره هایی را در ارتباط با اساطیر و باورهای دینی به همراه داشته اند. امپراتوری ساسانی یکی از دوران درخشان ایران باستان می باشد که در آن هنر به اوج شکوفایی خود می رسد. از آنجایی که ساسانیان چهارچوب نگرش سیاسی خویش را بر پایه ی اتحاد دین ودولت قرار دادند نمادهای مذهبی و ملی به تعداد قابل ملاحظه ای در آثار هنری این عصر، چه از نظر معماری و چه از نظر ساخت اشیاء و به خصوص فلزکاری به عنوان نوعی تبلیغات سیاسی و دادن مشروعیت الهی به پادشاهان این سلسله قابل مشاهده است که در این پایان نامه به آن پرداخته خواهد شد.

در خانواده جانبازان و شهداء، عمدتاًنقش محوري بر عهده زنان است. تحت فشار بودن عضوي از خانواده كه نقش محوري دارد، بيش از سايراعضاء، سلامتي، رفاه و فضاي تربيتي خانواده را متاثر مي‌سازد. توجه به سلامتي وبهداشت رواني و‌يافتن روشهاي كارآمد ارتقاي آن براي جامعه بطور عام و براي خانواده‌هاي تحت استرس بطور خاص و بويژه براي خانواده شهداء و جانبازان ضرورت انجام‌اين پژوهش را اقتضا مي‌کرد. در‌اين پژوهش براي بررسي وضعيت سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان و همچنين بررسي تأثيربکارگيري آموزه‌هاي اسلامي‌در روان‌درماني شناختي- رفتاري مطالعه در دو مرحله انجام شد. در مرحله‌ي نخست‌يك همه گير شناسي جهت بررسي سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان بر روي نمونه‌اي 200 نفره با استفاده از پرسشنامه‌يGHQ-28انجام شد. در مرحله دوم، از ميان افراد داراي نمره‌ي بالا در پرسشنامه‌ي مذکور نمونه‌اي 60 نفره انتخاب و به کمک آنها مطالعه‌اي مداخله اي انجام شد. انتخاب شدگان به تصادف در سه گروه قرار گرفتند که عبارت بودند از گروه درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌گروه درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک و گروه كنترل. درمان شناختي رفتاري مدلي است که قبلاً کارآمدي بخش‌هايي از آن توسط محققين (مثلاً ابراهيمي، 1388)بررسي شده است. در‌اينجا بصورت کاملتر ارتقاء‌يافته و اعتباريابي شده است. ابزار پيش آزمون و پس آزمون عبارت بودند ازGHQ-28و پرسشنامه‌ي نگرشهاي نا کارآمد (DAS). نتايج مرحله‌ي بررسي سلامت رواني نشان داد که سطح سلامت رواني گروه نمونه پايين بوده و در بين همسران جانبازان سلامت رواني با نوع جانبازي ارتباط داشت به گونه‌اي که همسران جانبازان اعصاب و روان از پايين ترين سطح سلامت رواني برخوردار بودند. نتيجه نهايي مرحله دوم‌اين بود که هم درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌و هم درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک بر کاهش علائم جسماني، علائم اضطرابي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي و علائم افسردگي مؤثر بودند. مرحله‌ي پيگيري پايداري آثار درماني را مورد تأييد قرار داد. نتيجه گيري نهايي‌اين بود که هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري سنتي و هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري با رويکرد اسلامي‌قابليت استفاده براي ارتقاء سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان را دارند.‌يعني بکار گيري‌اين دو روش باعث کاهش علائم مربوط به اضطراب، علائم جسمي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي، علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد مي‌شد. براي پايداري بيشتر آثار درماني بر علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد 8 جلسه کافي نخواهد بود. همان طورکه از قبل مفيد و مجاز بودن روش‌هاي درماني رفتاري-شناختي مورد تأييد محققين بوده است در‌اين جا نيز شواهدي براي حمايت از مفيد بودن روش‌هاي درماني رفتاري-شناختي تلفيق‌يافته با آموزه‌هاي اسلامي‌بدست آمد. بنا بر‌اين مجاز بودن بکارگيري آن را در مراکز مشاوره و روان‌درماني موجه خواهد بود.

نوسازی بهفرایند تغییرات اجتماعی اشاره دارد که در ایستارها و ساختارها به طور یکپارچه، چند بعدی و تدریجی صورت می گیرد و جامعه را به طور کلی دگرگون می سازد. این مفهوم در ادبیات توسعه بیشتر ناظربراقدامات اصلاحی برخی دولت ها در نیمه دوم قرن بیستم است که نظریه پردازی‌های مرتبط با آن در قالب «مکتب نوسازی» مطرح می باشد. در تاریخ معاصر ایران چند مقطع تاریخی از لحاظ اقدامات نوسازانه دولت و پیامدهای آن دارای اهمیت است. یکی از این مقاطع سال های 57-1341 شمسی است که در آن «محمّدرضا پهلوی» دست به اقداماتی زد که خرده نظام‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نظام اجتماعی ایران را دچار تحول نمود. دوره‌ی دیگری که در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است هشت سال ریاست جمهوری «هاشمی رفسنجانی» (76-1368)در نظام جمهوری اسلامی ایران استتحولات صورت گرفته در این دو مقطع باعث شد که مذهب نیز به عنوان یکی از خرده نظام های موثر در نظام اجتماعی ایران که طبق نظریه الزامات کارکردی «تالکوت پارسونز»،کارویژه حفظ الگوی نظام را دارد ایفای نقش نماید.در این پژوهش نگارنده با نگاهی مقایسه‌ای و پس از تببین چرایی و چگونگی نوسازی در این دو برش تاریخی، در پی پاسخ به این پرسش است که چرا مذهب در نظامسیاسی در فرایند نوسازی پهلوی دوّم کارکرد منفی و در دوره سازندگی کارکرد مثبت داشت؟در پاسخ به این سوال این دو فرضیه مرتبط با هم به محک آزمون گذاشته شد:1-در دوره پهلوی دوّم به دلیل عدم هماهنگی نظام سیاسی با نظام مذهبی، مذهب در جریان نوسازی کارکرد منفی داشت. 2-در دوره سازندگی به دلیل هماهنگی دو نظام مذهبی و سیاسی، مذهب در جریان نوسازی کارکرد مثبت داشت.

این مطالعه با هدف بحث و بررسی در خصوص تاثیر مذهب مترجم به عنوان یک عامل ایدئولوژیک در ترجمه آیات قرانی مربوط به منجی بشر یا همان مهدویت در باور اسلامی انجام شد. به این منظور تاثیر مذهب و ایدئولوژی سه مترجم با مذاهب اسلام، مسیحی و یهودی در ترجمه انگلیسی قران کریم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مترجم مسلمان ترجمه معانی قرآنی را بیشتر مورد توجه قرار داده است و ترجمه ی او معنا محور است و از دستکاری و تحریف معانی خودداری کرده است. نتیجه دیگر حاکی از این است که تنها به واسته ی تعیین رویکردهای ترجمه نمی توان تاثیر عوامل ایدئولوژیک بر ترجمه را مشخص کرد، چرا کههدف، فلسفه و مراجع تفسیر هر مترجم بر ترجمه او تاثیرگذار است.