آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آنچه که در این تحقیق مورد نظر بوده نشان دادن اصول و مبانی نظری سیر استدلالیِ آراء و نظرات دینی مصباح یزدی و ملکیان، با مراجعه به آثار مکتوبشان می باشد. نتایج حاصله این بوده که مصباح با رویکردی فلسفی – کلامی به دفاع عقلانی از حقانیت انحصاری دین می پردازد، دینی که کمال و سعادت انسانی درگرو ایمان آوردن و مطابقت تمام جنبه های فردی و اجتماعی انسان با آن می باشد. ایمانی که مسبوق به علم یقینی به باورهای دینی و التزام عملی بر آنها است. مصباح را که می توان قائل به عقلانیت و شناخت حداکثری دانست، معتقد است می توان با عقل فلسفی مدعیات اصلی دین یعنی توحید، نبوت و معاد را اثبات کرد،گرچه به منبع دیگری به نام وحی، جهت تحصیل معارف ماوراء عقلی ،که از حجیت عقلانی برخوردار است، نیز نیاز است. از نظر وی به غیر از برخی از معارف دینی (ظنیات و معارف فرعی )، اکثر شان (قطعیات و یقینیات و معارف اصلی دین)،ثابت وتغییرناپذیرند، که بین آنها و نظریات علمی و فلسفی هیچگونه تعارضی وجود ندارد. وی زبان دین را واقعنما و معنادار دانسته که با قواعد و اصول محاوره ای و عقلانی می توان به فهم صحیح و واحدی از دین رسید. اما ملکیان که با رویکرد فلسفه دین و پراگماتیستی به تحقیق عقلانی و روان شناسانه دین می پردازد با قرائت معنویت گرایانه از دین، کارکرد دین را تنها به جنبه فردی و نیازهای وجودی و در جهت کاستن برخی از درد و رنجهائی که با ابتنای به علوم و معارف بشری قابل رفع نیست، معطوف می سازد. وی که می توان او را قائل به عقلانیت و شناخت انتقادی دانست، مدعی است که مدعیات دینی نه خرد پذیرند و نه خرد ستیز، بلکه خرد گریزند،که متعلق ایمان قرار می گیرند نه متعلق علم و با توجه به دلایلی که اقامه می کند، معتقد است که هم دین و هم معرفت دینی متحول اند که باید بر اساس قواعد هرمنوتیک آنها را فهمید که با توجه به مجموعه یک شرایط اجتماعی و تاریخی و پیش فرضها ذهنی دخیل در فهم دین، دین قابلیت فهمهای مختلف را می یابد. در نسبت بین دین و علم، وی دین و علم را از دو مقوله جداگانه با کارکردهای متفاوت می داند و در حقیقت با هم تقابلی نمی یابند تا تعارضی بین آنها پیش بیاید و تعارضهائی هم که وجود دارد ظاهری است و با رجوع به باطن دین قابل رفع است. از طرفی هم به علت تحقیق ناپذیری علمی و فلسفی وحی و گزاره های وحیانی، وحی حجیت معرفت شناختی نیز ندارد

کتاب حاضر، حاوي متن جلسات اول تا چهاردهم دوره نخست ميزگردهاي معرفت‌شناسي است که در سال‌هاي 1375 تا 1377 در موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) و با مديريت علمي آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي و حضور حجت‌الاسلام والمسلمين غلامرضا فياضي، دکتر محمد لگنهاوسن و آقاي مصطفي ملکيان برگزار شده است. هدف اصلي اين اثر ارائه مباني و ديدگاه‌هاي فلاسفه اسلامي در حوزه معرفت‌شناسي براي پژوهشگران اين حوزه است.

رساله حاضر در جستجوی دلالت های سیاسی آرای سید حسین نصر است. پرسش اصلی پژوهش این است که تضمنات سیاسی اندیشه سبد حسین نصر چیست؟ ضرورت و اهمیت پرداختن به چنین پرسشی از آن روست که گفتمان سنتگرایانه در کنار دو گفتمان بنیاد گرایانه و متجدد از اسلام متفکران و ناقدان چشمگیری دارد و واقعا این مساله جدی مطرح است که تجلی سیاسی دیدگاه سنتگرایانه از اسلام حداقل در ساحت هنجاری چه می تواند باشد. برای یافتن پاسخ به پرسش فوق در فرضیه زیر را به آزمون گذاشته ایم: 1-اندیشه سید حسین نصر متضمن نفی مرجعیت فرد مدرن و جایگزینی آن با انسان سنتی است. انسان سنتی مورد نظر نصر عبد خلیفه خدا بوده و فقط در پناه معنویت تعالی و کمال می یابد. 2-آرای سید حسین نصر از یکسو متضمن انکار مشروعیت نظام ها و رژیم های سیاسی مدرن بوده و از سوی دیگر موید حقانیت رژیم سنتی و مشروعیت نظام سیاسی مبتنی بر ولایت حکیم می باشد. فرضیه رقیب پژوهش بر امکان پذیری مرجعیت فرد مدرن در آرای نصر دلالت دارد. این فرضیه به خاطر توجه و تمرکز نصر بر سلوک و استکمال شخصی و و حدت متعالی ادیان امکان تایید پذیری دارد و کاملا به عکس فرضیات اصلی پژوهش بر سازگاری بین گفتمان سنتی از اسلام و اصالت فرد در رهیافت لیبرال دموکراسی متمرکز است. به منظور آزمون فرضیات فوق پس از تبیین شئون ساحات و ارتباطات انسان در نگاه نصر به مقایسه استعدادها و حدود دانایی و توانایی انسان سنتی با فرد مدرن پرداخته و با جستجوی تضمین سیاسی فرد در آرای نصر بدین نتیجه دست یافتیم که: 1-انسان سنتی بر خلاف فرد مدرن در جستجوی کمال و وحدت وجود است تا اتونومی. 2-انسان سنتی موجودی صرفا زمینی نیست حجم مسولیت های او بسیار بیشتر از تمتع ها و آزادی های او در دنیاست. 3-انسان سنتی سوژه قانونگذار نیست. لوح قانون الاهی در قالب کتب و سخن مقدس منشور عمل انسان است. تنها لازمه فهم این لوح الاهی تهذیب و تبدل درونی است نه تقلا و وقادی صرفا ذهنی.

کتاب تاریخ فلسفه غرب ، مجموعه درس هاى استاد مصطفى ملکیان است که در جمع دانش پژوهان پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سالهاى بین ،۱۳۶۹ تا اواخر سال ۱۳۷۳القاء شده است. در این سیر تاریخ فلسفه که از تالس شروع مى شود و به فیلسوفان تحلیل زبانى خاتمه مى یابد، از دو مکتب پراگماتیسم امریکایى و ایده آلیسم خام آلمانى سخنى به میان نیامده است. همچنین به دلیل ضیق وقت به دو مکتب فلسفه قرون وسطاى مسیحى و فلسفه معاصر آنچنان که باید و شاید پرداخته نشده است. از سوى دیگر پاره اى از مباحث معرفت شناسى، فلسفه اخلاق، فلسفه علم، مباحث جدید کلامى و فلسفه دین به مناسبت بحثها، مورد توجه قرار گرفته اند بیان روشن، رسا و گویاى نوشتار در کنار دقت، اتقان و عمق تفهیم مفاهیم فلسفى غرب امتیاز دیگر این مجموعه است که زمینه را براى فهم بهتر فلسفه غرب براى آشنایان با فلسفه اسلامى فراهم مى آورد. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بر خود لازم میداند از آقاى محمدعلى حاجى ده آبادى که پیاده کردن نوارها و تدوین اولیه را انجام دادند و آقاى سعید عدالت نژاد که ویرایش و تدوین نهایى مجموعه را به عهده گرفته اند سپاسگزارى نماید. از رزانگان حوزه و دانشگاه امید مى رود که با انتقادات و پیشنهادهاى خود زمینه غناى هر چه بیشتر این مجموعه را فراهم سازند.

کتاب تاریخ فلسفه غرب ، مجموعه درس هاى استاد مصطفى ملکیان است که در جمع دانش پژوهان پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سالهاى بین ،۱۳۶۹ تا اواخر سال ۱۳۷۳القاء شده است. در این سیر تاریخ فلسفه که از تالس شروع مى شود و به فیلسوفان تحلیل زبانى خاتمه مى یابد، از دو مکتب پراگماتیسم امریکایى و ایده آلیسم خام آلمانى سخنى به میان نیامده است. همچنین به دلیل ضیق وقت به دو مکتب فلسفه قرون وسطاى مسیحى و فلسفه معاصر آنچنان که باید و شاید پرداخته نشده است. از سوى دیگر پاره اى از مباحث معرفت شناسى، فلسفه اخلاق، فلسفه علم، مباحث جدید کلامى و فلسفه دین به مناسبت بحثها، مورد توجه قرار گرفته اند بیان روشن، رسا و گویاى نوشتار در کنار دقت، اتقان و عمق تفهیم مفاهیم فلسفى غرب امتیاز دیگر این مجموعه است که زمینه را براى فهم بهتر فلسفه غرب براى آشنایان با فلسفه اسلامى فراهم مى آورد. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بر خود لازم میداند از آقاى محمدعلى حاجى ده آبادى که پیاده کردن نوارها و تدوین اولیه را انجام دادند و آقاى سعید عدالت نژاد که ویرایش و تدوین نهایى مجموعه را به عهده گرفته اند سپاسگزارى نماید. از رزانگان حوزه و دانشگاه امید مى رود که با انتقادات و پیشنهادهاى خود زمینه غناى هر چه بیشتر این مجموعه را فراهم سازند.