آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسائل مطرح در‌‌ مباحث عصمت‌پژوهی این است که آیا می‌توان دلایل عصمت برخی اشخاص را به اشخاصی دیگر بدون هر وجهی، سرایت داد، یا آنکه لازم است وجهی برای سرایت این دلایل وجود داشته باشد. برای مثال آیا می‌توان دلایل ثابت‌کنندۀ عصمت همه‌جانبۀ نبی اکرم(صلّی الله علیه واله) و ائمه اطهار(علیهم السّلام) را به انبیای سلف(علیهم السّلام) سرایت داد و با آن دلایل، عصمت همه‌جانبۀ انبیای سلف(علیهم السّلام) را نیز اثبات کرد، در‌حالی‌که هیچ وجهی برای این سرایت وجود نداشته باشد و دلایل تنها ثابت‌کنندۀ عصمت همه‌جانبۀ نبی اکرم(صلّی الله علیه واله) و ائمه اطهار(علیهم السّلام) باشد و نه بیشتر؟ بررسی مباحث عصمت‌پژوهی نشان می‌دهد گاهی از برخی دلایل عصمت فراتر از محدودۀ پوشش‌دهندۀ خود استفاده شده و دلایل عصمت اشخاصی به اشخاص دیگر بدون دلیل متقن سرایت داده شده است. این اشتباه گاهی در استفاده از دلایل عصمت اشخاصی برای اثبات عصمت اشخاص دیگر و گاهی در ردّ دلایل عصمت اشخاصی به‌جای رد دلایل عصمت اشخاصی دیگر است. هدف از این پژوهش، آسیب‌شناسی مباحث عصمت‌پژوهی در این مسئله و نشان‌دادن اشتباه‌هایی است که در این زمینه صورت گرفته است. نگارندگان در این مقاله کوشیده‌اند با بهره‌گیری از روش توصیفی و تحلیلی، این مسئله را بررسی کنند.

تأمین اجتماعی، موضوعی است که در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در کشورهای با رویکرد حاکمیت دولت رفاه، مورد توجه قرار گرفته و فراخور اندیشۀ سیاسی نظام حاکم، تعریف شده است. بااین‌همه، قدر مشترک مفهوم و تعریف نهادهای تأمین اجتماعی به‌عنوان سازمان‌هایی دولتی، تأمین جنبه‌های اقتصادی و بیمه‌ای و حمایت معیشتی افراد جامعه است. به‌نظر می‌رسد، محدودنمودن مفهوم و تعریف تأمین اجتماعی تنها در اهداف سازمانی که برآمده از خاستگاه آن، یعنی نگاه سکولار غرب به انسان است، قابل نقد بوده و می‌توان با توجه به فرهنگ و آموزه‌های قرآنی، مفهوم و در نتیجه تعریفی جدید برای آن بیان نمود. این پژوهش، با روش توصیفی - تحلیلی، به بازتعریف نظام تأمین اجتماعی، با توجه به آموزه‌های قرآن کریم می‌پردازد و به‌طور مشخص به دنبال پاسخ به این پرسش است که بازتعریف نظام تأمین اجتماعی با رویکرد قرآنی به نیازهای انسان چیست و چه آثاری بر این بازتعریف مترتب است؟ با توجه به جامعیت انسان‌شناسی قرآن و بیان گذشته، حال و آیندۀ او و نیز بیان ضعف‌ها، نگرانی‌ها و عوامل کرامت، امنیت و آرامش انسان، نظام تأمین اجتماعی با رویکرد قرآنی، گسترۀ وسیعی از نیازهای مادی و معنوی انسان، با هدف تأمین کرامت، امنیت و آرامش دنیوی و اخروی او را شامل می‌شود.

چکیده:پژوهش حاضر با عنوان « بررسی تطبیقی آراءی مفسران قرآن کریم و آراءی ژان پیاژه در تعلیم و تربیت» به بررسی مبانی تعلیم و تربیت، اصول تعلیم و تربیت، روشهای تعلیم و تربیت، اهداف تعلیم و تربیت، مفهوم تعلیم و تربیت، ارکان تعلیم و تربیت، جایگاه و وظایف معلم، مراحل تحول انسان یا رشد شناختی در آراءی مفسران قرآن کریم و آراءی ژان پیاژه پرداخته است.در این پژوهش از روش توصیفى ـ تحلیلى برایبررسی آراءی مفسران قرآن کریم ( با استفاده از آیات قرآن و احادیث اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین و ...) وآراءی ژان پیاژه استفاده گریده شده است. با توجه به مطالب این پژوهش، نتایج به دست آمده نشان می دهد که: بین آراءی مفسران قرآن کریم و آراءی ژان پیاژه در مواردی مثل مراحل تحول انسان یا رشد شناختی، برخی اصول و روشهای تعلیم و تربیت (کسب معرفت، تفکر و تعقل، توجه به استعدادهای فطری، اصل سالم سازی شرایط محیطی ...) و غیره شباهت هایی وجود دارد . در ضمن هر دو آراء، اعتقاد به سه مرحله تحول انسان؛ از دوره کودکی تا مرحلهبلوغیا مرحله عملیات صوری دارند. همچنین بین دو آراء تفاوت هایی اساسی از قبیل: هستی شناسی، اصل خدا شناسی، عبادت خداوند یگانه، تهذیب اخلاق، و غیره وجود داشته است. بر این اساس مفسران قرآن کریم و ژان پیاژه هر کدام آراءهایی مشابه و متفاوتی درحوزه تعلیم و تربیت دارند، اما در این دیدگاه ها نکات بسیار اساسی و مثبتی وجود دارد که می تواند برای دست اندر کاران تعلیم و تربیت درخور تعمق و تأمل باشد.در ضمن باید به نکته توجه کرد که: در به کارگیرى نظریه رشد شناختى پیاژه و همچنین آراء وى در فرایند تولید علم و نیز در نظام تعلیم و تربیت حتما باید مبانى شناختى او، آن هم برای گروه سنی تولد تا سن بلوغ لحاظ گردد.

این مقاله در پی آن است که با نقد و بررسی قرآنی و روایی، از بین رویکردهای مختلف اشتمال قرآن بر تمام نیازهای بشر را برگزیند. بی‌شک کافی بودن مستدلات این بخش، آراء دیگر را خدشه‌دار می‌سازد. نگارنده در این باره، آیات مربوطه را بررسی و با توجه به اِشکال ادبی و تحلیلی دو واژه «تبیان» و «کل»، در مهم‌ترین آیه مورد استناد مطلق‌گرایان، استدلال به این آیه را برای اثبات جامعیت بالجمله مورد تردید جدی قرار داده است. نویسنده کوشیده است اولاً دلائل قائلان به جامعیت مطلق را خدشه‌دار سازد؛ سپس با استفاده از آیه «لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ»، به‌طورقطع جامعیت نسبی در رفع نیازهایی که بشر در شرایط عادی توان رسیدن به آنها را ندارد، را مستدل نماید. محقق جهت تأیید نگرش خود، از روایات بسیار و همچنین حمل مطلق آنها بر مقید، سود جسته است. در این باره روایات به دو گروه تقسیم شده‌اند و دسته‌ای که قول جامعیت کلی را پوشش می‌دهد برای بررسی بیشتر به پنج صنف جزئی‌تر تقسیم و بازبینی شده است و نویسنده در نهایت دلالت آنها بر این قول با توجه به قیود دسته بعد ناکافی دانسته است. حمل روایات مطلق بر دسته دوم یعنی احادیثى که به آنچه در قرآن نیست، اشاره دارد، این نگرش را تقویت می‌بخشد. نهایت اینکه محقق با مخدوش ساختن دلائل قائلان به جامعیت مطلق، با استفاده از آیات قرآن و تحلیل عقلی و با کمک این روایات بر مبنای خود یعنی جامعیت فی‌الجمله قرآن در رفع نیازها، پای فشرده است.

هدف اصلی ما در این پایان‌نامه شناخت جهت‌گیری‌های اخلاقی علامه‌ی طباطبایی در تفسیر المیزان است. کوشش شده است تا با بررسی مضامین اخلاقی در تفسیر ایشان این جهت‌گیری شناسایی و ابعاد آن مورد توجه قرار گیرد. مراد از جهت‌گیری‌های اخلاقی آن است که علامه در بیانات اخلاقی خود در خلال تفسیر المیزان به چه نکات اخلاقی توجه بیشتری داشته است و اخلاق آن‌گونه که علامه مد نظر داشته است چه نکاتی را در برگرفته است.در پایان‌نامه پیش رو کوشش شده است تا علاوه بر رویکرد علامه در مورد شرح و نحوه معرفی فضایل و رذایل اخلاقی، بحث‌هایی کلی که ایشان در حول اخلاق داشته‌اند، نیز بررسی شود. غلبه رویکرد دینی در مواجهه علامه با اخلاق باعث می‌شود تا نوعی از اخلاق دینی در تفسیر المیزان معرفی شود. مجموعه‌ای که توجه به آن می‌تواند راه را برای جویندگان اخلاق اسلامی هموار کند. اخلاقی که علاوه بر توجهات عقلی از متن مقدس بر آمده است.

یکی از بحث های مهم در اصول عقاید شیعه مبحث امامت می باشد، علمای شیعه در قباال حرکاتدشمنان اسلام در شبهه افکنی مسائل اعتقادی، با تألیفات کتاب هاای ارزناده تماام قاد در برابار ایانحملات دشمنان استقامت کرده اند.یکی از کتاب های بسیار خوب درباره ی امام زمان) ?( و مسائل مختلف مرباو باه آن، کتااب بااارزش مکیال المکارم فی فوائد الدعا للقائم، تألیف آیت الله سید محمد تقی موسوی می باشد.این پایان نامه مبانی قرآنی مباحث کتاب مکیال المکارم را بررسی کرده اسات. مباانی قرآنای ایانکتاب شریف، کاری است برای نشان دادن ریشه دار بودن بحث های مربو باه اماام دوازدهام باا آیااتقرآن کریم می باشد و در واقع اثبات حدیث ثقلین، کتاب الله و عترتی می باشد.در بخش اول معرفی کتاب و مولف و شاناخت امماالی از زنادگی اماام دوازدهام و در بخاش دوّممبانی قرآنی کتاب مکیال المکارم می باشد که در چهار فصل ارائه گردیده است. در فصل اول باا عناوانشناخت امام وامب است. در فصل دوّم اثبات امامات اماام زماان) ?( و در فصال ساوّم حقاوق اماامعصر) ?( نسبت به بندگان و در فصل چهارم علّت و لزوم دعا کردن برای حضرت حجات) ?( ماوردبرررسی قرار گرفته است.در هر عنوانی از نظرات و روایات مولف کتاب استفاده شده و آیات مرتبط با آن موضاو باه هماراهتفسیر آن ذکر گردیده است.کلید

براي حركت در جهت ايجاد يك جامعه‌ي مطلوب قرآني، يعني جامعه اي كه منطبق با اهداف و آرمانهاي قرآن باشد، نياز به افرادي است كه با بسترسازي مناسب، زمينه هاي لازم را براي آشنايي،انس و عمل به تعاليم قرآن در جامعه فراهم آورند. بديهي است چنين افرادي ، خود بايد بهره‌مند از اصيل ترين تعاليم اين كتاب آسماني بوده و منش ، كنش و واكنش ايشان در جامعه نيز نمودي از اسلام واقعي و تعاليم ناب قرآني باشد. بنابراين تبيين شاخصه‌هاي عمومي اين فعالان قرآني و نيز ويژگيهاي خاصِّ اصناف مختلف اين فعالان ضروري به نظر مي رسد.در راستاي همين هدف در اين مجموعه مهمترين شاخصه‌هاي فعالان قرآني با استعانت از قرآن كريم و رهنمودهاي معصومان«ع» ترسيم شده است.اين شاخصه‌ها به « شاخصه‌هاي عامّ فعالان قرآني » و « شاخصه‌هاي خاصّ اصناف مختلف فعالان قرآني » تقسيم شده و هر كدام در فصلي جداگانه مورد بررسي قرار گرفته‌اند. در فصل اول به «شاخصه‌هاي عامّ» در سه بخش شامل: حوزه‌ي اعتقادات و معارف (شامل: قرآن‌شناسي، ولي‌شناسي، بصيرت، يقين، ايمان و اخلاص) حوزه‌ي احوال و ملكات نفساني (شامل: تفكر و تدبر، خوف و رجاء، پند پذيري و عبرت‌گرفتن، توكل، زهد، جهاد با نفس، تقوا، محبت ، اخلاق نيكو و ...) حوزه‌ي رفتار عملي (شامل: پيشگامي و پيشتازي، عمل صالح، رعايت ظرافتهاي گفتاري، امانت‌داري، انجام واجبات و ترك محرمات، عدالت، جهاد، تعاون و ...) پرداخته شده است.در فصل دوم « شاخصه‌هاي خاصِّ اصناف مختلف فعالان قرآني» شامل مديران، مبلغان، معلمان، مفسران، قاريان و حافظان ،هر يك در بخشهاي جداگانه‌اي تبيين شده است.

در زمینه تعلیم و تربیت می‌توان مهم‌ترین علت شکست نظریه‌های غربی را، مبتنی بودن آن‌ها بر نگاه‌های غیر الهی و گرایش‌های غیر آسمانی دانست. از جمله بزرگ‌ترین غفلت‌هایی که در زمینه تعلیم و تربیت در جامعه مسلمانان صورت گرفته است، عدم توجه کافی در بازشناسی حوزه‌های مختلف تعلیم و تربیت از جمله در زمینه روش و مهارت‌های تدریس با تکیه بر قرآن کریم بوده است.اگر چه در خصوص روش و مهارت‌های تدریس کارهای فراوانی از سوی دانشمندان صورت گرفته است؛ اما حاصل کار یا در نتیجه تحقیقات تجربی بوده و یا اگر از جانب دانشمندان مسلمان صورت گرفته براساس روایات انجام شده است. جنبه تمایز این نوشتار با تحقیقات صورت گرفته این است که روش‌ها و مهارت‌های تدریس با اقتباس از قرآن کریم و با توجه به اصول و مبانی انسان شناختی قرآنی انجام یافته است.در این پژوهش روش‌های تدریس بر اساس شاخص قرآنی در قالب دو دسته کلی روش‌های استدلالی و تجربی تقسیم شده‌اند. روش‌های استدلالی به دو بخش روش‌های عقلی- استدلالی و روانی- استدلالی و روش‌های تجربی به سه بخش روش‌های عملی، دیداری و شنیداری توضیح داده شده‌اند. بدین صورت که برای هر روش تدریس، علاوه بر تعریف علمی آن، با ذکر آیه یا آیاتی، مستند بودن آن روش به قرآن کریم بیان شده است.مهارت‌های معلمی نیز، بر اساس زمان تدریس و شخصیت معلم دسته بندی شده‌اند. مهارت‌های تدریس شامل مهارت‌های قبل، ضمن و بعد از تدریس و شخصیت معلم شامل مهارت‌های تخصصی، شناختی، اخلاقی و استفاده از امکانات و وسایل بیان شده‌اند و بدست آمده است که هر چند روش‌های تدریس قرآنی در مقایسه با روش‌های تعلیم و تربیت غربی تفاوت چندانی با هم ندارند؛ اما از نظر مبانی و اصول و همچنین از نظر مهارت‌های تدریس تفاوت‌های فراوانی با هم دارند.

چکیده :«اصلاح» و «بیدارگری» به استناد آیات قرآن، روایات و سیره‌ی‌ ائمه اطهار علیهم السّلام، جزو متن اسلام بوده و از درون آن سرچشمه گرفته است. قرآن کریم به همان اندازه که از حرکت‌های اصلاحی دفاع می کند، حرکت‌های ضد اصلاحی را نیز محکوم می‌نماید. موضوع اصلاح‌طلبی و بیداری اسلامی، امروزه‏ در گفتمان سیاسی- اجتماعی بحث مهم و دامنه‏داری‏ است که اندیشمندان هر کدام به فراخور حال و دیدگاه‏ خود بدان پرداخته‏اند.یکی از مباحث مهمی که می‏تواند در بحث‏ اصلاحات رهگشا باشد، تفکیک اصلاحات دینی از اصلاحات غیردینی است که در روشن شدن مسأله‏ اهمیت بسزایی دارد. بر همین اساس، در این پایان‌نامه‏ سعی شده است مبانی و مولفه‏های بنیادین اصلاحات‏ دینی و تأثیر آن در بیداری اسلامی ترسیم شود تا هم به‏ تصویری روشن از اصلاحات دینی‏ دست یابیم و هم قرائتی شفاف از بیداری اسلامی. این مهم، موجب تمیز مصلحان و اصلاحات راستین از اصلاح طلبان و اصلاحات‏ دروغین شده، و ساز و کارهای لازم را در جهت تحقق بیداری جهانی برای زمینه سازی حکومت عادلانه مصلح الهی به دست می‌دهد.نگارنده در این پایان نامه، پس از طرح کلیات و بیان مسأله، پرسش‌های تحقیقاتی، فرضیه‌ها، پیشینه موضوع و هدف‌ها و ضرورت‌ها به نحو اختصار، به شناخت واژگان و اصطلاحاتی چون: «اصلاح»، «دین»، «بیداری»، «اسلام»، «بیداری اسلامی» و «قرآن» پرداخته است. سپسمصادیق و آثار اصلاحات دینی، ویژگی‌های مصلحان و روش‌های آنان و نیز ویژگی‌های مفسدان و شگردهای آنان بیان شده؛ و در نهایت: رابطه اصلاحات دینی با بیداری اسلامی؛ و نقش انقلاب اسلامی ایران در بیداری اسلامی؛ و میزان تأثیرپذیری جنبش‌های اصلاح‌گری در اسلام و غرب از قرآن به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.کلید واژه:اصلاح، اصلاحات دینی،بیداری اسلامی،قرآن .