آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مهم‌ترین مسائل مرتبط با قرآن کریم، انس با قرآن کریم است. از نگاه احادیث، بهترین گروه‌‌ برای شروع انس با قرآن‌‌، جوانان و نوجوانان هستند. گروه هدف مقاله حاضر نیز جوانان است. نوشتار حاضر، راهکارهای برخورداری هرچه بیشتر از قرآن را در زندگی جوانان از منظر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) ارائه می‌دهد و بر راهکارهای معنوی، مدیریتی، معرفتی (آموزشی)، انگیزشی تأکید بسیار دارد. پژوهش پیش رو با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با نگاه توصیفی - تحلیلی و عنایت به دیدگاه مقام معظم رهبری و استناد به آیات و روایات به ارائه راهکارهای انس جوانان با قرآن کریم می‌پردازد. نتایج حاکی از این مقاله نشان می‌دهد: استعانت از خداوند متعال، مداومت بر یاد خداوند، خلوص نیت و تزکیه نفس از راهکارهای معنوی در بیانات مقام معظم رهبری برای مأنوس‌شدن جوانان با قرآن کریم است. مدیریت و برنامه‌ریزی برای تلاوت روزانه آیات و استماع آنها، برنامه‌ریزی برای حفظ قرآن و مدیریت اوقات فراغت و همراه‌داشتن قرآن کریم نیز از دیگر کارهای مدیریتی ارائه‌شده در سخنان ایشان است. در حوزۀ آموزشی، فراگیری قرائت صحیح و مفاهیم قرآن، مطالعه و شناخت تفسیر سور قرآنی، فراگیری تدبر و فهم آیات، شناخت فوائد انس با قرآن از رهنمودهای دیگر معظم له بوده و همچنین توجه و تدبر به جنبه‌های مختلف زیباشناسی قرآن، همنشینی با شخصیت‌های مأنوس قرآنی، کاربردی‌کردن و عمل به آموزه‌های قرآنی، شرکت در محافل قرآنی از راهکارهای انگیزشی مقام معظم رهبری برای ترغیب جوانان به قرآن کریم است.

قرآن منبع اصلی دین، ایمان و فرهنگ معنی‌بخش زندگی مادی و معنوی انسان‌ است. آنچه اهمیت دارد فهمیدن معنای آیات آن در همه ادوار و مخصوصا در عصر امروزی است؛ هرچقدر انسان در عصر امروزی از مفهوم و ترجمه قرآن آگاهی بیشتری یابد از آثار و برکات آن و به‌ویژه از فهم بیشتر بهره‌مند می‌شود و برعکس اگر کسی از قرآن چیزی نفهمد به همان‌اندازه نیز از هدایت و آثار و برکات قرآن بی‌بهره می‌ماند. قرآن کریم جامع‏ترین و ارزنده‏ترین منبع ناب اسلامی در جهت هدایت و سعادت انسان است که از دیدگاه دانشمندان ترجمه در فهم و درک قرآن حائز اهمیت است. قرآن کریم پس از خدای سبحان از هر چیزی برتر است.‌ نقش ترجمه در فهم قرآن از منظر‌اندیشمندان پژوهش انجام گیرد؛ به روش توصیفی ـ تحلیلی پژوهشی در خصوص نقش ترجمه در فهم قرآن از منظر‌اندیشمندان با تأکید بر دیدگاه امام خامنه‌ای انجام گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهدکه «ترجمه» ناظر بر توجه به سیاق و قرائت آموزه‌های وحیانی موجب تأثیرگذاری در حوزه فهم کتاب آسمانی، انس با کتاب خدا، درک موعظۀ الهی و توجه خاص به معانی بنیادین در قالب کلمات کلیدی و محوری قرآن از دیدگاه مقام معظم رهبری و پاره‌ای از‌اندیشمندان اسلامی می‌گردد.

بر اساس آموزه های دینی، قرائت قرآن کریم تأثیرات مختلفی در ابعاد گوناگون زندگی انسان بر جای می‌گذارد. کشف و استنباط این تأثیرات از منابع دینی نقش مهمی در گسترش و فرهنگ سازی امر قرائت در میان جامعه دارد. از عالمان بزرگ اسلامی که هم به گسترش فرهنگ قرائت قرآن در جامعه و هم کشف تأثیرات قرائت قرآن اهتمام ویژه ای دارد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است. ایشان در سخنرانی‌ها و جلسات متعددی که در طول رهبری خود با جامعه قرآنی داشتند، اهمیت ویژه‌ای به قرائت داده‌اند و قرائت مطلوب در تراز اسلامی را معرفی و برای آن معیارها و آثار فردی و اجتماعی برشمرده‌اند که در این مقاله با روش اسنادی با شیوۀ تحلیلی و توصیفی، تأثیر قرائت قرآن در زندگی انسان از منظر امام خامنه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. از دستاوردهای تحقیق این است که از نظر ایشان قرائت احسن، قرائتی است که در آن هم خود فرد تأثیر بپذیرد و هم قرائتش بر مستمعان اثربخش باشد. «خضوع و خشوع دل‌ها»، «انس بیشتر با قرآن»، «تعمیق روح معنوی»، «امداد به‌اندیشه»، «بصیرت افزایی»، «سعادت دنیوی و اخروی انسان» و «افزایش ایمان» از جمله آثار فردی و «رفع مشکلات و معظلات اجتماعی»، «زمینه‌سازی جهت اجرای آموزه‌های قرآنی»، «جذب غیر مسلمانان» و «اتحاد ممالک اسلامی» از جمله آثار اجتماعی قرائت تأثیرگذار است

ادیان ابراهیمی با داشتن کتب آسمانی چون تورات و انجیل در جوامع مسیحی -یهودی و همچنین قرآن در جامعه مسلمین، ادعای هدایت،سعادت و کمال بشریت را دارند تا کارایی ادیان آسمانی را در ساحت بشری به ظهور برسانند ،بر طبق آموزه های کتب آسمانی ،چه در سطح فردی و چه در سطوح اجتماعی تاثیرات عمیقی چون"معنوی،عاطفی ،اخلاقی و اجتماعی " را می‌توان رهگیری نمود،این مقاله ضمن پرداختن به تاثیرات فردی و اجتماعی تورات و انجیل ،تلاش نموده است با رجوع به بیانات امام‌ خامنه‌ای آثار انس با قرآن را تحلیل نماید. نویسنده در بررسی خود با رویکرد توصیفی _ تحلیلی با هدف تشریح این مطالب سعی نموده ضمن پردازش مختصری به تاثیرات خوانش تورات وانجیل؛تاثیر انس با قرآن از دیدگاه امام خامنه‌ای را مورد پژوهش قرار دهد. نتایج و یافته‌های این‌ پژوهش بیانگر آن است أنس با قرآن آثار فردی و اجتماعی دارد؛ از جمله آثار فردی آن عبارت‌اند از: قرب الهی،‌ أنس پیوسته با قرآن، تنها راه نجات و سعادت؛ أنس با قرآن، نوید بخش حیات طیّبه و از آثار اجتماعی می‌توان به افزایش معرفت عمومی‌کشور، عفّت عمومی، بیداری اسلامی، پیروزی در برابر ابر قدرت‌ها و.... اشاره نمود.

«تلاوت قرآن» از شئون پیامبر اکرمk و از برترین عبادات و روش‌های تبلیغ معارف قرآن کریم است که در آیات و روایات نیز به آن سفارش شده و‌ نباید جایگاه آن به صرف هنر آوازخوانی تقلیل داده شود. قاری قرآن باید به‌گونه‌ای آیات قرآن را تلاوت کند که آموزه‌های قرآن به مخاطب منتقل شود و بر او اثر مثبت بگذارد. ازاین‌رو لازم است تلاوتگر قرآن با «تلاوتی معنامحور» آموزه‌های قرآن را به مستعمان منتقل کند. تلاوت معنامحور، تلاوتی است که محور آن از جهات گوناگون، معنای آیات و بر اساس سیر مفهومی آن تنظیم و اجرا می‌شود. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با هدف بیان مولفه‌های تلاوت معنامحور، از منظر ‌آیت‌الله خامنه‌ای، پس از تبیین معنا و ماهیت این نوع تلاوت، به مولفه‌های آن در دو بخش «مولفه‌های پیش از تلاوت» و «مولفه‌های حین تلاوت» اشاره و در هر بخش به سخنان ‌آیت‌الله خامنه‌ای استناد شده و به کمک نظرات اساتید فن و آیات و روایات، تقریر و تکمیل گردیده است. از مهم‌ترین نتایج مقاله این است که قاری قرآن برای اثرگذاری بر مخاطب باید پیش از تلاوت، مقدماتی نظیر «آشنایی با ترجمه و تفسیر آیات» و «آشنایی با مواضع وقف و ابتدا» را مد نظر قرار دهد و هنگام تلاوت نیز، از مهارت‌هایی مانند «اجرای نغمات متناسب با معنا» و «به‌کارگیری اختلاف قرائت‌ها در خدمت القای معنا» استفاده کند و با این مهندسی تلاوت، حق قرائت قرآن را ادا نماید‌

«مهندسی تلاوت»، کلیدواژه‌‌ای است که حضرت آیت‌‌الله خامنه‌‌ای در آغازین روز از ماه مبارک رمضان 1401 و در محفل انس با قرآن کریم، قاریان قرآن را به آن توصیه کردند. این مقاله، با هدف تبیین مفهوم و شاخصه‌های «مهندسی تلاوت» از دیدگاه آیت‌‌الله خامنه‌‌ای، با استفاده از روش «تحلیل مضمون»، ابتدا با مطالعۀ دقیق بیانات ایشان در 70 دیدار قرآنی در طی سال‌‌های 1368 تا 1401، مضامین مرتبط با تلاوت قرآن را استخراج و دسته‌‌بندی کرده191 است که نتایج حاصله نشان می‌دهد از دیدگاه آیت‌‌الله خامنه‌‌ای، تلاوت قرآن دارای دو دسته آداب باطنی و آداب ظاهری است؛ آداب باطنی شامل: خودتأثیری پیشین قاری از مضامین آیات؛ و آداب ظاهری نیز شامل: 1. انتخاب مواضع مناسب برای وقف و ابتدا؛ 2. تکیه بر روی برخی کلمات و عبارات و تکرار آنها؛ 3. رعایت موازین صوت و لحن است؛ که رعایت مجموع این آداب منجر به: 1. متوجه نمودن عموم مردم به قرآن؛ 2. القای صحیح معانی بر شنوندگان؛ 3. رشد معنوی، فکری و عملی فرد و جامعه می‌شود. از این میان، به نظر می‌رسد کاربست تعبیر «مهندسی تلاوت» در بیان آیت‌الله خامنه‌ای ناظر به رعایت آداب ظاهری تلاوت قرآن یعنی توجه به وقف و ابتدا، تکیه و تکرار، و صوت و لحن است که در این مقاله تبیین خواهند شد‌.

قرآن آخرین و کامل‌ترین کتاب هدایت برای بشریت است. مسلماً بهره مندی از این نسخه، سعادت مستلزم انس با این کتاب الهی است. تمامی مسلمانان در همه اعصار و امصار باید به این حبل الهی متمسک باشند. از نگاه رهبر معظم انقلاب‌ جوانان و نوجوانان به‌دلیل اهمیت این برهه از زندگی که توأم با انگیزه، نشاط و شکل‌گیری شخصیت هستند، بیش از دیگران باید با قرآن مانوس باشند. از این رو ایشان‌ از صاحب‌نظران و نهادهای متولی و مسئولین می‌خواهند، شیوه‌های ترویج قرآن بین جوانان و نوجوانان که یکی از مهم‌ترین و کاربردترین مسائل به‌شمار می‌رود، شناسایی و مورد توجه و عنایت قرار دهند.‌ لذا‌ در این مقاله‌ با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و همچنین رصد میدانی شیوه‌های نو ترویج قرآن در میان جوانان و نوجوانان با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری این مسئله را مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل از این مقاله می‌رساند که مهمترین شیوه‌های جدید ترویج قرآن کریم شامل فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های ارتباط جمعی، تلویزیون، رادیو، پویانمایی و ابزارهای هنری می‌باشد.

چارچوب نظری راهبردهای مدیریتی فضای مجازی برگرفته از اندیشه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، پشتیبان نظری مباحث مطرح شده در این پژوهش است که فرضیه آن عبارت است از این که: کشف راهبردهای مدیریتی فضای مجازی در اندیشه مقام معظم رهبری میسر است. بررسی این فرضیه منوط به روش توصیفی- تحلیلی با استناد به اندیشه های معظم له است و بدین منظور راهبردهای مدیریتی فضای مجازی در اندیشه ایشان به تصویر کشیده می شود. بر این اساس- در فضای مجازی- هر گونه مطلب و اندیشه در قالب متن، تصویر و فیلم می تواند بین کاربران مبادله شده و به صورت جدی ابعاد مختلف زندگی و حیات بشری را تحت تأثیر قرار داده و بسترساز تحولات اساسی در زندگی انسان شود؛ لذا مقام معظم رهبری از فضای مجازی به عنوان قدرت نرم یاد می کند که دارای اثرگذاری بالایی در عرصه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، سبک زندگی، ایمانی، اعتقادات دینی و اخلاقی است. یافته های پژوهش نشان می دهد با نگاه کلی به اندیشه های راهبردی مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی، می توان عرصه های مختلف آن- از جمله آموزش دینی- را با بکارگیری راهبردهایی هم چون شناخت فرصت ها و تهدیدها، برنامه ریزی هدفمند، مقاوم سازی فرهنگی، بکارگیری روش های تبلیغاتی کارآمد، نظارت و پایش و قانون و اخلاق مداری مدیریت کرد.

در اندیشه قرآنی آیت‌الله خامنه‌‌ای، حاکمیت تشریعی خدا، ملازم با حکومت دینی به معنای اجراى تشریع خداوند در جامعه؛ از طریق ولیِّ ماذونِ از طرف خدا اعمال می‌شود. پژوهش حاضر، با هدف تحلیـل قرآنیِ توحید در حاکمیت، با استفاده از روش‌شناسی توصیفی - تحلیلی، با عنوان چگونگی اعمال توحید در حاکمیت در اندیشه قرآنی آیت‌الله خامنه‌‌ای در عصر غیبت، با تأکیدی بر کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی» نگاشته شده است. مهم‌ترین دستاورد این پژوهش، آن است که توحید، را در عرصه زندگی عملی انسان‌‌ها تجلی می‌بخشد؛ به این صورت که تحقق عینی حق حاکمیت الاهی، با دو شرط «ابلاغ تشریع» به مردم و «اجرا»ی آن در جامعه امکان پذیر است که با اذن دادن به پیامبران و امامان و ولی فقیه، اعمال می‌‌شود. نوآوری پژوهش، نیز آن است که سعی شده است این مسئله را، در اندیشه قرآنی آیت‌الله خامنه‌‌اى، با تاکید بر عصر غیبت، مورد بررسی و اثبات قرار دهد.