آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

تسبیح در هستی، در حقیقت بیانگر امر تجلی و حیات است؛ آنگاه که اراده الله بر خلقت تعلق می­گیرد، سنت الهی بر آن استوار است که هستی هر شیء منوط به امر تسبیح آن باشد. در این راستا، تسبیح انسان، آنگاه که در مسیر حبّ به مقرّبون قرارگیرد به شکل تحمید آشکارمی­شود که تسبیحی است خاصِ کسانی که در مسیر صراط مستقیم قراردارند. در ساختار سوره انسان چگونگی این تسبیح به تصویر کشیده­شده­است؛ در این سوره، معصومین ‏(علیهم السلام) به عنوان مصداق مقرّبون ذاتی معرّفى­شده‏اند. این سوره مشتمل بر 31 آیه است که آیات 5 تا 15آن اوصافی از مقرّبون را تشریح­نموده، درآیات 16 تا 23 به ویژگی­های محبین آنان و چگونگی ارتباطشان با مقرّبون اشاره­شده و در7 آیه آخر نیز راهکارهای نیل به مقام مقرّبون ارائه­گردیده­است. در این نوشتار به شیوه ساختار­شناسی تأویلی سوره، این حقیقت عظیم به­دست­آمده که یکی از جنبه­های تسبیح مقرّبون، در سوره دهر در بُعد وجه اللهی بودن آنان، خود را آشکار می­سازد. درخصوص تسبیح محبّین نیز اینگونه نتیجه میشود که به­واسطه مودّتی که با مقرّبون دارند، در چارچوب تسبیح صراط مستقیم قرارخواهندگرفت که سبب می­شود به لطف الهی به درجه قرب اکتسابی نایل­آیند که این همان تحمید اصحاب یمین است.

آرتور جفری در استرالیا دیده به جهان گشود. در جوانی به کلیسای متدیست پیوست ودر دانشگاه ملبورن به تحصیل پرداخت، جایی که مدرک دانشگاهیش را دریافت کرد (مدرک لیسانس در سال 1918 و فوق لیسانس در سال 1920)، و یک مدرک در الهیات (لیسانس الهیات در 1926). در سال 1929 مدرک دکترای خود را ازدانشگاه ادینبورگ انگلستان دریافت نمود (با افتخارات ویژه).جفری به عنوان کشیشی وابسته به کلیسای متدیست زندگی خود را وقف تبلیغ کرده بود. یکی از همکاران دانشگاهی او نوشته است که دانش پژوهی او هدف مسیحی داشت، زیرا بر آن بود که با مطالعه موشکافانه و دقیق اسلام می توان محتوای ایمانی آن را دریافت و به عنوان یک مسیحی به پیروان آن دین خدمت کرد.بی گمان کتاب جفری(The Foreign Vocabulary of the Qur'an) با عنوان واژه های دخیل در قرآن مجید مهمترین اثر اوست. نگارنده، پایان نامه حاضر را به سه بخش کلی تقسیم کرده است در ابتدا خلاصه ای در احوال وآثار علمی آرتور جفری وشخصیت اجتماعی وی می آورد وسپس چند ملاحظه کوتاه در باره کتاب او به نام واژه های دخیل در قرآن مجید یادآور می شود و با سیری کوتاه در آیات مربوطه، به بررسی واژه های دخیل در قرآن از دیدگاه مفسران وعلمای علم لغت می پردازد وآنگاه محل نزاع را مشخص کرده و پدیده توارد لغات و اخذ وعاریه زبانی از زبان دیگر به عنوان مقدمه ای لازم برای پیگیری موضوع مطرح می کند. اقوال و دلائل عمده قائلین به وقوع الفاظ اعجمی در قرآن بخش دیگری از این پژوهش را به خود اختصاص داده است. در بخش پایانی، ابتدا به بررسی پیشگفتار 40 صفحه ای آرتور جفری که درکتاب خود آورده، می پردازیم وسپس تقسیم بندی واژه ها توسط آرتور جفری را در این فصل مورد نقد و بررسی قرار می دهیم، و در ادامه تعدادی از واژه هایی که مولف بدانها نپرداخته است را متذکر می شویم.و در انتها واژه هایی را که آرتور جفری معتقد است از منبع یهودی عبری گرفته شده است، را مورد نقد وبررسی قرار می دهیم.

نوشتار حاضر در سه بخش کتاب واژگان دخیل در قرآن آرتور جفری را با محوریت واژگان عبری نقد و بررسی کرده است. ابتدا خلاصه‌ای در احوال و آثار علمی آرتور جفری و شخصیت اجتماعی وی ارائه شده و سپس چند ملاحظه کوتاه درباره کتاب او را یادآور گردیده و با سیری کوتاه در آیات مربوط، به بررسی واژه‌های دخیل در قرآن از دیدگاه مفسران و علمای علم لغت پرداخته است. پدیده توارد لغات و اخذ و عاریه زبانی از زبان دیگر به عنوان مقدمه‌ای لازم برای پیگیری موضوع واژگان دخیل است که به همراه ذکر اقوال و دلائل عمده قائلان به وقوع الفاظ اعجمى در قرآن، بخش دیگری از این پژوهش است. در ادامه ضمن بررسی پیشگفتار آرتور جفری که درکتاب خود آورده است، تقسیم‌بندی واژه‌ها توسط آرتور جفری و اعتقاد جفری مبنی بر اخذ بیشتر واژگان از منبع یهودی ـ عبری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

علم تأویل و باطن آیات قرآن از جمله علومی است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان مسلمان در حوزه علوم قرآن بوده است و هر کدام از مفسران دو فرقه شیعه و اهل سنت طبق تعاریف خود از این علم به آن پرداخته‌اند، اماواقعیت این است که متن اغلب تفاسیر، ظاهر و تنزیل قرآن است و پرداختن به تأویل آیات مورد توجه تعداد اندکی از مفسران بوده است،از جمله کتب تفسیری که به باطن آیات پرداخته‌اند؛ کتاب الکشف تالیف جعفربن منصورالیمن است که از جمله داعیان اسماعیلی اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم است و همینطور کتاب مرآه الانوار و مشکوه الاسرار تالیف ابوالحسن عاملی که از جمله دانشمندان اثنی عشری قرن دوازدهم هجری است، این دو دانشمند که از دو فرقه مختلف و دو قرن متفاوت هستند در کتب خود فقط به بطون و تأویل آیات پرداخته‌اند اما علاوه بر اینکه دیدگاه دو مفسر در پرداختن به بطون آیات متفاوت است، موضوعاتی که به آنها اشاره کرده‌اند نیز موضوعات مختلفی است که در برخی از این موضوعات اشتراک و در برخی دیگر تفاوتهایی دارند، همچنین روش پرداختن به بطون و تأویل آیات نیز در هردو کتاب متفاوت است، به نظر می‌رسد برای درک بهتر و فهم دقیقتر کتاب الکشف خواننده این کتاب نیاز به آشنایی با دو علم متفاوت دارد؛ علم سیمیا (که عبارت است از علم حروف ابجد، علم اعداد، علم کواکب، افلاک و بروج و،،،،) و دیگری دانستن احادیث تأویلی که از ناحیه ائمه(ع) بخصوص امام باقر و امام صادق(ع) وارد شده است، با نگاهی گذرا به این کتاب می‌توان فهمید که خود مولف نیز با توجه به این علوم و احادیث، دست به تالیف این کتاب زده است، اما درک مطالب کتاب مراه الانوار برای خواننده این کتاب آسان تر است زیرا تأویل آیات در این کتاب بر اساس روایات اهل بیت(ع) می‌باشد.

پژوهش حاضر، تبيين معناي تاويل عرفاني واژه «خليفه» در سوره بقره مي باشد. نظر به اهميت بررسي واژگان و اصطلاحات قرآني، اين پژوهش پس از بررسي معناي لغوي اين واژه با تدبر در آيات 30 الي 39 سوره بقره به دريافت مفهوم عرفاني «خليفه الهي» اقدام نموده و با استفاده از مفاهيم واژگان و عبارات کليدي موجود در آيات مذکور، به نظر مي رسد به معناي عرفاني اين لقب در انسان دست يافته است. در همين راستا، ساختار وجودي «آدم» و رسالتش نيز مفهوم يابي شده است. در اين تحقيق، تاثير تعليم حقيقي «الاسماء کلها» در ساختار انسان مورد بررسي قرار گرفته است. نتيجه به دست آمده اين است که: تجلي کامل اسماء الهي در وجود نوع انسان، شايد عامل اصلي براي تحقق صفت «خليفه الهي» در او باشد. وقوع اين امر، فرمانبرداري قواي همه عالم را از انسان در پي خواهد داشت که در قالب سجده ملائکه بر آدم در قرآن از آن تعبير شده است. در حقيقت ائمه عليهم السلام کساني هستند که اسما و صفات «رب العالمين» در معناي اتم و اکمل خود، در آنها از قوه به فعل در آمده است و اين معناي تاويل عرفاني «علم الاسماء کلها» است.

بسم الله الرحمن الرحیم در قرآن کریم خداوند بیش از پنجاه مورد پیامبر و امت مسلمان و کافران و اهل کتاب را با عبارت " الم تر" و هم خانواده های آن مورد خطاب قرار داده و در رابطه با موضوعات بسیار قابل تاملی به «تاریخ گذشتگان» و «نفاق منافقان »و«ستم کاری های اهل کتاب»و «عظمت نظام هستی» و «تسبیح خداوند» و « ذکر بیشمار نعمات الهی» و «شجره طیبه» و بحث «رجعت» و «معاد» و بسیاری موضوعات دیگراشاره کرده و در باره موضوع تسبیح همه موجودات عالم می فرماید: «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یَسْجُدُ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَمَن فِی الْأَرْضِ » (حج/ 18)لذا نوشتار حاضر درصدد است که با مراجعه به تفاسیر، موضوعات مورد تاکید قرار گرفته شده خداوند را دسته بندی و کاربرد آنها را در حد توان نویسنده روشن نماید.نتایجی که ازاین تحقیق حاصل شد اینکه حدود شصت مورد ترکیب « الم تر » و هم خانواده های آن در قرآن کریم آمده است که غیر از یک مورد که در قسمتی از داستان حضرت موسی علیه السلام آمده در بقیه موارد خطاب از جانب خداوند است و در اکثر آیات « خطاب به پیامبر است اما در حقیقت خطاب به همه مردم است » و مهمترین نتیجه اینکه در تمامی این آیات خداوند با عبارت " الم تر"( آیا نمی بینی؟) مردم را دعوت به «بصیرت» یا «بینش درونی» مینماید که با دید چشم ظاهری متفاوت است.شیوه کار دراین تحقیق و پایان نامه همانند دیگر پژوهش های مرتبط با رشته های علوم انسانی بصورت توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعه ، تحقیق ، گردآوری مطالب ، تجزیه و تحلیل آنها بوده و بمنظور مستند نمودن بخش های مختلف موضوعات آیات، نیاز به کتب تفاسیر و استفاده از نرم افزارهای مربوط می باشد. کلید واژه ها : « قرآن، ترکیب استفهامی، الم تر، الم یروا، الم تروا ، أرأیت »

این پژوهش، ضمن تبیین دیدگاه متکلمین اسلامی درباره مسألۀ جبر و اختیار، به بررسی تطبیقی آن در میان ادیان ابراهیمی پرداخته و سپس جایگاه اختیار را در وجود آدمی بر اساس شرایع آسمانی بیان می‌کند. سؤال اصلی این تحقیق؛ که این مقاله مبتنی بر دیدگاه متکلمین ادیان آسمانی، درصدد پاسخگویی به آن است عبارت است از اینکه آیا خداوند متعال همواره انسان را مجبور آفریده، یا اورا مطلقاً رها گذاشته است؟ این مقاله، به تفکیک، به بررسی مسألۀ «جبر و اختیار» در هر سه شریعت پرداخته و نظریات متکلمان هرسه شریعت را جداگانه بیان می‌کند و سپس به تحلیل تطبیقی نظرات ادیان با یکدیگر و بیان تمایزات آنها پرداخته و نگاه کامل‌تر را از میان نظرات برمی‌گزیند. ابتدا دیدگاه کلامی اشعریون و معتزلیون و شیعیان امامیه در مکتب اسلام بیان شده؛ سپس به بررسی نظریات متکلّمان یهودی همچون سعدیا، ابراهیم‌بن‌عذرا و ابراهیم‌بن‌داود بر سر مسأله جبر و اختیار می‌پردازد و در ادامه، نظریات متکلمان مسیحی همچون آگوستین و پلاگیوس و طرفداران آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از مقایسه تطبیقی مبانی تمامی نظریات، در انتها نتایج پژوهش، جمع‌بندی و ارائه می‌گردد

انسان و کرامت او، دو مفهوم محوری در قرآن و عهدین و از اصلی‌ترین موضوعات این سهکتاب مقدس بعد از مسئلۀ خداشناسی به شمار می‌روند. مضامین قرآن و محتوای عهدین، جلوه‌هایی از روابط بین این دو قطب اصلی ادیان الهی را به تصویر کشیده‌اند. در این پایان‌نامه سعی بر آن است که با مبنا قرار دادن مسئلۀ کرامت انسان و کریم بودن نفس انسان به مقایسه مفاهیم قرآنی و عهدین در این قلمرو معنایی پرداخته، سپس به اشتراکاتی که میان این سه دین اصلی وجود دارد دست یابیم و جامعه‌ایی الهی را با محوریت اعجاز نبی‌اکرم(صلی الله علیه و آله)؛ یعنی قرآن کریم به تصویر کشیم. این پایان‌نامه شامل چهار فصل اصلی و یک نتیجه‌گیری مختصر در پایان آن می‌باشد و در آن از کتب مقدّس قرآن، کتب عهدین و تفاسیر و کتب مشروح هر سه دین استفاده شده است.در فصل نخست به بیان کلیات و پس از آن، در فصل دوم به بررسی لغوی و معنایی کرامت انسان و ‌‌‌اندکی به انسان‌شناسی و شیوۀ آن در سه کتاب پرداختیم. در فصل سوم، مبانی انواع کرامت‌های انسان را بررسی کرده و در فصل چهارم به بیان موانعی پرداختیم که اگر مورد ‌توجّه قرار نگیرد و عملی نشود، مانع رشد و به کارگیری کرامت انسان، چه در حیطۀ فردی و چه در حیطۀ اجتماعی ‌‌‌‌‌می‌شود. در نهایت در فصل پنجم دو لازمۀ اصلی کرامت انسان را بیان کردیم که اگر کسی بخواهد بهرۀ وافی و کافی از کرامات انسانی ببرد، نیازمند آن است. در نهایت، به‌عنوان سخن پایانی، نتیجه‌گیری بحث به‌ صورت مختصر و موجز آمده است.روش‌های اجرای این پایان نامه، مفهوم‌شناسی با رویکرد تطبیقی و مقایسه‌ای می‌باشد. در این پایان نامه از منابع کتابخانه‌ای و فیش‌های تحقیقاتی و پژوهشی استفاده شده است. از اهداف اصلی این پایان نامه، رسیدن به اشتراک میان ادیان توحیدی، جهت تقویت صلح جهانی و زندگی مسالمت‌آمیز میان پیروان ادیان الهی و سایر ملل می‌باشد. به‌سبب اینکه هر سه دین ابراهیمی‌از مصدری واحد نشأت گرفته و اختلافات، تنها میان حدود و ثغور موضوعات مختلف است و اختلافات مبنایی اگر وجود دارد، به‌سبب تحریف برخی پیروان مریض‌النفس ادیان مسیحیت و یهود صورت گرفته است؛ لذا بین این سه شریعت اشتراکات بسیاری وجود دارد و تنها با کمی‌تدبّر و تعقّل، همه‌گان می‌توانند تحت لوای قرآن، جامعۀ جهانی واحدی شکل دهند.