آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

این مقاله درخصوص” گستره معرفت شناسی” انسان، نسبت به عالم وآدم، از دیدگاه عده ای از فلاسفه سر شناس ایده آلیسم بحث می نماید. همه آنان، انسان را در شناخت عالم هستی توانا می دانند. اما این توانایی را درتمامی انسان ها یکسان نمی شناسد. آن ها اعتقاد دارند شناخت قابل اطمینان تنها از راه عقل وخرد حاصل می شود.آنچه مورد اختلاف است، روش های شناختی است. بعضی بر روش دیالکتیک، بعضی بر روش ریاضیات یا شهودی، فلسفی، تاریخی وخود کوشندگی و... تاکید دارند.با توجه به نظریه گستره معرفت شناسی ایده آلیسم، تاکنون آثار ناچیزی از توانایی های شناختی انسان حاصل شده است.آثار شناختی وسیع وعمیق انسان نسبت به هستی ونظام آفرینش به تدریج ودرآینده ظهور خواهد کرد. لذا از این دیدگاه انسان ها در راه شناخت تدریجی جهان هستی می باشند.

شناخت شناسی و استلزامات تربیتی آن یکی از مهم ترین و حساس ترین مباحث فلسفه تعلیم و تربیت را تشکیل می دهد. این تحقیق با هدف بررسی و تبیین شناخت شناسی و استلزامات تربیتی آن از دیدگاه قرآن کریم که عالیترین منبع استخراج موضوعات مرتبط با فلسفه تربیتی اسلام و تعلیم و تربیت اسلامی می باشد، انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع نظری یا مروری بوده است و با روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. نتایج تحقیق مبیّن آن می باشد که قرآن کریم جایگاه فوق العاده ای برای علم و شناخت قائل است؛ به همین دلیل معلمین را مورد تکریم قرار می دهد و دانش آموزان را می ستاید. قرآن کریم، ضمن اشاره به حواس، عقل و قلب به عنوان ابزارهای شناخت، حواس را به منزله ی گذرگاه عقل و عقل را به دلیل نقشی که در امر تفکر و تدبر دارد، زمینه ساز تصفیه ی قلب دانسته است. در این راستا روشهای آموزشی که منجر به تقویت و به کارگیری بیشتر این ابزارها می گردد، مورد تاکید قرار می دهد. در این تحقیق، از وادار نمودن فرد به تفکر و تدبّر از طریق مشاهده وگفتگو به عنوان زیربنای تمامی روش های آموزشی قرآن کریم یاد شده است. براساس نتایج مذکور به معلمین و دست اندرکاران امر تعلیم و تربیت پیشنهاد می شود که خود را محدود به پرورش ابزار حواس ننمایند؛ از روشهای آموزشی که موجب پرورش عقل و قلب می گردد، استفاده نمایند و فرصت تفکر را به صورتهای گوناگون برای شاگردان ایجاد کنند، علاوه بر این با توجه به منابع شناخت، تعلیم و تربیت را محدود به کتب درسی ننمایند ومحتواهای آموزشی را متناسب با نیاز جامعه طرّاحی نمایند.

درک مسائل وحقایق علوم در تعلیم وتربیت نیازمندیک الگوی جامع وکامل معرفت شناختی است.علامه طباطبایی با اخذ مکتب صدرا،وبا توانمندی فوق العاده اش در نقل وعقل توانست،بنیان معرفت را در تفسیر المیزان پایه ریزی کند.در این پژوهش سعی شده است که چهارچوبی کلی از نظام معرفتی این حکیم حاصل شود واستلزامات تربیتی آن نیز استنباط گردد.پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده وبا روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است.به طور کلی وی رب بودن ومالکیت علی الاطلاق پروردگار جهان را در تمام اجزاء هستی وشئونات آن دخیل می داند.وبرهمین اساس معرفت انسان به نحواعطا وسلب،تحت تصرف خداوند است .وهرکس رابه قدر وسع وجودیش علم می بخشد.قوای ادراکی انسان محدود است و علمش نیز نسبی است.حقیقت تنها از جانب خداست که از طریق وحی بر خاصان وبرگزیدگانش ابلاغ گردیده است.با توجه به معرفت شناسی علامه می توان گفت،که هدف معرفت رسیدن به زلال حقیقت وعلم یقین است وغایت معرفت نیز شناخت خداوند که مبدأ تمام حقایق است می باشد.در این راستا توحید پایه ومبنای شناخت قرار می گیردو اصولی چون فطرت سالم وعقل ونفسی مزکی شده از تمام موانع شناخت راه گشای تعالی وصعود انسان بر قله ی معرفت می گردد.که با روش هایی چون اتصال به مبدأ هستی با عبادت ومناجات وهمچنین سیر آفاق وانفس امکان پذیر است .تقوا ومحاسبه نفس دیگر روشهایی برای زدودن اغیار وحجاب ها از صفحه نفس انسان که محل معرفت است می باشد.در این بین قرآن وعلوم عقلی با لوازم آن بهترین محتوای آموزشی در ساحت تعلیم وتربیت می باشند.

يكي از مهم ترين مسائل در هر جامعه اي مسائل نظام آموزشي است. به نظر مي رسد فلسفه تربيتي راه كاري عملي و قابل اجرا براي حل مشكلات آن مي باشد. در اين پژوهش فلسفه تربيتي از ديدگاه سيد علي اكبر حسيني بررسي شده، كه شامل هستي شناسي، انسان شناسي، شناخت شناسي،ارزش شناسي و استلزامات تربيتي هر يك از آنهاست. روش تحقيق توصيفي تحليلي وگرد آوري اطلاعات كتابخانه اي و رايانه اي است. نتايج تحقيق بيانگر آنست كه در هستي شناسي: نه تنها خداوند خالق همه موجودات؛ بلكه نظم دهنده و ارتباط دهنده ي آنها نيز مي باشد. در انسان شناسي: انسان موجودي دو بعدي است و به سوي هدف معيني كه بازگشت به خداست درحال حركت مداوم مي باشد. از مهم ترين ويژگي هاي او روح الهي، عقل، اراده، و مسئوليت پذيري را مي توان نام برد. در شناخت شناسي: شناخت براي انسان امري امكانپذير مي باشد و به وسيله حواس، عقل و قلب ميسر مي گردد. منابع شناخت مجربات، معقولات، اشراق، سنديت واجماع مي باشند. اسارت هاي نفساني ازبزرگ ترين موانع شناخت محسوب مي شوند. در ارزش شناسي: ارزش ها واقعي وملموسبوده و برخاسته از فطرت آدمي مي باشند. ارزش ها داراي مراتب اند و در كل به دو دسته عالي و پست طبقه بندي مي شوند و احكام الهي جز ارزش هاي عالي قرار مي گيرند. استلزامات تربيتي درحوزه هاي تعاريف، اهداف، روش هاي تدريس، محتواي آموزشي، وظايف معلم وشاگرد، نحوه ارزشيابي استخراج و در هر فصل ارائه شده است. در پايان رساله به صورت كلي نظام تعليم وتربيت از منظر حسيني ارائه گرديده است

ادعیه به جا مانده از ائمه اطهار علیهم السلام در کتاب شریف مفاتیح، منابع غنی و سودمندی برای تبیین آموزه‌های تربیتی اسلام می باشند و مأنوس بودن شیعیان به آن، اهمّیّت آن را مضاعف می نماید. جهان امروز به طور جدّی با چالشهایی در امر تعلیم و تربیت روبروست. با وجودی که نظام تعلیم و تربیت اسلامی، به استخراج تعالیم حیاتبخش ادعیه مفاتیح در حیطه تعلیم و تربیت برای مقابله با چالشهای موجود نیازمند است، اما متأسفانه تحقیقات منسجم و هدفمندی در جهت دستیابی به این مهم وجود ندارد. این تحقیق در تلاش است تا با بررسی برخی ویژگی‌های خدا، انسان، دنیا و مرگ در ادعیه مفاتیح، آموزه‌های تربیتی مربوط به هر-کدام را استخراج نماید تا افقی تازه به سوی محقّقین تربیت اسلامی گشوده گردد.

چکیده :انسان گمشده در راه مانده امروز در وجودش استعدادهای بالقوه ای دارد که باید شکوفا شوند و به فعلیت برسند تا بتواند در مسیر درست گام بردارد و به سر منزل مقصود برسد.کاملترین و با ارزش ترین منبعی که چگونگی پرورش این استعدادها را به تصویر کشیده است قرآن کریم می باشد . هدف از انجام این پژوهش شناسایی و شرح ویژگی های انسان تربیت یافته در ابعاد عقلانی ، عاطفی ، دینی – اخلاقی و اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم است. برای این منظور با استفاده از روش کتابخانه ای از طریق مراجعه به قرآن ، کتب معتبر و سایر آثار مکتوب اعم از کاغذی و الکترونیکی اطلاعاتی در این زمینه جمع آوری گردیده و با شیوه توصیفی – تحلیلی به بررسی آیات قرآن در زمینه ابعاد گوناگون آدمی پرداخته شد . نتایج حاصل از این بررسی ، بیانگر آن است که در بینش قرآنی ، انسان توانمندیهای مختلفی دارد که با پروراندن آنها می تواند آراسته به خصایلی چون فهم و خردمندی، ایمانی استوار ، اخلاقی پسندیده ، احساساتی سنجیده با حفظ روابط صحیح اجتماعی گردد و با رشد و تعالی فطرت الهی خویش مسیر درست زندگی را شناسایی کرده تا دچار انحراف و واماندگی نشود و به هدف آفرینش دست یابد. واژه های کلیدی : انسان تربیت یافته ، قرآن ، بعد عقلانی ، بعد عاطفی ، بعد دینی – اخلاقی ، بعد اجتماعی

تحمیل جنگ و دفاع مقدس هشت ساله، بخشی از حساسترین مقاطع تاریخ معاصر کشور ماست. این پدیده در نوع خود کم نظیر، و تجربه ای جدید محسوب می گردد. مردم مومن با فداکاری، تهدید بزرگجنگ را به فرصت، تبدیل نموده و قدرتی نوین را در دید جهانیان به نمایش گذاشتند. چگونگی شکوفایی قابلیت های فوق العاده انسانی در دفاع مقدس، سوالی است که این پژوهش، در پی پاسخ آن است. و با عنوان بررسی و تبیین مبانی معرفتی و سیره تربیتی فرماندهان شهید دفاع مقدس، به گوشه ای از این "موضوع" پرداخته است. اهمیت بحث تربیتی و انسان سازی، در محیط خشن و نا گوارجنگ، موضوعی است، که هم بلحاظ جدید بودن، شایسته مطالعه و تبیین است، و هم به منظور استفاده از الگوی تجربی موفق آن، درحوزهای مختلف اجتماعی، و عرصه های اجرایی و مدیریتی کشور، با معرفی الگوهایی موفق، از کارآمدی انسان مسلمان مومن، به جامعه اسلامی، ضرورت دارد، به آن پرداخته شود. خصوصا در طراحی و تدوین نظام نوین تعلیم و تربیت اسلامی می توان به خوبی از آن بهره برد. روش پژوهشی آن، از طریق سیره پژوهی 26 نفر از فرماندهان شهید با مطالعه زندگی، و عملکرد آنان در جبهه ها، و بررسی باورهایی که در منظومه اعتقادی اسلام و مسلمانان وجود دارد، بوده، و با شیوه فیش برداری و مطالعه میدانی، انجام گرفته است. و در فصل اول و دوم، به بحث آنها پرداخته شده است، مثل ایمان به خدا، عمل به وظیفه شرعی، عمل بفرمان امام، که رزمندگان، میدان جنگ، و سنگر های جبهه را، در پناه قرآن و عمل به آموزه های اسلام ناب محمدی، به عرصه رویش فضیلتها وشکوفایی شخصیت خود تبدیل نمودند. که در فصل سوم به نمونه هایی از آنان اشاره شده است. در قسمت تجزیه و تحلیل، به اهم عوامل مشترک و معرفت زا، در دفاع مقدس، با توجه به آموزه های اسلامی، مانند: اراده و آزادی عمل، انجام تکلیف، اخلاص، تهجد و شب زنده داری، دعا و توسل، اخوت و برادری، صبر و استقامت، یاد مرگ و آخرت، پرداخته است. در نتیجه گیری، نویسنده، به این یافته رسیده است، که رشد و پرورش جوانان، در دفاع مقدس و ظهور صفات و معارف عالی در شخصیت آنها اتفاقی نبوده، بلکه مطابق با قوانین و سنتهای جاری الهی در جهان آفرینش می باشد، و امکان باز آفرینی این فرهنگ وجود دارد. بخصوص جوانان امروز، اگر بمانند جوانان دوران دفاع مقدس، خود را باور کرده و با همان رویکرد عمل نمایند، نه تنها کارهای بظاهر نا ممکن را ممکن خواهند کرد، بلکه در افقی بالاتر با ساختن و پیشرفت کشور خود، الگویی ممتاز از تعالی و توسعه، همراه با عدالت ومعنویت مبتنی بر آموزه های اسلام ناب محمدی را به جهان اسلام، و کل بشریت ارایه خواهند داد، و پی ریز پایه های تمدن نوین اسلامی در جهان، خواهند شد. انشاء الله

شناخت شناسی یکی از موضوعهای بسیار مهم در مبحث فلسفه است که فعالیّت تربیتی با توجه به آن و سایر ابعاد فلسفه انجام می‌گیرد، برای دست‌یابی به چگونگی شناخت لازم است که دیدگاه صاحبنظران مورد بازکاوی قرار گیرد، یکی از این اندیشمندان مولاناست که صاحب اندیشه و منابع معتبری در این خصوص است این مهم مرا علاقمند کرد تا شناخت شناسی از دیدگاه مولانا را مورد بررسی قرار دهم و استلزامات تربیتی مربوط به آن را استخراج کنم.روش پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و اطلاعات مربوط به اهداف پژوهش از آثار مولوی استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این بررسی یافته‌ها گویای این موضوع است که مولانا در زمینه چگونگی شناخت با توجه به خصوصیات انسان مورد نظر خود مطالب مهمی ارائه نموده است. در این تحقیق پس از مبحث شناخت شناسی، شناخت جایگاه علم و آگاهی و اقسام علم از دیدگاه مولوی مورد بحث قرار گرفته وهمچنین در قسمت معرفت شناسی، ابزار ،منابع و موانع شناخت مورد بررسی قرار گرفته و همچنین در قسمت استلزامات تربیتی از دیدگاه مولوی نیز مقام و منزلت معلّم روش‌های آموزشی و محتواهای آموزشی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز نتیجه‌گیری و پیشنهادات نگارنده مطرح شده است.

دستیابی به تربیت، ازدغدغه‌های اصلی هر نظام آموزشی است. ازمسائل مهم نابسامانی وعدم پیشرفت کشورها، موضوع تعلیم وتربیت است. در دیوان شعرمنسوب به حضرت علی(ع) ،مواردی ملاحظه می‏شود که مربی می تواند، انجام آن ها را درتمام لحظات آموزشی و تربیتی و در میدان عمل به کار برد. محقق ،دراین تحقیق ،در تلاش است تا به بررسیمسائل هستی؛ یعنی ویژگی های خدا، انسان ، دنیا ومرگ واستلزامات تربیتی آنهادردیوان منسوب به امام علی(ع)بپردازد. جمع آوری اطلاعات، مبتنی برروش کتابخانه ای بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ،می توان با توجه بهصفات خداوند ویژگیهای انسان ،دنیا ومرگ ،استلزامات تربیتی آنها را استنتاج نمود. و به هدایت وشکوفاسازی همه ارزش‏ها و ابعاد وجودی ‏اش به طور هماهنگ ودر مسیر صحیح خودپرداخت . در این راستا، درسی به عنواندیوان شعرامام علی علیه السّلام به زبان ساده و به فراخور پایه‌های مختلف تحصیلی و با استفاده از تکنیک‌های آموزشی و تربیتی جدید، در مدارس، دانشگاه‌ها و در حوزه‌های علمیه موجّه جلوه می کند.