آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ابن فارض ، بزرگترین سراینده شعر عرفانی ادبیات عربی است که مضامین عالی عرفانی در شعر او موج ، می زند.می توان گفت تنها عارف شاعری است که مضمون تمام اشعارش- بجز الغاز که کمتر از شصت بیت است – شراب روحانی و عشق الهی است.در نگاه او ، تمام پدیده های هستی ، تجلیگاه اسماء و صفات الهی است.شعر او ، بیان یافته های درونی و وجدانیات عارفی روشن ضمیر است که با پایبندی کامل به شریعت ، طی طریقت نموده است.در این پژوهش با توجه به مفاهیم عالی معرفتی و لطایف بیان شعری ، ترجمه ، شرح و تحلیل وجدانیات این عارف بزرگ ، که مشتمل بر سی قصیده و سی ویک دو بیتی می باشد ، مورد بررسی قرار گرفته و برای اولین بار ، به زبان فارسی ترجمه شده است .

کشاجم ، محمود بن حسین ، از شعرای معروف عصر عباسی دوم می باشد. او در دربارابی هیجاء حمدانی در حلب و پس از آندرنزدپسرش سیف الدوله حمدانی بوده و همچنین به سرزمینهای مختلفی بویژه مصر سفر نمود.از مهمترین آثار او می توان به دیوان شعری اشاره نمود.شاعر برخلاف جدّش سندی بن شاهک که -از دشمنان اهل بیت(ع) بود و به دستور هارون الرشید زندان بانی امام موسی کاظم(ع) را عهده دار بود و سرانجام امام (ع) را به شهادت رسانید -دوستدار اهل بیت(ع)و شیعه ی امامیهبودو در اشعارشاز عشقبه اهل بیت(ع)و دوستی با آنهاسخنبه میان آوردهو مدافع حقّ آنانبودوازمصائبشان اندوهگین می شد . در اینپایان نامهپسا زبررسی زندگیشاعرازجهتسیاسی و فرهنگیوبیان زندگینامه ی آن ، دیوان شعری اش مورد مطالعه قرار گرفته واشعار مربوطبه اهل بیت (ع)استخراجشدهو به ترجمهو شرحو توضیحهریک از آنها پرداخته شده است .

یکی از مباحث مهمّ علم معانی، فصل و وصل جملات است. جرجانی اوّلین ادیبی بود که به شکل مفصل، به این مقوله پرداخت. سکّاکی نیز اوّلین کسی بود که مواضع فصل و وصل را نام‌گذاری کرد امّا دیگران به شرح اثر سکّاکی بسنده کرده؛ به تکرار گفته‌های او روی آوردند به طوری که دیگر، نوآوری خاصّی در زمینه شناخت این مبحث صورت نگرفت. نگارنده در این پژوهش تلاش نموده تا ضمن بررسی دیدگاه‌های قدما، زیبایی‌های فصل و وصل در نثر گفتاری و نوشتاری نهج‌البلاغه را آشکار سازد و با تکیه بر مسائل زیباشناختی، نکات جدیدی در این باب ارائه دهد. به علاوه، هنجارشکنی‌های زبانی این مبحث را بررسی نموده و راه‌کارهایی برای ساده‌سازی پیچیدگی‌های آن ارائه نماید. در این نوشتار مشخّص می‌شود که هر کدام از دو مقوله فصل و وصل، به شکلی متفاوت در خطبه‌ها و نامه‌ها، نمود پیدا می‌کنند. نمود فصل و وصل در حکمت‌ها، به دلیل کوتاه بودنشان، بسیار کم است. در نامه‌ها وصل بیش از فصل به چشم می‌خورد. در خطبه‌ها نیز، فصل و وصل، به هم در آمیخته‌اند. به تبع تفاوت کاربرد فصل و وصل، اسلوب نثرها نیز متفاوت شده است. زیبایی‌های موجود در خطبه‌ها و نامه‌ها، در پاره‌ای از موارد، مشترک و در مواردی متفاوتند. فصل در خطبه‌ها، سبب شده است که موسیقی کلام، دائم در حال تغییر باشد و کاربرد استطراد، تمثیل و تأکید زیاد شود. در حالی که کاربرد اندکِ فصل در نامه‌ها، موجب گردیده که استطراد، تمثیل و تأکید در نامه‌ها کم‌تر و موسیقی نیز ملایم و آرام باشد. به واسطه وصل در خطبه‌ها و نامه‌ها، امکانِ روایت داستان، مقایسه دو امر، تعادل وتوازن جمله‌ها، اطناب و بیان امور بر اساس ترتیب، فراهم شده است.

در تفسیر کشاف که ویژگی ممتاز آن رویکرد زیبایی شناختی به آیات قرآن است به جهت ژرف نادیشی دیدگاه های زمخشری با تکیه بر اعجاز بلاغی قرآن حاوی مفاهیم نوین و برداشت های امروزین از قبیل تصویرسازی، تناسب کلامی، موسیقی کلام، واج آرایی، مناسبت های واژگانی و سایر عناصر مطرح در نگرش زیبایی شناختی است که این پژوهش تحت عنوان تحلیل دریافت های زیبایی شناسی در تفسیر کشاف زمخشری در همین راستا به باز نمایی و تحلیل آنها به زبانی نو پرداخته است. زمخشری تحت تاثیر اندیشه های شیخ عبدالقاهر جرجانی بوده اما با توانایی خود در فهم بلاغی آیات اثری خلق کرده که مرجع علمی همه پژوهشگران شده است. وی حنفی معتزلی بوده و این نمود در بسیاری از جاهای تفسیر رخ نموده است.