آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18
مناسبات فکری دو حوزه علمی تشیع قم و اهواز در قرنهای دوم و سوم هجری
نویسنده:
محمدرضا هدایت‌پناه، قاسم خانجانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
قم، کوفه و بغداد به عنوان کانونهای اصلی فعالیتهای علمی شیعیان در قرن دوم تا چهارم هجری، جایگاهی ویژه در مطالعات شیعه‌پژوهی دارند. اما «حوزه علمی اهواز» هم به عنوان یکی از مدارس مهم و کهن شیعه در ایران شایسته یادکرد است که به استناد منابع تاریخی، حدیثی و تراجم، نمایندگان قدرتمند و مشهوری در تاریخ فقه و حدیث شیعه داشته است. این مقاله بر آن است با نگاهی تاریخی و پس از مروری بر ریشه‌های تشیع اهواز، جایگاه حوزه علمی اهواز را در حفظ و گسترش مکتب اهل بیت(ع) از طریق واکاوی رابطه علمی بین قم و اهواز بنمایاند. این رابطه در قالب مهاجرت برخی علما از اهواز به قم و برعکس، مراودات علمی بین دو خاندان بزرگ «آل مهزیار اهوازی» و «اشعریان قمی» و حضور برخی از اصحاب و وکلای خاص امامان(ع) در این دو مرکز بروز یافته است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 52
تأملی بر مذهب سراینده «علی نامه» تنها بازمانده میراث حماسی شیعه قرن پنجم
نویسنده:
محمدرضا هدایت‌ پناه ، حسین هدایت‌ پناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
منظومه علی نامه که هویت سراینده آن نامعلوم، ولی با تخلص «ربیع» شناخته می‌شود در ۴۸۲ ق سروده شده و کهن‌ترین منظومه شیعی است که به همت استاد شفیعی کدکنی با مقدمه‌ای عالمانه به جامعه علمی عرضه شده است. هرچند بیشتر پژوهشگران حوزه ادبیات فارسی آن را مورد توجه قرار داده‌اند، اما با توجه به محتوای این منظومه که شجاعت‌ها و دلاوری‌های امیرالمؤمنین× در دو جنگ جمل و صفین براساس روایات مورخ مشهور ابومخنف (م. 157) به نظم کشیده، از زاویه تاریخی نیز بسیار حائز اهمیت است. آنچه در مرحله نخست درباره این میراث مکتوب کهن شیعه اهمیت دارد، مذهب شاعر است. آنچه که برخی در این موضوع نوشته‌اند تشیع ربیع را به صورت کلی اثبات می‌کند که با تسنن محب اهل بیت^ نیز قابل جمع است. این نوشتار با ارائه مولفه‌های مهم اندیشه‌های تشیع اعتقادی و انطباق آنها بر منظومه علی نامه، تشیع امامی سراینده آن را ثابت کرده است.
صفحات :
از صفحه 45 تا 68
ابعاد تربیتی واقعه عاشورا
نویسنده:
علی شیر انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
قیام عاشورا یکی از مهم ترین پدیده های تاریخ اسلام و تاریخ بشر به حساب می آید و همان طور که از بعد تاریخی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است از بعد تربیتی نیز اهمیت بسزایی دارد این پایان نامه با عنوان «ابعاد تربیتی قیام عاشورا» در شش فصل تدوین یافته است: فصل اول به بیان کلیات تحقیق پرداخته است. فصل دوم جامعه اسلامی در عصر امام حسین× را از لحاظ دینی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار داده است. و در نتیجه به یک سئوال اصلی جواب داده شده است: که چرا با گذشت اندک زمانی از رحلت رسول خدا نوه ی آن حضرت را به آن حالت فجیع کشتند و اهل بیت را اسیر نمودند. عوامل آن چه بود؟ در فصل سوم به برخی از خصوصیات اخلاقی و تربیتی امام حسین× اشاره شده است. در فصل چهارم، مهم ترین اهداف قیام عاشورا (امر به معروف و نهی از منکر، احیای سنّت و سیره پیامبر| و بنیاد حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم به اصول تربیتی واقعه عاشورا (اصلاح اجتماعی، بیداری، حق محوری، عزّت و سربلندی) پرداخته و برای هر کدام جمله ای از سخنان نورانی آن حضرت بیان شده است. در فصل ششم به بررسی مهم ترین روش های تربیتی حضرت پرداخته و برای تأیید آنها مصداق هایی از گفتار و عمل آن حضرت بیان شده است؛ از جمله روش تربیتی محبّت.
تاریخ‌نگاری ابوالفرج اصفهانی در مَقاتِل‌ الطّالِبیّین: مقتل‌نگاری اهل‌بیت(ع)
نویسنده:
آذر انجم شعاع ، محمد رضا هدایت پناه ، محمد حسن معصومی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مَقاتِل­ الطّالِبیّین ابوالفرج اصفهانی(د ۳۵۶ﻫ) یکی از کهن­ ترین و برجسته ­ترین کتاب ­های مقاتل است. این مقاله ضمن بررسی تاریخ‌نگاری ابوالفرج اصفهانی، به ­ویژه آنجا که به اهل‌بیت(ع) پرداخته، می­ کوشد با ارزیابی و نقد گزارش ­های ابوالفرج جنبه­ هایی از مقتل­ نگاری او را روشن سازد. مَقاتِل ­­الطّالِبیّین تراجم‌نامه‌ای روایی است که بیشتر با تکیه بر منابع مکتوب پیش از خود و گاه با بهره­ گیری از منابع شفاهی نگاشته شده ­است. ابوالفرج برای سنجش درستی/ نادرستی روایت­ ها دست به مقایسه و ارزیابی می­ زند و گاه نظر خود را نیز بیان می‌کند، از این رو رگه­ هایی از تاریخ ­نگاری ترکیبی و تحلیلی در اثر او دیده می­شود. گرایش­ ابوالفرج به دست ه­ای از طالبییان در جاهایی به تاریخ­نگاری او رنگی جانب دارانه زده و کماً و کیفاً در نگارش مقتل ­ها تأثیر گذاشته ­است. با این همه روایت­های او نزد پسینیان به ­ویژه مورخان شیعی امامی با پذیرش بسیار روبه‌رو شد و در تاریخ ­نگاری اهل ­بیت ارزش و اعتبار بالایی یافت.
صفحات :
از صفحه 55 تا 78
بازتاب تفکر عثمانى در حادثه ى کربلا
نویسنده:
محمدرضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بازشناسى تفکر سیاسى ـ مذهبى نیروهایى که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمى است که مى تواند در شناخت دقیق این برهه ى بسیار حساسِ تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ى برخى ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانى را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفى بودن نیروها را با تشیع آنان مساوى و ملازم دانستن، مغالطه اى تاریخى است که برخى از محققان در نوشته ها و گفت و گوهاى خود تبلیغ مى کنند و با محکوم کردن شیعیان (رافضه = امامیه) به عنوان تنها عامل به وجود آورنده ى حادثه ى کربلا، مراسم عزادارى در روز عاشورا را زیر سؤال مى برند. این نوشتار به تعریف مفاهیم عثمانى و ملاک هاى آن، براى شناخت نیروهاى این تفکر و نیز عوامل و زمینه هاى رشد و توسعه ى آن در کوفه و بازتاب تفکر عثمانى در کوفه و کربلا و حاکمیت آن بر نیروهاى مقابله کننده با قیام امام حسین(ع) پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 108
سیره‌نگاری جابر بن عبدالله انصاری؛ شفاهی یا مکتوب؟
نویسنده:
محمد رضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
جابر بن عبدالله انصاری، صحابی برجسته پیامبر(ص)در حوزه فقه، تفسیر، حدیث و تاریخ بسیار تلاش می‌کرد. او که از پیش‌گامان نقل حوادث عصر نبوی بود، گزارش‌هایی درباره این عصر دارد که مورخان و محدثان کهن شیعه و اهل ‌سنت آنها را ثبت کرده‌اند. شفاهی یا مکتوب بودن روایات او در حوزه تاریخ و سیره نبوی، پرسشی است که پاسخ به آن از ابعاد مختلفی دارای اهمیت است. نخست، آگاهی از جایگاه جابر در ثبت و مکتوب کردن سیره در طبقه صحابه و دیگری بر فرض اثبات غیرشفاهی بودن آن، پاسخی به منکران سنت مکتوب حدیث در سده نخست هجری است و مهم‌تر از آن، یافتن روشی برای بازسازی منابع مکتوب و مفقود آن دوره است. این مقاله با تکیه بر منابع رجالی، طبقات‌نگاری و تاریخی و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی بر اساس اسناد تاریخی و قواعد تشخیص روایات شفاهی از مکتوب، این موضوع را بررسی می‌کند. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که آنچه از جابر در باره سیره نبوی گزارش شده است، برخاسته از مدونات مکتوب بوده است و شاگردان او، نسخه‌های تازه‌ای از نوشته‌های او را ثبت و به نسل بعدی منتقل ‌کرده‌اند
صفحات :
از صفحه 67 تا 108
شیعه پیشگام در سیره نگاری جایگاه جابر بن عبداله انصاری در سیره نگاری
نویسنده:
محمدرضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دانش سیره نگاری به دلیل آن که برای مسلمانان اهمیت بسیاری یافت، توجه همه گروه ها و شخصیت ها را به خود جلب کرد. در این میان، صحابۀ رسول خدا(ص) که خود حاضر و ناظر در حوادث دوران رسالت بودند نخستین گروه و مرجعی بودند که به عنوان منبع و مأخذ دریافت آگاهی های مربوط به این دوره، مورد توجه قرار گرفتند. اما بدیهی بود که همۀ آنان در یک رتبه نبودند و برخی از آنان در این زمینه برتری داشتند. با این حال مسائل سیاسی، اجتماعی و فکری جامعۀ مسلمانان نیز در امر انتقال این آگاهی ها به نسل بعدی مؤثر افتاد و موضوع اخبار دوران رسالت را با پیچیدگی ها مواجه کرد. در این میان، شخصیت جابر بن عبدالله انصاری از چهره های مشهور صحابه، در این عرصه اهمیت بسیار دارد. هم به لحاظ صحابی بودن و هم حضور فعال در حوادث دوران رسالت و هم دانش وسیع او در عرصۀ حدیث، فقه، تفسیر و سیرۀنبوی و مهم تر توجۀ خاص اهل بیت(ع) به وی، به دلیل آن که او توفیق درک محضر پنج امام را یافت. همۀ این ها و عواملی دیگر سبب شده تا جابر در عرصه های مختلف از جمله دانش نبوی از جایگاه ممتازی برخوردار شود و علاوه بر صحابه، بر بسیاری از تابعین نیز تقدم یابد. این مقاله برآن است تا جایگاه او را در دانش سیرۀ نبوی تبیین نماید و به این نتیجه برسد که جابر به عنوان صحابی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نخستین سیره نگار بوده است.
مقایسه تاریخ‌نگاری عثمانی و شیعی در حوادث دوران امام علی(ع)
نویسنده:
سیدعلی خیرخواه علوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تاریخ‌نگاری اسلامی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم و تأثیرگذار در علوم اسلامی همواره در تلاش بوده تا وقایع و حوادث عصر اسلامی را گزارش و مورد ارزیابی قرار دهد. تفرقه و پراکندگی مسلمانان پس از رحلت پیامبر خاتم(ص) و ظهور فرقه‌ها و گروه‌بندی‌های مذهبی و سیاسی موجب گردید تا در کنار مورخانی که همواره در تلاش بودند تا رسالت انسانی خود را در ثبت وقایع بر مدار علم و انصاف بانجام رسانند، برخی از مورخان با تکیه بر علایق مذهبی و سیاسی خود در بیان و نقل گزارش‌ها جانب انصاف را رعایت نکرده و به چینش حوادث بر پایه امیال خود دست زنند و از نقل گزارش‌هایی که با اهداف آنان همخوانی نداشت، بپرهیزند و در این راه گاه به جعل و تحریف تاریخ رو آورند.در میان گزارش‌گران وتاریخ‌نگاران عثمانی و شیعی نیز کسانی بودند که تعصبات مذهبی و سیاسی در آنها موجب گردید تا از نقل منصفانه حوادثفاصله گرفته و از انجام رسالت تاریخی خود سرباز زنند. در این نوشتار تلاش گردیده تا پس از معرفی دو جریان سیاسی و مذهبی عثمانیه و شیعه و سیر تطور آندو در قرون نخستین اسلامی به گزارشِ گزارش‌گران عثمانی و شیعی دو قرن نخست در بیان حوادث حکومت امام علی(ع) پرداخته شود و آندسته از گزارش‌های این دو گروه از تاریخ‌نگاران را که متأثر از جریان‌های سیاسی و اعتقادی‌شان بود، را مورد توجه قرار دهیم.
ابعاد تربیتی واقعه ی عاشورا
نویسنده:
علی شیر انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قیام عاشورا یکی از مهم ترین پدیده‏های تاریخ اسلام و تاریخ بشر به حساب می‏آید و همان طور که از بعد تاریخی از اهمیت فوق العاده‏ای برخوردار است از بعد تربیتی نیز اهمیت بسزایی دارد این پایان نامه با عنوان «ابعاد تربیتی قیام عاشورا» در شش فصل تدوین یافته است: فصل اول به بیان کلیات تحقیق پرداخته است. فصل دوم جامعه اسلامی در عصر امام حسینرا از لحاظ دینی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار داده است. و در نتیجه به یک سئوال اصلی جواب داده شده است: که چرا با گذشت اندک زمانی از رحلت رسول خدا نوه ی آن حضرت را به آن حالت فجیع کشتند و اهل‏بیت را اسیر نمودند. عوامل آن چه بود؟ در فصل سوم به برخی از خصوصیات اخلاقی و تربیتی امام حسین اشاره شده‌است. در فصل چهارم، مهم ترین اهداف قیام عاشورا (امر به معروف و نهی از منکر، احیای سنّت و سیره پیامبر و بنیاد حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته‌است. فصل پنجم به اصول تربیتی واقعه عاشورا (اصلاح اجتماعی، بیداری، حق محوری، عزّت و سربلندی) پرداخته و برای هر کدام جمله‏ای از سخنان نورانی آن حضرت بیان شده است. در فصل ششم به بررسی مهم‏ترین روش‏های تربیتی حضرت پرداخته و برای تأیید آنها مصداق‏هایی از گفتار و عمل آن حضرت بیان شده‌است؛ از جمله روش تربیتی امر به معروف و نهی از منکر روش محبّت،‌روش عبرت دهی و روش الگوسازی می باشد. درآخر به عنوان نتیجه وخاصه بحث کل تحقیق چند نکته مهم را جمع بندی نموده و پیشنهاداتی را در این مورد متذکر شده‌ام.
مشکلات حکومت امام علی (ع)
نویسنده:
غلام حضرت نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فضایل و امتیازات خاص امام علی(ع) ، منشأ حسادت و کینه‌توزی برخی از مسلمانان، خصوصاً بنی‌امیه حتی در زمان حیات پیامبر اسلام(ص) بود. رفتارهای غلط خلفا همچون جلوگیری از بیان احادیث نبوی، بدعت در مسایل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، تبعیض‌های سیاسی همچون قوم‌گرایی، احیای معیارهای جاهلی و قرار دادن آن‌ها به‌جای ایمان و تقوا، تبعیض‌های اقتصادی در تقسیم بیت‌المال و غنایم جنگی، کشته‌شدن عثمان در سال 35 هجری و جهالت مردم نسبت به فضایل و جایگاه امام علی(ع) ، جامعه‌ای را پدید آورده بود که تاب احیای حکومت نبوی در قالب عدالت‌محوری امام علی(ع) را نداشت. بعد از بیعت مردم با آن حضرت، حکومت ایشان با چالش‌های سیاسی و نظامی، از قبیل جبهه‌گیری سران و اشراف مناطق حجاز، عراق، یمن و شام در مقابل ایشان، و همچنین جنگ‌های جمل، صفین و نهروان روبرو شد. بازگشت فرهنگ جامعه به تعصبات قبیله‌ای، و تشکیل جلسات قصه‌خوانی و نقل اسرایلیات نیز از جمله چالش‌های فرهنگی موجود در زمان حکومت علی(ع) بود. در این بستر اجتماعی، گروه‌های سیاسی مذهبی متعددی از قبیل اندیشه علوی، اندیشه عثمانی، گروه قاعدین، خوارج و مرجیه شکل گرفت. مردم که تحت تاثیر منحرفین، از جنگ خسته شده بودند، عملاً از فرمان امام سرپیچی می‌کردند. آن حضرت در برابر مشکلات سیاسی به مدارا و گفتگو با مخالفان، و قاطعیت در مقابل تهدیدکنندگان اصول و ارزش‌های اسلامی پرداخت. او با اقداماتی نظیر پس گرفتن بیت‌المال از متعرضین به آن، تقسیم مساوی بیت‌المال، تقسیم غنایم جنگی بین رزمندگان، دعوت غلات به حق و در نهایت سرکوب آن‌ها، راهنمایی و سرزنش صوفیان، به مقابله با چالش‌های اقتصادی و فرهنگی زمان خویش پرداخت. تلاش‌های آن حضرت، احیای سنت نبوی، سرکوب زیاده‌خواهان و قدرت‌طلبان، روی کار آمدن افراد شایسته و باایمان، عدالت در تقسیم بیت‌المال و برخورد با متخلفین برای استیفای حق مردم را در پی داشت.
  • تعداد رکورد ها : 18