آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

هدف اصلی این رساله بررسی آراء نیچه در باب اخلاق با تکیه بر کتاب «تبارشناسی اخلاق» او است. این هدف به دو شکل دنبال شده است: (1)نشان دادن این‌که نیچه چگونه به تخریب اخلاق رایج می‌پردازد، (2) نشان دادن اینکه نیچه چگونه به تاسیس اخلاق جدیدی مبادرت می‌ورزد که به گمان او شأن انسان راستین است. رساله در سه بخش تنظیم شده است: در بخش اول با بررسی مبانی افکار و فلسفه‌ی نیچه زمینه برای تبیین نحوه‌ی نگاه وی به اخلاق و استدلال‌های وی فراهم می‌شود. در بخش دوم به تحلیل اخلاق مورد انتقاد نیچه و انتقادهای وی بر آن پرداخته می‌شود و استدلال‌های وی در این زمینه و هدف وی از اینانتقادها بیان می‌شود. آنگاه در بخش سوم با نگاهی تفصیلی به روش‌ تبارشناسی پرداخته می‌شود که برای اولین بار توسط نیچه در انتق.....

چکیده سنت‌گرایان معاصر، حامیان «حکمت خالده» هستند با باور به این مطلب که «حکمت» از منشائی قدسی نازل شده است و با اصول نظری و عملی خود امکان صعود به همان منشاء اولیه را فراهم می‌آورد. مهم‌ترین آراء فلسفی ایشان را می‌توان در سه گروه معرفت‌شناسی، مابعدالطبیعه و انسان‌شناسی خلاصه نمود. پیروان حکمت خالده، در بعد معرفت‌شناسی، نه تنها حصول معرفت را ممکن می‌دانند، بلکه تنها شأن انسان را کسب معرفت تلقی می‌کند و متعلق این معرفت نیز امر مطلق و ابزار شناخت آن، عقل شهودی عنوان می‌شود. پس از شناخت امر مطلق می‌توان به شناخت عالم و تجلیات امر مطلق پرداخت. عقل استدلالگر یا جزئی، ابزاری است که در شناخت نوع دوم کاربرد دارد. در بعد مابعدالطبیعی، سنت‌گرایان به حق و مراتب آن می‌پردازند که شامل مادیات نیز می‌شود. در این عرصه چگونگی خلقت، عمومیت قوانین‌ حاکم بر هستی، مسئله شرّ، معجزه، ماده و صورت و زمان و مکان از مباحث مهم هستند. اصل سلسله مراتب واقعیت، عدم انفکاک مراتب هستی از یکدیگر و دوری بودن جریان تاریخ و عدم یکنواختی کیفیت زمان از اصول اولیه سنت‌گرایان به شمار می‌آیند. در منظر این حکما، انسان، خلیفه خداوند و از جهت ویژگی‌ها بیشترین شباهت را به خداوند دارد. به همین سبب نقش محوری در نظام عالم دارد. انسان محصول یک تکامل مادی و زیست محیطی نیست، بلکه ظهور او در عالم ثمره یک نزول از منشائی قدسی است. انسان ها از جهت زن و مرد بودن، طبقات اجتماعی و نژاد مختلفند و این اختلافات باارزش تلقی می‌شود. سرّ تکثر ادیان به همین تعداد نژادها و انسانها برمی‌گردد. ادیان دارای بعد ظاهری و بعد باطنی هستند. در بعد باطنی، ادیان همگرا می‌شوند و «وحدت متعالیه ادیان» را شکل می‌دهند. انسان‌ها از جهت کمالات معنوی هم در این دنیا و هم در آخرت درجاتی دارند. به همین سبب وحی و الهام در دنیا و بهشت لقاء در آخرت نصیب هر کسی نمی‌شود. اما هر کس با عمل صحیح به آئین دینی خود – اگر دینی صحیح باشد – به رستگاری و بهشت موعود خواهد رسید.واژه‌های کلیدی: سنت – حکمت – وحی – عقل شهودی – عقل استدلالگر – مابعدالطبیعه – خلیفه‌اللّه

این مقاله به بررسی مسئلۀ وجودشناسانة ارزش هنر در فلسفة نلسون گودمن می­پردازد، به عبارت دیگر، این مسئله که ’طبق نظریۀ شناخت­گرایی گودمن، روابط میان ویژگی (های) ارزشمند یک اثر هنری با خود آن اثر از چه نوع است؛ در وهلة اول، از طریق بررسیِ (1) انواع روابط میان ویژگی­های ارزشمند اشیاء با خود آن‌ها، (2) انواع روابط میان ویژگی­های ارزشمند آثار هنری با خود آثار، و (3) موضع گودمن دربارة مسئلة دستوری ارزش هنر، مقدمات حل مسئلة فوق را فراهم می­کند. و در وهلة بعد، معلوم می­سازد که گرچه گودمن در مسئلة دستوریِ ارزش هنر یک شناخت­گرا شمرده می­شود، و موضع شناخت­گرایی در مسئله­ی وجودشناسانة، یک موضع ضدذات­گرایانه است، اما چنین نیست که ضدذات­گراییِ او دقیقاً واجد همان مؤلفه­هایی باشد که شناخت­گرایی بدانها قائل است. گودمن، در این باور که ارزشِ شناختی اسناد شده به هنر، (1) متکثر است و (2) خاص هنر نیست، با شناخت­گرایی هم­قول است. اما در این که این ارزش (3) میان همه­ی آثار هنری مشترک است و (4) رابطۀ میان آن با خود آثار از نوعِ درونی است با شناخت­گرایی اختلاف دارد. با این حال، این اختلاف که گودمن را به موضع ذات­گرایی نزدیک می­کند سبب عدول وی از موضع ضدذات­گرایی نمی­شود، زیرا هرچند به اشتراک ارزشِ شناختی در میان همۀ آثار هنری قائل است، اما، این ارزشِ مشترک را خاص هنر نمی­داند.

یکی از مقدماتی‌ترین مطالبی که در هر کتاب آموزشیِ منطقِ فرگه‌ای در بحث منطق محمولات به چشم می‌خورد، این است که «وجود داشتن» نمی‌تواند در هیچ گزاره‌ای محمول واقع شود؛ بلکه جایگاه «وجودْ» سور گزاره‌ی جزئی است. هدف من در این مقاله این است که نشان دهم بنیان‌گذاران منطق فرگه‌ای چه دیدی به ساختار گزاره داشتند و چرا وجود در این ساختار نمی‌تواند محمول واقع شود. سپس تبیین و راه‌حل این منطق‌دانان از گزاره‌های وجودی را بیان می‌کنم؛ و در پی آن، اشکالات و نارسایی‌های تحلیل ارائه‌شده را بررسی خواهم کرد. بسیاری از فیلسوفان تحلیلی، چون مور (Moore, 1936)، نیل (Kneale, 1936)، ویزدم (Wisdom, 1931)، اِیِر (Ayer, 1947) و دیگران، بیش‌تر در بحث‌های مربوط به برهان وجودی برای اثبات خدا، به محمول نبودن وجود اشاره کرده‌اند. اما من در این مقاله تنها به فرگه، راسل، و کواین خواهم پرداخت. آرای فیلسوفان نامبرده با اندکی مسامحه ذیل رای این سه می‌گنجد.

اصل تناقض در فلسفه ارسطو جایگاه بالایی دارد. ارسطو این اصل را « اول الاوایل» خوانده و در برخی از آثار خود به ویژه در متافیزیک از آن بحث کرده است .او در سرآغاز بحث های خود پیرامون این اصل همواره کوشیده است تا آن را تعریف کند.دراین مقاله، نشان داده ایم که اولا این تعریف ها مضمون واحدی ندارند؛ ثانیا دارای لوازمی هستند که با برخی دیدگاههای دیگر ارسطو در زمینه‌های «مساله سلب»، « نظریه تعداد اجزاء قضایا» و ... ناسازگاری دارند؛ ثالثا تعبیر ارسطو از اصل تناقض یا به دلیل عدم ذکر تمام وحدت ها و یا به دلیل عدم ذکرتمام اختلاف های متناقضان، به جای این که «گزاره»ای تعریفی باشد «گزاره نما»یی است که تا جای خالی آن با عبارت معناداری پر نشود نمی توان آن را تعریف لفظی مانعی از اصل تناقض قلمداد کرد.

برهان غایت شناسی در فلسفه دین معاصر دارای جایگاه ویژه ای است و یکی از براهینی است که برای اثبات وجود خدا اقامه شده است. این برهان را برای اولین باربه صورت مدون توماس آکویناس مطرح کرد.درقرن جدید این جریان فکری به جای تمسک به اموری مثل خالق موجودات و زیبایی ها، خداوند را به سازنده یا مخترع ماشینهای دقیق و پیچیده تشبیه می کرد. متفکرین این دوره تسلط خداوند بر طبیعت را با این اعتقاد که پدیده های دنیایی، بنیادی ماشینی دارد و خداوند را به عنوان مهندس یا طراح ماهر این پدیده ها می شناختند.این برهان مورد انتقاد، مخصوصا هیوم و طبیعت گرایان قرار گرفت و نتوانست از خود دفاع کند.ولی برخی از مدافعان معاصر برهان غایت شناسی بیان کردند که می توان مصادیق نظم[ناشی از تناسب اجزاء وغایات] را بر حسب اصول تکاملی فهم کرد.سویین برن یکی از مدافعان معاصر برهان غایت شناسی می باشدکه در برهان غایت شناسی از مدل کلی نظم جهانی می پردازد. جهانی که در آن زندگی می کنیم واجد خصوصیات و ویژگی هایی است که بر اساس آنها می توان به وجود خداوند استناد کرد. وی به دو گونه نظم مفروض درجهان اشاره می کند:1-نظم مکانمند: حاکی از آن نظم و نسق هایی است که در هستی های جهان بدون فرض توالی و تعاقب آن ها تصور می شود. 2- نظم زمانمند: یکسری قواعدی در جهان قابل ادراک و دریافت است که نسبت به اجزا هستی مورد نظر دارای توالی و تعاقب است. توجه عمده سویین برن به قواعد نوع اخیر است.تاکید عمده به نظم ها و قواعدی است که میان اجزا یک پیکره مشخص وجود دارد. اجزا موجود دارای ارتباط درونی هستند و هریک از نظمی پیروی می کنند که در انتها ایشان را به هدف مورد نظر نائل می کند.ما به عنوان انسان شاهد چنین نظم ها و قواعدی هستیم.و از مشاهده چنین نظمی دچار حیرت می شویم و این حیرت بر آمده از نوعی قیاس درونی است که میان نظامهای ساخته بشری و نظامهای طبیعی می شود. در این حالت انسان به وجود ناظم ذی شعور پی می برد که با قدرت و آگاهی به سامان دادن چنین نظمی پرداخته است.برهان غایت شناسی سویین برن هم مورد انتقاد فیلسوفانی مانند مکی، داوکینز....قرار می گیرد.