آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

خداوند منان و تربیت کننده جهان برای تربیت انسان ها، انبیا و معصومین^ را فرستاد تا بشر زیر سایة تربیت آنان، خود را به اوج کمال برساند. گفتنی است که این سلسله از اول خلقت شروع شده و تا پایان خلقت نیز ادامه دارد؛ ولی در طول مسیر، علل و عواملی همچون سکوت و غفلت مردم یا قدرناشناسی آنان باعث شده است که این هادیان از چشم مردم غایب شده، وظیفة خود را پنهانی انجام دهند تا مردم اهمیت حضور و ضرورت مربی خود را درک کرده، لیاقت و استعداد خود را نشان دهند؛ از این رو انتظار آن ها در عصر غیبت، ما را به خودسازی، دیگرسازی و زمینه سازی فرامی خواند تا با انجام آن ها لیاقت خود را نشان دهیم و از احادیث معصومین^ نیز این مطلب به دست می آید. آن ها انتظار را در کنار عمل می خواهند و انتظار در این نگاه مسئولیت آفرین، وظیفه ساز، بیدار کننده، موجد حرکت، باعث خودسازی، دعوت به نابودی ظلم، ایجاد امنیت و آرامش خاطر و... خواهد بود. انتظار نوعی عمل است که در ساختن فرد و جامعه نقش مهم و محوری دارد و این پایان نامه با در نظر گرفتن آثار تربیتی انتظار در شش فصل تدوین شده است: فصل اول در مورد کلیات تحقیق است. در فصل دوم علاوه بر مفهوم و ماهیت انتظار، واژه های کلیدی آن نیز بیان شده و چون انتظار یک مفهوم متضائف است و بدون طرفین (منتظَر و منتظِر) متصور نیست؛ از این رو درباره منجی منتظر نیز توضیح لازم ارائه شده است. در فصل سوم، نخست اهمیت و جایگاه انتظار در ادیان، مذاهب و اقوام و در آخر، نظر مستشرقان بیان شده است. فصل چهارم و پنجم به آثار تربیتی انتظار در بُعد فردی و اجتماعی اختصاص یافته است. در فصل ششم نخست راهکارهای ایجاد روحیة انتظار و تقویت آثار آن و سپس مباحثی دربارة موانع انتظار مطرح گردیده و در پایان تحقیق، جمع بندی کلی و نتیجه گیری مطالب و همچنین پیشنهادات، ارائه شده است.

در این نوشتار، سبک زندگی زمینه ساز و نیز زندگی غربی بررسی می شود. اهداف پژوهش با در نظر گرفتن سبک های گوناگون زندگی، در ده متغیر موثر و مربوط، مطرح شده و بررسی می گردد. روش تحقیق، کیفی و ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و به روش فیش برداری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از استدلال های قیاسی و استقرایی، عقل و منطق صورت می گیرد.بر اساس یافته های پژوهش، زمینه سازی، همه امور کلی و جزئی زندگی انسان را دربر می گیرد. در این نوشتار، ده حوزه موثر بر سبک زندگی بررسی می شود. بدین منظور، پس از مشخص شدن پیش فرض ها، پیش زمینه ها، مجموعه عناصر و اندیشه های حاکم بر یک جامعه زمینه ساز در این ده حوزه، تاثیری که هر یک از آن ها بر اثر تلاش و تکاپوی منتظران واقعی برای رسیدن از جامعه نیمه مطلوب، نیمه ایده آل و نیمه آرمانی کنونی به جامعه مطلوب، ایده آل و آرمانی امام عصر (عج) بر سبک و سیاق زندگی و تغییری که در زندگی می گذارند، تعیین می شود. آن گاه به وضعیت سبک زندگی غربی و تفاوت آن با سبک زندگی زمینه ساز اشاره شده و پس از شناخت دو وضعیت موجود و مطلوب، راه های تقویت قوت ها و اصلاح ضعف ها ارائه می گردد.

اگر مشخص شود، چه چیز سبب غیبت امام آخر شد، چیستی و چرایی زمینه های ظهور نیز به خودی خود معین خواهد گردید، با این وصف که از میان رفتن عوامل غیبت امام عصر، برابر است با فراهم شدن مقدمات ظهور آن حضرت. این مقاله تلاش دارد تا با کاوشی نو در منابع قرآنی و روایی، به برخی عوامل غیبت امام عصر دست یابد و به تشریح زمینه های ظهور آن حضرت پردازد. فرض آن است که آماده نبودن ماموم (مردم در امت اسلامی) برای پذیرش و تحقق فلسفه امامت، عامل اصلی غیبت به شمار می آید و براین اساس، زمانی که در ماموم تغییر لازم حاصل شود، زمینه ظهور فراهم خواهد شد. بر همین اساس، ابتدا فلسفه وجودی امام و علت جعل امامت از جانب پروردگار متعال، تشریح می گردد و بیان می شود که راهنمایی و جهت دهی به جنبش ها و تکاپوهای مردم برای برپایی امر خدا و از جمله قسط و عدالت، فلسفه امامت است و نتیجه گرفته می شود که جامعه فاقد اراده اصلاح، زمینه پذیرش امام را ندارد. آن گاه، دیگر شرایط آمادگی ماموم برای ظهور امام، مانند دوری از سازش کاری، دودلی و پیروی از شهوات بیان خواهد شد. در نهایت، پرورش مردم برای حرکت حول محور امام، یعنی شرط دیگر ظهور، بررسی خواهد گردید.

از جمله چالش های جدی در عصر جدید که بعضی از اندیشمندان، آن را عصر پسامدرنیته می خوانند، نسبت میان شیوه زندگی مسلمانان و جوامع دینی با عصر جدید و دوران پسامدرن است. در این راستا این پرسش اساسی در حوزه هنر نیز خود را بازمی نمایاند و به صورت گفتمان طرح می گردد که با توجه به مبانی معرفتی هنر دینی و مهدوی و همچنین بر اساس مبانی معرفتی هنر پست مدرن آیا امکان سازگاری میان هنر مهدوی و هنر پست مدرن وجود دارد یا نه. در این مقاله دو الگو و نظریه مطرح و نقد و بررسی شده و سپس الگویی بر اساس زیسته فطری پیشنهاد گردیده است.

آرزوها و خواهش های بلند همواره کانون همت مردان بوده است. آنان که روح بلند و همت والایی دارند و افق های دور را می نگرند. پیداست که روح های کوچک و پست در پستوهای پستی غنوده اند و هرگز به گوهر همت دست نمی یابند، «لا همّۀ لمهین».مردان روزگار دارای همت اند و از آبشار همتشان آرمان خواهی فرو می ریزد. آنان نخست جایگاه و هویت خویش را شناخته اند و به قدر و منزلت خود آگاهی یافته اند «الرجال». و به میزان شناخت از قدر و اندازه های وجودی خود، قواره همت ایشان رفعت می یابد.

سابقه تحقیق درباره بازشناسی ممدوحان حافظ در غزل های مدحی این شاعر و تلاش برای تطابق آن بر شخصیت های تاریخی، به روزگار شرح و تفسیر غزل های وی در قرن دهم بازمی گردد. این مقاله می کوشد سیمای محبوب حافظ را در غزلی از دیوان وی با مطلع زیر بازشناسی کند:آن سیه چرده که شیرینی عالم با اوست                            چشم می گون، لب خندان، دل خرم با اوستمساله اصلی این پژوهش، این است که آیا می توان از طریق نشانه های برشمرده شده محبوب حافظ در این غزل، آن را منطبق بر ویژگی های مهدی موعود (عج) دانست. نتایج این تحقیق که بر دستاوردهای اصول و روش های علم تفسیر و تاویل متن با رویکرد هرمنوتیک ادبی مفسر محور استوار است، نشان می دهد هر چند به دلیل ماهیت تاویل پذیری و ابهام و ایهام ذاتی بسیاری از غزل های حافظ، انطباق ممدوحان مورد اشاره وی بر شخصیت های تاریخی در بسیاری از موارد غیر ممکن است. از آن جا که نشانه ها و اشارات انکارناپذیر در این غزل از یک سو و همسویی و همسانی اندیشه مرکزی طرح شده در آن با اندیشه محوری حافظ در دیوان وی درباره مهدویت از سوی دیگر مطابقت دارد، ترسیم سیمای واقعی محبوب حافظ و انطباق آن با یک شخصیت تاریخی، دور از دسترس نمی نماید.

فرآیند حرکت جهان به سمت پایان تاریخ، با تکوین مفهومی به نام موعود و فراز و نشیب های آن در دوران ارتباطات در تولیدات سینمایی بسیاری مورد توجه قرار گرفته است. توجه به مقوله موعودگرایی در تولیدات سینمایی غربی، از اولین فرآورده های شکل گرفته در عرصه سینما نمایان است. حضور منجی که در آخر الزمان برای احقاق حق می آید، در بسیاری از تولیدات سینمای غرب قابل رویت است. شاید در فعالیت های ملیس بتوان ریشه این تفکر را رویت کرد. ملیس در سال 1897 در اطراف پاریس، اولین استودیوی فیلمبرداری را تاسیس کرد. وی از فیلم، برای بیان عقاید خودش استفاده کرد. اولین فیلم طولانی وی، محاکمه دریفوس (250 متر)، از عقاید آزادی خواهانه محکومان بی گناه که تحت ظلم و ستم قرار گرفته بودند، حمایت می کرد و در خاتمه رهایی را نوید می داد. در نگاه به فعالیت های بعدی نیز شاید بتوان در فیلم هایی نظیر سیصد، پرسپولیس، روز استقلال، مسیر سبز، شبی بدون شاه، به استنباط مضمون موعود و به کارگیری مفهوم دینی پایان تاریخ دست یافت.روش شناسی برای شناخت مضمون های موعودگرا و تحلیل و استنباط آنها مبتنی بر تولیدات سینمایی دارای روی کردهای متعدد و در عین حال تنوع در روش و تکنیک است. نگاهی به فعالیت های انجام شده در این عرصه در ایران و جهان نشان می دهد که روی کردهای حاضر، روی کردهایی مبتنی بر زمان (نظیر تحلیل های مبتنی بر تاریخ ویا درجریان زمان) یا روی کردها مبتنی بر وسعت یا عمق نگری به مضامین (همچون روش های مورد استفاده در روش های توصیفی) یا روی کردهای نشانه شناختی و نظایر آن را دربر گیرد و هر یک نیز دربر دارنده مجموعه ای از روش ها و تکنیک ها نیز هستند.شاید با تاکید بر چگونگی گردآوری اطلاعات بتوان از هر 3 دسته روش های توصیفی، تبیینی و ترکیبی برای استنباط مضامین موعودگرا و تحلیل مفاهیم مرتبط با آن، استفاده کرد. در تحقیقات توصیفی می توان از روش های تحلیل محتوای کیفی تحلیل گفتمان، در تحقیقات تبیینی از روش تحلیل محتوای استنباطی و در تحقیقات تلفیقی از تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل محتوای ارتباطی و تحلیل روایت بهره گرفت.بی شک در هریک از روش های پیشنهادی، تکنیک های خاص تحقیق در آن روش مورد تاکید است و هر روش نیز مراحل روش شناسی خود را داراست.در این روش شناسی مراحل اجرا، شیوه تعیین واحدهای تحلیل و نحوه دست یابی به نتایج و استنباط ها ارائه خواهد شد.در سازماندهی این مطالب، بسته به عمق فعالیت مورد انتظار، شکل ارائه مضامین متفاوت است. برای مثال در اطلاعات اکتشافی، توجه به توسعه شناخت های اولیه از ابعاد، دامنه و گستره مسئله موعودگرایی و پایان تاریخ مورد نظر است و تحقیقات توصیفی ابزار اصلی برآوردن نیازهای اطلاعاتی اکتشافی در خصوص موعودگرایی است. عملیات اجرایی این استنباط و تحلیل در چارچوب زیر شکل می گیرد:

قرن های متمادی است که مظلومان و عدالت خواهان، منتظر ظهور موعودی هستند که حضور مقتدرانه وی به هم راه تشکیل حکومت عدل جهانی و نابودی بساط ظلم و بی عدالتی، در کتب آسمانی وعده داده شده و امام مهدی همان موعودی است که اسلام مژده ظهورش را داده، اما این ظهور، بی زمینه سازی، امری نامعقول خواهد بود.با توجه به گستردگی قیام حضرت مهدی و نیز دشمنان آن حضرت که منسجم و سازمان یافته در مقابل حضرت هستند، قالب اقدام برای زمینه سازی نیز باید متناسب با قدرت دشمن، لحاظ شود. به همین جهت، دولتی که زمینه ساز حکومت جهانی حضرت باشد، بهترین گزینه است.در این مقاله، ضمن توجه به لزوم زمینه سازی برای ظهور و نیز چیستی و آرمان دولت زمینه ساز ابتدا به رسالت های فرهنگی ـ تربیتی دولت زمینه ساز پرداخته می شود. پس از آن در این چارچوب، راه بردهای دولت زمینه ساز در دو دسته راه بردهای داخل و خارج از کشور عرضه خواهد شد.

«آینده پژوهی» دانشی غربی و سکولار است که افزون بر آن که در مسیر رسالت کلان خود در غرب به خوبی عمل نکرده است، در جوامع غیرغربی نیز از اثربخشی لازم برخوردار نیست. آینده پژوهی اسلامی نسخه نو و بدیل آینده پژوهی است که افزون بر سازگاری با جهان بینی اسلامی از آموزه های اسلام به شیوه ای حداکثری بهره می گیرد. این نسخه از آینده پژوهی تا کنون شکل نگرفته و برای عینیت بخشیدن به آن، مسیری طولانی در پیش است. گام نخست توجیه امکان پذیری آینده پژوهی اسلامی است؛ زیرا بیشتر آینده پژوهان، این دانش را سکولار می دانند. پس از آن باید مسیر تحقق آینده پژوهی اسلامی را ترسیم کرد. بی گمان بدیل اسلامی دانش معطوف به عمل آینده پژوهی تنها با تاملات فلسفی به منصه ظهور نمی رسد و نیازمند نظامی است که ابعاد نظری و عملی آن را با هم دربر گیرد. بنابراین در این نوشتار، افزون بر امکان پذیری آینده پژوهی، نظام «نگرش - آینده پژوهی» اسلامی به منظور بستری برای شکل بخشیدن به آینده پژوهی اسلامی در رهیافتی راهبردی معرفی می شود.

مقاله حاضر کوششی است در فهم استعاره های تصویری که سینمای هالیوود با به کارگیری آنها، معناهای ضمنی یک گفتمان آخرالزمانی مطلوب خود را رسانه ای می سازد. برای شناخت گفتمان نهفته در پس استعاره های تصویری از نظریه تعاملی بلک، در استعاره های تصویری بهره می گیریم.با مطالعه موردی فیلم های «2012»، «کتاب ایلای» و «بابل پس از میلاد» به روش نشانه شناسی، به بررسی و تحلیل نشانه های استعاری پرداختیم. با بررسی داده ها مشخص شد که گفتمان مطلوبی که در این فیلم ها از منجی بیان شده است به سوی نشان دادن یک آخرالزمانی غربی با محوریت امریکا و ارزش های امریکایی است که لزوما خوانش تطابقی با ادیان الهی درباره آخرالزمان ندارد.