آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

تبیین مبانی عرفان و معنویت از دیدگاه امام علی(ع) و سیره ایشان در این زمینه است. در ابتدای این اثر به بیان کلیاتی از عرفان و تقسیم آن به عرفان نظری و عملی پرداخته شده و نسبت بین عرفان و فلسفه بیان شده است. آن گاه نویسنده به رابطه بین اخلاق و عرفان پرداخته و منشأ عرفان اسلامی و پیدایش آن را از زمان حیات رسول خدا(ص) تا عصر کنونی بررسی کرده است. در ادامه نویسنده به تبیین ماهیت تصوف پرداخته و برخی از نقدهای وارد شده نسبت به تصوف در متون اسلامی را مورد شرح و بررسی اجمالی قرار داده و معانی برخی از اصطلاحات صوفیه را توضیح داده است. در بخش دیگری از کتاب حاضر نویسنده به نسبت بین عقل و عرفان پرداخته و برخی از آموزه‌های وارد شده از امام علی(ع) و قرآن کریم را در مورد عقلانیت و عرفان بیان کرده و نیاز عقل به وحی را از این منظر بررسی کرده است. وی همچنین به بیان ابعاد مختلف تهذیب نفس و کنترل هوا و هوس و ترک لهو و لعب پرداخته و ضررهای حب دنیا را از منظر امام علی شرح داده است.

شرح احوال، زندگانی و «مناقب معصومین»(ع) است. در این مجلد که پنجمین جلد از یک مجموعه دوازده جلدی است، ادامه اوصاف، احوال و مناقب امیرالمومنین علی(ع) و فضایل منحصر به فرد آن امام بیان شده است. احاطه علمی امام علی نسبت به علوم قرآن کریم، موقعیت و مقام اخروی امیرالمومنین علی در تقسیم بهشت و جهنم، قرابت خاص آن امام با رسول خدا، منزلت خاص ایشان نزد خداوند متعال، معجزات هنگام ولادت امام، طهارت و پاکی ایشان از هم آلودگی‌های مادی و معنوی، احترام فوق‌العاده رسول خدا(ص) به آن امام، عنایات ویژه خداوند به امیرالمومنین، محبت ملائکه نسبت به آن امام، مقامات سایر انبیا نسبت به مقام و منزلت ویژه امام علی، خبر دادن ایشان از امور غیبی، مستجاب‌الدعوه بودن امام علی و برخی دیگر از معجزات صادر شده از ایشان از اصلی‌ترین مندرجات این کتاب است.

در کتاب حاضر اهمیت شناخت نفس، همچنین ویژگی‌ها و کارکردهای آن با عنایت به سخنان علی (ع) ذیل پنج فصل بیان شده است .نگارنده درباره اهمیت شناخت نفس از دیدگاه امام علی (ع) اذعان می‌دارد که "شناخت و مطالعه نفس سودمندترین شناخت‌هاست ."در بخشی از کتاب آمده است" :به دنبال علم باشید اگرچه در چین باشد و آن علم، معرفت نفس است...و اگر کسی خود را بشناسد، خدای خویش را نیز خواهد شناخت ."نگارنده با اشاره به حدیثی از علی (ع)، نفس را به چهار درجه ـ مامیه النباتیه، حسیه حیوانیه، ناطقه قدسیه، و ملکیه الهیه ـ تقسیم می‌نماید و در پایان به درجه دیگری از نفس اشاره می‌کند که با عقل ارتباط تنگاتنگ دارد .

«معراج» از حوادث بزرگی است که در دفتر زندگی پرافتخار پیامبر اکرم(ص) به ثبت رسیده است. در سفر آسمانی رسول خدا و گفت‌وگوی حضرت با پروردگار متعال، اسراری نهفته است که می‌توان آنها را از ابعاد اخلاقی، عرفانی، معنوی و اجتماعی، مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. نگارنده در کتاب حاضر، ضمن شرح وقایع معراج و بیان سخنان پیامبر(ص) در این‌باره، این رویداد را در آیننة اشعار شاعران ایرانی همچون: «مولوی»؛ «صائب تبریزی»؛ «وحشی بافقی» و... نیز به تصویر کشیده است. هم‌چنین در کتاب، مناقب و فضایل حضرت علی(ع) و نیز احادیثی دربارة اخلاق و معاذ، ارائه شده است.

در این کتاب که به زبان عربی به طبع رسیده، ابتدا ماهیت و مفهوم امامت تشریح می شود؛ سپس امامت و رهبری، نیز راه های شناخت امام معرفی می گردد. مباحث بعدی کتاب درباره امامت و ولایت، به ویژه امامت حضرت علی (ع) است.

نگارنده در این اثر تلاش کرده تا با بیان واقعیات تاریخی، چهرة اصلی گروه قاعدین را که در زمان حکومت حضرت علی علیه‌السّلام در تضعیف حکومت نقش داشتند، بشناساند. بر این اساس، زمینه‌های ظهور و عملکرد و ماهیت گروه قاعدین را به طور کامل بیان کرده است. مطالب اثر در هفت فصل تنظیم شده که در فصل نخست، مسئلة بیعت و نقش آن در اسلام و دیدگاه مورّخان و افراد نامدار تشریح شده است. سپس، اقسام و ارکان بیعت و ویژگی‌های بیعت در زمان حضرت علی (ع) معرّفی شده است. در ادامة مطالب، دربارة قاعدین در قرآن، چهره‌های سرشناس آنان و فعّالیت‌هاب تخریبی آنان در زمان حکومت امیرالمؤمنین سخن رفته است.