آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

نویسنده در این پایان نامه، نخست اهداف تربیت رااز دیدگاههای دانشمندان اسلامی چون ابن سینا، خواجه نصیر، ابن خلدون، سهروردی و امام خمینی بررسی کرده، سپس با استفاده از مضامین قرآنی دو دسته ازاهداف تربیتی را تحت عناوین هدفهای تربیتی فردی وهدفهای تربیتی اجتماعی را بررسی و معرفی کرده است.

این پایان نامه به بررسی اسباب نزول پرداخته ومشتمل بر این مباحث است: تحقیق در کلمه سبب،اسباب نزول، معنی نزول قرآن، راه شناخت اسباب نزول، فواید معرفت و اهمیت و ارزش آن مانند آگاهی به مدلول صحیح آیات، حکم و قاعده در صورت خاص بودن لفظ و اینکه سخن درباره اسباب النزول جز ازطریق روایت و سماع امکانپذیر نیست.

این پایان نامه در چهار بخش با عناوین ذیل تدوین شده است: معنای لغوی و اصطلاحی تعقل و تفکر، لوازم تعقل و موانع آن، آثار تعقل و تفکر و عواقب سوءنپرداختن به آنها. در این پایان نامه 453 آیه حاوی کلمات عقل و فکر و مشتقات آنها و احادیث معصومین(ع) بررسی شده اند

استکبار در آیات قرآن و روایات معصومین (ع)رذیلتی اخلاقی برشمرده شده است. شیطان که نخست مقرب درگاه الهی بود، به سبب همین رذیلت مطرود وملعون گردید. در این پایان نامه سعی شده با استناد به آیات قرآن و روایات معصومین (ع) ابعاد و مصادیق استکبار تبیین گردد.

کوشش نگارنده در این پایان نامه بر این بوده که با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومان علیهم السلام و احیاناً اقوال و فتاوای علما، به سؤالاتی از این قبیل پاسخ دهد که: آیا اسلام، ناسخ ادیان پیشین است و هرگونه رابطه با پیروان ادیان گذشته را رد کرده و بنای جنگ با آنان را دارد؟ یا ادیان پیشین را تأیید کرده و روابط مسلمانان با پیروان آنان را مجاز می داند؟ و اگر به مسلمانان اجازه می دهد که با پیروان سایر ادیان الهی، رابطه دوستی برقرار نماید، حدود و ضوابط این روابط ، برچه مبنا و تا چه حدّ است؟ سپس، حدود روابط مسلمانان با پیروان ادیان دیگر و به تعبیر عام تری «کفّار» را بیان کرده و ضوابط آن را مشخّص کرده است. این پایان نامه، در یک مقدّمه و شش بخش - که دارای فصل هایی است - تألیف شده است. در فصل اوّل، تعریف «اهل کتاب» و بررسی واژه «اهل» در لغت و اصطلاحات ادبی مورد بررسی قرار گرفته و طبق تعریفات متداول، اهل کتاب را گروهی از پیروان انبیا که به کتاب آسمانی آن پیامبر، ایمان و اعتقاد داشته باشند، معرّفی کرده است. فصل دوم، درباره اهل کتاب در قرآن است که به تفحّص نگارنده، این واژه 32 بار در قرآن به کار رفته، گرچه در مصادیق آنها بین مفسّران، اختلاف است. فصل سوم به معرّفی اجمالی اهل کتاب پرداخته و ضمن معرّفی آنان، کتب، مراسم مذهبی، برخی انحرافات، مراسم ازدواج، و گروه ها و فرقه های هر مذهب، شرح داده شده است. بخش دوم در زمینه روابط اجتماعی اهل کتاب است. نگارنده، در این فصل به مسئله ازدواج با اهل کتاب و مشروعیت و عدم مشروعیت آن پرداخته و ضمن استناد به آیات قرآن و ذکر احادیث موافق و مخالف، اقوال فقهی مسئله را نیز بیان کرده و ضمن بیان ادلّه طرفین، یک جمع بندی کلّی بین این اقوال نموده است. در بخش سوم، درباره مسئله طهارت و نجاست اهل کتاب، بحث شده است این بخش، از مفصّل ترین بخش های پایان نامه بوده، دارای پنج فصل است. در فصل اوّل، تعریف طهارت و نجاست از نظر لغت و اصطلاح، بیان شده است. فصل دوم، درباره طهارت و نجاست در قرآن و حدیث و حدود هر یک در این دو دسته از ادلّه است. فصل سوم در این مورد است که: آیا مشرکان و کفّار، نجس اند یا نه؟ نگارنده، ضمن تعریف مشرک و کافر و ذکر اختلاف میان علمای مسلمان در این باب، بیشتر همّ خود را در نقض و ابرام مسئله در میان آیات و روایات، مصرف داشته و اقوال در این باب را در فصل چهارم با عنوان «طهارت و نجاست اهل کتاب از نظر علما» آورده و نظر مشهور و غیر مشهور بین فقهای را متقدّم و متأخّر را بیان کرده است و متذکّر شده که این اختلاف فتوا از چه چیزهایی ناشی می شود. فصل پنجم، درباره استعمال لفظ «نجس» در قرآن و حدیث است. وی استعمال این واژه را در قرآن، یک بار و استعمال واژه های مترادف آن را چند بار با آیات مربوطه، بیان کرده است و متذکّر می شود که در روایات نیز، در کتب قدیم و جدید حدیث شیعه، موارد زیادی از کاربرد واژه «نجس» و واژه های مترادف آن به چشم می خورد. در ادامه این فصل، مصاحبه ای با یکی از بزرگان مسیحیت در ایران شده که سؤالاتی درباره عقاید مسیحیان و صحّت و عدم صحّت این اعتقادات از ایشان شده و او نیز پاسخ هایی می دهد. فصل ششم، بیان دلایل طهارت اهل کتاب است که در این فصل، با بیان آیات قرآن و روایات فریقین و نقل اختلاف فتاوای علما و بیان منشأ اختلاف، به پاره ای از مسائل مربوط به روابط اجتماعی اهل کتاب (از قبیل: جواز ازدواج با اهل کتاب، حلّیت خوراک اهل کتاب برای رزمندگان، جواز رضاع، جواز تغسیل کتابی، و روش و سیره پیامبر و ائمه با آنان) اشاره شده و از همه این بحث ها یک نتیجه گیری کلّی شده است. بخش چهارم، درباره روابط اقتصادی و تجاری با اهل کتاب است. این فصل نیز شش فصل دارد. در فصل اوّل به بحث حلّیت یا حرمت طعام اهل کتاب از نظر علمای شیعه و اهل سنّت پرداخته شده است. فصل دوم، درباره دیدگاه قرآن در مورد طعام اهل کتاب است که به مناسبت، معنای واژه «طعام» در قرآن، مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل سوم نیز معنای طعام در لغت و عرف و دلیل عقل، شرح داده می شود. در فصل چهارم، محقّق، دلایل قائلان به تحریم ذبیحه اهل کتاب را بررسی نموده و ضمن آوردن آیاتی از قرآن و روایات معصومان علیهم السلام به عنوان دلیل حرمت و بیان ادلّه قائلان به حلّیت، جمع بین دو قول را نیز متعرّض شده است. در فصل پنجم، شرایط و ضوابط حلّیت طعام در اسلام و دستورالعمل اسلام در خصوص مأکولات و آشامیدنی ها بیان شده و حکم حیوانات حلالْ گوشت و حرامْ گوشت از نظر شرع مقدّس اسلام بیان شده و طریقه و ضابطه استفاده از حیوان حلال گوشت، شرح شده است. در فصل ششم، علّت تحریم طعام و ذبیحه اهل کتاب، همراه با حکمت تخفیف، بیان شده است. بخش پنجم نیز دارای شش فصل است: در فصل اوّل به جهانی بودن رسالت اسلام و سیره پیامبرصلی الله علیه وآله در رسالت و نامه نگاری ایشان به سلاطین، اشاره شده است. فصل دوم، درباره صلح جویی اسلام است و این که فلسفه تشریع جهاد در اسلام، چه چیزهایی است. فصل سوم، درباره شیوه های تبلیغی اسلام است که در مورد یکی از شیوه ها - که ازدواج پیامبرصلی الله علیه وآله با زنان اهل کتاب است - مطالبی بازگو شده است. فصل چهارم، بیان سیره عملی مسلمانان در هم زیستی مسالمت آمیز با اهل کتاب است. در فصل پنجم، ارتباط با اهل کتاب از دیدگاه قرآن بررسی شده که در این زمینه، آیات نفی و اثبات با فلسفه و علّت هر کدام، بیان شده است. در فصل ششم، پژوهشی درباره خودی و غیرخودی در قرآن شده که الگوهای قرآنی از آیات در مورد رابطه با بیگانگان آمده و شرایط قرارداد با آنان از نظر حکم شرع، بیان شده است. بخش ششم پایان نامه با عنوان «پاسخ مراجع معاصر به استفتای نگارنده در خصوص پاره ای از مسائل اهل کتاب» به انجام می رسد.

مقصود از اسرائیلیات، اخبار یهودیان است، لکن آن را به اخبار مسیحیان نیز تعمیم می دهند . در این پایان نامه در زمینه این موضوع مباحث زیر بررسی می شوند: تاریخچه تفسیر، تفسیر در دوران نبوی، تفسیردر دوره صحابه، معنای اسرائیلیات، تلاشهای نافرجام در کاهش ارزش قرآن، عوامل ورود اسرائیلیات به تفاسیر، شخصیتهایی که موجب ورود اسرائیلیات به فرهنگ اسلامی شدند، آیا نقد اسرائیلیات جایز است؟نمونه هایی از تفاسیر قرآن و موضع نویسندگان آنها درقبال اسرائیلیات.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: معنای لغوی واصطلاحی استکبار و استضعاف، انگیزه های استکبار،ویژگیهای مستکبران، استضعاف در پرتو بیان قرآن وحدیث، پیامدهای استکبار و استضعاف، راههای مقابله با استکبار و استضعاف.

این پژوهش در سه فصل به بررسی احتجاجات سوره انعام پرداخته است: فصل اول، کلیات و تعاریف: معنای احتجاج و مترادفات آن، ارکان اجتجاج، انواع احتجاج، آداب احتجاج و...؛ فصل دوم، احتجاج در قرآن: فرق احتجاجات قرآنی با سایر احتجاجات، انواع احتجاجات قرآنی، هدف احتجاجات قرآنی؛ فصل سوم، احتجاجات سوره انعام: احتجاج بر عقاید (توحید، نبوت و معاد)؛ احتجاج بر احکام و حقوق (حرمت خوراکیها، وفای به عهد و...).

این پایان نامه در دو بخش تنظیم و تدوین شده است: از آنجا که اخلاص از نیت خالص نشأت می گیرد، بخش اول به نیت و مسائل مربوط به آن اختصاص یافته است. در بخش دوم، معانی لغوی و اصطلاحی اخلاص، اخلاص در سه مرحله ی قبل و حین و بعد عمل، رابطه ی اخلاص و اراده ی وجه الله، مراتب اخلاص، امتیازات مخلصین و مخلصین، سوره ی اخلاص، آفات اخلاص، و پندار اخلاص بررسی شده است.