آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب پیش رو در مورد قلمرو و کلام اسلامی و مطالعه تطبیقی در تبیین ماهیت، گونه‌ها، فرایند کارکرد حدیث از نگاه شیعه و اهل سنت برای پاسخ به ابهامات این حوزه نگارش یافته است. این مجموعه در آغاز ماهیت و جایگاه حدیث در علوم اسلامی را تبیین کرده و روایات اسلامی، چیستی، خاستگاه و گونه‌های حدیث را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. نگارنده در ادامه فرایند حدیث را از نگاه آموزه‌های قرآنی و روایی واکاوی می‌کند. در خاتمه اثر حاضر به کارکرد حدیث در امامیه و اهل سنت اشاره‌کرده و هم‌پوشانی‌ها و تمایزهای کارکرد حدیث در شیعه و سنی موردسنجش قرار می‌دهد. ماهیت و جایگاه حدیث در علوم اسلامی در این مجموعه از امتیازات ویژه می‌باشد.

دانشمندان مسلمان معتقدند گزارش متن یا حادثه‌ای اگر با حافظه تاریخیِ جمعیِ جامعه در همه اعصار و در طی نسل‌ها تأیید شود می‌تواند گزارشی یقین‌آور و قطعی تلقی شود. کسانی گفته‌اند اگر در اعتبار حافظه تاریخی تردید شود بنیاد دو نهاد دین و تاریخ به‌کلّی ویران خواهد شد، چون هر دو به نحوی راسخ بر حافظه تاریخی بنا شده‌اند. با این همه، دانشمندان مسلمان از این امکان نیز آگاه بودند که هماهنگی ناآگاهانه و ارتجالی اذهان به سبب احساس مشترک یک جامعه، می‌تواند انگاره مشترکی را بیافریند که گفته یا حادثه‌ای را به آگاهی جمعی و باوری مشترک برای نسل‌های آینده تبدیل کند و آنچه را ما «حافظه تاریخی» می‌نامیم به وجود آورد. آنها می‌دانستند که روایت‌ها ثابت نیستند و می‌توانند در طول زمان تغییر کنند، همچنین ممکن است مردم منابعی دیگر، از جمله تفسیر خود از حادثه‌ای را بر مشاهده‌شان بیفزایند و درنتیجه، آگاهی جمعی و باور مشترکی شکل بگیرد که حقیقتی در آن وجود ندارد. آنها می‌دانستند که شنیدن حادثه یا خبری برای بار نخست، می‌تواند اثری عمیق بر ذهن بگذارد که همواره آن حادثه یا خبر را در ظرف همان فهم نخست به یاد آورد. بنابراین، چگونه می‌توان اثبات کرد که مصداقی از حافظه تاریخی واقعاً درست است و صرفاً شایعه‌ای نبوده که مردم در مقطع زمانی خاصی آن را باور کرده، یا خواسته‌اند باور کنند، و آن را برای یکدیگر نقل کرده و [سپس] نسل‌به‌نسل انتقال داده‌اند؟ خطّ فاصل میان حقیقت و شایعه چیست و چه هنگام حافظه تاریخی، حقیقت، یعنی رخدادِ واقعی حادثه‌ای یا بیان گفته‌ای، را می‌نُمایاند؟ در سنت اسلامی، در چنین مسائلی شرایطی پیشنهاد کرده‌اند تا مجال خطا را محدود کند و اعتبار حافظه تاریخی را به مثابه راوی امین و مخبر صادقِ وقوع عینی و خارجی رخداد افزایش دهد. این مقاله بر آن است تا شرایط پیشنهادی را مطرح کند.

این گفتار، به نقد و بررسى قسمت‌هایى از بخش سوم کتاب «مکتب در فرآیند تکامل» نوشته دکتر سید حسین مدرسى طباطبایى مى‌پردازد. محورهاى اصلى بحث چنین است: نقدهایى بر نوع برداشت نویسنده کتاب از بحث غیبت حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، حدیث دوازده خلیفه و امام، استناد به پاره‌اى از رویدادهاى جزئى و تعمیم آن به عنوان نظریه اکثریت جامعه شیعى. اشاره در شماره‌هاى 18، 19 و 21 و 24 اشاره شد که این گفتار، گزارشى ملخّص است از جلسات نقد و بررسى کتاب «مکتب در فرآیند تکامل» (نوشته دکتر سید حسین مدرسى طباطبایى، تهران: کویر، 1387) که توسط استاد محقق جناب حسن طارمى بیان شده است. پیش از این، نقد و بررسى پیشگفتار، بخش اوّل و پاره‌اى از بخش دوم و سوم کتاب، گزارش شد. اینک پاره‌اى دیگر از بخش سوم کتاب، گزارش مى‌شود. همواره امید مى‌بریم که روحیه نقّادى بى‌طرف و سازنده در فضاى علمى گسترش یابد و بتوانیم با نشر این گفتار، نقشى در این گسترش داشته باشیم. با چنین امیدى خوانندگان فرهیخته را به ژرف‌نگرى در این نوشتار فرامى‌خوانیم.

ترجمه ماشینی: این بررسی جامع تنها متن موجود برای ارائه خلاصه‌های کوتاه و در دسترس از زندگی و دستاوردهای بیش از 200 صد فیلسوف و متکلم از مکتب شیعی سختگیر اسلام است.

ترجمه ماشینی: سال‌های 260-329/874-941 که در میان شیعیان به دوران غیبت صغری معروف است، بی‌تردید سخت‌ترین و حساس‌ترین دوران در تاریخ تشیع امامیه را تشکیل می‌دهد. رحلت امام یازدهم، بدون جانشینی ظاهری، منجر به درگیری‌های داخلی، فرار از خدمت و تغییر دین و ظهور گروه‌ها و فرعی‌های متعدد در جامعه امامیه شد. متکلمان امامی معاصر وظیفه دشواری داشتند که از دکترین در برابر حمله دفاع کنند و در عین حال سعی در ارائه تفاسیر جدیدی از اصول اساسی برای تطبیق با تحولات معاصر داشتند. ابوجعفر بن. قبله رازی یکی از برجسته ترین و فعال ترین متکلمان امامیه در همه این بازسازی ها و تحولات نقش عمده ای داشت. در این اثر سعی شده است تا برخی از جنبه‌های عقیده امامیه در دوران غیبت صغری و مشارکت‌های ابوجعفر بن. قبله به شکل گیری دکترین توسعه یافته امامیه. قسمت دوم این جلد شامل متون سه اثر کوتاه این محقق به همراه ترجمه انگلیسی آنهاست.

حران و تثبیت در دوره تکوینی اسلام شیعی؛ ابوجعفر ابن قبه رازی و سهم او در اندیشه شیعی امامی کتابی نوشته آیت الله سیدحسین مدرسی طباطبایی است که به سال 1993 از سوی انتشارات داروین در شهر پرینستون چاپ شد. این کتاب درباره مفهوم امامت و تکامل آن نزد شیعیان است. پیدا است که در این موضوع آثار زیادی به نگارش درآمده ولی مدرسی باورهای مختلف درباره امامت و غیبت را برای نخستین بار مورد مطالعه تاریخی قرار داده است. در واقع کتاب او یک تاریخنگاری برای اندیشه امامت است.