آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در اندیشة سیاسی اندیشمندان معاصر شیعه سه جریان دیده میشود: اول اندیشمندانی که به­طور کلی در زمان غیبت در حوزة عمومی قائل به وظیفه­ای خاص برای مؤمنان نیستند و دخالت فقها در این حوزه را به امور حسبیه محدود می­سازند. دوم اندیشمندانی که قائل به نظریه ولایت فقیه هستند و سوم اندیشمندانی که ضمن نفی حق ویژه برای فقها در حوزه عمومی، معتقدند با رعایت ضوابط کلی دین، تعیین تکلیف حوزه عمومی به خود مردم واگذار شده است. شیح محمد مهدی شمس­الدین, فقیه معاصر لبنانی, با نظریة ابتکاری «ولایت امت بر خود» و دکتر مهدی حائری یزدی با نظریة ابتکاری «وکالت مالکان شخصی مشاع» از مهم­ترین متفکران دسته سوم هستند. این دو اندیشمند در آرای خود با واگذاری کامل حق حاکمیت به مردم، مدلی را از دولت اسلامی ارائه کرده­اند که می­توان آن را «دولت انتخابی _ اسلامی» نامید. این مدل که برابری سیاسی و حقوقی انسان­ها، نفی حق ویژه برای مردان، مسلمانان، شیعیان و فقها در حوزة عمومی، مشارکت و رضایت عمومی، اصل پاسخگویی حکومت­گران و قانون­گرایی از مهم­ترین مبانی آن است، قابل مقایسه با مدل دمکراسی تکاملی (روسو - میل), یعنی یکی از مدل­های نُه گانة دمکراسی ارائه شده توسط دیوید هلد, می­باشد.

در نخستین کتابشناسى، به زبان فارسى، در باره کندى پس از آشنایى با جایگاه رفیع کندى در میان عالمان و فیلسوفان از امتیازات ویژه «فیلسوف عرب» سخن گفته شده است. سپس با بیان تاریخچه مختصر انتشار رسائل کندى و معرفى کتابشناسى‏هاى مختلف از آثار کندى، به ارزیابى معتبرترین آثار منتشر شده در باره کندى پرداخته شده است. در بخش اوّل کتابشناسى، شش مجموعه از آثار کندى و 46 کتاب و رساله منتشر شده کندى با مشخصات کلیه چاپ و ترجمه‏هاى آنها و هفت رساله مخطوط منتشر نشده کندى معرفى شده است؛ البته بیش از 54 آثار کندى به زمان ما نرسیده است. در بخش دوّم کتابشناسى، آثارى که درباره کندى نوشته شده معرفى شده است. سیزده کتاب از قدیمى‏ترین منابع عربى در باره کندى؛ پانزده تک نگارى عربى درباره کندى؛ 26 مقاله و کتاب فرعى عربى، هفت مقاله و رساله فارسى و 31 مقاله و کتاب به زبانهاى لاتین، ایتالیایى، آلمانى، فرانسوى و انگلیسى در باره کندى در عالم منتشر شده است.

مسأله بدیهى یا نظرى بودن وجود زمان از مسائلى است که مورد عنایت ویژه حکیمان مسلمان واقع شده است. جمعى آن را محتاج برهان، و گروهى تنها نیازمند تنبیه دانسته‏اند. در این مقاله همسو با ابوالبرکات بغدادى، محقق طوسى و ابن رشد، بداهت وجود زمان مورد تأیید قرار گرفته است. اهمیت مباحثى که از سوى حکیمان مسلمان در ضمن ادله اقامه شده بر وجود زمان مطرح شده، سبب ساز طرح تفصیلى پنج دلیل بر وجود زمان از جمله دلیل طبیعیین و الهیین همراه با منافضات و پاسخ‏هاى دقیق دیگر حکیمان گشته است. تأمل در براهین و مناقشات مفصل فیلسوفان مسلمان و به درازا کشیدن بحث وجود زمان نشان مى‏دهد که قبل از اثبات و ابطال وجود زمان، مى‏بایست از «نحوه وجود زمان» بحث کرد.

شاید کمتر مفهومی را بتوان سراغ گرفت که همچون "قدرت" در عرصۀ سیاست نظری و عملی مورد توجه باشد تا آنجا که از آن به مثابۀ مفهوم کانونی منظومۀ سیاست یاد کرده اند. حجم زیاد متون با این مفهوم نیز موید این معناست؛ به همین دیل است که پیوسته شاهد طرح مقولات و موضوعات تازه ای در ارتباط با قدرت هستیم. در این میان، پرسش از "توزیع قدرت" به دلیل ملاحظات ناشی از عرصۀ سیاست عملی و بسط گسترۀ مقولۀ "مردم سالاری" از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است، به گونه ای که نظام های سیاسی با توجه به شاخص "توزیع قدرت" دسته بندی و بررسی شده اند.

هدف از این پژوهش، بررسی مفهوم قدرت از دیدگاه امام علی (ع) است. بنابراین سعی می شود به این سوال پاسخ داده شود که مفهوم قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) چیست و اصولا" امام (ع) چگونه بدان می نگریسته و به خدمت می گرفته اند؟ تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای از نوع توصیفی - تحلیلی انجام یافته و مباحث آن در دو بخش کلی تنظیم شده است. بخش اول شامل چهار فصل است. درفصل اول به دیدگاههای معاصر در مورد قدرت سیاسی پرداخته می شود. فصل دوم، اختصاص به دیدگاه افلاطون و ارسطو در مورد قدرت سیاسی دارد. فصل سوم، نگرش ادیان یهودیت و مسیحیت را پیرامون قدرت سیاسی مورد بررسی قرار می دهد. در این فصل به دیدگاههای فیلون یهودی و اگوستین مسیحی اشاره می شود. فصل چهارم نیز به دیدگاههای قرآن کریم و پیامبر اسلام (ص) اختصاص دارد. بخش دوم، طی فصلهای پنجم تا نهم به دیدگاههای امام علی (ع) پیرامون قدرت سیاسی می پردازد. درفصل پنجم، ویژگیهای قدرت مورد بررسی قرار می گیرد. منابع قدرت در فصل ششم، انواع قدرت در فصل هفتم و کار ویژه های قدرت سیاسی از دیدگاه امام (ع) در فصل هشتم مورد بحث قرار می گیرد. سرانجام، فصل نهم، به ابزارها، آفات و روشهای کنترل قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) می پردازد. براساس نتایج حاصل از تحقیق، قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) عبارتست از: برترین ابزار در جامعه مدنی که حق برخورداری از آن به طور امانت، ابتدا از جانب خداوند و سپس مردم به افرادی لایق و شایسته که از مرجعیت دینی برخوردار بوده و در راه اعمال آن از علوم مربوط به مدیریت اجتماعی نیز بهره می گیرند، اعطا شده است تا بدین وسیله بتوانند با اولویت دادن به نیروی اقناع و براساس منطق و استدلال برای کسب اطاعت، اولا" در تامین نیازهای طبیعی انسانها به مطلوبترین وجه عمل کنند و ثانیا" جوامع انسانی را به سوی کمال، معرفت و شناخت حقیقت هدایت کنند و دراین راه علاوه بر هدایت تشریعی که دلیل بر عصمت دینی است، از هدایت تکوینی و بکارگیری عقول بشر در راه ساختن حیات معقول کمال استفاده را بنمایند.