آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

نفوس انسانی پیش از تعلّق به بدن در مرتبه عقل مفارق خود به نحوجمع وبساطت وجود دارند و سپس تکثّر پیدا کرده و در این عالم فرود می آیند و به سبب ضعف و سستی جوهرشان چنگ به دامن ابدان طبیعی می زنند. بنابراین همزمان با حرکت جوهری بدن، به تدریج نفس نیز مراتب کمال را یکی پس از دیگری طی کرده و به تکامل می رسد. در این سیر تکاملی نفس از مدرکات و بدن از مواد غذایی به عنوان معدّاتی برای رسیدن به تکامل استفاده می کنند و این که هر نفسی در پایان حرکت جوهریِ بدنش ( مرگ ) متفاوت از نفس دیگر است، به دلیل نوع به کار گیری امکانات و معدّات و چگونگی حرکت جوهری آن نفس است؛ بر این اساس هر یک از اعمال ونیّات ما در هر لحظه از دوران زندگی مان در عالم طبیعت، هویت و حقیقت وجودی ما را تشکیل می دهند. نفس پس از مرگ دیگر احتیاجی به بدن طبیعی نداشته وآن را رها کرده و با بدن برزخی ادامه حیات می دهد. این بدن برزخی بر اساس اعمال و افکار دنیایی هر فردی به تدریج همزمان با تکامل نفس در عالم طبیعت شکل می گیرد ولی اکثر افراد به دلیل تعلّق و توجّه فراوان ماده از آن غافل هستند وافرادی که در این دنیا بتوانند خود را از تعلّقات رها کنند، در همین دنیا نیز می توانند این جسم برزخی را ببینند.

این پایان نامه زهد اسلامی را با تکیه بر آیات قرآن و احادیث معصومین بررسی کرده و با رهبانیت مسیحی مقایسه نموده است و چهار فصل دارد. در فصل اول از رهبانیت و در فصل دوم از زهد بحث شده و در فصل سوم از رابطه رهبانیت و تصوف سخن رفته است و در فصل چهارم بین رهبانیت مسیحی و زهد اسلامی مقایسه شده است.

در این پایان نامه به شناخت خداوند از دیدگاه قرآن پرداخته شده است. عناوین آن عبارتند از: خدایی که قرآن معرفی می کند، دلائل اثبات وجود خدا در قرآن،توحید ذات، توحید صفات، توحید افعالی، توحیدعبادی، بررسی یکی از آیات قرآن که در آن از سه گونه توحید الوهیت، ربوبیت و عبودیت یاد شده است.

در این پژوهش رابطه تزکیه نکردن نفس بابیماریهای روانی، بررسی شده و بعضی بیماریهای روانی از دیدگاه قرآن معرفی شده اند. همچنین نتیجه گرفته شده که تزکیه نکردن نفس با بیماریهای عقلی ارتباطدارد و موجب بیماریهای روحی می شود. در پایان بیماریهای روحی از دیدگاه قرآن تحت عنوان بیماریهای قلب معرفی شده است.

این رساله در چهار فصل با عناوین : تاریخچه جبر و اختیار ، معتزله، اشاعره و نظر امر بین الامرین تدوین شده است، در فصل تاریخچه ، اولین کسی که پافشاری بر جبر کرده نام برده شده است و این جبرگرائی از بعد اسلام تا واقعه کربلا و سلسله ی امویان وعباسیان بررسی شده و دو مذهب اشاعره و معتزله و مؤسسان ایندو مذهب از نظر تاریخی مطرح شده و در انتها با مکتب شیعه یا امر بین الامرین این فصل خاتمه یافته است. در فصل دوم یعنی معتزله ، دلائلی عقلی معتزله همراه با نقد و بررسی استدلالها و سپس دلائل نقلی که خود شامل آیات و روایات است بیان شده که در بخش آیات و روایات است بیان شده که در بخش آیات؛ آیات متعدد به صور دسته بندی شده در ۷ عنوان که هر عنوان از چند بند که نمونه ای از آیات دال بر اختیار هستند تشکیل شده است . همچنین در بخش روایات ، روایات مختلف از ائمه طاهرین نقل گشته است و سپس دلایل عقلی بر رد تفویض ذکر شده اند و اینکه اصولا اعتقاد به تفویض با بعضی اعتقادات ضروری منافات خواهدداشت. در فصل سوم؛ یعنی اشاعره ، ابتدا مفهوم کسب و سپس دلائل عقلی اشاعره همراه با نقد و بررسی استدلالها و سپس دلائل نقلی اعم از آیات و روایات نوشته شده که بخش آیات ، در ۵ بند دسته بندی شده است ، و روایات نیز بصورت دسته بندی شده ذکر گشته وسپس دلایلی بر رد جبر آورده شده و اینکه اعتقاد به جبر با بعضی اصول اعتقادی منافتات دارد. در فصل چهارم ؛ یعنی مکتب امر بین الامرین ، نظریه فیلسوفان بزرگ از جمله شیخ مفید ، خواجه نصرالدین طوسی ، علامه حلی، ملاصدرا ، علامه طباطبائی و امام خمینی (ره ) در خصوص جبر و اختیار بررسی شده وسپس روایات متعدد از ائمه طاهرین بر رد جبر و اختیار و تأیید نظربین الامرین و در انتها دلایل ابطال تفویض و جبر بطور مشروح آورده شده است.

تحلیل پدیده وحی به روش درون دینی (از دیدگاه کتاب و سنت) و برون دینی و عقلی است. نویسنده ضمن بررسی لغوی و اصطلاحی وحی و واژه های همگون با آن از امکان، ضرورت و وقوع وحی با استفاده از دلایل عقلی و نقلی سخن گفته و به تحلیل دیدگاه های سنتی مختلف درباره وحی یعنی دیدگاه سه فیلسوف بزرگ: ابن سینا، شیخ اشراق و صدر المتألهین و سه عارف بزرگ: محیی الدین عربی، سید حیدر آملی و امام خمینی (ره)، و سه متکلم بزرگ: خواجه نصیرالدین طوسی، قاضی عبدالجبار و شیخ اشعری پرداخته است. وی همچنین تفسیرهای نوین درباره وحی را بررسی نموده و در این راستا، نظریه وحی نفسانی، نظریه نبوغ و نظریه تجربه دینی را مورد مداقه قرار داده و دیدگاه های اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان را درباره آن ها تحلیل نموده و در پایان به این نتیجه رسیده است که دیدگاه های نوین در تفسیر وحی ناکام بوده و صحیح آن است که بگوییم: وحی از سنخ تجربه های دینی، شهودی، فکری و اساساً از جنس معارف عقلی، ذهنی و بشری نیست و به تصریح امام علی (ع) این خداوند متعال است که در کلامش تجلی کرده و وحی و کلام خویش را از نزد خود به برخی از بندگان برگزیده اش اعطا نموده است.