چکیده :
حقیقت و ماهیت زیبایی به‌عنوان معقول ثانی، موضوع بحث فیلسوفان واقع شده است.
در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی - تطبیقی به بررسی حقیقت زیبایی و نسبت آن با لذت و خیر از دیدگاه فلوطین و ابن‌سینا پرداخته شده است و نشان داده می‌شود که اندیشه‌های این دو فیلسوف علی‌رغم تفاوت‌های مبنایی در مبانی متافیزیکی، در این زمینۀ خاص قرابت قابل توجهی دارند.
هر دو فیلسوف به تبع مراتب هستی، زیبایی را نیز دارای مراتب می‌دانند.
فلوطین هرچند تحت تأثیر سنت افلاطونی، برای تناسب و تقارن در زیبایی امور محسوس نقش خاصی قائل است، اما به هیچ وجه این امر را علت و ملاک اصلی زیبایی در نظر نمی‌گیرد و ملاک زیبایی محسوس را نزد علل معقول آن و در رأس آنها خیر یا نیکویی مطلق می‌جوید و زیبایی محسوس را سایه‌ای از زیبایی معقول می‌داند.
ابن‌سینا نیز هرچند به نظریۀ مثل باور ندارد، اما معتقد است که علت و ملاک زیبایی کمال یک موجود است.
از نظر ابن‌سینا هم خود زیبایی و هم قدرت درک زیبایی ریشه در کمال موجود دارد.
لذا عقول که فوق عالم محسوس‌اند از مرتبۀ بالاتری از زیبایی برخوردارند و واجب‌الوجود که کمال مطلق است، در اوج زیبایی و شکوه است و در عین حال، واجد کامل‌ترین ادراک از زیبایی.
the truth and nature of beauty, as a secondary intelligible (arabic: مَعْقولُ الْثَّانی, romanized: maʿqūl al-thānī), have become a topic of discussion among philosophers.
in the present study, employing an analytical-comparative method, the truth of beauty and its relationship with pleasure and goodness from the perspectives of plotinus and avicenna (arabic: إبْن سینا, romanized: ibn sīnā) are examined.
it is demonstrated that the thoughts of these two philosophers, despite foundational differences in their metaphysical bases, have significant similarities in this specific area.
although plotinus recognizes a specific role for proportion and symmetry in the beauty of sensible things influenced by the platonic tradition, he does not consider this to be the cause or the main criterion of beauty.
instead, he seeks the criterion of sensible beauty among its intelligible causes, with the absolute good or goodness at the forefront, and regards sensible beauty as a shadow of intelligible beauty.
although avicenna does not believe in the theory of exemplarism (exemplary ideas), he believes that the cause and criterion of beauty is the perfection of a being.
according to ibn sina, both beauty itself and the power to perceive beauty are rooted in the perfection of existence.
therefore, the intellects (arabic: عُقول, romanized: ʿaqūl), which are above the sensible world (the sensible world), possess a higher degree of beauty, and the necessarily-existing (arabic: واجِبُ الْوُجُود, romanized: wājib al-wujūd, lit.: necessary being), which is absolute perfection, is at the pinnacle of beauty and grandeur, while at the same time possessing the most complete perception of beauty.
نویسنده :
محمود صیدی ، حسین زمانیها
منبع اصلی :
https://ipd.razavi.ac.ir/article_1846_a97c37282041e4e9dc8aefc9e8e5034f.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(آموزه های فلسفه اسلامی (الهیات و حقوق)- سال 1402- دوره 18- شماره 32- از صفحه 195 تا 214)
یادداشت :
زیبایی‌شناسی فلوطین ابن‌سینا لذت خیر
Aesthetics Plotinus Avicenna (Arabic: إبْن سینا romanized: Ibn Sīnā) Pleasure Goodness
نوع منبع :
مقاله
,
مطالعه تطبیقی