چکیده :
پساانسانگرایی پارادایمی انتقادی و متنوع است که بینشی نو از معنای انسان در دوره مدرن بهدست میدهد.
پساانسانگرایی با پساانسانمحوری در تلاقی است چرا که در اولی انسان بهعنوان دال برتر و در دومی انسان بهعنوان گونهی برتر در میان دیگر گونهها مورد پرسش قرارمیگیرد.
مبتنی بر همین تلاقی و با استفاده از آرای انتقادی مارتین هایدگر دربارهی انسانگرایی و تکنولوژی، در کنار اندیشههای او در باب تفکر، یادگیری و هنر، در مقاله پیشرو تلاش کردهام نشان دهم برخی نمونههای کتابهای داستانیتصویری و تصویری بیکلام که ویژگیهایی پساانسانگرایانه دارند، کودکان را دعوت میکنند تا در بارهی نسبت خود با دیگر موجودات، طبیعت و هستی بهشیوهای تاملی، پساانسانگرایانه و پساانسانمحورانه بیندیشند.
این کتابها در جایگاه اثر هنری، زمینهی بنیانفکنی از تقابلهای دوتایی (همچون خود/دیگری، انسان/حیوان، تمدن/طبیعت و مانند آن) را فراهم کرده و راهی میگشایند برای مواجهه با دیگر موجودات و طبیعت، آنگونه که هستند و نه آن گونه که انسان بازنمایی میکند.
مواجههی پیوسته با این گونه آثار ادبیات کودک میتواند به پیدایش و شکلگیری سوژههایی پساانسانی کمک کند که برای آنان تفکر زمینهساز حیرت و مجذوبشدن است و نه صرفا ابزاری برای تقویت مجموعهای از مهارتها یا قابلیتها در خدمت خود.
post-humanism, as a critical and diverse paradigm, embarks on proposing new insights into the meaning of being human in modern times and diminishes the boundaries between humans, animals, and machines.
theoretically, there is a convergence between post-humanism and post-anthropocentrism as the former questions, humans, as the superior signifier, and the latter questions humans as the superior species.
based on this convergence, and with the assistance of martin heidegger’s critique of humanism and technology, and his thoughts about thinking, learning, dwelling, and art, this paper intends to put forward the idea that some picture books and wordless picture books that enjoy certain characteristics, which can exemplify them as post-human/post anthropocentric children’s literature, invite children to think meditatively on the relation between human and other entities of the world.
these books, as works of art, bring about a deconstruction of humanistic binaries (including self/other, human/animal, culture/nature, and alike) so that they can offer a chance of exposure to other beings of the world for children.
this kind of exposure helps children to receive the being as it is and not as represented by human norms, hence there can be hope for the development and emergence of post-human subjects for whom thinking is a ground for wondering and admiration, and not merely a tool for the development of certain skills or competencies.