حضرت امام در اشعارش کراراً عباراتی دارند که بیانگر این است که ایشان تصوف را مقبول می دانستند مثل «همچو منصور خریدار سر دار شدم» و منصور حلاج هم از بزرگان تصوف بوده اند چرا به هر شیوه ای می خواهیم مطلب را رد کنیم لطفاً توضیح دهید؟ | کتابخانه مجازی الفبا

حضرت امام در اشعارش كراراً عباراتي دارند كه بيانگر اين است كه ايشان تصوف را مقبول مي دانستند مثل «همچو منصور خريدار سر دار شدم» و منصور حلاج هم از بزرگان تصوف بوده اند چرا به هر شيوه اي مي خواهيم مطلب را رد كنيم لطفاً توضيح دهيد؟

به طور قطع مي توان گفت: كه در هيچ كلام و يا نوشتار امام مطلبي وجود ندارد تا ثابت كند كه وي مسلك تصوف را تأييد كرده اند. بلكه سيرة عملي وي در تشكيل حكومت اسلامي و استقرار ولايت فقيه خود بيانگر اين است كه ايشان راه و روش صوفيان را قبول ندارد. زيرا همان گونه كه بر كسي پوشيده نيست روش تصوف دوري و قطع رابطه با خلق خداست. در حالي كه حضرت امام هميشه در انديشة امت اسلامي بوده است بلكه او مي خواست بشريت را نجات دهد.[1] بديهي است كه اين دو بينش قابل جمع نيست و در تضاد مي باشند. اما اينكه چرا حضرت امام در اشعارش از منصور حلاج ياد نموده و كار خويش را با او مقايسه نموده است، بايد دقت كرد كه هر انساني داراي ابعاد مختلف شخصيتي است ممكن است از يك يا چند بُعد مورد تأييد و ستايش ديگران قرار گيرد. و لكن از ابعاد ديگر مورد نكوهش و ملامت واقع شود. مثلاً دانشمندان علوم تجربي مانند انيشتين، اديسون و... از آن حيث كه عقايد و باورهاي ضد اسلامي داشته اند هيچگاه مورد تأييد مسلمانان واقع نمي گيرند، و اما از آن جهت كه زحمات زيادي براي پيشرفت بشر كشيده و خدمات شايان به جوامع انساني نموده اند قابل تقدير و ستايش اند و هيچ كس نمي تواند تلاشهاي علمي آنها را ناديده بگيرد، و منفي قلمداد كند. و همچنين ماندلا رهبر سياهپوستان آفريقاي جنوبي چون غير مسلمان است افكار و عقايد او از ديدگاه ما انحرافي و نادرست است و در عين حال از آنجايي كه شخصي است مبارز و انقلابي كه در مقابل تبعيض و نژادپرستي از خود مقاومت نشان داد و سالها زندان و شكنجه را تحمل نمود و هيچگاه سر تسليم فرود نياورد. شخصيتي است دوست داشتني و قابل تقدير و ستايش و لذا وقتي در دانشگاه تهران براي سخنراني در برابر دانشجويان مسلمان قرار مي گيرد چنان از او تجليل به عمل مي آيد كه براي هيچ حاكمي چنين ستايشي به عمل نيامده است.
بنابراين منصور حلاج نيز از اين قاعده مستثني نيست از آنجايي كه وي صوفي بوده و داراي افكار و عقايد انحرافي مي باشد قطعاً نه مورد تأييد حضرت امام است و نه هيچ يك از علما و دانشمندان شيعه ديگر ولي از آن حيث كه در مقابل حاكم عباسي سر تسليم فرود نياورد تا جايي كه او را بر دار زدند، قابل تقدير و ستايش مي باشد.
امام خميني اگر در اشعارش گفته است «همچو منصور خريدار سر دار شدم» قطعاً به معناي تأييد تمام افكار و انديشه هاي وي و به طور كلي جريان تصوف نمي باشد, بلكه به اين معنا است كه همان گونه كه منصور در برابر حكومت جائر زمان خويش سر تسليم فرود نياورد تا جايي كه او را بر دار زدند امام نيز در مقابل حكومت طاغوت چنين چيزي مي خواهد بگويد.
ثانياً: زبان شعر زبان كنايه و استعاره است و نمي توان از آن مراد جدّي و واقعي گوينده را به دست آورد چه بسا شخصي در عالم شعر مطالبي را بگويد كه مراد جدّي و واقعي سراينده نباشد و جنبه اي سمبليك داشته باشد و در حالت عادي و معمولي است كه مي توان ديدگاه واقعي گوينده و يا نويسنده را به دست آورد و به او نسبت داد كه در مورد فلان امر و يا فلان شخص نظر مثبت و يا منفي دارد.
بنابراين حضرت امام گرچه در اشعارش از منصور حلاج نام برده و لكن در نوشته ها و گفتارهاي جدّي خويش هرگز جريان حلاج و يا اعتقادات شخصي او را مورد تأييد قرار نداده است.
در نتيجه شعر بيان گر ديدگاه جدّي و واقعي سراينده نمي تواند باشد

مرکز مطالعات پاسخگویی به شبهات اندیشه قم