آیا خدای سبحان ظرفیت انسان‌ها را برای کسب عصمت تعیین می‌کند یا خود این ظرفیت را به دست می‌آورند؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آیا خدای سبحان ظرفیت انسان‌ها را برای کسب عصمت تعیین می‌کند یا خود این ظرفیت را به دست می‌آورند؟

آیت الله جوادی آملی

خداي سبحان ظرفيت عدالت را به همه انسان‌ها عطا كرده است. عادل كسي است كه واجبات را انجام مي‌دهد و از محرمات دوري مي‌كند كه اين كمترين وظيفه هر مسلمان است. خدا استعداد كسب عدالت را به همه ما داده و راه آن را هم نمايانده است.

عدالت مراتبي دارد كه ضعيف‌ترين مرحله آن، همان انجام واجبات و ترك محرمات است. تا نزديك شدن به مقام عصمت، مراتب بسياري وجود دارد. وقتي از مرز عدالت بگذريم، به ملكه عصمت مي‌رسيم. اگر شخصي براي كسب عدالت تلاش كرد، به مرز عصمت نزديك مي‌شود؛ يعني اگر در گذشته معصوم نبود، از اين پس، مي‌تواند معصوم باشد؛ البته عصمت نيز درجات مختلفي دارد.

معصوم شدن، به شخص خاصي اختصاص ندارد؛ وجود مبارك حضرت زينبٍّ، حضرت ابوالفضل(عليه‌السلام) و بسياري فرزندان اهل بيت(عليهم‌السلام)، شايد به درجاتي از عصمت رسيده باشند؛ ولي خداي سبحان پست‌هاي كليدي چون نبوت، امامت و خلافت خود را تنها به افراد خاص مي‌دهد؛ يعني كساني كه با اينكه مي‌توانند بلغزند، تا آخر عمر هرگز به سوي گناه نمي‌روند؛

(اَللهُ اَعلَمُ حَيثُ يَجعَلُ رِسالَتَه).[۱]

امام علي(عليه‌السلام) در نهج البلاغه مي‌فرمايد:

اگر همه اقاليم هفتگانه را به من بدهند تا در قبال آن به موري ظلم كنم، من اين كار را انجام نمي‌دهم.

يعني من با آنكه مي‌توانم، ظلم نمي‌كنم:
«وَ الله لَوْ اُعْطِيتُ الْاگقَالِيمَ السَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ اگفْلَاكِهَا عَلي اگنْ اگعْصِيَ الله فِي نَمْلَةٍ اگسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِيرَةٍ مَا فَعَلْتُه».[۲]

بر اين اساس، راه به دست آوردن ملكه عصمت گشوده است، هرچند رسيدن به مراحل عاليه آن كار ساده‌اي نيست.

وب سایت عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت