منابع تاریخی در مورد تعداد کوفیانی که با مسلم بیعت کردند، متفاوت نوشته اند. به نظر شما کدام درست است یا نزدیک تر به واقع است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

منابع تاریخی در مورد تعداد کوفیانی که با مسلم بیعت کردند، متفاوت نوشته اند. به نظر شما کدام درست است یا نزدیک تر به واقع است؟

بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت

در اسناد تاریخی، تعداد بیعت کنندگان با مسلم ، متفاوتْ گزارش شده است : دوازده هزار، هجده هزار، بیست و چند هزار، بیست و پنج هزار، و بیش از سی هزار نفر . [۱]

گفتنی است که بیشتر گزارش ها ، تعداد هجده هزار نفر را تأیید می کنند . این تعداد در بیش از ده منبع کهن ، گزارش شده و کتاب هایی چون : الأخبار الطوال ، الإرشاد ، تاریخ الطبری ، الثقات ابن حبّان [۲] و الطبقات الکبری، این رقم را آورده اند. برای نمونه ، طبری از جعفر بن حُذَیفه طایی نقل می کند :

وقتی مسلم بن عقیل به خانه هانی بن عُروه رفت و هجده هزار نفر با او بیعت کردند ، نامه ای چنین ، به حسین علیه السلام نوشت و با عابِس بن ابی شبیب شاکری فرستاد که :

امّا بعد ، فرستاده[ی قبیله] ، به بستگانش ، دروغ نمی گوید . هجده هزار نفر از مردم کوفه ، با من بیعت کرده اند . با رسیدن نامه من ، زودتر حرکت کن که همه مردم ، با تو هستند . آنها به خاندان معاویه ، نظر و تمایلی ندارند . والسلام ! [۳]

به نظر می رسد نقل هایی که از دوازده هزار نفر یاد کرده اند ، مربوط به ابتدای بیعت باشند که با گذشت زمان، تعداد ، افزایش یافته است .

ابن کثیر می نویسد:

دوازده هزار نفر ، برای بیعت با او (مسلم) گِرد آمدند ، و بیشتر و بیشتر شدند تا به هجده هزار نفر رسیدند . [۴]

نقل هایی هم که عددهای دیگر را ثبت کرده اند، با توجّه به این که منابع آنها اندک است ، احتمالاً گزارش تقریبی و تخمینی هستند .

گفتنی است که در شماری از منابع ، آمده است که اهل کوفه ، ضمن نگارش نامه ای جهت دعوت امام حسین علیه السلام برای آمدن به کوفه ، اظهار داشتند که در کوفه ، یکصد هزار جنگجو با ایشان ، همراهی خواهند داشت . شیخ مفید ، این مطلب را چنین آورده است :

مردم کوفه به امام علیه السلام نوشتند : «این جا برایت یکصد هزار شمشیر [برای نبرد در رکابت ]آماده است . معطّل نکن».[۵]

بدیهی است که این سخن ، بر این که پس از ورود مسلم به کوفه ، یکصد هزار نفر با وی بیعت کردند، دلالت ندارد ؛ بلکه ممکن است به جنگجویان حاضر در کوفه ، اشاره داشته باشد و یا به جهت تشویق امام علیه السلام بر آمدن به کوفه ، در بیان تعداد علاقه مندان به ایشان ، مبالغه شده باشد.

پایگاه اطلاع رسانی حدیث نت