آیا حدیث زیر که از پیامبر(ص) نقل می شود معتبر است؟ إنَّ الحُسَینَ مِصباحُ الهُدی وسَفینَةُ النَّجاةِ . حسین ، چراغ هدایت و کشتی نجات است . | کتابخانه مجازی الفبا

آیا حدیث زیر که از پیامبر(ص) نقل می شود معتبر است؟ إنَّ الحُسَینَ مِصباحُ الهُدی وسَفینَةُ النَّجاةِ . حسین ، چراغ هدایت و کشتی نجات است .

بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت

مضمون این حدیث ، در منابع معتبر روایی آمده است ؛ امّا نه با این الفاظ . برای روشن شدن مطلب، لازم است تفاوت نقل های این روایت در منابع مختلف روایی ، مورد تأمّل قرار گیرد .

بر اساس اسناد موجود، شیخ المحدّثین صدوق رحمه الله (م ۳۸۱ ق) ، نخستین کسی است که مضمون این حدیث را در کتاب های کمال الدین و عیون أخبار الرضا علیه السلام ، به ترتیب ، بدین گونه آورده است که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، ضمن گفتگویی با اُبی بن کعب ، در توصیف امام حسین علیه السلام فرموده است :

... مَکتوبٌ عَن یمینِ العَرشِ : مِصباحٌ هادٍ وسَفینَةُ نَجاةٍ . [۱] در سمت راست عرش ، نوشته شده است [که او] : «چراغ هدایتگر و کشتی نجات است» . ... مَکتوبٌ عَن یمینِ عَرشِ اللّهِ عز و جل : مِصباحُ هُدی وسَفینَةُ نَجاةٍ . [۲] در سمت راست عرش خدای عز و جل نوشته شده است [که او] : «چراغ هدایت و کشتی نجات است» . پس از شیخ صدوق ، طَبرِسی رحمه الله (م ۴۶۸ ق) در کتاب إعلام الوری ، این گونه آورده است :

... لَمَکتوبٌ عَلی یمینِ عَرشِ اللّهِ : مِصباحٌ هادٍ وسَفینَةُ نَجاةٍ . [۳] بر سمت راست عرش خدا نوشته شده : «چراغ هدایتگر و کشتی نجات» .

پس از وی ، علی بن یونس عاملی (م ۸۷۷ ق) در کتاب الصراط المستقیم ، این متن را چنین گزارش کرده است :

... وإنَّهُ مَکتوبٌ عَن یمینِ العَرشِ : وإنَّهُ مِصباحُ هُدًی وسَفینَةُ نَجاةٍ . [۴] بر سمت راست عرش ، نوشته شده: «و او چراغ هدایت و کشتی نجات است» .

نخستین کتابی که این متن مشهور در آن آمده ، کتاب المنتخب طُرَیحی (م ۱۰۸۵ ق) است که ضمن نقل جریان دیدار اُبَی بن کعب با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، آورده است :

... وَاسمُهُ مَکتوبٌ عَن یمینِ العَرشِ : إنَّ الحُسَینَ مِصباحُ الهُدی وسَفینَةُ النَّجاةِ . [۵] نام او بر سمت راست عرش ، نوشته شده است : «همانا حسین ، چراغ هدایت و کشتی نجات است» .

پس از المنتخب طریحی ، در منابع دیگری مانند مدینة المعاجز [۶] نیز این متن دیده می شود که ظاهرا از همان المنتخب گرفته باشند .

به نظر می رسد که متن المنتخب طریحی و کتاب های پس از آن، حدیث را نقل به معنا کرده اند . گفتنی است که المنتخب طریحی ، از منابع غیر معتبر است ؛ لیکن به دلیل روان تر بودن عبارت نقل شده در آن ، حدیث ، بدین شکل ، مشهور گردیده است . به هر حال ، چون این حدیث ، نقل به معناست و مضمون آن در منابع معتبر آمده است ، ایرادی ندارد .

پایگاه اطلاع رسانی حدیث نت