تحلیل گفتمان آیات قرآنی خطبه های حضرت زهرا سلام الله علیها با تأکید بر متون خطبه به روش عملیاتی تحلیل گفتمانی پدام( PDAM) | کتابخانه مجازی الفبا

تحلیل گفتمان آیات قرآنی خطبه های حضرت زهرا سلام الله علیها با تأکید بر متون خطبه به روش عملیاتی تحلیل گفتمانی پدام( PDAM) | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
تحلیل گفتمان آیات قرآنی خطبه های حضرت زهرا سلام الله علیها با تأکید بر متون خطبه به روش عملیاتی تحلیل گفتمانی پدام( PDAM)
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
تحلیل گفتمان آیات قرآنی خطبه های حضرت زهرا سلام الله علیها با تأکید بر متون خطبه به روش عملیاتی تحلیل گفتمانی پدام( PDAM)
ویرایش اثر
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی:
دکتری
رشته تحصیلی:
الهیات و معارف اسلامی - تفسیر تطبیقی
محل تحصیل رساله تحصیلی:
دانشگاه یزد، پردیس علوم انسانی و اجتماعی - دانشکده الهیات
تاریخ دفاع:
1403
چکیده :
سنت و قول پیامبراکرم صلی الله علیه و آله نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها در طول حیات شریفشان نشان از مقام و منزلت والای حضرت زهرا سلام الله علیها دارد؛ برخی تعابیر و رفتارهای رسول اکرم صلی الله علیه و آله در خصوص ‌حضرت فاطمه(س) ، در مورد هیچ شخص دیگری به کار نرفته است، این رفتار خاص از عاطفه و رابطه پدرانه و نسبی و فطری فراتر است و حاکی از شخصیت والای حضرت زهراست که مسلمانان به خوبی درک می‌کردند و تاریخ، صحابه بارها آن‌هارا روایت کرده‌اند. عمر بن خطاب گفته‌است که هرگز کسی را نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله محبوب تر از فاطمه ندیدم (حاکم نیشابوری، بی تا، ج3، ص155). گزارش های دیگر حاکی از چنان موقعیت و جایگاه والایی نزد پیامبر اکرم است که کسی را یارای وصول به آن مقام نیست این مهم در گفتار و رفتار رسول خدا صلی الله علیه وآله انعکاس یافته، بنا بر منابع معتبر شیعه و اهل سنت، پیامبر ‌حضرت فاطمه(س) را با کنیه "ام ابیها"( اصفهانی، 1385، ص29؛ طبرانی،1404ق،ج22، ص397؛ ابن اثیرجزری،1341، ج5، ص520) و "بضعه منی"(بخاری،1401،ج4،ص210؛ نیشابوری،بی تا، ج7،ص141؛ ابن بابویه،1417ق، ص575؛ حاکم نیشابوری، بی تا، ج3،ص159) می‌خواند و یا روایات غضب ‌حضرت فاطمه(س) به منزله غضب پیامبر (بخاری،1401ق، ج5، ص21؛ بیهقی،1424ق،ج7،ص 394؛طبرانی، 1404ق، ج22،ص404؛ ابن هجر هیتمی،1417ق،ج2، ص548؛ حاکم نیشابوری، بی تا، ج3، ص173؛ ترمذی، بی‌تا ،ج6، ص181) و غضب خداوند متعال(حاکم نیشابوری،بی‌تا، ج3،ص167؛ طبرانی، 1404ق، ج1،ص108؛ ابن اثیر، 1409ق، ج5، ص522؛ ابن عساکر، بی‌تا، ج3، ص156؛سیوطی،1423ق، ج8، ص186) است که مورد اتفاق شیعه و سنی است؛ همه این روایات حاکی از شخصیت عظیم حضرت فاطمه سلام الله علیها را دارد شخصیتی که پیامبر کرم صلی الله علیه و آله در موقعیت های گوناگون به دنبال فرصتی برای معرفی به مسلمانان می‌گشت تا عذری برای کسی باقی نماند. حوادث و رویدادهای تاریخی پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله نشان از یک برهه حساس تاریخی دارد؛ جریان غصب خلافت و غصب فدک در این برهه حساس تاریخی و وقایع شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها و نادیده گرفتن شأن و منزلت حضرت، و طرفداری و یا سکوت عده ای در برابر این قضایا، بیانگر به فراموشی سپردن ارزش ها توسط مردم و تحولات جامعه و انحرافات شدید آن بعد از رسول خدا صلی الله علیه و اله در فاصله ای کوتاه می باشد، در این میان حضرت زهرا سلام الله علیها با ایراد دو خطبه غراء به بیان یک سری حقایق در مورد جامعه و مردم و حاکمان می پردازد و روشنگری می کند. « این دو خطبه که در به اسناد متعدد در منابع شیعه و سنی یافت می شود»(ابن طیفور،1376ق،ص12 ؛ ابن اثیر، بی تا، ص501؛ سید مرتضی، 1410ق،ج 4،ص69؛ طبرسی،1403ق،ج1،ص97؛ ابن ابی الحدید، ج6، 1404ق، ص210). یکی در مسجد مدینه به بهانه غصب فدک ایراد شد که به خطبه فدکیه مشهور است و دیگری در ایام قبل شهادت که در بستر بیماری بودند و زنان مهاجر و انصار به عیادت ایشان آمدند ایراد شد که به خطبه عیادت مشهور است. بررسی و تحلیل این دو خطبه به دلیل جایگاه والای حضرت زهرا سلام الله علیها و افشای حقایق در برهه حساس تاریخی، ریشه یابی انحرافات و تحولات جامعه بسیار حائز اهمیت است؛ در روایات منقول از معصومین کمتر مواردی دیده شده که مانند این دو خطبه، نقل آن انحصار به شیعه ندارد و علمای عامه و خاصه به اسناد گوناگون نقل کرده اند.بنابراین خطبه های حضرت به عنوان یک گفتمان مهم در تاریخ اسلام مطرح است. در این گفتمان حضرت به آسیب شناسی جامعه ای می پردازد که بعد از دورانی با سابقه دینداری و جهاد در راه خدا، ارزش های دینی را به فراموشی سپرده و با وجود علاقه به پیامبر صلی الله علیه و آله و بیعت با امیرالمؤمنین متزلزل شده و اوضاع دگرگون می شود لذا با تحلیل گفتمان خطبه می توان علت انحراف و تزلزل فردی و اجتماعی و عوامل مؤثر در تحولات اجتماعی و وارونگی ارزش ها را تببین کرد و ترفندهای جبهه مقابل برای فریب افکار عمومی را به دست آورد. شناخت این عوامل می تواند در عصر حاضر و جامعه کنونی در مقابله با عوامل آسیب زا و انحرافی یک جامعه بعد از پیروزی انقلابشان، نقش مهمی ایفا کند. همچنین در این گفتمان حضرت با استناد به آیات قرآنی کلام خود را برای مخاطبان متقن و مستند می سازد و باب فهمی جدید و به روز از آیات را به روی مخاطبان باز می کند و اتمام حجت می نماید.
نویسنده :
پدیدآور: مرضیه تالی طبسی ؛ استاد راهنما: محمدعلی حیدری ؛ استاد راهنما: حسن بشیر ؛ استاد مشاور: سید مهدی نوری
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/2ecbae82c5755c977b013f96784d450f
جنس منبع:
متن
پایگاه :
الف:پایگاه کتب
یادداشت :
نوع منبع :
رساله تحصیلی
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال