واژه «قلب» در علوم مختلف دارای تعریفی خاص است. در دهه اخیر، رشته «نوروکاردیالوژی»[1] در طب، ارتباط مغز و قلب صنوبری را کشف کرده است. تحقیقات در این زمینه نشان
... می‌دهد که قلب علاوه بر «کارکرد تلمبه‌ای»، دارای «کارکرد تعقلی» یعنی یک «مغز» نیز هست که دریافت اطلاعات، یادگیری و تصمیم‌گیری را جدا از «مُخ» انجام می‌دهد که «مغزِ قلب» نامیده شد. آیه 46 سوره حج «لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِها ...الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُور»، مهم‌ترین آیه‌ای است که به «کارکرد تعقلی قلب صنوبری» تصریح می‌کند. در تفسیر «کارکرد قلب صنوبری» در آیه فوق دو دیدگاه وجود دارد: کارکرد تعقلی، که بیشتر قدماء، قلب را جایگاه عقل، و نسبت‌دادن تعقل به قلب را «حقیقی» می‌دانند و کارکرد تلمبه‌ای، که بیشتر معاصران، با تکیه بر نظرات علم پزشکی قرن 18و 19، اسناد تعقل به قلب را «مجاز» دانسته و جمله «الَّتِی فِی الصُّدُور» را تأویل کرده‌اند. در این تحقیق، با روش توصیفی- تحلیلی با تأییداتی از آیات و شواهدی از علوم مختلف مانند فلسفه، عرفان، اخلاق و به‌ویژه دستاوردهای جدید پزشکی، دیدگاه اول تقویت می‌شود. نتیجه آنکه هرچند بهره‌گیری از دانش روز در تفسیر قرآن، پسندیده است؛ ولی به‌علت ظنی‌بودن علوم تجربی، مفسر باید در استفاده از آنها، محتاط بوده و تا حد امکان، اصالت ظاهر را رعایت کند که گاه نتیجه آن، دستیابی به یک نظریه جدید است.
بیشتر