مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

آیینه جمال: نگرشی بر مکارم اخلاق امام حسین علیه السلام، کتابی است درباره اخلاق، فضایل و احادیث در مورد امام حسین علیه السلام که توسط لطف‌ الله صافی‌ گلپایگانی نوشته شده است. در تمام قرون و اعصار، عدالت، طهارت نفس، امانت، صداقت، استقامت، ثبات قدم، شجاعت، صراحت لهجه، صبر و حلم، وفای به عهد، تواضع، رحم، احسان، اغماض و گذشت، فداکاری و ایثار، آزادی‌ خواهی، خدمت به همنوع و سایر صفات حمیده، محبوب بشر بوده است. هر چند دنیا و ظواهر زندگی تغییر کند، در این احساس بشری و احترام او به نیکوکاران و نیکوخویان تغییری حاصل نخواهد شد. چنانچه صفاتی مانند، حسد، تکبر، نفاق، ظلم و بی‌رحمی، خیانت، دروغ، کینه‌توزی و خودبینی، همیشه مورد تنفر بوده است. علم اخلاق بر اساس همین توجه فطری انسان و درک باطنی او به وجود آمده است. اثر حاضر در 11 فصل، مکارم اخلاقی حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام را از کتاب‌های شیعه و اهل تسنن جمع‌آوری و بازگو می‌کند: جمال آدمی، خورشید اندیشه، بر سجاده نیاز، باران سخاوت، یک آسمان کرم، پرچم عدالت‌خواهی، به رنگ سادگی، بر قله تواضع، قهرمان تاریخ، روح پر شکوه و کوه صبر.

«سرشک خوبان در سوگ سالار شهيدان» که ترجمه کتاب «عبرات المصطفين في مقتل الحسين عليه‏السلام نوشته محمدباقر محمودی» می باشد، تلاشي است درباره‏ نگارش واقعه‏ي کربلا از منظر تاريخي. بيشترين تلاش مؤلف محترم، «علامه محمد باقر محمودي»، گزارش رويدادهاي عاشورا با استناد به منابع کهن، به ويژه منابع اهل سنت بوده است؛ و چنان که خود وي در مقدمه‏ کتاب يادآور مي‏شود کوشيده است تا جزئيات وقايع را از آن طريق نقل کند، گرچه استثناهايي نيز در مشي وي ديده مي‏شود. گفتني است که تلاش نويسنده براي نقل همه‏ موارد موجود در کتاب‏هاي تاريخي تکرار پاره ‏اي از متون را موجب شده است. گذشته از آن گزارش‏هاي بسياري وجود دارد که تنها با اندکي اختلاف در الفاظ و عبارات، هم در متن و هم در پانوشت‏ها آمده است. گرچه اين کار نشان تتبع فراگير نويسنده و براي پژوهشگران سودمند است، ولي براي خواننده ‏ي فارسي زباني که در پي مطالعه‏ جمع بندي شده وقايع است، ملال‌آور مي‏نمايد. از اين‏رو «مديريت تحقيقات عاشوراي مرکز تحقيقات اسلامي» ترجمه فارسي کتاب را در دستور کار خود قرار داد، و موارد زير را در آن اعمال کرد: 1- از ترجمه‏ روايت‏هاي تکراري متن پرهيز گرديد، به اين ترتيب يکي از آن ميان [صفحه 13] برگزيده و ترجمه شده و درباره‏ ديگر روايت‏ها به ذکر مأخذ بسنده گشت. 2- از ترجمه روايت‏هايي که در پي‏نوشت‏ها آمده و همانند آن‏ها در متن کتاب نيز نقل شده است پرهيز گرديد. 3- از آنجا که مطلب سوم کتاب بسيار گسترده بود، به سه عنوان «مطلب سوم: به سوي کوفه»، «مطلب چهارم: در کربلا» و «مطلب پنجم: پس از شهادت» تغيير يافت.

«زیارت عاشورا» مهم‌ترین متن در بین متون مشابه خود در زیارت ساحت مقدس سید الشهداء صلوات الله علیه است. متون زیارتی نواحی مقدس معصومین هم معرفت آموزند هم ادب آموز؛ هم مربی هستند و معلّم؛ لذا فهم آنان در بهره‌مندی از زیارت آن احباء الهی نقش جدّی و به سزایی دارند. مبادرت علماء برای شرح متون ادعیه و زیارات به همین دلیل بوده است و از جامع ترین آنان در شرح زیارت عاشورا و پر بهره ترین آنان برای بهره مندی همگان از آن، شرح حاضر است که توسط عالم ربانیّ و فقهی، بزرگوار مرحوم آیة الله حاج سید احمد میرخانی به رشته تحریر در آمده است.

قصه کربلا بضمیمه قصه انتقام کتابی است درباره‌ی قیام امام حسین و پیامدهای آن که توسط علی نظری منفرد نوشته شده است. کتابی است توصیفی دربارهٔ قیام امام حسین (ع) و پیامدهای آن، بر پایهٔ پژوهش‌هایی که تاکنون انجام شده. نویسنده در مسائل مورد اختلاف، اقوال گوناگون را ذکر کرده و کمتر به ارزش‌داوری و نظر مختار خویش پرداخته است. تنظیم کتاب کم مانند است؛ بدین‌گونه که مطالب آن براساس حرکت امام حسین و اهل بیت او (ع) (از مدینه تا مدینه)، فصل بندی شده و از یکایک منازل در مسیر حرکت سخن رفته است. از این رو اطلاعاتی که در این کتاب دربارهٔ منازل ارائه شده، منظم‌تر و بیشتر از کتاب‌های مشابه آن است. نثر کتاب روان و خوشخوان است ومخاطب آن عموم مردمند. پیش‌گفتار کتاب (ص 27-36)، کوتاه و دربارهٔ شخصیت امام است. بخش اول (ص 39-556)، دربارهٔ قیام آن حضرت و بخش دوم (ص 557-695)، دربارهٔ انتقام از قاتلان اوست. عنوان های کتاب عنوان بخش اول «از مدینه تا مدینه» است و شامل یازده فصل: «در مدینه»، «از مدینه تا مکه»، «در مکه»، «از مکه تا کربلا»، «در کربلا»، «در کوفه»، «از کوفه تا شام». "در شام»، «از شام تا مدینه»، «در مدینه» و «فضیلت زیارت امام حسین علیه‌السّلام». بخش دوم با عنوان «قضیهٔ انتقام» شامل دو فصل است: «شیعیان، پس از شهادت امام حسین علیه‌السّلام» و «قیام مختار». در فصل چهارم، که به رخدادهای از مکه تا کربلا پرداخته شده، به نام 24 منزل اشاره و دربارهٔ وقایع در هر یک توضیحاتی داده شده است. اسامی این منازل عبارتند از: ابطح، تنعیم، صفاح، وادی العقیق، وادی الضفراء، ذات عرق، الحاجز من بطن الزمه، فید، اجفر، خزیمیه، شقوق، زرود، ثعلبیه، زباله، القاع، عقیقة البطن، شراف، ذو خشم، بیضه، رُهیمه، عذیب الهجانات، قطقطانیه، قصر بنی‌مقاتل و نینوا. در فصل هفتم، که دربارهٔ روانه کردن اسیران از کوفه به شام است، از بیست منزل و رخدادهای در هر یک بحث شده که اسامی آن‌ها، به جزء منزل اول که نام ندارد، عبارت است از: تکریت، مشهد النقطة، وادی النخلة، موصل، نصیبین، عین الوردة، رقه، جوسق، دعوات، حلب، قنسرین، معرّة النعمان، شیزر، کفر طالب، سیبور، حماة، حمص، بعلبک و دمشق. این کتاب پس از چند چاپ، تغییراتی بسیار جزئی و اندک در آن داده شده است و اکنون با عنوان واقعهٔ کربلا منتشر می‌شود (چاپ دوم: انتشارات جلوهٔ کمال، 1386).

کتاب حاضر به بررسی نامه و خطابه های حضرت امام حسین علیه السلام مخصوصا با معاویه بن ابی سفیان و بعد از آن در بخشی از کتاب اشاره به کربلاء و اتفاقات جان گذار آن ذکر می شود.