مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

در کتاب حاضر، مبحث عصمت از منظر فریقین مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا واژه عصمت تعریف شده و نظر علامه طباطبایی دربارۀ عصمت بیان شده است. سپس جایگاه عصمت در میان فرقه‌های اسلامی مطرح شده است. در ادامه لزوم عصمت از دیدگاه متکلمان و اندیشمندان شیعه بررسی شده و ادلۀ عقلی و نقلی عصمت انبیاء واکاوی شده است. سپس به چند شبهه پیرامون عصمت انبیاء پاسخ داده شده است. در نهایت نیز ادلۀ عصمت امامان و عصمت اجماع امت مطرح شده است.

‫يکي از ويژگيهاي حضرت زهرا? در روايات، حجيت است و لازمه حجيت، برخورداري از مقام عصمت است. اين پژوهش در چهار بخش، به تحليل عصمت آن حضرت? در قرآن و روايات پرداخته است. امکان عصمت، از دليل عقلي و نقلي برخوردار است و داراي مراتب و درجاتي است و هيچ منافاتي با اختيار انسان ندارد. عصمت پيامبران و پيشوايان ديني اکتسابي است و در عين حال که صدور گناه از آنان، امتناع ذاتي ندارد، به معناي استمرار ملکه عصمت است. به باور دانشمندان اماميه، صدور گناه کبيره و صغيره در تمام طول عمر، از معصوم ممتنع است. با توجه به روايات معتبر شيعه و اهل سنت، آيه تطهير در شأن اهل بيت? نازل شده است و حضرت زهرا? يکي از آنان است. بنابراين، بر اساس اراده تکويني الهي، آنان از هرگونه رجس و پليدي به دورند. مراد از «قربي» در آيه مودت، بر اساس ديدگاه شيعه و بسياري از دانشمندان اهل سنت، اهل بيت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و يکي از آنان، حضرت زهرا? مي باشد. اين آيه شريفه، مودت اهل بيت? را به عنوان مزد رسالت قرار داده است. همچنين براي عصمت حضرت زهرا?، به آيه مباهله و اطعام نيز استدلال شده است. نويسنده در پايان، به عصمت حضرت زهرا? به واسطه روايات استدلال کرده است. اين روايات دو دستهاند: دسته نخست، رواياتي چون حديث ثقلين، حديث سفينه و حديث معيار صلح و ثبات هستندکه شامل حضرت زهرا? نيز ميشوند. حديث ثقلين، عترت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم را عِدل قرآن دانسته است و اين مسئله بر عصمت آنان دلالت دارد. دسته دوم، رواياتي هستند که به صورت خاص، بر عصمت آن حضرت? دلالت دارند؛ مانند حديثي که در آن، خشم و رضاي زهرا ? خشم و رضاي خداوند دانسته شده، او را بهترين موجودات و سَروَر زنان بهشت دانسته، اذيت او و محبت به او را اذيت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و محبت به پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم دانسته، اطاعت از حضرت? را واجب دانسته است. همچنين خطبه فدکيه، که حضرت? در آن، عصمت قولي و فعلي را براي خود ثابت نموده است، از روايات دسته دوم است.