مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

در این اثر به روند تعامل بین ارتش و حکومت پهلوی دوم در طول سالهای 1320 تا 1357 شمسی پرداخته شده‌است. مهمترین رکن و اساس حکومت شاه ارتش بوده و این موضوع اهمیت و حساسیت ویژه‌ای را برای آن تعریف می‌کند. الف) وجود مذهب و اعتقادات شیعی در میان ارتشیان چه تاثیری بر پیروزی انقلاب اسلامی داشته است؟در طول سالیان متمادی حکومت پهلوی دوم تلاش گردید که آموزه‌های شیعی کارکنان ارتش از بین رفته و فرهنگ و اعتقادات جدیدی جایگزین آن شود. از جمله آن بحث خدایگان تلقی شدن شاه و بازگرداندن اعتقادات کارکنان ارتش به جایگاه شاهنشاه و سلطنت قبل از اسلام در ایران بمنظور تضعیف اسلام و تشیع در مجموعه نظامی ایران را می‌توان ذکر نمود که در فصل اول این اثر به همراه مباحثی چون جشنهای شاهنشاهی و موضوع سوگند خوردن به شاه و مبارزه مراجع تقلید خصوصاً حضرت امام (ره) با این موضوعات اشاره شده‌است.فصل دوم به حضور احزاب و فرقه‌های سیاسی مذهبی در جامعه ایران و خصوصاً ارتش اشاره شده که برخی مانند حزب توده با مخالفت حکومت و بعضی مانند بهائیت با حمایت مخفی و آشکار رژیم شاه مواجه بوده به منظور تضعیف فرهنگ شیعی کارکنان ارتش فعالیت نموده‌است. ضمن اینکه در این دوران انجمن حجتیه شکل گرفته و فعالیتهایی در راستای مبارزه با بهائیت در ارتش انجام داده ‌است.در فصل سوم به روند حضور پر تعداد مستشاران نظامی بیگانه در ایران و ارتش اشاره شده و میزان اثرگذاری فرهنگی و مذهبی آنها بر کارکنان و حمایت بی دریغ حکومت از آنان با در اختیار گذاشتن امکانات بسیار و تصویب کاپیتولاسیون، سلطه آنان بر ارکان ارتش مورد بررسی قرار گرفته و نقش حضرت امام خمینی (ره) در اطلاع رسانی کارکنان ارتش در این خصوص مورد توجه بوده‌است.فصل چهارم به روابط روحانیت شیعه با ارتش ‌پرداخته و با محوریت حضرت امام خمینی (ره) به عنوان مرجع تقلید بسیاری از نظامیان به نقش اساسی ایشان در جدا شدن ارتش از شاه و پیوستن به انقلاب اسلامی می پردازد. فصل پنجم با پرداختن به مستنداتی از فعالیت کارکنان انقلابی ومذهبی ارتش به وضعیت و جایگاه مذهب در ارتش پهلوی دوم و مبارزه آشکار و پنهان حکومت با مذهب در ارتش و خانواده نظامیان پرداخته شده و مقاومت کارکنان بر مبنای اعتقادات قوی شیعی در مقابل هجوم انحرافات گوناگون دینی و مذهبی بررسی شده و به نوع نگرش سران حکومت و امرای ارتش به مذهب و نوع اعتقادات مذهبی بدنه ارتش اشاره گردیده ‌است.

انجمن حجتیه که نام کامل آن انجمن حجتیه خیریه مهدویه است و انجمن ضد بهائیت نیز نامیده می شود که مقارن با کودتای 28مرداد سال1332 علیه دولت دکتر مصدق توسط شیخ محمود حلبی تأسیس شد.این گروه با تفسیر خاصی از مسأله مهدویت و تحت لوای اعتقاد و علاقه به امام زمان، که بنا به اراده خداوند از نظر‌ها غایب است و لزوم زمینه‌ سازی برای ظهور آن امام، مسأله بهائیت و تبلیغ آن را خطر اصلی برای کیان شیعه قلمداد می کند. لذا فعالیت‌های خود را که به‌طور عمده در مقابله با بهائیت که در واقع شاخه‌ای از استعمار فرهنگی، فکری بود که به قصد ایجاد انحراف و جلوگیری از احیای فکر دینی در جوامع اسلامی به وجود آمد، متمرکز نمود. سوالی که در این نوشتار به دنبال پاسخ به آن هستیم این است که مواضع و رویکرد‌های انجمن حجتیه از آغاز شکل گیری تا کنون چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ و برای پاسخ به این سوال از نظریه‌ی دکترین مهدویت بهره می جوییم و به همین دلیل با استفاده از روش توصیفی_تحلیلی فرضیه اصلی را مطرح می سازیم که به نظر می رسد انجمن حجتیه در طول زمان در گذار تحولات سیاسی و اجتماعی، اصول تفکر و اندیشه های خود را حفظ کرده اما مناسب با موقعیت و بر اساس مصلحت در برخی از خط مشی های خود تعدیل و تغییر ایجاد کرده است.

کتاب جدید موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی با عنوان «سازمان سیاسی بهاییت» به قلم دکتر حمیدرضا اسماعیلی و ویراستاری دانشمند فقید، مرحوم علی اکبر رنجبر کرمانی، منتشر شد. در این کتاب آمده است که بهاییت یک موضوع تاریخی صرف یا مربوط به حوزه فرق و ادیان انحرافی نیست. تشکیلات بهاییت یک سازمان سیاسی در حال رشد پیش از انقلاب اسلامی بود که در سال‌های بعد همپای سازمان مجاهدین خلق به جاسوسی از مراکز ایران پرداخت. این تشکیلات از جمله اپوزیسیون‌های فعالی محسوب می‌شود که در داخل و خارج از ایران فعالیت دارد و در محافل سیاسی بین‌المللی به لابی‌گری علیه ایران مشغول بوده است. «حقوق بشر» و «محیط زیست» از جمله حوزه‌های انتخابی این سازمان است که در پوشش آن‌ها به فعالیت می‌پردازد. آرزوی دیرینه آنان در ایران کسب قدرت در حال حاضر و حکومت در آینده بوده است. آن‌ها ایدئولوژی و برنامه‌های خود را برای رسیدن به این مقصود بازنویسی کرده‌اند. این سازمان سیاسی که به نام «دین بهاییت» فعالیت دارد از دهه 1370 با وضعیت جدیدی در صحنه حاضر شده است و با تلاش برای احیای تشکیلات خود متناسب با قرن 21، به فعالیت سیاسی و ضدملی خود اقدام می‌کند. در سال‌های پس از انقلاب گرچه متون متعددی درباره بهاییت به نگارش درآمد، اما به ابعاد «سازمان سیاسی» آن کمتر توجه شد. تحقیق پیش‌روتلاش دارد با فرارفتن از روایت‌های توصیفی، به‌صورت تحلیلی و در چارچوب نظری مشخصی بهاییت را مورد بازشناسی قرار دهد. بر این اساس اهداف تحقیق عبارتند از: یک. ارائه روایتی از تاریخ بهاییت که ماهیت سیاسی آن را در تاریخ دو سده گذشته بازتاب دهد. دو. سیر تحول تاریخی «سازمان شدن» بهاییت را با ادله و اسناد متقن و متکثر معلوم سازد. سه. اهداف، ایدئولوژی، برنامه‌ها و فعالیت‌های تشکیلات سیاسی بهاییت را در زمان حاضر بررسی و تحلیل کند. مزیت‌ها و سخنان جدید اثر عبارتند از: 1. تمرکز بر «حلقه کوفه» یا همان «حروف حی» به‌عنوان پدیدآورندگان بابیت و رمزگشایی از اصطلاحاتی مانند آن. 2. طرح بابیت به‌عنوان مهم‌ترین پرونده امنیتی دوران قاجار؛ و بررسی روش‌های مبارزاتی بابیان برای رسیدن به قدرت از طریق «شورش مسلحانه» (در دوران فترت فقدان شاه قدیم و استقرار شاه جدید)، «کودتا»ی نافرجام 1267ق (که به‌وسیله امیرکبیر کشف و خنثی شد) و «تروریسم». 3. بررسی نزاع در رهبری بابیت پس از اعدام باب و تصریح مستند به‌دلایل متقن به این‌که برادران نوری (بها و ازل) هیچکدام جانشین باب نبودند. 4. بررسی تحولات ایدئولوژیک بابی‌ها از افکار ارتجاعی نسل اول تا گرایش‌های آنان به روشنفکری و سکولاریسم در نسل‌های بعد. 5. تحلیل جامعه‌شناختی از پیدایش بابیت. 6. تشریح نقش محافل مختلف آمریکایی در تأسیس بهاییت. 7. نقش صهیونیست‌ها در تأسیس بهاییت. 8. معرفی بهاییت به‌عنوان پدیده‌ای آمریکایی به استناد متون بهاییان (تا کنون نویسندگان بیشتر بر روابط بابی‌ها با روسیه و انگلیس تمرکز داشته‌اند. همچنین این موضوع تفاوت دارد با این‌که بهاییت را تحت نفوذ عناصر بیگانه بدانیم.) 9. بررسی روند سازمان شدن بهاییت در ایران در دوران پهلوی. 10. تشریح ساختار سازمانی بهاییت. 11. تشریح برخی از عناصر ایدئولوژی سیاسی بهاییت. 12. این اثر ضمن استفاده از اسناد لانه جاسوسی به بیان «تاکتیک حقوق بشر»، که از آغاز انقلاب اسلامی برای مبارزه با جمهور اسلامی مورد بهره‌برداری قرار گرفته، پرداخته است. کتاب «سازمان سیاسی بهاییت؛ 1979-1892» از معتبرترین آثار محققانه و مستند در زمینه بهاییت است. این کتاب در قطع وزیری و در 616 صفحه به رشته تحریر درآمده و در پاییز 1400 هجری خورشیدی وارد بازار نشر شده است.

ترجمه ماشینی: این جلد با به کارگیری یک رویکرد تفکیک‌کننده متمایز برای مطالعه «مذهب» نشان می‌دهد که جنبش‌های معنوی با باورهای خلاف واقع گسترده‌تر از آن چیزی که انتظار می‌رود - توسعه مجدد منابع قدیمی‌تر، اغلب به روش‌های غیرمنتظره، بوده‌اند. به طور خاص، وین هادسون خلاقیت شش جنبش معنوی را بررسی می کند: بهائیان، یک جنبش ایرانی. سوکا گاکای، یک جنبش ژاپنی؛ آناندا مارگا و برهما کوماریس، دو جنبش اصلاح‌شده هندو. و کلیسای جهانی و پیروزمند و مقدسین روزهای آخر، دو کلیسای بحث برانگیز آمریکایی. اکثر این شش جنبش دارای ویژگی‌های ضد شهودی هستند که باعث می‌شود روشنفکران سکولار غربی، با استناد به تفکر روشنگری، آن‌ها را بی‌ربط و بی‌اهمیت تلقی کنند. با این حال، این کتاب نشان می‌دهد که چگونه این جنبش‌ها به شیوه‌هایی خلاقانه و کاربردی به مدرنیته پاسخ داده‌اند که در نتیجه ابتکارات اجتماعی، علمی، آموزشی و فرهنگی به وجود آمده است. این کتاب با تکیه بر تحقیقات پیرامون راه‌هایی که جنبش‌های معنوی در تولیدات فرهنگی درگیر می‌شوند، با توجه به غرض‌ورزی آرمان‌شهری که چنین تولیدات فرهنگی آشکار می‌کنند، بحث را به مسیر جدیدی می‌برد.

نفوذ بهائیت در میان بخشی از جامعة زرتشتیان ایران، از بزرگ‌ترین مشکلات پیروان این اقلیت مذهبی در دورۀ قاجار شمرده مي‌شد. در این ایام، شماری از جوانان تحصیل‌کردة زرتشتی ـ که متأثّر از سبک زندگی و آموزه‌های جامعة پارسیان هند، تمایل زیادی به انجام اصلاحات اجتماعی و دینی گسترده در میان جامعۀ زرتشتی ایران داشتند ـ تحت تأثیر شعارهای اصلاح‌طلبانه و برابری خواهانة آيین نوظهور بهائیت قرار گرفتند و جمعیت زرتشتیان بهائی‌شدة ایران (احبا) را تشکیل دادند. پژوهش حاضر بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایة اسناد و مکتوبات جامعة زرتشتیان و بهائیان ایران، به واکاوی دلایل ارتباط میان پیروان این دو آيین و پیامدهای این ارتباط در میان جامعۀ زرتشتیان ایران بپردازد. دستاورد پژوهش حاکی از آن است که فشارهای اجتماعی ایجادشده بر روی دگراندیشان زرتشتی و حمایت‌های جامعة پارسیان هند و انگلستان از این افراد، باعث شد تا بخشی از زرتشتیان به آيین نوظهور بهائیت گرایش يابند؛ که این امر به وقوع درگیری‌های گسترده‌ای در میان رجال سرشناس زرتشتی در ایران انجاميد.

موسوعة العلامة البلاغى مشتمل بر آثار محمدجواد بن حسن بلاغى نجفى (1280- 1352ق)، اثر سيد منذر حكيم و محمد الحسّون و جمعى از محققین است كه در نه جلد منتشر شده است. كتاب اول اين مجموعه شامل زندگانى علامه شيخ محمد جواد بلاغى كه تحت عنوان مدخل نوشته شده است. در مدخل كتاب طى سه باب به معرفى شخصيت علامه بلاغى پرداخته است. در باب اول كه شامل شش فصل مى‌شود به سيره شخصى و اجتماعى علامه بلاغى اشاره شده، در باب دوم نيز در شش فصل حيات علمى او اعم از تدريس، شاگردان، اساتيد و موقعيت علمى و تأليفات وى مورد مطالعه قرار گرفته است. باب سوم از مدخل در ضمن شش فصل، وفات، آثار او بر حوزه‌هاى علميه و عالم اسلامى بيان شده است. دو قسم ديگر به آخر اين جلد از كتاب اضافه شده كه حيات سياسى و انقلابى عصر علامه را بررسى نموده است. قسم بعدى اين بخش در معرفى كامل مصادر و مراجعى است كه به معرفى پرداخته‌اند.