جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وظیفه‌گرایی، فضیلت‌گرایی و نتیجه‌گرایی از جمله شاخه‌های فلسفه اخلاق هستند. این سه قسم از فلسفه اخلاق به جهت نوع نگرش و مدخلی که در فلسفه اخلاق دارند از همدیگر جدا می‌شوند؛ و گویا آنها را باید به عنوان رقیب محسوب کرد. اصولا گفته می‌شود نحله‌های سه گانه فلسفه اخلاق، به جهت تمایز در منشهای منتخب، یارای این را ندارند که با هم جمع شوند. اگر وظیفه‌گرا با این پرسش شروع می‌کند که عمل درست چیست و در پاسخ به اعمالی اشاره دارد که فی حد نفسه معتبرند، نتیجه‌گرا هم همین سوال را با اشاره به سنجش نتایج اعمال پیگری می‌کند. در مقابل، فضیلت‌گرایان با طرح سوالی مبنی بر چگونه زیستن، و دعوت کردن به سوی مجموعه‌ای از فضایل، فلسفه اخلاق را به سرانجام می‌رساند. با چنین نگاهی باید گفت که این سه تفکر نه تنها با یکدیگر قابل جمع نیستند بلکه در تقابلی همیشگی در ترد رقیبانشان به سر می‌برند.حتما به یاد داریم که این گفتمان اخیر را پذیرا نشدیم و با ارائه تاریخچه‌ای مستند، در راستای شناخت ماهیت حرکت تاریخی فضیلت‌گرایی، دیدیم که چنین ایده‌ای – یعنی در تقابل به سر بردن شاخه‌های فلسفه اخلاق – حداقل در مورد فضیلت‌گرایی و وظیفه‌گرایی محلی از اعراب ندارد. روشنگریهای جیمز ریچلز در این مورد را شاهد بودیم. با توجه به تفکرات این فیلسوف آنچنانکه دیدیم بر خلاف تفکر فضیلت‌گرایان رادیکال، می‌توان با تدبیر اندیشی خاصی، و با نگرشی به دور از غرض‌ورزی، حداقل برای وظیفه‌گرایی و فضیلت‌گرایی، میدانی را حاضر نمود که در آن دوشادوشِ هم، در جهت هدایت کنشگر اخلاقی برای فتح قله‌های اخلاق، در تحرکی شایسته و سامان‌مند، در تعامل – و نه تقابل – به سر ببرند.قصه فضیلت‌گرایی در نوع رادیکالش به این مساله ختم نمی‌شود. هجمه به کانت و گلایه از اصول وظیفه-گرایی او، از اصول جدا ناپذیرِ این تفکر بنیادگرای انحرافی است. الیزابت آنسکوم بذر این جریان انحرافی را پاشید. به خاطر داریم که این جریان رادیکال عامل اساسی از یادبرده شدن فضیلت‌گرایی را تفکر اخلاقی کانتی می‌دانست. تفلسف اخلاقی کانت به دو سبب ویران‌کننده اخلاق فضیلت‌گرا دانسته شده است: یکی اعتبار فی حد نفسه وظایف اخلاقی در مقابل فضایل اخلاقی، و دیگری عدم گرایش به غایات.این تفسیر از اخلاق کانت، کذب محض است. هر چند که در وظیفه گرایی‌اش برای قواعد اخلاقی فی حد نفسه اعتبار قائل است، اما این تمام فلسفه اخلاق کانت نیست. چنین تفکری فقط از خواندن کتاب بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق ناشی می‌شود. باید توجه داشته باشیم که این کتاب تنها کتاب کانت در زمینه اخلاق نیست. علاوه بر بنیاد، نوشته دیگری تحت عنوان مابعدالطبیعه اخلاق باب فلسفه فضیلت، وجود دارد که به شدت گرایشهای نتیجه‌گرایانه دارد. در مابعدالطبیعه است که کانت از غایات سخن به میان می‌آورد و غایات مورد طلب را فضیلت می‌نامد. از دیدگاه کانت محال است که اَعمال فاقد غایت باشند. غایات مد نظر کانت بر آمده از همان امر مطلقی هستند که اصول و قواعد اخلاقی را تشکیل می‌دهند. بنابراین نزد کانت صحبت از غایاتی نیست که ذیل انگیزه حسی و عاطفی هستند؛ بلکه سخن از تمایلات تکلیف مآبی است که انسان، با اراده‌ی خود آنها را انتخاب می‌کند. در همین مابعدالطبیعه است که بزرگ‌ترین وظیفه آدمی کسب فضیلت ذکر شده. آری؛ درست است که کانت با وظیفه‌گرایی سخت و خشن خود آغاز می-کند، اما در ادامه بحث که در دو کتاب نقد عقل عملی و مابعدالطبیعه اخلاق، به آن پرداخته شده، این سوال را می‌پرسد که هدف از انجام عملِ مبتنی بر امر مطلق چیست؟ پاسخ هم این است: غایت عالی و نامشروطی که همواره تکلیف است فضیلت می‌باشد. حقیقتا کانت نظریه اخلاقی خود را با مبحث فضیلت به پایان می‌برد. او غایت نظریه اخلاق‌اش را در همین فضیلت ذکر کرده است. نگریستن بدون اغماض به تفکر اخلاقی کانت حاکی از این خواهد بود که کانت اصول اخلاقی را با غایات اخلاقی که همان فضایل باشند، به نحوی کاملا انحصاری ترکیب کرده است؛ آنچنانکه می‌توان کانت را یک فیلسوف فضیلت‌گرای کثرت‌گرا، در مقابل فضیلتگرای رادیکال دانست. تفاوت اصلی کانت با دیگر فضیلت‌گرایان و نتیجه‌گرایان در این است که او از غایات و از فضایل شروع نمی‌کند. بلکه از ساخت و ساز وظیفه‌گرایی مبتنی بر امر مطلق آغاز کرده و در نهایت به فضیلت ختم می-کند. منکر این نیستم که کانت وظیفه‌گراست، به یک معنا کانت وظیفه‌گرا هست؛ آنهم زمانیکه خواهان نگارش قواعد اخلاقی مبتنی بر امر مطلق است. در این قسم از ایده اخلاقی‌اش، هر چند که در پی دسترسی به قواعد و اصول اخلاقی است، اما در اوایل کتاب مابعدالطبیعه اخلاق، آب پاکی را دست خواننده می‌ریزد که هدفش از درج مباحث وظیفه‌گرایی، ادراک فضیلت است و نه چیز دیگر. حال در اینجا باید گفت که او یک فضیلت گرا می‌شود. آنچنانکه جان استوارت میل بنابه گفته‌های موثق او، در اصول اخلاقی به سودگرایی نظر دارد؛ و در نهایت سودهایی را که آنها را هم نوع با فضیلت می‌داند، برای غایت اخلاق، فرا می‌خواند؛ یا ارسطو که در قواعد اخلاقی به حدوسط می‌پردازد، اما در مبحث غایات، فضایل را هدف رسیدن به اصول اخلاقی قید می‌کند. کانت هم مانند عموم فلاسفه اخلاق؛ یک بخش نظریه اخلاقی‌اش به بررسی قواعدی اختصاص دارد که آدمی را در موقعیتهای اخلاقی راهنما باشد. در این بخش به مساله چه باید انجام دهم پرداخته شده، بخش دیگر چرا باید انجام دهم مد نظر است؛ و کانت می‌گوید چونکه باید فضیلتمند شویم. این پایان کار تفلسف اخلاقی ایمانوئل کانت فیلسوف نخبه آلمانی قرن هیجده است

چکیده ندارد.

تاملات اخلاقی همواره با اندیشه درباره طبیعت آدمیهمراه بوده و از دیرباز تا کنون، تصویری که فیلسوفان و عالمان اخلاق از طبیعت آدمی عرضه کرده اند از مهمترین پایه های شکل گیری تئوریهای تربیتی بوده، که روش ها و اصول خاصی را در تربیت افراد به دنبال داشته است. در این پژوهش نیز، موضوع تحلیل تطبیقی تربیت اخلاقی از دیدگاه امانوئل کانت و ریچارد رورتی مورد بررسی قرار گرفته است که در این راستا محقق با سولاتی مانند، خاستگاه های بنیادین فلسفه اخلاق کانت و رورتی کدامند؟ بر مبنای بنیاد های نظری فلسفه اخلاق رورتی و کانت چه روش هایی را برای تربیت اخلاقی کانت و رورتی می توان ارئه داد؟ مواجهه شده، که پژوهشگر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و روش مطالعات تطبیقی(توصیف،تفسیر، همجواری و مقایسه)جرج بردی به بررسی متون فلسفی، تربیتی، اخلاقی کانت و رورتی وآثار مرتبط با آنها می پردازد.همچنین در این راستا محققپس از استخراج خاستگاه هایاساسی اخلاق کانت و رورتی، و روش هایی برای تربیت اخلاقی بر اساس خاستگاه هایشان به بررسی تشابهات و تفاوت های تربیت اخلاقی آنها نیز پرداخته است. در این میان چون رورتی همواره از فلسفه اخلاق کانت انتقاد کرده و آن را به چالش کشیده است و از بنیان(نادیده گرفتن نظریه های جهان شمول عقل گرایانه که خاستگاه اصلی اخلاق کانت است) با آن مخالف است،به همین دلیل تشابه خاصی میان آنهادیده نمی شود اما تفاوت های اساسی و مهمی با آن دارد که اهم آن را می توانیم اینگونه برشمریم؛ تربیت اخلاقی کانت وظیفه گراست که در آن مهم عمل کردن به وظیفه عقلانی است و خوشایند یا ناخوشایندبودن نتیجه عمل چندان اهمیتی ندارد،اما تربیت اخلاقی رورتی نتیجه گراست که هدفش کاهش عینیت و تلاش برای همبستگی بیشتر با توجه به حفظ عنصر نسبیت گرایی خود است.کانت اصول گرا است و بر مطلق بودن عقل به منزله مرجع و مبنای تربیت اخلاقی تاکید فراوان دارد،اما رورتی مخالف اقتدارگرایی عقل است و در حقیقت تربیت اخلاقی مورد نظر او فاقد بنیادهای ثابت و جهانی است.رویکرد تربیت اخلاقی کانت، عقل باور و خرد گرا و صرفا به پشتوانه عقل است. اما به زعم رورتی تاکید زیاد بر عقل اشتباه بوده و بیشتر بر احساسات تاکید می کند.

به کاربردن نظریه ی ذهنی "کانت" در زیبایی شناسی، برای بررسی یک اثر هنری به عنوان عین مدعی زیبایی، موانع بسیاری دارد. از جمله روشن نبودن ذهنیت و عینیت در تعریف زیبایی و هنر. در این تحقیق سعی برآن است این موانع از سر راه برداشته شود. به این منظور ابتدا تعاریف کانت از امر زیبا بر اساس لحظات چهارگانه در تعریف امر زیبا مرور می شود.سپس اعتبار دستگاه زیبایی شناسی کانت در نظریات برجسته ی تاریخ زیبایی شناسی و فلسفه ی هنر مورد بررسی قرار می گیرد. پس از آن مکانیزم قوای شناسایی انسانی برای ارائه ی داوری ذوقی در شکلی استعاری مدل سازی می شود و مفاهیمی چون دیالکتیک ذوق – شناخت معرفی می گردد.دستگاه شناخت شناسانه ی به دست آمده با یاری از تشابه ساختار بازی و هنر در دیدگاه "هانس گئورگ گادامر" سه کیفیت عینی برای تعریف امر زیبا بر مبنای اصول ذهنی زیبایی شناسی کانت به دست خواهد داد. که دو قابلیت آن از وجه سلبی و یک قابلیت از وجه ایجابی است. با پیش فرض زیبایی به عنوان خاصیت جوهری هنر وبا بهره گیری از این نظام استنتاج شده، تلاش می شود که به اشکالات اساسی ای که نظریه ی معاصر هنر به زیبایی شناسی فلسفی وارد می داند، پاسخ داده شود. با این ابزار و به عنوان نمونه به بررسی ویژگی هایی از نمایشنامه ی"جشن تولد" اثر "هارولد پینتر" پرداخته می شود که آن را به عنوان عین واجد زیبایی مستحق صدور حکم ذوقی می کند.

زندگی انسان همواره با مسائل اخلاقی پیوندی ناگسستنی داشته است و در این میان دو مقوله اراده و خیر مورد توجه تمام فلاسفه بوده است. در این تحقیق سعی بر آن شد تا دو مقوله خیر و اراده از دیدگاهدو فیلسوف اثرگذار کانت و هگل مورد بررسی قرار گیرد. فلسفه اخلاق آنها از فلسفه نظریشان سرچشمه گرفته است. ولی روش استنتاج آنها کاملا متفاوت است و لذا نتایجی که از نگاه کلی آنها به فلسفه اخلاق و نتایجی که منجر به عمل اخلاقی می شود کاملا متفاوت است . در این رساله تلاش شده است با توضیح فلسفه نظری کانت و هگل ارتباط آن با فلسفه اخلاق مطرح شود.آنچه این دو متفکر به عنوان مبانی تفکر اخلاقی مطرح می کنند معیاری برای فعل اخلاقی در نظر گرفته می شود. هگل تمایل را به عنوان شوری برای انجام کار بزرگ لحاظ می کند در حالی که کانت فعلی را اخلاقی می داند که بر اساس تکلیف انجام شود و تنها زمانی این کار انجام می شود که اراده خیر که تنها چیزی است که فی نفسه خیر است در کار باشد. به نظر او کار بر اساس تمایل آن را از اخلاقی بودن ساقط می کند.از دیدگاه هگل این تمایل است که بر اساس خودآگاهی ابتدا به اراده جزیی و در نهایت تکاملش به اراد? کلی یا دولت تبدیل می شود. در حالی که کانت فلسف? اخلاق خود را اساسا با طرح مسأله اراده فی النفسه خیر آغاز می کند و تنها معیار فعل اخلاقی اراد? خیری است که به تکلیف عمل می کند. واژگان کلیدی : کانت ، هگل ، فلسفه ، اخلاق ، خیر ، اراده

در این پایان نامه درباره فیلسوف نامی آلمان امانوئل کانت بحث میکند و دو ف اول کتاب به بررسی کلی فلسفه وی می‌پردازد و سه فصل بعد را به زمان و مکان اختصاص میدهد .

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.