جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 895
چشم داشت حافظ به کدام «جنات تجری من تحتها الانهار»؟
نویسنده:
علی نظری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ديوان حافظ سرشار از مضامين و اشاره های قرآنی است. حافظ در غزل «بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت ...» عبارت قرآنی «جنات تجری تحتها الانهار» را در مصرع دوم بيت آخر غزل خود به کار برده است. ترکيب «جنات تجری تحتها الانهار» يک بار و «جنات تجری من تحتها الانهار» بيست و هفت بار در سوره های متعدد آمده است. شارحان، تعبير قرآنی حافظ را گاهی به همه موارد و گاهی به برخی از موارد از جمله: سوره بقره، 25، آل عمران، 15 و 136 و 195 و 198، نسا، 13 و 57، مائده، 12و 85/119، توبه، 72 و 89، بروج، 11 و... ارجاع داده اند. لکن با توجه به تعابير، مضامين و معانی مشترک ميان ابيات غزل مورد بحث و آيات 82-85 سوره مائده، حافظ در تعبير قرآنی به آيه 85 اين سوره نظر داشته است. زيرا تعابير و مضامين غزل از قبيل بلبل و برگ خوش رنگ، ناله و فرياد و زاری، جلوه معشوق، ناز و نياز، خرقه شيخ صنعان (سمعان)، حلقه زنار، چشم حافظ و جنات تجری تحتهاالانهار، اشتراکات، هماهنگی ها و همآوايی های زيادی با تعابير و مضامين آيات مذکور دارد. اين مضامين و تعابير عبارتند از: «اقربهم موده، انا نصاری، قسيسين و رهبان، اذا سمعوا، تری اعينهم تفيض من الدمع، مماعرفوا من الحق، و نطمع ان يدخلنا و نهايتا «جنات تجری من تحتها الانهار». مقاله پيش رو، ضمن اثبات ارجاع عبارت قرآنی حافظ به آيه 85 سوره مائده، الگوپذيری هنرمندانه و شعری حافظ را در غزل مورد بحث از آيات مذکور (82-85) سوره مائده، تحليل می کند.
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
تفسیر به رأی و هرمنوتیک فلسفی
نویسنده:
عزیزالله سالاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هرمنوتیک یعنی نظریه و عمل تأویل. عوامل تأویل گرایی گسترده و انگاره قرائت پذیری دین در مغرب زمین و به ویژه تاریخ مسیحیت عبارتند از: ابهام و ایهام در آموزه های دینی، تناقض‌ها و تعارض‌ها در مورد زندگی و سیره حضرت عیسی (ع)، چالش دین و خرد، ناسازگاری دین و دانش، تنگنای شریعت مسیحیت. اما آیین اسلام به سبب ویژگی‌های وحیانی بودن، یگانگی و یک‌دستی، سازگاری با عقل و علم، جامعیت، پویایی و برخورداری از اصل اجتهاد، مسلما در معرض تهدید هیچ تنگنا و کاستی‌ای نبوده تا برای رفع آن، از تراوشات اندیشه بشر معمولی بهره بگیرد و با قوانین زمینی درآمیخته شود. پس هرمنوتیک در دامان دیانت مسیحیت با آن پیشینه و سیر تاریخی سر برآورد تا گیر و گره‌های آن را بگشاید. افزون بر این، معرفت شناسی نسبیت گرایانه در پیدایش هرمنوتیک فلسفی و در پی آن انگاره قرائت پذیری دین نقش بسیار داشت. رهاورد هرمنوتیک فلسفی عبارتند از: 1- مفسر محوری 2- بی ثباتی فهم و تفسیر متن 3- عدم فهم و ادراک عین متن 4- برداشت‌ها و دریافت‌های تفسیری نامحدود 5- نبودن هیچ منطق و معیاری برای صحت فهم و تفسیر 6- نسبیت گرایی. تفسیر به معنای روشن نمودن مراد و مقصود خداوند از کتاب پیروزمندش است و تأویل، برگرداندن آیه است از معنای ظاهری به معنای محتمل. تفسیر به رأی همان تبیین ناصواب از گفتار خداوند- با تکیه بر گمان، استحسان و هوای نفس است که طبعا برون از راه عقل و شرع و نیز بر خلاف مراد و مقصود خداوند و صاحب متن خواهد بود. موضع معتقدان به هرمنوتیک فلسفی، افراطی‌تر و ویرانگرتر از پیروان تفسیر به رأی است. زیرا اینان هم متشابهات و هم محکمات را به تأویل می‌برند و هم فهم و تفسیر عینی و مؤلف مدار را تخطئه می‌کنند. هم قرائت‌ها را بی پایان می‌دانند و هم مرزی و معیاری برای تشخیص فهم و تفسیر معتبر از نامعتبر نمی‌شناسند. هم تفسیر را بی ثبات می‌دانند و هم گرفتار نسبیت گرایی و آشفتگی فهم در متون دینی‌اند.
صفحات :
از صفحه 131 تا 152
قرآن، مساله شهادت شاهدان و هدایت برگزیدگان
نویسنده:
محمد نورالهی، محمد تقی شاکر اشتیجه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از مساله شهادت، چگونگی و آثار شهادت گروهی از برگزیدگان از انسانها در قرآن برداشت های مختلفی صورت گرفته است که عمده دیدگاه ها معطوف به ثمر بخشی شهادت انبیاء و اوصیاء در آخرت و صحنه قیامت است، اما به نظر می رسد با وجود شواهد متقن قرآنی و روائی باید پذیرفت که مساله شاهد بودن گروهی از انسانها در دنیا و آگاهی یابی الهی ایشان از اعمال و باطن امور انسانها دارای پیامد دنیوی و زمینه تحقق امری مهم و اساسی است که بنای آفرینش و دستگاه عظیم و مستحکم ارسال انبیاء و نصب اولیاء بر آن استوار و قوام یافته است؛ یعنی موضوع هدایت و کمال بخشی و رساندن هر چیز به سرانجام شایسته او، امری که خداوند متعال تنها خود را تحقق بخش آن دانسته است. نقش شاهدان بر اعمال انسان ها در این میان واسطه بودن ایشان در تحقق گونه ای از هدایت الهی است، همچنان که انبیاء واسطه هائی الهی میان انسانها و خداوند سبحان در دریافت و انتقال پیام های خداوند متعال در عرصه هدایت تشریعی هستند. در این نوشتار با بررسی تفاسیری که ذیل آیات مربوط به شهادت صورت گرفته پس از نقل و نقد برخی از دیدگاه ها، نظر برگزیده مبرهن گردیده است.
صفحات :
از صفحه 155 تا 176
شخصیت حضرت عیسی علیه السلام از دیدگاه قرآن و انجیل
نویسنده:
ملوک الفتی نامبانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
هدف از انجام این پروژه آن است که با تفکر و تعمق در آیات نورانی وحی و استفاده از سایر منابع معتبر اسلامی موجبات آشنایی بیشتر و عمیق نسبت به زندگانی حضرت مریم (ع) ، تولد حضرت عیسی (ع) ، تثلیث بعنوان بزرگترین انحراف جامعه مسیحیت ، پیامبری حضرت مسیح ، معجزه های آن حضرت ، حواریون حضرت مسیح ، برخورد یهود با حضرت و عروج آن حضرت و نزول حضرت عیسی از آسمان و شخصیت ایشان از دیدگاه بزرگان فراهم آید . در فصل اول ، ضمن پرسشهای ذیل مسأله بودن موضوع و اهمیت آن از جهت اخلاقی و مذهبی تحلیل شده است . 1- فضایل و ویژگیهای حضرت مریم از دیدگاه قرآن کدامند ؟ 2- علت اینکه حضرت عیسی بی پدر خلق شده از دیدگاه قرآن کریم چیست ؟ 3- معنا و مفهوم تثلیث از دیدگاه قرآن کریم چیست ؟ 4- پیامبری حضرت عیسی از دیدگاه قرآن کریم در چه سنی بوده است ؟ 5- معجزه های حضرت عیسی که نشانه پیامبری ایشان بودند از دیدگاه قرآن کریم و انجیل کدامند ؟ 6- یاران حضرت عیسی از دیدگاه قرآن کریم و انجیل چه کسانی بودند و به آنها چه می گفتند ؟ 7- علت کشته نشدن حضرت عیسی و افسانه صلیب از دیدگاه قرآن کریم چیست ؟ 8- نزول حضرت عیسی از آسمان از دیدگاه قرآن کریم چگونه خواهد بود ؟ در فصل دوم ، مرور مطالعاتی که مبنای نظری موضوع و نقد و بررسی تعدادی از آثار کتب مرتبط با آن از قبیل « درآمدی بر تاریخ ادیان در قرآن » اثر عبدالکریم گواهی و « آشنایی با ادیان بزرگ » اثر حسین توفیق و « ادیان زنده جهان » تألیف رابرت هیوم و « تاریخ جامع ادیان » تألیف جان بی ناس و « تحقیقی در دین مسیحیت » اثر جلال الدین آشتیانی پرداخته شده است تا در راستای پیشینه و زمینه مذکور ، تحقیق حاضر شکل گیرد . در فصل سوم با توجه به ماهیت و اهداف موضوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای موضوع انتخاب گردیده است . فصل چهارم ، شامل هشت بخش است که در بخش اول به مقدمه ای بر زندگانی حضرت مریم و فضایل ایشان با توجه به اینکه ایشان مادر حضرت عیسی و یکی از چهار زن برگزیده خداوند است پرداخته شده ، در بخش دوم تولد حضرت عیسی (ع) مورد بررسی قرار گرفته ، در بخش سوم تثلیث که اعتقاد مسیحیان است مورد تحلیل قرار گرفته و در بخش چهارم رسالت حضرت مسیح و در بخش پنجم معجزه های حضرت عیسی مورد بررسی قرار گرفته در بخش ششم حواریون و پندهای حضرت مسیح و در بخش هقتم مبارزه حضرت عیسی با رجال دینی یهود و جریان عروج و توفی عیسای مسیح مورد تحلیل قرار گرفته و بخش هشتم نزول حضرت عیسی و شخصیت ایشان از دیدگاه بزرگان دین مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است . فصل پنجم : پس از بحث و بررسی موضوع نتایج ذیل حاصل گردید : 1- حضرت عیسی (ع) بنده و پیامبر خداست و بدون پدر متولد شدنش دلیلی بر فرزند بودن خدا ندارد زیرا در غیر این صورت حضرت آدم که نه پدر و نه مادر داشتند به فرزند خدا بودن سزاوارتر است . 2- حضرت عیسی کشته و به صلیب کشیده نشدند بلکه عروج یافتند و صلیب فقط یک افسانه است . محقق در انجام این پژوهش با محدودیتهایی چون کمبود منابع مستقل که به تحلیل و بررسی شخصیت حضرت عیسی پرداخته باشند رو به رو بوده است و پیشنهاد می گردد در این زمینه تحقیقات میدانی انجام گیرد تا شخصیت آن حضرت بهتر شناخته شود و شبهات وارده بر زندگانی ایشان تا حدودی برطرف گردد و با فهرست آیات و منابع این تحقیق به پایان رسیده است .
بازتاب گرایش های تفسیری کتاب مقدس در تکوین شمایل نگاری مسیحی
نویسنده:
امیر نصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
با توجه به اینکه کتاب مقدس مهم ترین منبع شمایل نگاری مسیحی به شمار می رود و شمایل نگاری نیز به نوبه خود تفسیر بصری کتاب مقدس است، لذا توجه به رابطه میان شمایل نگاری مسیحی و تفسیر کتاب مقدس ضروری به نظر می رسد. این رابطه به گونه ای است که در پاره ای موارد خود بازنمایی تصویری، در تفسیر متن کتاب مقدس نقشی فعالانه دارد و صرفا تصویرسازی منفعلانه متن نیست. از این حیث، برای فهم ادوار مختلف شمایل نگاری مسیحی توجه به گرایش های تفسیری آن دوران نیز درخور توجه است. در این مقاله آراء تفسیری دو مکتب انطاکیه و اسکندریه به اختصار ذکر می شود و بازتاب این آراء در هنر صدر مسیحیت (که از حیث تاریخی تقریبا با این دو مکتب مقارن است) مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین تلاش می شود تا این رابطه را در نمونه های مختلف شمایل نگاری این دوران نشان دهیم و با رویکرد ادوار بعدی مقایسه کنیم.
صفحات :
از صفحه 105 تا 118
سیمای حضرت عیسی(ع) در قرآن و کتب عهد جدید
نویسنده:
نیره اعظم شیخ مونسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
مباحث این تحقیق در هشت فصل با این عنوان ها به نگارش در آمده است: فصل اول، مقام عیسی، سیر انحراف مسیحیت از یکتاپرستی، مهم ترین موحدین در قرون اولیه یِ مسیحی، موحدین مسیحی در قرون اخیر; فصل دوم، ولادت عیسی: مقایسه یِ تولد حضرت آدم و عیسی، تولد عیسی به نقل از ناسخ التواریخ، مژده هایِ عجیب به مریم به نقل از کتاب عیسی در قرآن; فصل سوم، شخصیّت حضرت مریم: خاندان مریم، مقام تحدیث حضرت مریم; فصل چهارم، اناجیل اربعه; فصل پنجم، حواریون: معنای واژه یِ حواری، اسامی حواریون و طلب مائده یِ آسمانی از جانب آنان، توجیهات برای طلب مائده; فصل ششم، پایان کار حضرت عیسی(ع): آغاز درگیری علنی حضرت عیسی(ع)، داستان به صلیب کشیدن عیسی به نقل از کتاب عیسی پیام آور اسلام، داستان به صلیب کشیدن عیسی به نقل از امام رضا(ع)، سرانجام حضرت عیسی به نقل از ناسخ التواریخ و انجیل متی; فصل هفتم، باب مواعظ عیسی(ع) در روایات اسلامی; فصل هشتم، خلاصه یِ مطالب فصول.
«قرائت نبوی از جهان» در بوته نقد
نویسنده:
غلامرضا ذکیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
«قرائت نبوی از جهان» عنوان سلسله مقاله هايی است كه آقای مجتهـد شبـستری از تيرماه 86 تا خردادماه 87 به چاپ رسانده است. نويـسنده دو مـدعای اصـلی دارد : اول اينكه پيامبر گوينده وحی است و ديگر اينكه ايـشان ص يـك تفـسير دريافـت كـرده اسـت. درايـن نوشـتار، مـدعای نخـست مـورد ارزيـابی قرار گرفتـه اسـت. از مجمـوع مقاله های ايشان، سه دليل عقلی، دو دليل نقلی و يك دليل تمثيلی برای مدعای نخست استخراج و نقد شده است. دلايل عقلانی وی با رويكـرد هرمنـوتيكی ـ زبـانشـناختی، ضمن تحليل مؤلفه های زبان انسانی، در پی اثبات اين موضوع هستند كه اگـر پيـامبر را واسطه انتقال وحی بدانيم، در اين صورت وحی برای مخاطبـان و بـه ويـژه غير مؤمنـان، گوينده نخواهد داشت(دليل يكم و دوم عقلی ). نيز اگر خدا را گوينـده وحـی بـدانيم، وحی فاقد مؤلفه های زبان انسانی ـ آگاهی، اراده، افعال گفتاری، نشانه هـای قـراردادی برآمده از بطن ومتن زندگی اجتماعی وتاريخی ـ می شود. از ايـنرو، مفهـوم نخواهـد بود(دليل سوم). ما نيز در نقد براين مطالب، نشان داده ايـم كـه اولاً، گوينـده مفـروض برای فهم متن كافی است (نقد دليل يكم)؛ ثانيـاً مـؤمن و غيرمـؤمن پـس از فهـم قـرآن مصداق می یابند (نقد دليل دوم)؛ و ثالثاً مؤلفه های ياد شده، پيشفرض های اكثری برای فهم متن انسانی به شمار می روند، نه پيشفرض های قطعی(نقد دليل سوم). شبـستری در ضمن دلايل نقلی، با نقل قولی از علامه طباطبايی و نقل برداشتی از عرفا، درصدد تأييد مدعای خويش برآمده است؛ مـا نيـز ضـمن نقـل قـول هـای صـريح از علامـه و تحليـل برداشت شبستری از عرفان، نشان داده ايم كه ايـن نقـل قـول هـا از تأييـد مـدعای ايـشان ناتوانند. شبستری با استفاده از تشابه دو دسته آيات تكوينی و تشريعی و انتساب آنهـا به خداوند از طريق عليت طولی (دليل تمثيلی)، درصدد تقويت مدعای خـويش اسـت. ما نيز نشان داده ايم كه نسبت عليت طـولی خداونـد بـه هـردو ديـدگاه ـ واسـطه بـودن پيامبر، گوينده بودن پيامبرـ يكسان است. پس اين تمثيل هم سبب تقويت آن مدعا نمی شود. در پايان، با طرح معارض های قرآنی مـدعای وی، -گوينـده وحـی بـودن پيـامبر- راه حل ايشان (توصيف ادبی مصحف شـريف ) را بـرای خنثـی كـردن آن معـارض هـا تحليل و ارزيابی كرده ايم.
صفحات :
از صفحه 139 تا 168
خاتمیت در ولایت از منظر عرفان و دین، با تکیه بر آراء ابن عربی
نویسنده:
مهین عرب
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
بی شک یکی از ارکان دین ولایت است، تا آنجا که اعتقاد به ولایت باطن دین و سر قبول عبادات تلقی شده است و منقول است که: «لاتقبل الاعمال الا بالولایه». در عرفان اسلامی ولایت باطن و رکن جمیع کمالات انسانی و سرآغاز رسیدن به مراتب عالی کمال است. هجویری، عارف بزرگ، در اهمیت ولایت گفته است: «بدان که قاعده و اساس طریقت و معرفت حق جمله بر ولایت و اثبات آن است.» (کشف المحجوب، 1382، ص 265). بر اساس نصوص شریفه، بالاترین درجه ولایت فقط از آن حق تعالی است: «انما ولیکم اله ... »، و سایر ولایات جلوه ای است ساری از این چشمه ازلی. اگر چه در شاخه های مختلف علوم اسلامی بحث های مستوفایی در باب ولایت صورت گرفته است، لیکن در این میان یکی از مهم ترین مباحث بدیع، به ویژه از دیدگاه عرفانی، مبحث خاتمیت ولایت است که هنوز هم محل مناقشه و معرکه آرا اهل ذوق و صاحب نظران می باشد. در این مقاله پس از بررسی گذرای معنا و مراتب ولایت، آراء ابن عربی خصوصا در مبحث ختم ولایت و خاتم الاولیا به اجمال نقد و بررسی و سپس با تکیه بر نقل، تاکید مجددی بر اعتقادات ولایی شیعی می شود.
صفحات :
از صفحه 25 تا 44
سرشت الوهی عیسی (ع) در نگاه ابن عربی (بررسی تطبیقی آرای ابن عربی درباره ماهیت الهی، ولایت و نبوت حضرت عیسی و مقایسه آن با آیات قرآن و آرای مسیحیان)
نویسنده:
حسین حیدری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
محیی الدین در خصوص ماهیت و نبوت عیسی (ع) سخنان غریبی دارد از جمله اینکه:1. اقامت روح عیسی قبل از تولد جسمانی او هزار سال به طول انجامیده است.2. علت خطای قائلان به تثلیث این نیست که عیسی را به خدایی گرفتند، بلکه خطای آنان این است که فقط عیسی را خدا پنداشتند، در حالی که همه جهان صورت خداست و به تعبیری دیگر، هستی مابین مخلوقات و خداوند تقسیم شده است. .3عیسی (ع) جامع خلافت الهی یعنی مراتب: ولایت، نبوت، امامت، امر، ملک و تمام رسالت است، و بدین ترتیب، خلافت او اتم و اکمل است و به وسیله او، دوره عبودیت در خلافت به اتمام رسیده است. .4وصف و فص نبوت اختصاص به عیسی (ع) دارد، و مراد او نبوت عامه ازلا و ابدا به طریق اصالت می باشد که ویژه اوست. .5عیسی (ع) خاتم ولایت علی الاطلاق است. نگارنده، برخی از آموزه های مذکور از ابن عربی و همچنین آرای برخی از عارفان قبل از وی (مانند حلاج) در باب وحدت وجود و حلول و اتحاد را متاثر از دیدگاه مسیحیان می داند، و به مشابهت هایی در باور محیی الدین در مورد عیسی (ع) با عقاید مسیحیان در باب عیسی مسیح قائل است، با این تفاوت که ابن عربی با نظر وحدت وجودی- نه وحدت شهودی -الوهیت عیسی (ع) را به همه کائنات تعمیم می دهد. برای اثبات مدعای مذکور این مقاله، اوصاف مسیح در کتاب مقدس عهد جدید، قرآن، و برخی فرق مسیحی و آثار ابن عربی بررسی شده و مشابهات نشان داده شده است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 66
حیات عيسي(ع)
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
سوال شما کمی مبهم است زیرا اگر به تفاسیر آیاتی که شما به آن اشاره فرمودید مراجعه شود وجه تناسبی که شما دنبال آن هستید پیدا نمی‌شود ولی برای آگاهی شما به آیاتی که ذکر فرمودید رجوع شده است که عبارت است از:
نساء 158- بلکه خدا او را به سوی خود بالا ب بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
  • تعداد رکورد ها : 895